Ο νέος εργασιακός νόμος έρχεται -αν και με καθυστέρηση- σε σημαντική καμπή. Μετά την πανδημική κρίση, που μας πήγε πίσω χρονικά και ουσιαστικά, χρειάζεται να φύγουμε γρήγορα μπροστά. Μπορούμε να το πετύχουμε. Το γενναίο πακέτο που θα λάβουμε από το Ταμείο Ανάκαμψης θα διοχετευθεί κυρίως σε επενδύσεις σε νέους τομείς της οικονομίας. Που σημαίνει νέους τρόπους δουλειάς. Αυτονόητο, ειδικά όταν οι νέες θέσεις εργασίας συνδέονται με τεχνολογία, περιβάλλον υπηρεσίες νέου τύπου. Στόχος είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, καλύτερες αμοιβές, αναβάθμιση του εργασιακού περιβάλλοντος και καλύτερη ποιότητα ζωής. Με δύο λόγια, η αγορά εργασίας θα χρειαστεί να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, με την υιοθέτηση καλών ευρωπαϊκών πρακτικών. Επομένως, η προσαρμογή της νομοθεσίας στις οικονομικές, τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις του σήμερα κι όχι του 1982 είναι καθήκον για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Οι ρυθμίσεις του νόμου Χατζηδάκη είναι σημαντικές. Ολες. Η αντιπολίτευση έχει ταμπουρωθεί πίσω από ένα χοντρό ψέμα: «κατάργηση οκταώρου». Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Στο άρθρο 55 κατοχυρώνονται με τρόπο ρητό και πανηγυρικό και το 8ωρο και η πενθήμερη εργασία. Διαβάστε: «Καθιερώνεται σε όλους ανεξαιρέτως τους κλάδους εργασίας και σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας η οκτάωρη ημερήσια, η σαραντάωρη εβδομαδιαία και η πενθήμερη εργασία». Τελεία και παύλα. Ο ΣΥΡΙΖΑ και δυστυχώς, στην ουρά του, αριστεριστές, ακόμη και «Γεννηματικοί» ρίχνουν όλο το επικοινωνιακό τους βάρος σε ψεύτικα διλήμματα. Το «κόλπο» είναι παραταξιακό, κομματικό και προφανώς πολιτικό: να διαμοιραστούν το λεγόμενο «αριστερό ακροατήριο».
Είναι αλήθεια ότι το σχέδιο Χατζηδάκη δεν κλείνει τα μάτια στην πραγματικότητα. Ούτε όμως κλείνει το μάτι στα υπαρκτά προβλήματα της αγοράς εργασίας, όπως είναι η “μαύρη” εργασία και οι απλήρωτες υπερωρίες, όπως έκανε στην κυβερνητική θητεία του ο κ. Τσίπρας. Έρχεται να ρυθμίσει και με αυτόν τον τρόπο να ανατρέψει ένα καθεστώς που παγιώθηκε με τα χρόνια της μεγάλης κρίσης. Θέτει όρια, βρίσκει δικλείδες ασφαλείας, διευκολύνει και τις δύο πλευρές, εργοδοσία και εργαζόμενο, ώστε, τελικά να βάλει μια τάξη στις επικρατούσες συνθήκες αυθαιρεσίας.
Έτσι, «ευάλωτες» επαγγελματικές ομάδες όπως εργαζόμενοι σε delivery και κούριερ θωρακίζονται. Αίρονται αδικίες, καθώς οι αποζημιώσεις των εργατοτεχνιτών παύουν να είναι κατώτερες και εξισώνονται με τις αποζημιώσεις των υπαλλήλων. Θεσπίζεται για πρώτη φορά άδεια πατρότητας και μια σειρά άλλων ρυθμίσεων που προσβλέπουν στην εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή. Μπαίνει τέλος στην αδήλωτη εργασία με την κατοχύρωση των υπερωριών, οι οποίες εναρμονιζόμενες με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αυξάνονται σε 150 ώρες. Συνακόλουθα αυξάνεται και το περιθώριο του εργαζόμενου να βγάλει επιπλέον χρήματα, νόμιμα. Ενώ, οι υπερωρίες που δεν τηρούν τις προϋποθέσεις του νόμου θα αμείβονται με προσαύξηση 120% αντί για 80%. Όλα τα παραπάνω υπό το άγρυπνο μάτι του ΣΕΠΕ, το οποίο φεύγει από το Υπουργείο Εργασίας, αναβαθμίζεται και λειτουργεί πια ως Ανεξάρτητη Αρχή, με ισχυρότερο ρόλο και περισσότερες δυνατότητες.
Περισσότερες, όμως, είναι και οι δυνατότητες που θα έχει εφεξής ο εργαζόμενος. Αφενός ως προς τα μέσα που θα έχει για να αμυνθεί έναντι ενός «κακού» εργοδότη, καθώς ο κατάλογος των άκυρων απολύσεων διευρύνεται, ενώ το βάρος απόδειξης μετακυλίεται στον εργοδότη. Αφετέρου ως προς τον τρόπο και χρόνο εργασίας του, κάτι που επιτυγχάνεται μέσω της διευθέτησης. Κάθε εργαζόμενος θα έχει την δυνατότητα να επιλέγει περισσότερες ώρες εργασίας κάποιες ημέρες με αντάλλαγμα περισσότερες ώρες σχόλης άλλες. Χωρίς να χάνει από το μισθό του και χωρίς να υπάρχει κίνδυνος απόλυσής του σε περίπτωση διαφωνίας με τον εργοδότη ως προς τη διευθέτηση.
Πρόκειται για ένα σύστημα που εφαρμόζεται ήδη με επιτυχία σε αρκετούς κλάδους, όπως είναι ο χρηματοοικονομικός, ο ξενοδοχειακός, αλλά και ο αγροτικός κλάδος, όπου κάποιοι μήνες του χρόνου είναι πιο απαιτητικοί από άλλους. Ενώ, όσοι έχουν επαγγελματική εμπειρία σε εταιρείες νέες τεχνολογίας γνωρίζουν ήδη τα οφέλη της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και αναγνωρίζουν τη συμβολή του το προσεχές διάστημα.
Ως προς το περίφημο ζήτημα με τη «διευθέτηση», τα πράγματα είναι απλά: ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, με διατάξεις παλαιές και νεότερες που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, διευρύνεται και στις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους που έμεναν έξω από το νόμο, με αποτέλεσμα να γίνονται «προσωπικές» συνεννοήσεις. Οι εργαζόμενοι αποκτούν δικαιώματα και οι επιχειρήσεις δυνατότητες καλύτερης οργάνωσης. Όλα τα άλλα είναι φωνές και τρομοκρατία.
Οι σημερινές προκλήσεις και η εξέλιξη της κοινωνίας απαιτούν ευελιξία και μια αγορά εργασίας που θα λειτουργεί βάσει ξεκάθαρων κανόνων και καλών ρυθμίσεων. Αυτό επιδιώκει το νέο εργασιακό αυτό δεν καταλαβαίνουν στην αντιπολίτευση. Κρίμα!
Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι δημοσιογράφος και βουλευτής Ν.Δ.
