Ο πρόεδρος του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Δωδεκανήσου, κ. Γιώργος Ματσίγκος, μιλά στη «δ» κάνοντας αποτίμηση της φετινής τουριστικής σεζόν, αναφέροντας τα εντυπωσιακά αποτελέσματα στις αφίξεις, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Με την πολυετή εμπειρία του και τη συνεχή συμμετοχή του στα κοινά του τουριστικού τομέα, αναφέρεται στις εξελίξεις, τις τάσεις και τις προοπτικές της τουριστικής αγοράς, ενώ παράλληλα παρουσιάζει τις βασικές δράσεις της Ομοσπονδίας και του Συλλόγου για την αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών και τη βιωσιμότητα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
• Κύριε Ματσίγκο θα ήθελα να ξεκινήσουμε με ένα σχόλιό σας για τη φετινή σεζόν. Ποιες αγορές πρωτοστάτησαν στις αφίξεις;
Πράγματι, η φετινή σεζόν ήταν εξαιρετική από άποψη διεθνών τουριστικών αφίξεων. Πλησιάσαμε τα τρία εκατ. επισκέπτες, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στον αριθμό αυτό όσοι φτάνουν στο νησί με ενδιάμεσες πτήσεις. Και φυσικά δεν συμπεριλαμβάνονται οι επιβάτες των κρουαζιερόπλοιων. Σε κάθε περίπτωση σε σύγκριση με πέρυσι οι διεθνείς αφίξεις παρουσιάζουν αύξηση κατά 13% σε σύγκριση με το 2023, ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό. Πρόκειται προφανώς για μία μεγάλη επιτυχία. Πρώτη αγορά με τις περισσότερες αφίξεις είναι η βρετανική με 770.000 περίπου επισκέπτες. Ακολουθεί η γερμανική αγορά με περισσότερους από 500.000 επισκέπτες και στην τρίτη θέση έχει παγιωθεί η αγορά της Πολωνίας με περισσότερους από 200.000 επισκέπτες. Στην τέταρτη θέση είναι η Σουηδία και στην πέμπτη το Ισραήλ με μικρή διαφορά μεταξύ τους.
• Που πιστεύετε ότι οφείλονται το νέο ρεκόρ και η αλματώδης αύξηση των τουριστικών αφίξεων στα τελευταία χρόνια;
Μετά την πανδημία η φήμη της Ρόδου ως τουριστικού προορισμού και της Ελλάδας συνολικά ενισχύθηκε. Η διαχείριση της πρωτοφανούς αυτής κρίσης ήταν υποδειγματική. Ήμασταν από τους πρώτους προορισμούς που άνοιξαν εφαρμόζοντας τα πρωτόκολλα υγιεινής με τη βοήθεια και του συλλόγου διευθυντών ξενοδοχείων. Η Ρόδος είναι ευρέως γνωστή για τις ομορφιές της, τα μνημεία, τις υπηρεσίες και το κλίμα της και μετά την πανδημία η φήμη και η αξιοπιστία της ενισχύθηκαν κατά πολύ. Αυτή η καλή φήμη σε συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα συγκριτικά πλεονεκτήματα του προορισμού, οδήγησαν στην εντυπωσιακή αύξηση των τουριστικών ροών.
• Ποιες είναι οι ενδείξεις για την νέα σεζόν; Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα;
Παρότι οι πρώτες ενδείξεις από τη Βρετανία είναι ενθαρρυντικές, επικρατεί επιφυλακτικότητα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές λόγω της οικονομικής ύφεσης. Οι early bird προσφορές και οι εκπτώσεις της black Friday δημιούργησαν κινητικότητα, αλλά παραμένει αβέβαιο αν αυτό θα διατηρηθεί σε όλη τη σεζόν. Σύμφωνα με τις τάσεις, οι ταξιδιώτες μπορεί να περιορίσουν τη διάρκεια των διακοπών τους ή να προτιμήσουν all-inclusive ξενοδοχεία για καλύτερο έλεγχο των δαπανών. Ενδέχεται να δούμε μια μικρή «διόρθωση» στις αφίξεις μετά από τέσσερα συνεχόμενα χρόνια αύξησης, κάτι που είναι φυσιολογικό. Το ζητούμενο είναι να διατηρήσουμε τη ζήτηση μέσω στοχευμένων ενεργειών προβολής και ποιοτικής αναβάθμισης.
• Είναι η Ρόδος κοντά στον κορεσμό ως προορισμός; Έχει βάση όλη η συζήτηση που έχει ανοίξει για τον υπερτουρισμό;
Ο όρος «υπερτουρισμός» δεν αντιπροσωπεύει τη Ρόδο, καθώς το πρόβλημα περιορίζεται κυρίως στο διάστημα 30 ημερών, συνήθως από 10 Ιουλίου έως 10 Αυγούστου. Ωστόσο, πρέπει να διαχειριστούμε προκλήσεις όπως το κυκλοφοριακό και η συμφόρηση, ειδικά στην υψηλή περίοδο.
Και όπως όλα δείχνουν θα αποφεύγουν οι ταξιδιώτες την υψηλή τουριστική σεζόν λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, των ακριβότερων τιμών κλπ. Αν όχι από το 2025, μελλοντικά
θα δούμε ότι δεν θα υπάρχει τόσο μεγάλη συγκέντρωση επισκεπτών κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Βεβαίως θα πρέπει να δούμε πώς θα εκμεταλλευθούμε αυτή τη συγκυρία ώστε να τονώσουμε την κίνηση στα άκρα της σεζόν, τον Απρίλιο και το Νοέμβριο.
• Τι ποσοστό αύξησης της τουριστικής κίνησης καρπώθηκαν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις; Έχει αυξηθεί ο ανταγωνισμός;
Η σημαντική αύξηση των αφίξεων δεν κατευθύνθηκε στα ξενοδοχεία, καθώς δεν υπήρξαν νέες μονάδες ή επεκτάσεις. Αντίθετα, μεγάλο μέρος του εισερχόμενου τουρισμού απορροφήθηκε από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις όπου το τοπίο παραμένει ανεξέλεγκτο. Πρέπει δε να λάβουμε υπόψη ότι σε αυτή την κατηγορία μισθώσεων είναι αμφίβολη η ποιότητα, η ασφάλεια, η υγιεινή…
Είναι απαραίτητο να θεσπιστούν αυστηρότεροι κανόνες, ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα του προσφερόμενου προϊόντος συνολικά. Παράλληλα, η αυξημένη ζήτηση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις επιβαρύνει την τοπική υποδομή, όπως το κυκλοφοριακό. Σημαντικό είναι να διασφαλίσουμε ισορροπία, ώστε οι αφίξεις να μεταφράζονται σε πραγματικό όφελος για την τοπική κοινωνία και οικονομία.
• Ποιες είναι οι επιπτώσεις του τέλους ανθεκτικότητας; Πιστεύετε ότι θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού μας προϊόντος;
Ένας λόγος που μειώθηκε η κίνηση στην αγορά, στα μπαρ και στα εστιατόρια, είναι η επιβολή του tέλους ανθεκτικότητας κατά της κλιματικής κρίσης. Θεσπίστηκε το τέλος από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο των μνημονιακών μέτρων. Ωστόσο στην Ευρώπη το τέλος αυτό έχει πραγματικά ανταποδοτικό χαρακτήρα. Τα χρήματα μένουν στον κάθε τόπο για να γίνονται τα αναγκαία έργα. Δυστυχώς στην Ελλάδα το συγκεκριμένο τέλος αυξήθηκε σημαντικά και πρόκειται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο επιβαρύνοντας τους επισκέπτες. Είναι αναμενόμενο τα χρήματα αυτά να τα στερηθεί η αγορά. Και ενώ υπήρχε έντονη διαμαρτυρία για το τέλος ήδη από πέρυσι, δεν έγινε καμία νύξη έστω για την επιστροφή ενός μέρους στον κάθε προορισμό για έργα ανταποδοτικού χαρακτήρα, για την καθαριότητα, την λήψη μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος. Και όχι μόνο αυτό, η κυβέρνηση προχώρησε σε περαιτέρω αύξηση. Ένα μέρος των εσόδων πρέπει να μένει στον τόπο κυρίως τώρα που οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης είναι τόσο συχνές και τόσο έντονες. Πρέπει να στραφούμε σε πιο βιώσιμες πρακτικές και επιχειρηματικά μοντέλα. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 70% των επισκεπτών επιλέγουν τους προορισμούς διακοπών τους με κριτήρια βιωσιμότητας, και μάλιστα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν λίγο παραπάνω, εφόσον ο προορισμός αναδεικνύει πρωτοβουλίες για την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι επιτακτική ανάγκη να ασκηθεί πίεση από δήμους, περιφέρειες και επιμελητήρια, ώστε ένα μέρος των εσόδων να επιστρέφει στους προορισμούς και τα χρήματα να αξιοποιούνται σε έργα που να είναι άμεσα ορατά στους επισκέπτες. Όταν οι τουρίστες βλέπουν υποβαθμισμένα σημεία του προορισμού, όπως σκουπίδια και κακοσυντηρημένες υποδομές, είναι φυσικό να αναρωτιούνται γιατί πληρώνουν. Εύχομαι να μην χάσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και να μην απογοητεύσουμε τους πελάτες μας στο μέλλον.
• Είστε πρόεδρος του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Δωδεκανήσου εδώ και χρόνια, καθώς και αντιπρόεδρος της ΠΟΔΙΞ. Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι και δράσεις των δύο οργανισμών, και πώς συμβάλλουν στη συνεχή εκπαίδευση, στην αναβάθμιση των υπηρεσιών και στην προώθηση της βιωσιμότητας στον τουριστικό κλάδο;
Η Ομοσπονδία μας-ΠΟΔΙΞ-αποτελεί έναν πανελλήνιο οργανισμό με μέλη συλλόγους από όλη την Ελλάδα, όπως από τη Ρόδο, την Κρήτη, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κέρκυρα και την Κω. Στόχος μας είναι η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των συλλόγων, η συνεχής ενημέρωση και η επιμόρφωση των μελών μας σε κρίσιμα θέματα του κλάδου.
Ως φορέας, συμμετέχουμε ενεργά σε διάφορες επιτροπές και είμαστε μέλος του ΣΕΤΕ, ενώ παράλληλα καταθέτουμε προτάσεις στην κυβέρνηση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης και των τουριστικών σχολών, έναν τομέα που αποτελεί βασική προτεραιότητά μας. Προσωπικά, συμμετέχω στην ομοσπονδία από το 1992, ενώ από το 1995 κατέχω τη θέση του προέδρου.
Στο Σύλλογο Διευθυντών Ξενοδοχείων Δωδεκανήσου εκλέχθηκα πρόεδρος το 2011 για πρώτη φορά και επανεκλέχθηκα στις πρόσφατες αρχαιρεσίες μας. Το διοικητικό μας συμβούλιο περιλαμβάνει αρκετά νέα μέλη. Οι κύριοι στόχοι μας περιλαμβάνουν τη συνεχή ενημέρωση των μελών, την εκπαίδευση, την πραγματοποίηση ερευνών, τη διοργάνωση πολυάριθμων σεμιναρίων, καθώς και την έντονη δραστηριοποίηση σε κρίσιμους τομείς.
Ανοίγουμε τις δράσεις μας, όπως σεμινάρια και ημερίδες, σε όλους τους εργαζόμενους στον τουριστικό τομέα. Κάθε χρόνο διοργανώνουμε τη μεγάλη “Ημερίδα Ποιότητας”, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουμε εντάξει στη θεματολογία μας και τη διάσταση του περιβάλλοντος. Ήμασταν από τους πρώτους που διοργάνωσαν τέτοιου είδους ημερίδες, και συνεχίζουμε δυναμικά. Την επόμενη εβδομάδα ξεκινά το φετινό μας πρόγραμμα, το οποίο έχει ως βασικούς πυλώνες την αναβάθμιση των υπηρεσιών, την ποιότητα, τις ανθρώπινες σχέσεις και το περιβάλλον.
Επιπλέον, πρόκειται να επαναλάβουμε για πέμπτη φορά την επιτυχημένη “Έρευνα Ποιότητας” σε συνεργασία με το Anatolia College της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα εργαλείο ποιοτικής, ποσοτικής και περιβαλλοντικής αξιολόγησης, ενώ η όλη διαδικασία θα πραγματοποιηθεί αυτή τη φορά ηλεκτρονικά.