Για τις εξελίξεις σχετικά με τους μισθούς, τις συντάξεις, την ψηφιακή κάρτα εργασίας και την καταβολή διαφόρων επιδομάτων με προπληρωμένη κάρτα, μιλάει σήμερα στη «δ» ο εργατολόγος, καθηγητής ΕΚΠΑ και πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ, Αλέξης Μητρόπουλος.
«Η απόφαση για την καταβολή διαφόρων επιδομάτων με προπληρωμένη κάρτα προσβάλλει και απαξιώνει αυτούς τους συνανθρώπους μας» -όπως υπογραμμίζει, ενώ για τους μισθούς και τις συντάξεις δηλώνει πως το μεγάλο πρόβλημα είναι η υπερφορολόγηση.
• Κύριε Μητρόπουλε, η κυβέρνηση δηλώνει ότι οι μισθοί ανεβαίνουν (και μάλιστα δεσμεύτηκε ότι θα ανέβουν κι άλλο), ενώ για τις συντάξεις δηλώνει ικανοποίηση ότι λαμβάνουν αυξήσεις. Πώς είναι αυτό στην πράξη, την ώρα που η ακρίβεια παραμένει το κύριο ζήτημα για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους;
Το μεγάλο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι η υπερφορολόγηση των μισθών και των συντάξεων.
Όποιες αυξήσεις χορηγήθηκαν στα τελευταία χρόνια σε μισθωτούς και συνταξιούχους επέστρεψαν στα ταμεία τού κράτους ως φόροι. Εξάλλου, χιλιάδες συνταξιούχοι είδαν φέτος την ετήσια αύξηση 2,4% μόνο λογιστικά λόγω της υπερκάλυψής της από την «προσωπική διαφορά». Αυτός ο θεσμός-όνειδος των νόμων Κατρούγκαλου-Βρούτση πρέπει άμεσα να καταργηθεί.
Το τελειωτικό χτύπημα το υπέστησαν μισθωτοί και συνταξιούχοι, ως καταναλωτές, αφού ο πληθωρισμός, κατά την περίοδο 2020-2024, σωρευτικά κυμάνθηκε σε ποσοστό 20%, ενώ οι μισθοί και συντάξεις αυξήθηκαν από 12%-14%.
Γι’αυτό η κυβέρνηση πρέπει να αυξήσει άμεσα το αφορολόγητο και να τροποποιήσει τους ενδιάμεσους φορολογικούς συντελεστές μεταξύ 9% και 22% (που ισχύουν σήμερα) προκειμένου οι όποιες αυξήσεις να αποτυπώνονται πραγματικά στην τσέπη των μισθωτών και των συνταξιούχων.
• Πώς σχολιάζετε την καταβολή διαφόρων επιδομάτων με προπληρωμένη κάρτα; Ποια σκοπιμότητα έχει και πώς θα λειτουργήσει στην πράξη αυτό το μέτρο;
Από 15 Μαρτίου 2025 (από 30-5-2025 για το επίδομα τέκνου-Α21) οι φτωχοί-επιδοματούχοι του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) θα εισπράττουν το μισό τού επιδόματος που δικαιούνται σε προπληρωμένη κάρτα. Μεταξύ των είκοσι (20) επιδομάτων που κατά το ήμισυ θα καταβάλλονται σε προπληρωμένη κάρτα είναι το τακτικό επίδομα ανεργίας, το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, το επίδομα τέκνου (Α21), το επίδομα γέννησης κ.ά.
Η απόφαση αυτή προσβάλλει και απαξιώνει αυτούς τους συνανθρώπους μας. Είναι απαράδεκτο για σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος τα κοινωνικά επιδόματα να χορηγούνται με τη μορφή «κουπονιών» στους πιο αδύναμους οικονομικά, σε φτωχούς και άνεργους πολίτες. Πολύ περισσότερο που οι επιδοματούχοι του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ αναμένουν πολλά χρόνια την αύξηση των απαράδεκτα χαμηλών επιδομάτων και τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων.
Μόνο θλίψη και όνειδος δημιουργεί το γεγονός ότι βουλευτές (που εισπράττουν κανονικά χιλιάδες ευρώ κάθε μήνα) ψήφισαν τη διάταξη του ν. 5178/2025 (άρθρο 24) για τους φτωχότερους των συνανθρώπων μας, δικαιούχους τού Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), για τη χορήγηση 100 ευρώ (από τα 200 ευρώ μηνιαίως) σε προπληρωμένη κάρτα!!
Η διάταξη αυτή πρέπει άμεσα να καταργηθεί ώστε οι φτωχοί επιδοματούχοι να συνεχίσουν να εισπράττουν κανονικά ολόκληρο το επίδομα σε ευρώ στους λογαριασμούς τους και να είναι ελεύθεροι να διαθέτουν τα (έστω μικρά) ποσά των επιδομάτων που λαμβάνουν όπως οι ίδιοι κρίνουν.
• Για την ψηφιακή κάρτα εργασίας, το Υπουργείο Εσωτερικών εκφράζει απόλυτη ικανοποίηση. Ωστόσο, κάποιοι κλάδοι, όπως ο τουρισμός, έχουν αντιρρήσεις αφού στην πράξη υπάρχει πρόβλημα. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας (ΨΚΕ), ως θεσμός, επιβλήθηκε από τους δανειστές της χώρας με νόμο του α’ Μνημονίου (ν. 3196/2011, άρθρο 26). Τελικά θεσπίστηκε με το άρθρο 74 του ν. 4808/2021 (νόμος Χατζηδάκη). Η εφαρμογή της γενικεύτηκε το Σάββατο 1-3-2025 με την επέκτασή της στην εστίαση και τον τουρισμό.
Πράγματι υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις από τους επιχειρηματίες των παραπάνω κλάδων. Για τον λόγο αυτό ζήτησαν νέα παράταση μέχρι το τέλος της φετινής τουριστικής περιόδου, που τελικά δεν τους δόθηκε. Όμως τους παραχωρήθηκε ένα σημαντικό «δώρο»: Η απαλλαγή τους από τις ασφαλιστικές εισφορές κάθε πρόσθετης εργασίας πέραν του 8ώρου.
Συνεπώς, από 1-3-2025 οι επιτηδευματίες της εστίασης, του τουρισμού αλλά και των άλλων κλάδων που εφαρμόζεται η ΨΚΕ, δεν θα καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές για υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες-Κυριακές.
Οι εργοδότες των κλάδων αυτών θα έχουν σημαντική ωφέλεια αφού απαλλάσσονται εφεξής από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για την πρόσθετη (πέραν του 8ώρου) εργασία, ενώ κάποια μικρή ωφέλεια σε μηνιαία βάση θα έχουν και οι μισθωτοί.
Όμως η κατάργηση των εισφορών θα επηρεάσει αρνητικά το ύψος των συντάξεων των μελλοντικών συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα, αφού θα λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις επειδή, λόγω της μη παρακράτησης των ασφαλιστικών εισφορών, θα στερηθούν την αναλογούσα αύξηση στη σύνταξή τους από τις δεδουλευμένες, πλέον του κανονικού ωραρίου, ώρες τους.
• Πρόσφατα δηλώσατε ότι όλες οι νέες συντάξεις τού ιδιωτικού τομέα είναι κατά 37% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες συντάξεις του δημόσιου τομέα. Τι γίνεται τελικά και ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν;
Αναφέρεστε στην πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύσαμε μαζί με τη συνάδελφο και θυγατέρα μου Αγγελική Μητροπούλου, διδάκτορα-δικηγόρο, σύμφωνα με την οποία όλες οι συντάξεις της τελευταίας περιόδου που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα είναι μειωμένες τουλάχιστον κατά 35% από τις αντίστοιχες νέες συντάξεις του δημόσιου τομέα.
Οι βασικοί λόγοι αυτής της μεγάλης ανισότητας είναι:
1) Η «βουλγαροποίηση» των μισθών στην Ελλάδα που επιβλήθηκε από τους δανειστές με τον ν. 4046/2012.
2) Το «πάγωμα» των τριετιών κατά την περίοδο 2012-2023 και το «νόθο» «ξεπάγωμα» των τριετιών 2024-2027 με το άρθρο 33 ν. 5053/2023.
3) Το «πάγωμα» των οικογενειακών επιδομάτων στον ιδιωτικό τομέα την περίοδο από το 2012 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον ισχύοντα ακόμη μνημονιακό ν. 4093/2012.
4) Η υπερφορολόγηση των μισθών, αφού η επ’αυτών αύξηση απορροφάται, σχεδόν στο σύνολό της, από τους φόρους.
5) Η ρήτρα υπολογισμού της σύνταξης με βάση ολόκληρο τον εργασιακό βίο σύμφωνα με τους ν. 4387/2016 και 4670/2020.
6) Η επιλογή από την πλειονότητα των επαγγελματιών και αγροτών της χαμηλής (πρώτης) ασφαλιστικής κλάσης. Ειδικά για το 2025, 9 στους 10 επιτηδευματίες-αγρότες επέλεξαν την 1η ασφαλιστική κατηγορία.
Άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι:
1ον) Η ενίσχυση των συντάξεων όλων των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα, που εξήλθαν στη σύνταξη με βάση τον νέο υπολογισμό των ν. 4387/2016 και 4670/2020, κατά τουλάχιστον 30%, καταβαλλόμενη εφάπαξ ή σε 3 κατ’ ανώτατο δόσεις.
2ον) Η κατάργηση της αρχής της συνταξιοδότησης με βάση τις συντάξιμες αποδοχές ολόκληρου του εργασιακού βίου και την επαναφορά του συστήματος συνταξιοδότησης, όπως ίσχυε πριν τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016).
3ον) Η αναγνώριση των ετών 2012-2023 ως χρόνου για τη χορήγηση τριετιών και προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας.
4ον) Το «ξεπάγωμα» των οικογενειακών επιδομάτων στον ιδιωτικό τομέα που δεν καταβάλλονται από το 2012 μέχρι και σήμερα.
5ον) Η τιμαριθμοποίηση των μισθών και μάλιστα αναδρομικά για την προστασία των μισθών του ιδιωτικού τομέα από τον πληθωρισμό (γενικό και τροφίμων).
6ον) Η επαναφορά του μηχανισμού καθορισμού του κατώτατου μισθού με διαπραγματεύσεις μέσω ΕΓΣΣΕ (ΓΣΣΕ-ΣΕΒ).
7ον) Η άμεση κύρωση της 131/1970 ΔΣΕ «Για κατώτατους μισθούς-ημερομίσθια μέσω ΣΣΕ».
8ον) Η κατάργηση των διατάξεων του ν. 4670/2020 (άρθρα 31, 35, 36, 37 και 45) που προβλέπουν την κατ’ έτος αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών επιτηδευματιών και αγροτών.
Μόνο με την ανωτέρω δέσμη μέτρων θα καταστεί δυνατή η ανάταξη της κατάρρευσης των μισθών και των συντάξεων στον ιδιωτικό τομέα.
