Ωρα 07.00 το πρωί, στα παλιά σφαγεία, στο λιμάνι της Ακαντιάς. Απόλυτη ησυχία, μόνο δύο τρεις πρόσφυγες αγουροξυπνημένοι, βρίσκονται στο χώρο. Στην κουζίνα συναντάμε τον ιατρό κ. Μαρτίνο Κανελλάκη και τον κ. Ντίνο Μαντικό πρόεδρο της ομάδας πρόληψης καταστροφών. Ετοιμάζουν τα πρωινά για 136 άτομα. Αμίλητοι, γρήγοροι, βάζουν γάλα στα ποτήρια, κόβουν τα κέικ σε κομμάτια, σερβίρουν σε πιάτα κρουασάν και χυμούς για τα παιδιά, ψωμιά, νερά. Μέσα σε 25 λεπτά τελειώνουν την εργασία τους. Εν τω μεταξύ ξυπνούν και οι πρόσφυγες. Στις 07.45 ο κ. Μαντικός δίνει το σύνθημα για το πρωινό.
Οι πρόσφυγες μπαίνουν σε σειρά και αρχίζουν να περνούν από τα τραπέζια στα οποία βρίσκονται τα φαγητά. Μέσα σε μισή ώρα οι περισσότεροι έχουν εξυπηρετηθεί. Εν τω μεταξύ κάποιοι μαζεύονται γύρω από τον κ. Μαρτίνο Κανελλάκη και του ομιλούν για ιατρικά προβλήματα. Αγνοεί την κούρασή του και προσπαθεί να δώσει λύσεις σε όλους.
Εκείνη την ώρα επιλέγει και η “δ” να του ομιλήσει για την εμπειρία του στα Παλαιά Σφαγεία και την επικοινωνία που έχει με τους παράτυπους μετανάστες και πρόσφυγες. Στη συνέντευξή του περιγράφει τον αγώνα που γίνεται για να εξυπηρετηθούν οι παράτυποι μετανάστες, ενώ εκφράζει την αγωνία του για τη χειμερινή περίοδο.
Ο κ. Κανέλλάκης αναφέρεται σε όλους και στο Δήμο Ρόδου που όπως τονίζει δεν έχει αντηληφθεί πλήρως το μέγεθος του προβλήματος.
Η συνέντευξη του κ. Μαρτίνου Κανελλάκη, αναλυτικά:
• Διαπιστώσαμε πως δεν ασχολείστε μόνο με τα ιατρικά θέματα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Εδώ βρίσκομαι με τις τρεις ιδιότητές μου, ως πρόεδρος των Εθελοντών Ρόδου, ως μέλος της ομάδας πρόληψης καταστροφών και ως ιατρός. Τα ιατρικά λίγο δύσκολα, έπρεπε να ξαναθυμηθώ τις γνώσεις από την εποχή που ήμουν γενικός ιατρός πριν γίνω Οφθαλμίατρος. Τα φάρμακα λιγοστά, κάποια προβλήματα άλυτα λόγω χρόνου. Η συνεννόηση δύσκολη καμιά φορά. Πολλοί θα φύγουν την επομένη και είναι αδύνατον να ακολουθήσουν μια χρόνια αγωγή. Οργανωνόμαστε σιγά σιγά με εθελοντές ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων και πιστεύω σύντομα να καλύψουμε όλες τις ανάγκες. Να μην παραλείψω να αναφέρω την βοήθεια που προσφέρουν τα μέλη του Ερυθρού Σταυρού και οι Σαμαρείτες.
• Μπορείτε να μας κάνετε μια γενική περιγραφή της κατάστασης εδώ;
Θα αρχίσω από τον αρχηγό της ομάδας μας τον κ. Ντίνο Μαντικό ο οποίος είναι και η ψυχή του χώρου αυτού. Βρίσκεται εδώ σχεδόν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και έχει τον γενικό συντονισμό. Έχει μεγάλη εμπειρία και προβλέπει πάντα και ενεργεί άμεσα για να λύσει τα όποια προβλήματα παρουσιάζονται. Το πρωί υπάρχει μοναξιά αλλά κάποιες φορές έρχονται εθελοντές και βοηθάνε. Το ρεκόρ μας ήταν πριν μερικές ημέρες όταν φτιάξαμε πρωινό , οι δυο μας , για 280 πρόσφυγες. Το μεσημέρι και το βράδυ τα πράγματα είναι καλύτερα υπάρχουν περισσότεροι εθελοντές. Υπάρχουν 5-6 εθελοντές που έρχονται πιο τακτικά αλλά δεν θα σας αναφέρω τα ονόματά τους για να μην αδικήσω τους άλλους που έρχονται πιο αραιά. Τους ευχαριστώ πάντως όλους.
• Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε;
Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι το θέμα του φαγητού. Όλη η τροφή είναι από προσφορές εθελοντών εκτός από κάποιες φορές που αναλαμβάνει η αστυνομία και το λιμεναρχείο να στείλει έτοιμο φαγητό σε μερίδες. Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι να φροντίζεις να ισορροπείς τα πράγματα ώστε να υπάρχει φαγητό και για την επομένη. Ο τρόμος μας είναι να μην μας ανακοινώσουν ξαφνικά ότι έρχονται άλλοι εκατό και μείνουμε χωρίς τροφή. Μέχρι τώρα όμως με την βοήθεια κάποιων εθελοντών και από προσφορές κατοίκων και επιχειρηματιών τα καταφέρνουμε. Μια άλλη δυσκολία και ίσως η πιο επικίνδυνη είναι η διαχείριση των προσφύγων. Συνήθως είναι τρεις διαφορετικές φυλές. Σύροι, Ιρακινοί και Αφγανοί. Πολλές φορές μισιούνται μεταξύ τους και για αυτό φροντίζουμε όσο μπορούμε να τους έχουμε χώρια. Μια σπίθα αρκεί για να έχουμε επεισόδια παρόμοια με αυτά της Κω και της Μυτιλήνης. Όταν βλέπουμε η ένταση να αυξάνεται τους μαζεύω και μέσω του μεταφραστή τους ζητάω να έχουν κατανόηση, να σκεφτούν ότι και εμείς οι Έλληνες περνάμε άσχημη οικονομική κατάσταση και το σπουδαιότερο ότι όλοι οι άνθρωποι που τους φροντίζουν είναι εθελοντές και δεν πληρωνόμαστε για αυτό που κάνουμε. Επίσης, ότι εμείς ήμασταν εδώ πριν έρθουν αυτοί και θα είμαστε πάλι εδώ όταν έρθουν και οι άλλες εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες τους. Αυτό τους ηρεμεί και αρχίζουν τις ευχαριστίες. Επίσης μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και αρκετοί Χριστιανοί ανάμεσά τους και βέβαια ένα άλλο πρόβλημα είναι με τις γυναίκες και τα παιδιά που χρειάζεται να μένουν σε ξεχωριστό χώρο για ευνόητους λόγους. Ένα δύσκολο πρόβλημα πάλι είναι όταν φεύγουν οι περισσότεροι αφήνουν τα σκουπίδια τους η κατεστραμμένα ρούχα επί τόπου και θα πρέπει να τα μαζέψουμε εμείς, να καθαρίσουμε τους χώρους, να βάλουμε τα στρώματα στον ήλιο και βέβαια όλα αυτά υπό ασφυκτικές συνθήκες γιατί εν τω μεταξύ έρχονται συνεχώς καινούργιοι και δεν έχεις χρόνο για αυτό. Λόγω της συνεχούς ροής προσφύγων δεν μπορούμε να απολυμάνουμε τους χώρους. Τρέμουμε τον χειμώνα όπου όλοι αυτοί θα βρίσκονται περιορισμένοι σε ένα κλειστό χώρο. Υπάρχουν προβλήματα με το ρεύμα, με το νερό και αρκετά άλλα που ελπίζω να λυθούν στο επόμενο διάστημα.
• Είπατε τρέμετε τον χειμώνα;
Αυτονόητο είναι, αυτό το πρόβλημα δεν με αφήνει να κοιμηθώ την νύχτα, κλεισμένοι εκεί μέσα, ένας να έχει φυματίωση θα κολλήσουν όλοι. Πως θα προστατέψεις τα κτήρια από τις βροχές; Πως θα θερμανθούν αυτοί οι χώροι; Πως θα κάνουν μπάνιο χειμωνιάτικα χωρίς ζεστό νερό; Που θα απλώνουν τα ρούχα τους; Πως θα ζεσταίνεις το φαγητό; Πως θα απολυμάνεις; Πως να ζητήσω από εθελοντές να εργαστούν εκεί χωρίς προστασία. Δυστυχώς πολλοί πιστεύουν ότι όλα πάνε καλά με τον αυτόματο πιλότο και τον από μηχανής θεό. Δεν λύνονται έτσι τα προβλήματα.
• Φαίνεστε πολύ κουρασμένος, πρωί μεσημέρι, βράδυ πως αντέχετε;
Δεν αντέχω! Εσείς, χρονικά πότε βλέπετε να τελειώνει αυτό το πρόβλημα, σε τρεις μήνες, σε έξι μήνες, σε ένα χρόνο, σε δύο χρόνια και δεν πιστεύω ότι θα μπορέσω να αντέξω για πολύ. Χειρότερο θα είναι αν φύγει ο Ντίνος Μαντικός και η ομάδα μας, ο οποίος έχει φθάσει και αυτός στα όριά του και πραγματικά με στενοχωρεί που τον βλέπω τόσο κουρασμένο, διότι αν αποχωρήσει τότε θα καταρρεύσει όλος ο χώρος φιλοξενίας με απρόβλεπτα αποτελέσματα. Όλοι αυτοί που συγκρατούνται με την καλή διαχείριση και φροντίδα στο περιβάλλον αυτό, θα περιφέρονται μέσα στην πόλη με τα γνωστά από το τι συμβαίνει σε άλλα μέρη της Ελλάδος αποτελέσματα. Με την καλή φροντίδα και μέριμνα των αναγκών τους τους κρατάμε σε ηρεμία. Αν φύγουν οι εθελοντές τότε δεν πιστεύω ότι θα μπορεί να ελεγχθεί η κατάσταση με την λιγοστή έως ανύπαρκτη αστυνόμευση και αυτή μόνο τις βραδινές ώρες. Κανένα στρατόπεδο προσφύγων στον κόσμο δεν μπορεί να κρατηθεί μόνο από εθελοντές χωρίς την στήριξη κάποιου φορέα, είτε κράτος, ΟΗΕ κλπ.
• Βλέπω ότι αρχίσατε να παίρνετε « στροφές». Ο Δήμος δεν σας βοηθάει;
Εντάξει είμαι, απλώς πνίγομαι κάποιες φορές. Δεν πιστεύω ότι ο δήμος έχει συνειδητοποιήσει πλήρως το πραγματικό μέγεθος του εγχειρήματος και του προβλήματος. Σας ανέφερα προηγουμένως κάποιους λόγους.
• Έχετε να ζητήσετε κάτι από τους συμπολίτες μας;
Εγώ όχι, ας ακούσουν την ίδια τους την καρδιά, δεν πέφτει ποτέ έξω.
• Πως θα κλείνατε την συζήτησή μας;
Ας βρεθούμε για λίγο, για πολύ λίγο, στην θέση αυτών των ανθρώπων, έτσι απλά.
