Τρίτη και… φαρμακερή είναι η νέα παρέμβαση στις πρόωρες συντάξεις που συμφώνησε η κυβέρνηση με τους θεσμούς να προωθήσει για ψήφιση στη Βουλή προκειμένου να «κλείσει», αυτή τη φορά με πιο «βίαιο» τρόπο, τα τελευταία «παράθυρα» της συνταξιοδότησης ασφαλισμένων σε ηλικίες κάτω των 62 (για μειωμένη) και 67 ετών (για πλήρη). Το πλαίσιο της συμφωνίας:
Διατηρεί τη δυνατότητα συνταξιοδότησης χωρίς μείωση στο ποσό της σύνταξης στα 62 έτη με 40 έτη ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένων έως 7 πλασματικών για όσους τα δικαιούνται) που είχε θεσμοθετηθεί αρχικά το 2010 μέσω της σταδιακής προσαύξησης της προβλεπόμενης, έως τότε, 35ετίας με όριο τα 60 έτη τα οποία, ωστόσο, στη συνέχεια (το 2012) αυξήθηκαν στα 62. Προσθέτει, από φέτος και κάθε επόμενο χρόνο έως το 2021, επιπλέον 5 έως 17 έτη εργασίας (ή υποχρεωτικής… αυτασφάλισης για όσους μείνουν «εκτός» αγοράς εργασίας) στους 50άρηδες και αναλογικά λιγότερα έτη ή και μήνες, ανά περίπτωση, στους 55άρηδες και στους ακόμη μεγαλύτερους σε ηλικία ασφαλισμένους.
Πρόκειται για κατηγορίες ασφαλισμένων πριν από το 1993 άνδρες και γυναίκες που είχαν «κλειδώσει» δικαίωμα, αλλά δεν είχαν συμπληρώσει τα απαιτούμενα ηλικιακά όρια. Με τον νέο νόμο η συνταξιοδότησή τους γίνεται απαγορευτική λόγω και της πρόσθετης ποινής – μείωσης της σύνταξης που θα επιβάλλεται.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Η νέα νομοθετική παρέμβαση -που θα τεθεί άμεσα σε ισχύ- είναι η τρίτη, κατά σειρά, που γίνεται στα πέντε χρόνια των μνημονίων για την αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης:
Με τους νόμους 3863/10 (για όλα τα Ταμεία) και 3865/10 (για το Δημόσιο) επιβλήθηκε η σταδιακή αύξηση, από 1/1/2011 έως το 2015 (και για ορισμένες κατηγορίες έως το 2017) τόσο των απαιτούμενων ετών ασφάλισης όσο και των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης με την προσθήκη ενός έτους ή ενός εξαμήνου, κάθε χρόνο, στα μη θεμελιωμένα έως τα τέλη του 2010 συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Δεύτερη παρέμβαση ψηφίστηκε το 2012 με το ν. 4093/12 ο οποίος προσέθεσε από την 1/1/2013 επιπλέον δύο έτη (με γενικό όριο το 67ο αντί του 65ου) στα αυξανόμενα από το 2011 ηλικιακά όρια «ακυρώνοντας» τον προγραμματισμό που είχαν κάνει όσοι και όσες δεν είχαν… προλάβει να θεμελιώσουν δικαίωμα να «βγουν» στη σύνταξη έως τις 31/12/12.
ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ
Η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης εντάσσεται στις παραμετρικές αλλαγές που αποφασίστηκαν να γίνουν για να μειωθεί η συνταξιοδοτική δαπάνη. Παράλληλα με τη χρονική μετάθεση της καταβολής νέων συντάξεων, ήδη έχουν ψηφιστεί η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού τους, με βάση το ν. 3863/10, για τους συνταξιοδοτούμενους από φέτος (θα δίνεται αναλογία της βασικής σύνταξης για το χρόνο ασφάλισης από την 1/1/2011), η μείωση των εγγυημένων κατώτατων ορίων έως την ηλικία των 67 ετών και το νέο «ψαλίδι» στις καταβαλλόμενες είτε έμμεσα (μέσω της αύξησης των εισφορών ασθενείας των συνταξιούχων) είτε άμεσα (με την επανανομοθέτηση, τον ερχόμενο Οκτώβριο, νέων «κρατήσεων» εισφορών σε κύριες και επικουρικές που αθροιστικά ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ). Παράλληλα, «πέφτει» κάτω από τα 486 ευρώ η κατώτατη σύνταξη (θα υπολογίζεται με βάση το νομοθετημένο μειωμένο κατώτατο ημερομίσθιο και θα είναι περί τα 393 ευρώ).
Στο τραπέζι παραμένουν, τέλος, η εφαρμογή της «ρήτρας» μηδενικού ελλείμματος (δηλ. νέες μειώσεις) στις επικουρικές αν, όπως όλα δείχνουν, δεν βρεθούν δημοσιονομικά ισοδύναμα, καθώς και η αύξηση των εισφορών σε όσα ταμεία διατηρούνται, ακόμη, χαμηλές (όπως στον ΟΓΑ).
Δεν θίγονται όσοι έχουν θεμελιώσει
Καμία αλλαγή στα ηλικιακά όρια δεν θα έχουν μόνο όσοι και όσες έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, δηλαδή έχουν συμπληρώσει και τα απαιτούμενα, ανά περίπτωση έτη ασφάλισης και την ηλικία.
Αυτόματα πάνω από τα 67 από 1.1.2024
Αυτόματη αύξηση πάνω από τα 67 έτη του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης προβλέπει ο ν. 3863 από την 1/1/2024. Ο ανακαθορισμός προβλέπεται να γίνει με απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «με βάση τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής».
Ημερησία