Το πνεύμα Γιούνκερ -που δήλωσε ότι «σήμερα είμαι Κύπριος» υπήρχε και στην αίθουσα της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με ελληνική διπλωματική πηγή. Η Σύνοδος ασχολήθηκε εκτεταμένα με το ζήτημα των ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ.
Πριν ξεκινήσει το γεύμα των ηγετών οι κύριοι Αναστασιάδης και Τσίπρας είχαν συνάντηση για 20 λεπτά.
Κατά την διάρκεια της Συνόδου ο κ. Τσίπρας πήρε τον λόγο μετά τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και υποστήριξε ότι καθώς η συζήτηση που γίνεται για το μέλλον της Ευρώπης αφορά την στρατηγική της ατζέντα για τα επόμενα πέντε χρόνια, εκ των πραγμάτων επικεντρώνεται στην αναβάθμιση του ρόλου της στις διεθνείς εξελίξεις. Η ΕΕ δεν μπορεί να έχει αξιόπιστο διεθνή ρόλο είπε ο κ. Τσίπρας αν δεν προστατέψει τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της και δεν εξασφαλίσει την σταθερότητα στην γειτονιά της που είναι τα Δυτικά Βαλκάνια.
Υπογράμμισε την σημασία των συμπερασμάτων του Μαρτίου του 2018, όσον αφορά την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας και την σχετική δήλωση που είχε κάνει τότε η κ. Μογκερίνι, και πως από τότε είχε δοθεί ξεκάθαρα το μήνυμα ότι η ΕΕ έπρεπε να αντιδράσει. Συνεπώς τώρα είναι σημαντικό για την αξιοπιστία της ΕΕ να τηρήσει τα συμπεράσματα του Μαρτίου του 2018. Είπε ακόμη ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν καλέσει εδώ και καιρό την Τουρκία σε διάλογο και συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας χωρίς όμως ανταπόκριση από την Τουρκία.
Όσον αφορά τα ενδεχόμενα μέτρα κατά της Τουρκίας διπλωματικές πηγές έλεγαν, συμφωνώντας με τον πρόεδρο Αναστασιάδη ότι ένα είδος μέτρων μπορεί να είναι οι κυρώσεις απέναντι σε πρόσωπα που σχετίζονται με την εταιρεία και εμπλέκονται στις ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ. Το άλλο έχει να κάνει με τις ευρωτουρκικές σχέσεις δηλαδή τα προενταξιακά κονδύλια, το διάλογο για την αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης το διάλογο για τη στρατηγική συνεργασία. Τέλος και σε σχέση με τις ισχυρές χώρες που συνεργάζονται επενδυτικά με την Τουρκία, έγιναν επαφές και από τον Αναστασιάδη και από τον Τσίπρα με τους ηγέτες της Γαλλίας, Γερμανίας, Ισπανίας, Ολλανδίας για τα επόμενα βήματα. Σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές ήταν θετικοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ψυχραιμία και τα πράγματα δεν πρέπει να εξεταστούν με προσοχή. Είναι μια πολύ λεπτή περίοδος που δεν πρέπει να δοθεί η ευκαιρία εκμετάλλευσης δεν πρέπει, όπως λένε οι Κύπριοι, να παρασυρθούμε σε αυτή την κατεύθυνση που θέλουν οι Τούρκοι.
Στη Σύνοδο μίλησαν και για την Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία και ο κ. Τσίπρας τόνισε τη σημασία που έχει να δοθούν θετικά μηνύματα για τη διεύρυνση της ΕΕ.
Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη δήλωση που έκανε μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου, υπογράμμισε ότι στήριξε απόλυτα τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη με τον οποίο από κοινού ανέδειξαν τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας.
Πρόσθεσε ότι «στις επόμενες Συνόδους, του Μαΐου και του Ιουνίου, η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει τα απαραίτητα βήματα και μέτρα αν η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας συνεχιστεί. Η Τουρκία πρέπει να κατανοήσει ότι θα πρέπει να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου όπως και οι άλλες μεσογειακές χώρες και όχι να κάνει μονομερείς ενέργειες. Ανέδειξα τις θέσεις της Ελλάδας όσον αφορά τα κυριαρχικά δικαιώματα».
Συνεχίζοντας ανέφερε ότι σήμερα στην Σύνοδο «συζητήσαμε για το μέλλον της Ευρώπης που περνά μέσα από τη ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Χρειαζόμαστε μία κοινωνική Ευρώπη, ελκυστική προς τους πολίτες της, με λιγότερη λιτότητα και περισσότερη ανάπτυξη. Ωστόσο η Ευρώπη δεν θα διαδραματίσει αυτόν τον ρόλο αν δεν αναβαθμίσει την διεθνή και γεωπολιτική της παρουσία και αν δεν διασφαλίζει το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της».
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι το θέμα της Τουρκίας είναι ευρωπαϊκό ζήτημα για τον επιπλέον λόγο ότι η ΕΕ έχει εκτός από γεωπολιτικό και ενεργειακό συμφέρον να διασφαλίσει τις ενεργειακές πηγές στην Ανατολική Μεσόγειο.
Γιούνκερ: «Σε αυτό το ζήτημα είμαι Κύπριος»
Από τις σημερινές τοποθετήσεις στη Ρουμανία, χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος προσερχόμενος στη Σύνοδο, ανέφερε πως «σε αυτό το θέμα είμαι Κύπριος».
Συνάντηση Τσίπρα – Αναστασιάδη
Στο περιθώριο της Συνόδου, ο Ελληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας και ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, είχαν εικοσάλεπτη συνάντηση με βασικό θέμα την τουρκική δραστηριότητα, ζήτημα για το οποίο ενημέρωσαν τους ομολόγους τους και συζητήθηκε εκτεταμένα στη συνεδρίαση των «27».
Νωρίτερα, προσερχόμενος στη Σύνοδο, ο κ. Τσίπρας τόνισε πως το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας «αφορά το σύνολο της Ευρωπαϊκής Eνωσης και όχι μόνο την Κύπρο». «Το διεθνές δίκαιο δεν μπορεί να παραβιάζεται. Η Ε.Ε. πρέπει να έχει ενιαία θέση όταν παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο στην περιοχή της», πρόσθεσε, ενώ σε ερώτηση δημοσιογράφου «κυρώσεις ή διπλωματία», ο κ. Τσίπρας απάντησε «πρώτα η διπλωματία».
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κ, Αναστασιάδης, ο οποίος ζήτησε «αντίδραση της Ε.Ε. στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, ανάλογη του ειδικού βάρους της Ενωσης».
«Ελπίζουμε να γίνει κάτι το οποίο να καταξιώνει την Ευρώπη στα μάτια όλων των Ευρωπαίων και ιδιαίτερα στη βάση των αρχών της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, αλλά και του σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών γενικότερα, πολύ περισσότερο των κρατών μελών», ανέφερε ο κ. Αναστασιάδης.
Συνεχίζοντας, είπε ότι κατά τη διάρκεια της Συνόδου «θα αναπτύξει τα όσα τελευταία συμβαίνουν δυστυχώς ως αποτέλεσμα της παραβίασης του διεθνούς δικαίου από πλευράς Τουρκίας» και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «θα έχουμε την ισχυρή στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της ΕΕ». Σε ερώτηση για το αν θα ζητήσει από τους ευρωπαίους ομολόγους του κυρώσεις κατά της Τουρκίας, απάντησε: «Αυτά θα τα δούμε στη συνέχεια».
Καταδικάζει και το ΕΛΚ
Νωρίτερα, αντίδραση για τις κινήσεις της Αγκυρας υπήρξε και από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο περιθώριο της Συνόδου του ΕΛΚ, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Πρόδρομος Προδρόμου σημείωσε ότι «ο Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε για τις κατάφορες και άνευ προηγουμένου παραβιάσεις της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου και για τις απειλούμενες γεωτρήσεις, και οι εταίροι του στο ΕΛΚ καταδικάζουν την τουρκική παρέμβαση, καλούν την Τουρκία να εγκαταλείψει αυτές τις παράνομες δραστηριότητες, οι οποίες, όπως σημειώνεται, στρέφονται όχι μόνο κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και των συμφερόντων της ΕΕ».
Παράλληλα, το ΕΛΚ σημειώνει ότι θα παρακολουθήσει την κατάσταση και θα ανταποκριθεί αναλόγως, δείχνοντας αλληλεγγύη στην Κυπριακή Δημοκρατία».
Χριστοδουλίδης: Σύντομα τα πρώτα εντάλματα σύλληψης
Τέλος, στα βήματα που γίνονται για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας, αναφέρθηκε το πρωί με δηλώσεις του και ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Οπως είπε, τα επόμενα 24ωρα αναμένονται εξελίξεις σε ό,τι αφορά την υλοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας ενώ σημείωσε πως «πολύ σύντομα θα εκδοθούν τα πρώτα εντάλματα σύλληψης» σε σχέση με την τουρκική δραστηριότητα.
Όσον αφορά τα βήματα που γίνονται για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας, ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στα Συμπεράσματα του Μαρτίου του 2018, στην κοινή θέση των 28 κρατών μελών στο Συμβούλιο Σύνδεσης της ΕΕ και στις άμεσες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο, ενώ είπε ότι η Λευκωσία είναι σε επαφή με τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ερωτηθείς για τα εντάλματα σύλληψης σε σχέση με την τουρκική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «είμαστε στο τελικό στάδιο για να εκδοθούν τα πρώτα εντάλματα σύλληψης. Από εκεί και πέρα είναι θέμα της δικαιοσύνης». Συνέχισε, λέγοντας ότι ο ίδιος δεν μπορεί να μιλήσει εκ μέρους της δικαιοσύνης, «αλλά όλα τα σχετικά στοιχεία έχουν ήδη προωθηθεί και εκτιμώ ότι πολύ σύντομα θα υπάρξει η έκδοση των πρώτων ενταλμάτων σύλληψης».
Την ίδια στιγμή, συνέχισε, είμαστε σε επαφή ειδικότερα με τα γειτονικά κράτη τα οποία ενδιαφέρονται για τις εξελίξεις και παρακολουθούν πολύ προσεκτικά, όπως επίσης και με εκείνες τις χώρες που έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αναφέρθηκε και στις επαφές που είχε στο Παρίσι, την Τετάρτη, λέγοντας ότι είχε καλές συζητήσεις με τον Γάλλο ομόλογό του για όλα αυτά τα θέματα. Ερωτηθείς σχετικά με τις επαφές του με εκπροσώπους της γαλλικής TOTAL, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι τα αμέσως επόμενα 24ωρα θα πρέπει να αναμένουμε ανακοινώσεις και εξελίξεις σε σχέση με τη συνέχιση και υλοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού.