Απάντηση έδωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην ερώτηση σχετικά με την εξάπλωση του λαγοκέφαλου στις ελληνικές θάλασσες που είχε κατατεθεί στις 19/3/2015 και την υπέγραφαν αρκετοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα στους οποίους και ο βουλευτής Δωδεκανήσου Νεκτάριος Σαντορινιός.
Το Υπουργείο, από την πλευρά του, αναγνωρίζει τις καταστροφικές διαστάσεις που έχει πάρει η εγκατάσταση και η εξάπλωση του λαγοκέφαλου στη Μεσόγειο και πιο συγκεκριμένα στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Γι’ αυτό το λόγο, το ζήτημα παρακολουθείται στενά από τη Διεύθυνση Αλιευτικής Πολιτικής και Αλιευτικών Πόρων του ΥΠΑΠΕΝ. Οι πληθυσμοί του λαγοκέφαλου αποτελούν απειλή, σύμφωνα με τον Αν. Υπουργό καθώς έχουν διαταράξει σε μεγάλο βαθμό την ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, έχουν πλήξει οικονομικά την ελληνική αλιεία και κυριότερα, το είδος αυτού του τοξικού ψαριού αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία.
Επί του παρόντος, η Διεύθυνση Αλιευτικής Πολιτικής και Αλιευτικών Πόρων του ΥΠΑΠΕΝ έχει ήδη προβεί σε ενέργειες για την ενημέρωση των αλιέων και των καταναλωτών σχετικά με την επικινδυνότητα του λαγοκέφαλου, ενώ μελέτες είναι σε εξέλιξη από το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών για την εξεύρεση τρόπων για την αντιμετώπιση της εξάπλωσής του αλλά και για τις δυνατότητες που υπάρχουν, μέσω στοχευμένης αλίευσής του, να αποτελέσει προϊόν εμπορικής εκμετάλλευσης.
Το σημαντικότερο όλων είναι ότι στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας και μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2014-2020, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων και αυτό προτίθεται να το εκμεταλλευτεί το Υπουργείο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ώστε να εξευρεθούν παραπάνω πόροι τόσο για την έρευνα όσο και για την πρακτική επίλυση των συνεπειών της εξάπλωσης του λαγοκέφαλου στις ελληνικές θάλασσες.
Τέλος, αυτό που γίνεται σαφές και στην απάντηση του Αν. Υπουργού, είναι ότι το ζήτημα της αύξησης του λαγοκέφαλου δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και δεν είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να κληθούμε να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας. Αφορά το σύνολο της ευρωπαϊκής και διεθνούς κοινότητας. Με βάση αυτό, το ελληνικό ΥΠΑΠΕΝ θα προβεί σε ενέργειες ώστε να δώσει ευρωπαϊκές και διεθνείς διαστάσεις στο πρόβλημα αλλά και σε διακρατικές συνεργασίες για την αντιμετώπισή του.
Αναλυτικά η απάντηση του Υπουργού έχει ως εξής:
Απαντώντας στην παραπάνω Ερώτηση που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ.κ. Κ. Δερμιτζάκης, Ν. Αθανασίου, Λ. Αμμαναχίδου, Ε. Βαγιωνάκη, Σ. Βαρδάκης, Σ. Γρηγόρης, Γ. Δέδες, Κ. Δελημήχρος, Η. Διώχη, Ζ. Ζάννας, Η. Καματερός, X. Καφανχάρη, Μ. Κριχσωχάκης, Α. Κυρίχση, Γ. Μιχελογιαννάκης, Γ. Ουρσουξίδης, Θ. Πεχράκος, Π. Πολόκης, Σ. Σαμοΐλης, Ν. Σαντορινιάς, Δ. Σεβαστάκης, Ε. Σκούφα, Γ. Σχαθάς, Α. Συρίγος, Ν. Συρμαλένιος, Σ. Φάμελλος και Γ. Ψυχογιός, σας πληροφορούμε τα εξής:
Το πρόβλημα της εμφάνισης, εγκατάστασης και εξάπλωσης των «βιολογικών εισβολέων», δηλαδή των επιτυχώς εγκατεστημένων ξενικών ειδών με ταχύτατη εξάπλωση στο χώρο (χωροκατακτητικά) στα ύδατα της Μεσογείου και ειδικότερα στα ελληνικά ύδατα, παρακολουθείται στενά από τη Δ/νση Αλιευτικής Πολιτικής και Αλιευτικών Πόρων του ΥΠΑΠΕΝ.
Για το είδος λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus), το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερο, καθώς σύμφωνα με σχετικές μελέτες στη Μεσόγειο το είδος αυτό : (α) έχει διαταράξει σε μεγάλο βαθμό την οικολογική ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, (β) έχει επηρεάσει τις οικονομικές δραστηριότητες και (γ) αποτελεί, ως τοξικό είδος (περιέχει ισχυρή νευροτοξίνη στους ιστούς του), απειλή για τη δημόσια υγεία.
Η Δ/νση Αλιευτικής Πολιτικής και Αλιευτικών Πόρων του ΥΠΑΠΕΝ σε συνεργασία με το σύνολο των εμπλεκόμενων φορέων έχουν προβεί σε μία σειρά από ενέργειες για την ενημέρωση των επαγγελματιών και ερασιτεχνών αλιέων, καθώς και του καταναλωτικού κοινού, αναφορικά με τα χαρακτηριστικά και τις διαστάσεις του προβλήματος.
Επιπλέον, η ανωτέρω Δ/νση συνεργάζεται με ερευνητικούς φορείς και Πανεπιστήμια, προκειμένου να ενημερώνεται για τα νέα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα για το συγκεκριμένο είδος, με απώτερο σκοπό τη διαμόρφωση απόψεων και την υποβολή προτάσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο του Προγράμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων, που υλοποιείται από το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε.) του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), προβλέπεται η καταγραφή του είδους σε περίπτωση που περιλαμβάνεται στο αλίευμα ως παρεμπίπτον.
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημέρωση από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, η εξάπλωση του είδους τείνει να καλύψει το σύνολο της λεκάνης της Μεσογείου (υπάρχουν στοιχεία για την εμφάνιση του είδους στην Ισπανία) και η εγκατάστασή του θεωρείται εξαιρετικά επιτυχημένη. Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες θεωρούν ότι η έρευνα για το συγκεκριμένο είδος θα πρέπει να εστιαστεί στις μεθόδους στοχευμένης αλιείας του με σκοπό την εμπορική εκμετάλλευση του, είτε ως εξαγώγιμο προϊόν σε χώρες που το καταναλώνουν, είτε μέσω της απομόνωσης της νευροτοξίνης των ιστών του και τη χρήση αυτής ως φαρμακευτικής πρώτης ύλης.
Αναφορικά με τη δυνατότητα χρηματοδότησης δράσεων που σχετίζονται με το θέμα, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας, χαρακτηρίζονται ως επιλέξιμες, μεταξύ άλλων, οι δαπάνες για τον έλεγχο της εξάπλωσης των χωροκατακτητικών ειδών. Στο πλαίσιο της ανωτέρω πρόβλεψης και δεδομένου ότι την περίοδο που διανύουμε, η χώρα βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαμόρφωση των χρηματοδοτικών μέτρων της νέας περιόδου του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2014-2020, η Δ/νση Αλιευτικής Πολιτικής και Αλιευτικών Πόρων του ΥΠΑΠΕΝ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να αξιοποιήσει δράσεις που θα προσανατολίζονται στην επίλυση του προβλήματος.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η εμφάνιση, εγκατάσταση και εξάπλωση του είδους αφορά συνολικά στη Μεσόγειο, υπογραμμίζεται ότι η λύση στο πρόβλημα μπορεί να δοθεί συλλογικά και όχι σε επίπεδο χώρας. Για το σκοπό αυτό το ΥΠΑΠΕΝ προτίθεται να θέσει το θέμα σε συζήτηση^ στο πλαίσιο συνεργασίας κρατών, για θέματα Αλιείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο διεθνών οργανισμών.
Απάντηση του ΥΠΑΠΕΝ για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του λαγοκέφαλου
