Η πραγματική ανεργία στην Ελλάδα παραμένει η υψηλότερη στην Ευρωζώνη, υπογραμμίζει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στην «δ» ο εργατολόγος καθηγητής κ. Αλέξης Μητρόπουλος.
Οπως τονίζει, οδεύουμε προς… ‘βουλγαροποίηση’ στα εργασιακά με ημι-απασχόληση, χαμηλές αμοιβές, ανεργία με επιδόματα, «μαύρη» και ανασφάλιστη εργασία, απλήρωτες υπερωρίες και απελευθέρωση των απολύσεων ενώ καλεί τους εργαζόμενους να κατανοήσουν την νέα πραγματικότητα ώστε με γνώση, ενότητα, αλληλεγγύη και θάρρος να σταθούν απέναντι στα δυσκολότερα που είναι μπροστά τους…
• Κύριε Μητρόπουλε, εν μέσω πανδημίας και με τις προσπάθειες να επιστρέψουμε σιγά-σιγά στην «κανονικότητα», οι δείκτες για την απασχόληση παραμένουν αποθαρρυντικοί. Δώστε μας μία εικόνα για την ανεργία αυτή την περίοδο, ενόψει της επανεκκίνησης της αγοράς και της οικονομίας –όπως αναφέρει η κυβέρνηση.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την ανεργία στην Ελλάδα του κορωνοϊού ανακοίνωσε ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και αφορούν τον Μάρτιο του 2021. Το ποσοστό τής επίσημα καταγεγραμμένης ανεργίας, σύμφωνα με τον ιστορικό αυτό Οργανισμό καταμέτρησης ανεργίας, ανήλθε τον Μάρτιο 2021 στο 23,56% και ο πραγματικός αριθμός των καταγεγραμμένων ανέργων εκτοξεύθηκε στα 1.131.228 άτομα. Επίσης, για τον ίδιο μήνα, ο ΟΑΕΔ ανακοίνωσε ότι οι μακροχρόνια άνεργοι ανήλθαν στους 572.645 (σχεδόν οι μισοί από το σύνολο ανέργων), ενώ οι επιδοτούμενοι άνεργοι ήσαν μόνο 256.367 άτομα (βλ. την από 20-4-2021 ανακοίνωση της ΕΝΥΠΕΚΚ).
Είναι αναμφισβήτητο ότι η πραγματική ανεργία στην Ελλάδα παραμένει η υψηλότερη στην Ευρωζώνη παρότι αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη από τον ΟΑΕΔ πέντε (5) παράλληλα προγράμματα επιδότησης απασχόλησης για πάνω από 100.000 θέσεις εργασίας και παρότι βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη τα προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης «αναστολή» και «συν-εργασία» που, κατά κοινή παραδοχή, αναχαίτισαν την έκρηξη της ανεργίας κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης. Πρέπει να επισημάνουμε ότι η χώρα μας τα τελευταία χρόνια κατέχει τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρωζώνη στην ανεργία των νέων και των γυναικών.
Η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), που στην ουσία πραγματοποιεί δειγματοληπτικές καταμετρήσεις για την ανεργία, ανακοινώνει πάντοτε μικρότερη στατιστική ανεργία από αυτή του ΟΑΕΔ, κατά 5-8 μονάδες. Το γεγονός αυτό, όπως η Ένωσή μας έχει επισημάνει επανειλημμένως, εκθέτει και τους δύο Οργανισμούς ως προς το κύρος και την ιστορία τους τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.
• Γνωρίζουμε ότι η απασχόληση έχει καταρρεύσει: ημι-απασχόληση, χαμηλές αμοιβές, ανεργία με επιδόματα, «μαύρη» και ανασφάλιστη εργασία, απλήρωτες υπερωρίες και απελευθέρωση των απολύσεων! Θα βελτιωθεί η κατάσταση κατά την άποψή σας;
Η ανεργία παραμένει σε πρωτοφανώς υψηλά επίπεδα και μάλιστα για μια οικονομία που (υποτίθεται) ότι πέρασε και από μία εννεαετή δημοσιονομική τιθάσευση.
Οι ελαστικές μορφές εργασίας γενικεύονται και κυριαρχούν. Οι μισθοί μειώνονται ή παγώνουν για μεγάλη περίοδο. Το ίδιο έγινε και με τον «κατώτατο» μισθό, που η κυβέρνηση, με πρόσφατο νόμο, ανέστειλε για τρίτη φορά την -έστω και μικρή προς τα πάνω- αναπροσαρμογή του.
Από την άλλη πλευρά, με το εργασιακό νομοσχέδιο (υπό τις εισηγήσεις της Έκθεσης Πισσαρίδη) που προωθείται, επιχειρούνται τεκτονικές ανατροπές στην ελληνική αγορά εργασίας. Η κυβέρνηση, με πρόσχημα την υγειονομική κρίση και την πολυπόθητη για όλους μας ανάπτυξη, επιχειρεί να ξαναγράψει το Ελληνικό Εργατικό Δίκαιο.
Με βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου που προωθεί θίγει «τα άγια των αγίων» των εργασιακών δικαιωμάτων. Έτσι για πρώτη φορά:
-οι υπερωρίες αντί να αμείβονται με τη νόμιμη προσαύξηση (20%, 40% ή 60%), όπως συνέβαινε για δεκαετίες, θα συμψηφίζονται με ρεπό ή κανονική άδεια. Άμεση συνέπεια αυτού του μέτρου (αν ισχύσει) θα είναι η μείωση των αποδοχών για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους.
-η απόλυση εργαζομένου, που αναγνωρίζεται από τα Δικαστήρια ως παράνομη, καταχρηστική και άκυρη, δεν εξασφαλίζει την επιστροφή τού απολυθέντα στην εργασία του, όπως συνέβαινε για δεκαετίες, αλλά αυτός θα λαμβάνει μία «πρόσθετη» αποζημίωση, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του εργοδότη!!
-η τηλεργασία (εξ αποστάσεως εργασία) απειλεί να ακυρώσει εργασιακά (κυρίως μισθολογικά και συνδικαλιστικά) δικαιώματα δεκαετιών.
Η ΕΝΥΠΕΚΚ αναμένει το τελικό σχέδιο νόμου για να τοποθετηθεί έγκυρα και επιστημονικά και επί της αρχής και επί των άρθρων. Πάντως, από τις εξαγγελίες των αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων φαίνεται ότι οδηγούμαστε σε αλλαγή δόγματος στο Εργασιακό, με πρωταρχικό στόχο την επίτευξη τής ανάπτυξης με ρήτρα συμπίεσης των μισθών, σύμφωνα άλλωστε και με το κεντρικό δόγμα που διέτρεχε και τα τρία Μνημόνια, δηλαδή τη «βουλγαροποίηση» των μισθών και των παροχών προς τους ιδιωτικούς εργατοϋπαλλήλους.
• Η εστίαση και ο τουρισμός υπέστησαν τεράστια «καθίζηση». Πώς βλέπετε να προχωρούν αυτοί οι κλάδοι;
Είναι οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας που κυρίως επλήγησαν και ταυτόχρονα οι κλάδοι με τη μεγαλύτερη συμβολή στο ΑΕΠ και την απασχόληση. Η κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, δεν τους στήριξε όσο έπρεπε. Απαιτείται άμεσα, έστω και τώρα, να απελευθερωθούν πόροι για τη στήριξη των επιχειρήσεων του τουρισμού και της εστίασης, αλλά και για τη στήριξη όσων ανθρώπων δεν προσληφθούν μετά την επανεκκίνηση των δύο αυτών σημαντικών κλάδων. Αναμφίβολα, η κυβέρνηση οφείλει να είναι γενναιόδωρη και διαρκώς υποστηρικτική προς τους δύο αυτούς σημαντικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας.
• Διαβάσαμε ότι η κυβέρνηση υποχρεούται να καταβάλει τα αναδρομικά με τόκο 6% ετησίως, ύστερα από απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών. Μιλήστε μας γι’ αυτή την απόφαση. Τι σημαίνει στην πράξη;
Τον τελευταίο καιρό τα Δικαστήρια της χώρας με πολλές αποφάσεις τους (κυρίως Πρωτοδικείων και Εφετείων) υποχρεώνουν την κυβέρνηση να χορηγήσει εντόκως τα αναδρομικά επί μισθών και συντάξεων, οσάκις υπάρχει ζήτημα συμμόρφωσης με δικαστικές αποφάσεις που έχουν δικαιώσει μισθωτούς και συνταξιούχους.
Στη χώρα μας για δεκαετίες συντηρείται και θεσμικά μία σκανδαλώδης δικονομική ασυλία υπέρ του Δημοσίου και εις βάρος των πολιτών. Όταν δηλαδή οι πολίτες οφείλουν στο κράτος, επιβαρύνονται με θηριώδεις τόκους και εξοντωτικά πρόστιμα, ενώ, όταν το κράτος χρωστά στους πολίτες και εντέλλεται να συμμορφωθεί με δικαστικές αποφάσεις, τα καταβάλλει άτοκα!!
Αυτό το κατάλοιπο αποικιοκρατικής αυταρχικής διαχείρισης εκ μέρους των κυβερνήσεων είναι προσβλητικό και απαξιωτικό για τον λαό μας και κλονίζει τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ Διοίκησης και διοικουμένου.
Καλούμε την κυβέρνηση να καταβάλει στο ακέραιο και εντόκως τόσο τα αναδρομικά που χορήγησε πρόσφατα σε δικαιούχους και κληρονόμους όσο και τα αναδρομικά που θα χορηγήσει τους επόμενους μήνες σε όσους ξεπερνούν τα 30 χρόνια ασφαλιστικού βίου, σε συμμόρφωση προηγουμένων δικαστικών αποφάσεων που δικαίωσαν συνταξιούχους. Η συμμόρφωση όλων -και πρωτίστως του κράτους- με τις δικαστικές αποφάσεις αποτελεί σημαντικό θεσμικό ζήτημα.
• Γιορτάσαμε πρόσφατα την Εργατική Πρωτομαγιά. Η εργατική τάξη μπορεί, κατά τη γνώμη σας, να επηρεάσει την τύχη της και την οικονομική εξέλιξη των πραγμάτων στη χώρα;
Η πρόοδος που επιτεύχθηκε στις μεγαλύτερες βιομηχανικές περιοχές τής Ευρώπης και του κόσμου, όταν η ζωντανή εργατική δύναμη ήταν αναγκαία για την αύξηση της παραγωγής και τη μεγέθυνση της οικονομίας (ως ο απόλυτος στόχος τής παγκόσμιας αστικής τάξης), καταρρέει στην εποχή τής ύστερης νεωτερικότητας.
Όλοι νόμιζαν ότι οι κατακτήσεις που πέτυχε η Εργατική Τάξη, μετά τον Α’ και κυρίως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα ήταν η βάση μιας διατηρήσιμης κοινωνικής ευημερίας. Η πεποίθηση αυτή δημιούργησε παγκόσμιους εργατικούς θεσμούς (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας-ΔΟΕ), εθνικά κοινωνικά συστήματα, πολιτικά κόμματα και παρατάξεις, ακόμη και καθεστώτα (σοσιαλδημοκρατικά και κομμουνιστικά), που υποτίθεται ότι δρούσαν επ’ονόματι τής (με την ευρεία έννοια) Εργατικής Τάξης. Πολλές θεωρητικές σχολές, Ινστιτούτα και πανεπιστημιακά ιδρύματα γεννήθηκαν με την προσδοκία τής αιώνιας κυριαρχίας τής Εργατικής Τάξης που θα έφερνε τη διανόηση, την επιστήμη, την εφεύρεση και την τέχνη ως μόνιμους συμμάχους τής πάντοτε νικηφόρας πορείας της.
Οι ηγεσίες τής κοινωνίας αναδεικνύονταν από τους κοινωνικούς αγώνες και την προσφορά τους στον λαό, σε μια διαρκώς αλληλοτροφοδοτούμενη πολιτικο-συνδικαλιστική δράση. Το κράτος ευημερίας τής λεγόμενης «μακράς Σοσιαλδημοκρατικής Συναίνεσης» έδειχνε ακλόνητο, πολύ περισσότερο που οι εργατικοί και κοινωνικοί θεσμοί ήταν θεμελιώδεις πυλώνες τού οικονομικού και πολιτικού συστήματος.
Η ιστορική πορεία όμως άλλαξε.
Και σήμερα, 135 χρόνια από την αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά του 1886 στο Σικάγο, μετά τη γενικευμένη Βιομηχανική Επανάσταση και την εισαγωγή των «γραμμών παραγωγής», μετά το Μάαστριχτ, την ΟΝΕ και την ένταξη της χώρας μας σ’αυτήν, μετά από την επιβολή των Μνημονίων και τη διαρκή εποπτεία της χώρας μας από τους θεσμούς, η Εργατική Τάξη βρίσκεται δυστυχώς σε απόλυτη σχεδόν αδυναμία να επηρεάσει την πορεία τής οικονομίας και της κοινωνίας.
Παρά τις αντικειμενικές και υποκειμενικές αδυναμίες που επικρατούν σήμερα, οι εργαζόμενοι πρέπει να κατανοήσουν την νέα πραγματικότητα ώστε με γνώση, ενότητα, αλληλεγγύη και θάρρος να σταθούν απέναντι στα δυσκολότερα που είναι μπροστά τους
