Η Ιρις Κουρδουμπά, στη συνέντευξή της σήμερα στη «δ» περιγράφει ένα συναρπαστικό ταξίδι από τη διαδρομή της ως αρκουδάκι σε μια παιδική παράσταση στο Εθνικό Θέατρο της Ρόδου μέχρι την Οπερα της Γερμανίας ως μπαλαρίνα σήμερα.
«Ενας χορευτής ζει δύο θανάτους… Ο πρώτος θάνατος είναι όταν σταματήσει την καριέρα του επί σκηνής και ο δεύτερος είναι ο φυσικός», λέει στη συνέντευξή της και περιγράφει παιδικά όνειρα που έγιναν πραγματικότητα κόντρα στις αντιξοότητες, παραμύθια που ζωντανεύουν επί σκηνής και μια αστείρευτη αγάπη για τη μουσική, το χορό και το θέατρο που οδηγούσαν τα βήματά της μέχρι το απροσδόκητο να γίνει «δώρο θεόσταλτο» όπως εξομολογείται…
• Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με τον χορό;
Ξεκίνησα όπως σχεδόν όλα τα κοριτσάκια περίπου τεσσάρων χρονών, με το μπαλέτο στη Ρόδο. Το μικρόβιο του θεάτρου μπήκε μέσα μου γύρω στα 6-7 μου χρόνια, στην πρώτη μου παράσταση, στο Εθνικό Θέατρο. Ετρεχα πάνω-κάτω και κοίταζα τη σκηνή… Θυμάμαι έντονα ότι δεν ήθελα να γυρίσω στο σπίτι… Οι φίλες μου ανυπομονούσαν να τελειώσουν οι πρόβες και εγώ δεν ήθελα να φύγω, ήθελα να μείνω εκεί. Και μέχρι σήμερα, αν μπορούσα να έχω ένα κρεβάτι δίπλα στις κουΐντες, στα παρασκήνια, να κοιμάμαι εκεί, θα ήμουν ευτυχισμένη.
• Θα ήθελα να μου πεις για τη διαδρομή από τη Ρόδο μέχρι τη Γερμανία.
Μέχρι 18 ετών ήμουν στη Ρόδο, κι έκανα μπαλέτο. Αλλαξα διάφορες σχολές για διάφορους λόγους αλλά το αγαπούσα πάντα. Κάποια στιγμή όταν ήμουν 11 χρονών με επέλεξαν και για στίβο, οπότε για μια μακρά περίοδο έκανα και τα δύο, οι αγάπες μου ξαφνικά μοιράστηκαν και πέρασα όλη μου την εφηβεία έτσι. Τελικά η ζυγαριά έγειρε προς το μπαλέτο, έπειτα από έναν τραυματισμό κι αφού έχασα πολλές προπονήσεις και αγώνες. Κάποια στιγμή ήρθαν στη Ρόδο δύο δασκάλες χορού από την Ολλανδία και έμαθα κάποια βασική τεχνική μπαλέτου χάρη σε εκείνες, διότι ο Γολγοθάς άρχισε μετά τα 18.
• Γιατί μιλάς για Γολγοθά;
Γιατί όταν έφτασα στην Αθήνα, συνειδητοποίησα ότι παρά τα χρόνια που έκανα μπαλέτο, δεν ήξερα σχεδόν τίποτα. Εδωσα πανελλαδικές και πέρασα στην Αγγλική Φιλολογία στο Καποδιστριακό, παρ΄ότι δεν ήθελα να σπουδάσω κάτι άλλο πέρα από το να συνεχίσω το μπαλέτο. Η προσπάθειά μου στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού ήταν επικεντρωμένη ώστε να επιλέξω σχολές που να μου επιτρέπουν να συνδυάσω και το μπαλέτο, και ήμουν πάρα πολύ τυχερή που τα κατάφερα. Ξεκίνησα προετοιμασία τον Αύγουστο εκείνης τη χρονιάς για να περάσω οντισιόν ώστε να συνεχίσω τις σπουδές μου στο κλασικό μπαλέτο. Εκεί συνειδητοποιώ πως παρ΄ότι είχα ένα σώμα πολύ δυνατό, χάρη και στο στίβο, αρκετά γυναικεία σιλουέτα, που ήταν εν μέρει μειονέκτημα, δεν ήξερα αρκετά πράγματα για να μπορέσω να ακολουθήσω το επίπεδο των άλλων χορευτριών. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, πήγαινα να λύσω μαθηματικά χωρίς να ξέρω εξισώσεις! Δεν ήξερα βασικές έννοιες της ορολογίας, δεν είχαν περάσει στο σώμα μου και άρα δεν μπορούσα να χορέψω συνειδητοποιημένα. Επαθα σοκ κι εγώ και πολλοί άλλοι… Κι έτσι ξεκίνησε μια περίοδος σκληρής δουλειάς, ώρες ατελείωτες, χιλιάδες ευρώ… Οταν πέρασα την οντισιόν και ξεκίνησε η φοίτησή μου στην επαγγελματική σχολή, ταυτόχρονα παρακολουθούσα τα μαθήματα του πανεπιστημίου και μετά συνέχιζα ξανά μπαλέτο μέχρι τις 11 το βράδυ. Εκανα 8 ώρες μπαλέτο σχεδόν καθημερινά, τόσο πίσω ήμουν δυστυχώς.
• Μας περιγράφεις ένα απαιτητικό πρόγραμμα.
Ηταν μια περίοδος, που παρ΄όλο το κλάμα που έκανα, επειδή ήμουν τόσο πίσω και με στεναχωρούσε αφάνταστα, τη θυμάμαι πολύ ευχάριστα γιατί επένδυσα σε κάτι που αγαπώ. Είναι λίγο ψυχαναγκαστικό αλλά ανέκαθεν έβαζα χρονικά όρια μέχρι να καταφέρω κάτι.
• Ολοκλήρωσες τις σπουδές σου στην Αγγλική Φιλολογία;
Ναι. Τελείωσα το μπαλέτο και έπειτα από 1,5 χρόνο τέλειωσα και το Πανεπιστήμιο.
• Και τότε ξεκινά η καριέρα σου;
Η αλήθεια είναι ότι έκανα ένα διάλειμμα από το μπαλέτο μόλις ολοκλήρωσα τις σπουδές μου. Τότε, μάλιστα είχα πάρει κάποια κιλά, κι όλοι έπεσαν πάνω μου και μου έλεγαν ότι ποτέ δεν θα γίνω χορεύτρια, λόγω σώματος και επειδή ήταν πια πολύ αργά, ήμουν ήδη μεγάλη και όχι έτοιμη, αλλά θα γίνω καλή δασκάλα χορού. Οπότε κάπως είχα συμβιβαστεί στα 21 μου ότι θα γίνω μια πολύ καλή δασκάλα. Τότε έκανα ένα διάλειμμα από τις προπονήσεις στο μπαλέτο, τέλειωσα το Πανεπιστήμιο και το μικρόβιο του χορού ξαναμπήκε για τα καλά μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου. Η διδασκαλία δεν σταμάτησε βέβαια ποτέ. Τότε ξεκίνησα να δουλεύω σε μια σχολή στην Αθήνα, μέσω της οποίας πήγα στην Ακαδημία της Βουδαπέστης, μία από τις καλύτερες της Ευρώπης, όπου έκανα μαθήματα και ο διευθυντής -που κρατά στα χέρια του την τύχη εκατοντάδων χορευτριών- είπε για εμένα “είναι καλή, αλλά να χάσει όμως 10 κιλά”! Γύρισα ενθουσιασμένη από την Βουδαπέστη, ήμουν σαν ένα παιδάκι που του έδωσαν για πρώτη φορά να φάει σοκολάτα! Τότε συνειδητοποίησα ότι αγαπώ πολύ το μπαλέτο και δεν μπορώ να το αφήσω. Τον Ιούνιο της επόμενης χρονιάς ανεβάζαμε στην Αθήνα την παράσταση «Ζιζέλ», με τους πρώτους χορευτές της όπερας της Βουδαπέστης. Εγώ ήμουν στην ομάδα με τις μπαλαρίνες και ήμουν πολύ ευτυχισμένη! Η δασκάλα μου τότε, θα έκανε τον τρίτο πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά έμεινε έγκυος και αναγκαστικά δεν μπορούσε να κάνει τον ρόλο. Επρόκειτο να την αντικαταστήσει μια άλλη κοπέλα αλλά ούτε εκείνη μπορούσε και μετά πρότειναν σε εμένα τον ρόλο της Μύρτας. Ηταν ο πρώτος μου ρόλος και η Μύρτα είναι ένας από τους πιο απαιτητικούς ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου.
• Μπήκες κατευθείαν στα βαθιά δηλαδή.
Ναι, κάπως έτσι. Είχα ένα τρέμουλο στην αρχή, ένα φοβερό άγχος αλλά μετά όλα πήγαν καλά. Το βίντεο της παράστασης πήγε στην Ακαδημία της Βουδαπέστης και ο ίδιος διευθυντής είπε ότι το πρόσωπο, η θεατρικότητα και ο τρόπος που ξεδίπλωσα τον χαρακτήρα, ήταν από τις πιο καλές Μύρτα που έχει δει. Και τότε είπα στον εαυτό μου, δεν με νοιάζει να μη γίνω ποτέ χορεύτρια σε όπερα αλλά εγώ θα κάνω τις προπονήσεις μου κάθε μέρα και ας μην τα καταφέρω ποτέ, κι ας μην μπω ποτέ στη Λυρική Σκηνη, κι ας μην μπω ποτέ σε θέατρο. Σημασία έχει να κάνεις αυτό που αγαπάς.
• Και μετά;
Για τα επόμενα πέντε χρόνια, κάθε χρόνο τα καλοκαίρια ήμουν στην Ακαδημία της Βουδαπέστης, ανεβάζαμε παραστάσεις στην Αθήνα, έκανα καθημερινά μαθήματα τεχνικής μπαλέτου και ταυτόχρονα δούλευα σε σχολές μπαλέτου. Για πέντε χρόνια δούλευα παράλληλα και σε ιδιωτικό νηπιαγωγείο στην Αθήνα, ως δασκάλα μπαλέτου, αγγλικών και εν συνεχεία ως βοηθός νηπιαγωγού. Γράφω θεατρικά έργα για παιδιά και διασκευάζω παραμύθια οπότε είχα την ευκαιρία μέσω των σχολικών παραστάσεων να ανεβάζω τις δικές μου χοροθεατρικές παραστάσεις και να ικανοποιήσω και αυτή την μικρή μου αγάπη! Στα 26 μου χρόνια, έδωσα εξετάσεις για τη Λυρική παρ΄ότι υπήρχαν ήδη φήμες για το ποιοι θα πάρουν τις θέσεις, εγώ έδωσα, πήγα αλλά δεν πέρασα. Συνέχισα τις παραστάσεις ήμουν μέλος της ομάδας της Royal Academy of Dance στην Ελλάδα και διάφορων άλλων ομάδων, παρέδιδα μαθήματα και έκανα συνέχεια προπονήσεις. Εν συνεχεία πήγα δύο συνεχόμενες χρονιές για μαθήματα μπαλέτου στη Τσεχία και αργότερα στη Γερμανία. Ολη μου η ζωή περιστρεφόταν γύρω από το μπαλέτο.
• Και πώς έρχεται η μετακόμιση στη Γερμανία;
Ο σύντροφός μου είναι Γερμανός και ήρθε πρώτα εκείνος στην Ελλάδα αλλά τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα για τον ίδιο στην εύρεση εργασίας. Ετσι, αποφασίσαμε να επιστρέψει στη χώρα του και θα ακολουθούσα κι εγώ την επόμενη χρονιά. Δύο μήνες πριν από την μετακόμισή μου στη Γερμανία με είδε να χορεύω σε μια σχολή στην Αθήνα, μια Ολλανδέζα χορεύτρια και μετά το μάθημα ήρθε και πιάσαμε την κουβέντα. Μου είπε λοιπόν ότι χορεύει στη Γερμανία και της είπα ότι μετακομίζω κι εγώ στο Ντίσελντορφ και τότε μου ανέφερε ότι η Οπερα που χορεύει είναι πολύ κοντά και πως χρειάζονται μια κοπέλα στην ομάδα. Με ρώτησε αν θέλω να περάσω οντισιόν και της είπα βεβαίως θέλω. Ελαβα ένα mail τέλος Ιουλίου ότι ενδιαφέρονται από την Οπερα να με δουν και στις 18 Αυγούστου λαμβάνω mail από τον διευθυντή μπαλέτου που μου έλεγε ότι στις 22 Αυγούστου έπρεπε να είμαι στο Θέατρο για οντισιόν! Πετούσα για τη Γερμανία στις 21 Αυγούστου, άφησα τα πράγματα μου στο σπίτι και αμέσως ξεκίνησα για την πόλη όπου ήταν το θέατρο. Εκανα την οντισιόν το πρωί της επόμενης ημέρας, με πήραν αμέσως… Εγιναν όλα τόσο γρήγορα που δεν μπορούσα να πιστέψω πού ήμουν, πού βρέθηκα και πού θα χορεύω! Το συμβόλαιό μου ήταν για ένα χρόνο, διότι ο διευθυντής επρόκειτο να συνταξιοδοτηθεί. Αυτή η δουλειά ήταν ένα θεόσταλτο δώρο που δεν θα το περίμενα ποτέ στη ζωή μου και δεν θα τολμούσα να το ζητήσω ποτέ. Η τελευταία παραγωγή που έκανα στην Αθήνα ήταν η Σταχτοπούτα σε χορογραφία της Χριστιάνας Στεφάνου. Η Χριστιάνα Στεφάνου της οποίας είχα την τύχη να είμαι μαθήτρια και η οποία παραμένει έως σήμερα μια από τις πιο αγαπημένες μου δασκάλες, είναι μια από τις πιο ευυπόληπτες καθηγήτριες-χορογράφους της Ελλάδας, ίσως η μόνη που έχει καταφέρει να διδάσκει σε μερικές από τις πιο διάσημες όπερες στον κόσμο. Για να γυρίσω στην Σταχτοπούτα, εγώ είχα το ρόλο της κακιάς μητριάς που ήταν χορογραφημένος πάνω μου. Ήταν τόσο δραματικός που κάθε φορά πάνω στη σκηνή σε ένα από τα σόλο μου έκλαιγα, το βίωνα… δεν μπορούσα να το σταματήσω, έβγαινε αυθόρμητα! Ολοκληρώνοντας τις παραστάσεις και πριν έρθω στη Γερμανία, μια άλλη υπέροχη καθηγήτρια, υπεύθυνη επίσης της ομάδας η κ. Πωλίνα Γαλοπούλου μου είπε, Ιρις ό,τι κι αν κάνεις στη Γερμανία πρέπει να χορέψεις. Οπότε έφυγα με τις ευχές τους για τη Γερμανία. Όμως θα ήταν αδικία να μην αναφέρω όλους τους καταπληκτικούς δασκάλους μου στην Αθήνα, καθώς νιώθω πως είμαι “παιδί” όλων! Όλοι νιώθω ότι με υπεραγαπούσαν όπως κι εγώ εκείνους! Έχουμε πραγματικά καλούς δασκάλους στην Αθήνα! Οι χορευτές όπως και οι αθλητές περνάνε περισσότερο χρόνο με τους δασκάλους τους πάρα με τις οικογένειές τους! Το συμβόλαιό μου τελείωσε πλέον και μπορώ να πω ότι ήταν μια μαγική χρονιά, σε ένα μαγικό θέατρο όπως ακριβώς πρέπει να είναι τα θέατρα, νεοκλασικό, με τους κίονες, υπέροχο μέσα, με εκπληκτική ορχήστρα και εξαιρετικούς καλλιτέχνες. Η χρονιά αυτή ήταν μια από τις πιο ευτυχισμένες χρονιές της ζωής μου, ένα όνειρο που πραγματοποιήθηκε από το πουθενά.
• Ποια είναι τα επόμενα βήματά σου, τι σχεδιάζεις;
Τώρα διδάσκω σε μια επαγγελματική Ακαδημία που έχει μάλιστα δικό της θέατρο, οπότε έχω τη δυνατότητα να χορεύω και εκεί. Μόλις πήρα το πρώτο δίπλωμά μου στα γερμανικά οπότε ξανά σχολείο! Κάνω τα μαθήματα μπαλέτου μου στο Ντίσελντορφ και στις κοντινές όπερες και έχω διάφορα σχέδια που πιστεύω ότι σιγά σιγά θα γίνουν κι αυτά πραγματικότητα.
• Η μετάβαση από την Ελλάδα στη Γερμανία πώς ήταν;
Δεν μου ήταν καθόλου δύσκολο, προσαρμόστηκα εύκολα με τη νοοτροπία, γνώρισα καταπληκτικούς ανθρώπους, εξαιρετικούς καλλιτέχνες και έχω κάνει πολύ καλούς φίλους. Άλλωστε η νέα καθημερινότητα ήταν τόσο διαφορετική και ενδιαφέρουσα που μόνο χαρά μου έφερνε… Μία καθημερινότητα γεμάτη μουσική, τέχνες, θέατρο, όμορφη διαφορετική φύση, σεβασμό, ασφάλεια, σταθερότητα…
• Επαγγελματικά έχεις περισσότερες ευκαιρίες εκεί απ΄ότι στην Ελλάδα;
Εχω περισσότερες ευκαιρίες είναι αλήθεια, οι καλλιτέχνες εδώ αντιμετωπίζονται καλύτερα και πληρώνονται καλύτερα.
• Απ όλη αυτή τη διαδρομή, από το Εθνικό Θέατρο της Ρόδου ως παιδί μέχρι την Οπερα στη Γερμανία, ποια ήταν η πιο ευχάριστη, η πιο συγκινητική στιγμή;
Η χρονιά μου στο θέατρο εδώ. Στο τέλος της τελευταίας παράστασης, ήταν ένα μιούζικαλ η οικογένεια Ανταμς, κοιτούσα το θέατρο και έκλαιγα και είπα “Χριστέ μου σε ευχαριστώ για όσα μου έδωσες”. Παρ΄ότι όλα ήταν εναντίον μου εγώ τα κατάφερα… Δεν ξέρω πότε θα ξαναζήσω κάτι παρόμοιο… και ξέρετε τι λένε; Ενας χορευτής ζει δύο θανάτους… Ο πρώτος θάνατος είναι όταν σταματήσει την καριέρα του επί σκηνής και ο δεύτερος είναι ο φυσικός.
