Δεν έχει περάσει ένας χρόνος από το δημοψήφισμα του Brexit και οι Βρετανοί κατευθύνονται στις κάλπες για ακόμη μία κρίσιμη ψηφοφορία.
Οι ψηφοφόροι συμμετέχουν, σήμερα, στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που προκήρυξε η πρωθυπουργός και ηγέτιδα του Συντηρητικού Κόμματος, Theresa May μόλις πριν από 7 εβδομάδες.
Το διακύβευμα; Το κόμμα που θα κατευθύνει το Ηνωμένο Βασίλειο μέσα από το πολύκροτο διαζύγιό του με τις σκληρές Βρυξέλλες, καθορίζοντας πιθανότατα την ταυτότητα της χώρας για τις επόμενες γενιές.
Η May υποστηρίζει ότι μπορεί να παράσχει την “ισχυρή και σταθερή” ηγεσία που απαιτείται για να διασφαλιστεί μια ικανοποιητική έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην αντιπολίτευση, ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος Jeremy Corbyn υπόσχεται ένα διαφορετικό μονοπάτι από την “απερίσκεπτη” προσέγγιση της May στο Brexit.
Μέχρι προσφάτως, όλα έδειχναν πως οι Tories της May οδεύουν προς μία σαρωτική νίκη. Ωστόσο, η στήριξη έχει συρρικνωθεί μετά από κάποια στραβοπατήματα στις πολιτικές και την προεκλογική εκστρατεία. Πλέον οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μάχη θα είναι πιο σκληρή ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα, με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, το Πράσινο Κόμμα, το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα και άλλους να έχουν πιθανότατα κάποιο ρόλο να παίξουν.
Ακολουθούν πέντε βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τις γενικές εκλογές του Ηνωμένου Βασιλείου:
1. Γιατί γίνονται τώρα οι εκλογές;
Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήταν προγραμματισμένο να διενεργήσει εκλογές νωρίτερα από το 2020, καθώς οι κανόνες προβλέπουν τη διεξαγωγή εκλογών κάθε πέντε έτη. Οι τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές έλαβαν χώρα το Μάιο του 2015, όταν το Συντηρητικό Κόμμα κέρδισε μία απρόσμενα μεγάλη πλειοψηφία και χάρισε στον David Cameron άλλη μια θητεία στον πρωθυπουργικό θώκο.
Ο Cameron είχε υποσχεθεί ένα δημοψήφισμα με αντικείμενο τη συμμετοχή του Ην. Βασιλείου στην ΕΕ εάν το κόμμα του επέστρεφε στην εξουσία, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος προτιμούσε την παραμονή της χώρας του στην Ένωση. Η κάλπη μίλησε τον Ιούνιο του 2016 και υπέδειξε την έξοδο από την ΕΕ. Ο Cameron παραιτήθηκε αμέσως.
Στο προσκήνιο έρχεται η, τότε υπουργός Εσωτερικών, Theresa May. Αναλαμβάνει την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και ως πρωθυπουργός πλέον, σπεύδει να απορρίψει τα σενάρια που τη θέλουν να προχωρά σε πρόωρες εκλογές προκειμένου να ισχυροποιήσει τη θέση της. Ωστόσο, φέτος τον Απρίλιο, όταν οι Tories απολάμβαναν στήριξη-ρεκόρ στις δημοσκοπήσεις, εκείνη προκήρυξε εκλογές για τον Ιούνιο.
Η May δικαιολόγησε την κίνηση λέγοντας πως η αντιπολίτευση απειλούσε να θέσει σε κίνδυνο τα σχέδια της κυβέρνησης για το λεγόμενο Brexit. Η ψηφοφορία θα οδηγούσε σε μια πιο ενωμένη Βουλή, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική δύναμη του Ην. Βασιλείου απέναντι στις Βρυξέλλες.
Κατ’ουσίαν, η May στοιχημάτιζε ότι οι Tories θα αύξαναν την ισχνή πλειοψηφία των 17 εδρών στην Βουλή των Κοινοτήτων κερδίζοντας ισχυρότερο πρόσταγμα. Αυτό θα περιόριζε την εξάρτησή της από τη στήριξη των μελών του κοινοβουλίου που επιθυμούν την πλήρη διάρρηξη των θεσμικών σχέσεων με την ΕΕ, δηλαδή ένα πιο σκληρό Brexit, από ό,τι εκείνη.
2. Ποιος θα κερδίσει;
Αυτό που πριν από λίγες εβδομάδες έδειχνε να είναι μια βαρετή και προβλέψιμη μάχη, τώρα απέχει από το… “σιγουράκι”.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η May παραμένει το φαβορί για τη νίκη αλλά όχι με τον σαρωτικό τρόπο που ήλπιζε. Σύμφωνα με το δείκτη δημοσκοπήσεων που καταρτίζει η Telegraph, οι Συντηρητικοί έχουν προβάδισμα επτά ποσοστιαίων μονάδων από τους Εργατικούς, όταν την περίοδο της προκήρυξης των εκλογών η “ψαλίδα” ήταν στις 20 ποσοστιαίες μονάδες. Το μοντέλο περιφέρεια ανά περιφέρεια που επεξεργάστηκε η εταιρεία δημοσκοπήσεων YouGov προέβλεψε ότι οι Torries θα μπορούσαν να χάσουν 20 έδρες και να αποχαιρετίσουν την κοινοβουλευτική τους πλειοψηφία.
Η στήριξη υπέρ των Συντηρητικών συνέβη όταν το κόμμα δημοσίευσε το μανιφέστο του. Αυτό περιλάμβανε μια πολιτική –χαρακτηρίστηκε από μεγάλη μερίδα του Τύπου “φόρος άνοιας”- η οποία προβλέπει πως οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να χρειαστεί να πουλήσουν τα σπίτια τους προκειμένου να πληρώσουν για την κοινωνική ασφάλιση που τώρα χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους.
3. Τι θα σημαίνει το αποτέλεσμα για τις διαπραγματεύσεις του Brexit;
Η May έχει παρουσιάσει τις εκλογές ως μονοθεματικές, όπου το πρωτεύον ζήτημα είναι το ποιος θα κατευθύνει το Ην. Βασίλειο μέσα από το διαζύγιό του με την ΕΕ.
Μια ισχυρή επίδοση των Tories θα ενίσχυε τη διαπραγματευτική δύναμη της May απέναντι στις Βρυξέλλες αργότερα μέσα στο καλοκαίρι. Οι επικριτές είχαν επισημάνει ότι η May δεν έχει λαϊκή εντολή να εφαρμόσει το σχέδιό της για το Brexit, καθώς ούτε η ίδια ως ηγέτιδα, ούτε το σχέδιό της έχουν τεθεί ποτέ στην κρίση του λαού –ήρθαν σε συνέχεια της παραίτησης του Cameron. Το πλάνο αποχώρησης της May δείχνει πολύ διαφορετικό από το όραμα που πρόβαλαν οι οπαδοί του Brexit στο περυσινό δημοψήφισμα.
Αν όμως κερδίσει, η πρωθυπουργός θα έχει καθαρή λαϊκή εντολή να κυνηγήσει το δικό της όραμα για το Brexit, καθιστώντας δυσκολότερο για την αντιπολίτευση να την εμποδίσει.
Μια μεγάλη πλειοψηφία των Tories θεωρείται επίσης ότι θα εξασθενίσει μέρος της επιρροής που ασκούν τα μέλη του “ευρωσκεπτικιστικού” κόμματος που καλούν για το λεγόμενο “σκληρό Brexit”. Αν όμως η May κερδίσει, είναι μικρή η πιθανότητα το Ην. Βασίλειο να διατηρήσει την πρόσβασή του στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
Οι Εργατικοί, από την άλλη πλευρά, έχουν δεσμευτεί να διατηρήσουν τα οφέλη της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης. Αυτό πιθανότατα μεταφράζεται σε πιο ήπιο Brexit, στο πλαίσιο του οποίου θα διατηρηθεί το απαλλαγμένο από δασμούς εμπόριο του Ην. Βασιλείου με τις χώρες του μπλοκ σε αντάλλαγμα για μια πιο ήπια βρετανική στάση στο θέμα της μετανάστευσης. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ο ηγέτης των Εργατικών Jeremy Corbyn έχει δεχτεί κριτική επειδή δεν σχεδιάζει να υιοθετήσει σκληρή στάση στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις.
4. Τι θα σημαίνουν οι εκλογές για τη στερλίνα;
Οι πρόσφατες κινήσεις της στερλίνας δείχνουν ότι το νόμισμα χορεύει στο ρυθμό των δημοσκοπήσεων. Και έχει καλό λόγο να το κάνει. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα μπορούσε εύκολα να υπαγορεύσει τη μοίρα της στερλίνας τους επόμενους μήνες και να το οδηγήσει είτε πολύ υψηλά, είτε πολύ χαμηλά, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Εάν οι Συντηρητικοί κερδίσουν την πλειοψηφία, η στερλίνα αναμένεται να ανακτήσει μέρος του εδάφους που έχασε πρόσφατα. Και αυτό γιατί οι περισσότερες έδρες για το κόμμα της May, θα μπορούσαν να σημαίνουν πιο συμφέρον διαζύγιο με την ΕΕ και περισσότερη διαφάνεια.
“Η στάση της απέναντι στο Brexit είναι πάνω κάτω γνωστή και η αγορά θα το αντιμετωπίσει ως γεγονός ρουτίνας”, εξηγεί στρατηγικός αναλυτής forex της TraderMade.
Εάν οι Tories κερδίσουν 340 έδρες ή παραπάνω –χρειάζονται 326 για την πλειοψηφία- η στερλίνα θα μπορούσε να σκαρφαλώσει ξανά στα 1,2989 δολάρια, σύμφωνα με την TraderMade. Στην περίπτωση ασθενέστερης πλειοψηφίας, το βρετανικό νόμισμα είναι πιθανό να διολισθήσει πίσω στα 1,28 δολάρια.
Εάν κανένα κόμμα δεν καταφέρει να κερδίσει αυτοδυναμία, η στερλίνα θα μπορούσε να βυθιστεί στα 1,2615, ενώ μια καθαρή νίκη των Εργατικών θα μπορούσε να την στείλει στα 1,2550 δολάρια.
Άλλοι αναλυτές συμφωνούν ότι ένα κοινοβούλιο στο οποίο κανένα κόμμα δεν θα έχει πλειοψηφία ή μια νίκη των Εργατικών είναι τα χειρότερα σενάρια για τη στερλίνα.
“Η στερλίνα αντιδρά μέχρι στιγμής αρνητικά στη μείωση της ψαλίδας μεταξύ των δύο προπορευόμενων κομμάτων στις δημοσκοπήσεις, κυρίως εξαιτίας της απειλής της υπόσχεσης του Εργατικού Κόμματος για μείωση των εταιρικών φόρων, κάτι που στα μάτια των αγορών είναι πνιγηρό για την ανάπτυξη και μη φιλικό προς τις επιχειρήσεις”, λέει ο Fawad Razaqzada, αναλυτής αγοράς της Forex.com.
5. Πότε θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα;
Οι κάλπες ανοίγουν στις 9 π.μ. ώρα Ελλάδος (7 π.μ. ώρα Αγγλίας) και κλείνουν στις 12 τα μεσάνυχτα (10 μ.μ. ώρα Αγγλίας). Αμέσως μετά θα δημοσιευτούν τα exit polls που ίσως δώσουν μια πρώτη ένδειξη για το νικητή.
| 9 π.μ. | Ανοίγουν οι κάλπες |
| 12 μ.μ. | Κλείνουν οι κάλπες και ξεκινά η καταμέτρηση |
| Αμέσως μετά τις 12μμ | Τo πρώτo exit poll από τα ειδησεογραφικά πρακτορεία |
| Πριν τις 2 π.μ., Παρασκευή | Περίπου αυτή την ώρα προκύπτει ο νικητής |
| Περίπου στις 5 π.μ., Παρασκευή | Θα έχει ξεκαθαριστεί η νίκη του πρώτου κόμματος |
| Παρασκευή πρωί | Θα επιβεβαιωθούν τα τελικά αποτελέσματα |
Υπενθυμίζεται ότι στις εκλογές του 2015, το exit poll του BBC που δημοσιεύτηκε αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης, έδειξε σωστά την πλειοψηφία που κέρδισαν οι Συντηρητικοί. Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής.
capital.gr
