Η κ. Γιολάντα Βλάχου έχει μια μεγάλη αγκαλιά που χωρά όλα τα παιδιά της Ελλάδας! Η πρόεδρος της «Ανοιχτής Αγκαλιάς» με μια δραστήρια ομάδα εθελοντών ιατρών, εδώ και 26 χρόνια στηρίζει τις ακριτικές περιοχές και την άγονη γραμμή, παράγοντας αθόρυβα ουσιαστικό έργο.
Με εκστρατείες προληπτικής ιατρικής κάθε χρόνο, προσφορές ιατρικών μηχανημάτων και εξοπλισμού σε παιδιατρικά νοσοκομεία αλλά και σε αγροτικά ιατρεία και κέντρα υγείας στις ακριτικές περιοχές, κατασκευή παιδικών χαρών σε ακριτικά νησιά, δωρεές τεχνολογικού εξολισμού σε σχολεία των ακριτικών περιοχών, υποστήριξη οικογενειών που είναι στα όρια της φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και πολλές άλλες δράσεις, η κ. Γιολάντα Βλάχου αποδεικνύει έμπρακτα ότι όπου υπάρχει ανθρωπιά υπάρχει αγάπη και όπου υπάρχει αγάπη υπάρχει αλληλεγγύη και όπου η αλληλεγγύη γίνεται πράξη, κάνει κάθε φορά τον κόσμο μας, λίγο καλύτερο!
• Kυρία Βλάχου, θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη ρωτώντας σας πώς μπήκε ο εθελοντισμός στη ζωή σας, με τον οποίον τελικά ταυτιστήκατε.
Πιστεύω ότι εθελοντής δεν γίνεσαι ξαφνικά, γεννιέσαι… Και σίγουρα σε επηρεάζει η ατμόσφαιρα και τα μηνύματα που παίρνεις από την οικογένειά σου και μετά βεβαίως κάνεις τις επιλογές σου. Από παιδί μέσα μου υπήρχε πάντα ο εθελοντισμός και το συναίσθημα της προσφοράς. Αργότερα σπούδασα παιδαγωγικά, και ασχολήθηκα για αρκετά χρόνια με παιδιά προσχολικής ηλικίας και κυρίως με παιδιά που είχαν κάποια ιδιαίτερα προβλήματα.
Στη συνέχεια είχα την τύχη να μην υπάρχει ανάγκη να εργαστώ όταν παντρεύτηκα και όταν πλέον η κόρη μου μπορούσε να αυτοεξυπηρετηθεί αποφάσισα να προσφέρω εθελοντικά τις υπηρεσίες μου στο νοσοκομείο Παίδων Π. & Α. Κυριακού. Ημασταν μία ομάδα κυρίων εθελοντριών, να φανταστείτε ότι εγώ ξεκίνησα εκεί το 1976 από τότε προσφέρω τις υπηρεσίες μου εθελοντικά. Το 1993 ιδρύσαμε τον φορέα των Φίλων Κοινωνικής Παιδιατρικής & Ιατρικής με έδρα το Νοσοκομείο Π & Α Κυριακού, που εξελίχθηκε στην «Ανοιχτή Αγκαλιά».
Στόχος μας αρχικά ήταν να υποστηρίξουμε όλα τα παιδιά που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο και τις οικογένειές τους. Με αυτό το σκεπτικό κάναμε και το play therapy (Παιγνιοθεραπεία) στο νοσοκομείο το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα με εθελόντριες δικές μας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό τα παιδιά να έχουν ένα χώρο, γιατί κάθε παιδί που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο και φεύγει από το οικογενειακό περιβάλλον, βιώνει μια περίοδο πένθους, ας το πω έτσι. Οταν λοιπόν υπάρχει ένας χώρος όπου μπορεί το παιδί να ασχοληθεί και να προετοιμαστεί ψυχολογικά, γιατί ενδεχομένως θα πρέπει να κάνει μία σοβαρή εγχείρηση, και με τη βοήθεια των γιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού αντιληφθεί ότι βρίσκεται εκεί για το καλό του, τότε ανακουφίζεται και το ίδιο το παιδί και συγχρόνως, και η οικογένειά του. Επιπλέον οι γονείς, πέρα από την δυνατότητα που έχουν να μιλήσουν με την ομάδα των εθελοντριών και την ψυχολόγο, έχουν την δυνατότητα ακόμα και να λείψουν από το νοσοκομείο για κάποιες ώρες, γνωρίζοντας ότι τα παιδιά τους είναι σε έναν ασφαλή χώρο.
• Πέρα από την ψυχαγωγία όμως των παιδιών υπάρχει στήριξη και σε πολλά άλλα επίπεδα.
Βεβαίως. Η στήριξη των νοσηλευόμενων παιδιών δεν σταματάει μόνο στην απασχόλησή τους με ένα πρόγραμμα play therapy ή το Clown doctor, το οποίο επίσης είναι ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, με στόχο την ψυχολογική υποστήριξη παιδιών και γονέων, και την αποφόρτισή τους. Ως φορέας έχουμε προχωρήσει σε αναπλάσεις παιδιατρικών κλινικών τόσο στο νοσοκομείο Παίδων όσο και σε άλλα παιδιατρικά νοσοκομεία. Εχουμε κάνει περισσότερες από 8 αναπλάσεις πανεπιστημιακών κλινικών και παράλληλα προσφέραμε σύγχρονα μηχανήματα στα νοσοκομεία και ακόμη εξακολουθούμε να βοηθάμε στο μέτρο του δυνατού.
• Αρα λοιπόν, κυρία Βλάχου, η «Ανοιχτή Αγκαλιά» ξεκίνησε από το νοσοκομείο Παίδων και στη συνέχεια «αγκάλιασε» τα παιδιά και της λεγόμενης άγονης γραμμής.
Δεν ήμασταν ανυποψίαστοι πολίτες. Γνωρίζαμε πολύ καλά ότι η Πρωτοβάθμια υγεία υπολείπεται στις ακριτικές περιοχές κι έτσι αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα και το πρώτο μας ταξίδι ήταν στα Δωδεκάνησα και συγκεκριμένα επισκεφθήκαμε την Κάσο, την Νίσυρο, τους Λειψούς, την Τήλο και τη Χάλκη με έδρα μας τη Λέρο. Στο πρόγραμμα αυτό ζητήσαμε αμέσως τη συνδρομή του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού που εξακολουθεί να μας στηρίζει μέχρι σήμερα. Το Πολεμικό Ναυτικό μας μεταφέρει, μας διαθέτει γιατρούς και έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία 26 χρόνια τώρα. Αρχικά κάναμε μια εκστρατεία τον χρόνο, μετά έγιναν δύο, και σήμερα κάνουμε επτά με οκτώ εκστρατείες το χρόνο και δεν περιοριστήκαμε μόνο στα ακριτικά νησιά αλλά επεκταθήκαμε και στη Θράκη και στα Ιωάννινα και σε άλλες ακριτικές περιοχές.
Οι ανάγκες εξακολουθούν να είναι πολλές… Κάθε χρόνο σε αυτό το πρόγραμμα που έχει τον διακριτικό τίτλο «Υποστηρίζουμε τη Ζωή», παίρνουν μέρος πάνω από 300 εθελοντές γιατροί και νοσηλευτές και ο αριθμός των εξετάσεων παιδιών και ενηλίκων υπερβαίνει τις 120.000! Εμείς ως φορέας, καλύπτουμε την διατροφή, την μετακίνηση και τη διαμονή των εθελοντών και φυσικά αυτό δεν είναι ένα μικρό κόστος. Δεν συνδράμει η πολιτεία σε αυτό, το πρόγραμμα στηρίζεται από εταιρείες και χορηγίες ιδιωτών, ορισμένοι εκ των οποίων επιθυμούν να παραμείνουν ανώνυμοι. Τώρα έχουμε μαζί μας την Bristol-Myers, την Cosmote, τα Ελληνικά Πετρέλαια την Alpha Bank που μας βοηθάει στο πρόγραμμα του Clown doctor, έχουμε αρκετούς σταθερούς χορηγούς και πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε μία συνέχεια και μία συνέπεια, με σεβασμό πάντοτε στον άνθρωπο. Δεν είμαστε περαστικοί και δεν πάμε για το θεαθήναι, πάμε να κάνουμε πραγματικά να προσφέρουμε υπηρεσίες.
• Στα νησιά κυρία Βλάχου από τις εκατοντάδες, επισκέψεις που έχετε κάνει αυτά τα χρόνια, τι ελλείψεις διαπιστώνετε;
Πολλά λείπουν… Οι κάτοικοι βιώνουν ένα συνεχές συναίσθημα ανασφάλειας και αυτό δεν είναι τυχαίο. Είναι πολύ σοβαρό να συμβαίνει κάτι σε ένα παιδί ή σε έναν ενήλικα και να μην υπάρχει γιατρός να απευθυνθεί έστω για τις πρώτες βοήθειες.
Και φυσικά, δεν υπάρχει απαίτηση τα Κέντρα Υγείας ή τα Αγροτικά Ιατρεία να καλύπτονται από όλες τις ειδικότητες, αλλά τουλάχιστον να καλύπτουν τις βασικές. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι εμείς δεν ερχόμαστε να καλύψουμε την προσπάθεια της πολιτείας, ερχόμαστε να συνδράμουμε σε αυτήν.
Κάνουμε ένα screening στα παιδιά και ένα τσεκ-απ στους ενήλικες και αποτελεί μεγάλη προσφορά στους ανθρώπους, ιδίως των νησιών, που δεν έχουν την δυνατότητα να μετακινηθούν οικογενειακώς σε μεγαλύτερα νησιά για να κάνουν τις εξετάσεις τους, είναι τεράστιο το κόστος αφενός και αφετέρου η μετακίνηση δεν είναι εύκολη ειδικά τον χειμώνα. Επιπλέον, στις μετακινήσεις μας στα νησιά διαπιστώνουμε πως λείπουν δράσεις για την απασχόληση των παιδιών κι αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στην εξέλιξή τους. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι δεν έχουν κάποιον για να μοιραστούν τους προβληματισμούς τους και να ζητήσουν τη συμβουλή του για τον χειρισμό διαφόρων καταστάσεων. Εμείς λειτουργήσαμε για πολλά χρόνια και με μεγάλη επιτυχία Σχολή Γονέων στους Λειψούς και πήραν μέρος πολλά όμορα νησιά όπως είναι η Κάλυμνος, η Πάτμος, η Λέρος, κι άνοιξε έτσι ένα δίαυλος επικοινωνίας των γονέων και των εκπαιδευτικών με τους ψυχολόγους της ομάδας μας, των οποίων ζητούσαν την άποψη για διάφορα θέματα. Αυτό τον δίαυλο επικοινωνίας εξακολουθούμε να τον παρέχουμε.
• Με τους ανθρώπους των νησιών, των ακριτικών περιοχών, δημιουργούνται δεσμοί;
Σαφέστατα δημιουργούνται δεσμοί και όχι μόνο δημιουργούνται δεσμοί, αλλά υπάρχουν στιγμές πολύ συγκινητικές. Τις προάλλες που ήμασταν στην Κάσο, είδα μια κοπέλα με δύο παιδάκια, την οποίον εγώ γνώριζα απ΄όταν η ίδια ήταν ακόμα σε καροτσάκι και πραγματικά συγκινήθηκα πάρα πολύ. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πώς μας υποδέχονται και πώς μας αγκαλιάζουν σήμερα ως ενήλικες πια, παιδιά που δέχθηκαν τις υπηρεσίες της «Ανοιχτής Αγκαλιάς». Μας δίνουν τόσο πολλή αγάπη και τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες. Να φανταστείτε ότι εμένα μου είναι πια πάρα πολύ δύσκολο να επιλέξω πού θα πάμε και πού δεν θα πάμε σε κάθε εκστρατεία.
• Τους ανοίξατε την αγκαλιά σας αλλά σας την άνοιξαν κι εκείνοι…
Ναι, γιατί μας εμπιστεύονται, μοιράζονται πράγματα μαζί μας, είμαστε μία μεγάλη οικογένεια και έτσι ακριβώς αισθανόμαστε κι εγώ και οι εθελοντές γιατροί που είναι πολλά χρόνια μαζί μου. Αυτό τώρα που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να πείσουμε τα παιδιά να μην φεύγουν από τα νησιά τους και να τους δώσουμε κίνητρα να μείνουν στον τόπο τους, διότι δυστυχώς έχουμε τεράστια μείωση στον αριθμό παιδιών που γεννιούνται και διαμένουν στα νησιά τους.
• Αυτό είναι ανησυχητικό.
Ναι, γι αυτό φωνάζουμε και επιμένουμε ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα στα παιδιά για να μείνουν. Εμείς έχουμε όραμα αλλά χρειαζόμαστε και συνοδοιπόρους για να το υλοποιήσουμε. Για παράδειγμα στην Κάσο -που πρέπει να τη στηρίξουμε- έχουμε αγοράσει ένα πολύ μεγάλο οικόπεδο όπου θέλουμε εκεί να δημιουργήσουμε ένα κέντρο για να μαθαίνουν τα παιδιά να κατασκευάζουν και να συντηρούν παραδοσιακά όργανα, να διδάσκονται επίσης την τέχνη του ψηφιδωτού η οποία σβήνει σιγά-σιγά… Προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες και των σχολείων και των Δήμων, κατασκευάζοντας παιδικές χαρές, χώρους αθλητισμού, διάφορα πράγματα για να μπορούν να απασχολούνται τα παιδιά εκτός σχολείου ώστε να μην ασχολούνται μόνο με το tablet, γιατί παρουσιάζονται προβλήματα εξάρτησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στα νησιά δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μια τέτοια εξάρτηση, όπως επίσης δεν δικαιολογείται να είναι παχύσαρκα. Είναι αδιανόητο ένα παιδί σε νησί να είναι παχύσαρκο και δεν είναι παχύσαρκο μόνο γιατί καθηλώνεται μπροστά σε μία οθόνη αλλά παίζουν κι άλλοι παράγοντες ρόλο, όπως η έλλειψη άσκησης, η λάθος διατροφή… Προσπαθούμε να στρέψουμε τις δραστηριότητές μας στην πληροφόρηση και σε ειδικά προγράμματα πέρα από την «Υποστήριξη Ζωής», ώστε γονείς, παιδιά και εκπαιδευτικοί να καταλάβουν τη σημασία της καλής διατροφής και την ανάγκη της άσκησης. Για όλα αυτά, απαιτείται καλή συνεργασία με τους τοπικούς άρχοντες και με την εκπαιδευτική κοινότητα.
• Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όλα αυτά τα χρόνια, που έχετε ξεχωρίσει, που σας συγκίνησαν πάρα πολύ;
Υπήρχαν άνθρωποι που ήταν ανυποψίαστοι και που μέσω της «Ανοιχτής Αγκαλιάς» ανακάλυψαν ότι είχαν σοβαρό πρόβλημα υγείας και η έγκαιρη αντιμετώπισή του αποδείχθηκε σωτήρια για την υγεία τους κι αυτό το εκφράζουν κάθε φορά που μας βλέπουν. Η χαρά που δίνεις στα παιδιά όταν προσφέρεις κάτι στο σχολείο τους είναι πολύ μεγάλη, αλλά μεγαλύτερη είναι η ικανοποίηση που παίρνεις εσύ… Όταν τα παιδιά σε υποδέχονται με αγάπη και σου προσφέρουν ζωγραφιές για να σε ευχαριστήσουν… Όλα αυτά είναι συγκινητικά. Συγκινητικό είναι να βλέπεις τα παιδιά του Κέντρου Ημέρας που λειτουργούμε στο Κορωπί και τα οποία έχουν διάφορες διαταραχές, να εξελίσσονται…
• Μια ανοιχτή αγκαλιά με τι γεμίζει κυρία Βλάχου;
Με την αγάπη, τη εκτίμηση και με τον σεβασμό που μας δείχνουν οι κάτοικοι των ακριτικών περιοχών. Βιώνουμε πολύ δυνατά συναισθήματα σε κάθε μας ταξίδι
