Ως αγνώστου ιδιοκτήτη κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν περίπου 10.000 ακίνητα σε όλη την Ελλάδα σταδιακά έως το τέλος του έτους, με ήδη περισσότερες από χίλιες ιδιοκτησίες στους ΟΤΑ Πολυκάστρου και Πευκοδάσους του νομού Κιλκίς να βρίσκονται στο συγκεκριμένο καθεστώς. Αυτό σημαίνει ότι εάν σε διάστημα 12 ετών (για τα παλαιά προγράμματα 1997-1999) από την κήρυξη κατοικίας, έκτασης, αγροτεμαχίου κτλ ο νόμιμος ιδιοκτήτης δεν εμφανιστεί, τότε η κυριότητα της ιδιοκτησίας περιέρχεται στο Δημόσιο. Θα πρέπει λοιπόν, να τονιστεί ότι η κήρυξη ως αγνώστου ιδιοκτήτη ενός ακινήτου δεν συνεπάγεται αυτόματα ότι ο ιδιοκτήτης του παύει να έχει την κυριότητά του.
Πρόκειται δηλαδή, για δυνάμει απώλεια της κυριότητας των ακινήτων που δεν σχετίζεται παρά με τη διαδικασία της κτηματογράφησης, δηλαδή της εγγραφής, ξεχωριστά κάθε ακινήτου, στα κτηματολογικά βιβλία ως ανήκοντα σε συγκεκριμένα πρόσωπα.
Το Capital.gr ρίχνει φως στο λαβύρινθο της διαδικασίας κτηματογράφησης που αποτελεί “πονοκέφαλο” για δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες.
Οι κρίσιμες προθεσμίες
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η Κτηματολόγιο Α.Ε., ύστερα από την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας (ν.4164/2013), η προθεσμία διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών που άρχεται υπολογιζόμενη από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης για την έναρξη ισχύος του κτηματολογίου σε κάθε κτηματογραφημένη περιοχή ορίζεται ως εξής:
-για τις περιοχές των παλαιών προγραμμάτων κτηματογράφησης των ετών 1997-1999 που κηρύχθηκαν δηλαδή υπό κτηματογράφηση πριν τη δημοσίευση και έναρξη ισχύος του ν.3481/2006, η προθεσμία διόρθωσης ορίζεται σε δώδεκα έτη για τους κατοίκους εσωτερικού και σε δεκατέσσερα έτη για το Ελληνικό Δημόσιο, τους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού και τους εργαζόμενους μόνιμα στο εξωτερικό κατά την λήξη της δεκαετούς προθεσμίας. Τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα με τα παλαιά προγράμματα υπολογίζονται σε 2000… από τα οποία υπολογίζονται σε 200.000 από τα οποία εκτιμάται ότι 160.000 είναι οικόπεδα και αγροτεμάχια. Βέβαια, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, η πλειονότητα (άνω του 70%) αυτών ανήκουν στο Δημόσιο.
-Για τις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση μετά τη δημοσίευση και έναρξη ισχύος του ν.3481/2006 (νέα προγράμματα κτηματογράφησης με έναρξη το 2008), η προθεσμία διόρθωσης ορίζεται σε 5 έτη για τους κατοίκους εσωτερικού και σε 7 έτη για το Ελληνικό Δημόσιο, του μόνιμους κατοίκους εξωτερικού και τους εργαζόμενους μόνιμα στο εξωτερικό κατά την λήξη της δεκαετούς προθεσμίας.
Πώς προκύπτει το “αγνώστου ιδιοκτήτη”
Το αγνώστου ιδιοκτήτη προκύπτει από τη στιγμή που ο οργανισμός κτηματολογίου και χαρτογραφήσεων Ελλάδα με απόφασή του ορίζει συγκεκριμένη ημερομηνία για την έναρξη ισχύος του κτηματολογίου σε συγκεκριμένους ΟΤΑ. Έτσι, με την υπ’αριθμόν 170/2/30.7.2013 απόφαση του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας είχε οριστεί η 1/8/2003 ως ημερομηνία για την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου στις κτηματογραφημένες περιοχές των ΟΤΑ Πολυκάστρου και Πευκοδάσους του νομού Κιλκίς που υπάγονται στην τοπική αρμοδιότητα του Κτηματολογικού Γραφείου Πολυκάστρου. Αυτό σημαίνει ότι μετά την παρέλευση της περασμένης Κυριακής (1/8/2015) οριστικοποιούνται οι αρχικές κτηματολογικές εγγραφές για τους κατοίκους εσωτερικού που είναι δικαιούχοι εγγραπτέων δικαιωμάτων σε κτηματογραφημένα ακίνητα των παραπάνω περιοχών. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι αρχικές εγγραφές των οποίων το περιεχόμενο δεν αμφισβητήθηκε εντός της οριζόμενης προθεσμίας, καθίστανται οριστικές, καθίστανται οριστικές και η οριστικοποίησή τους επάγεται εκ του νόμου τις προβλεπόμενες στις διατάξεις του νόμου 2664/1998 έννομες συνέπειες. Το ίδιο ισχύει για τις αρχικές εγγραφές των οποίων το περιεχόμενο διορθώθηκε και αυτές πλέον ως διορθωμένες αρχικές εγγραφές υπόκεινται στις ίδιες συνέπειες.
Οι εγγραφές δηλαδή αυτές δεν αλλάζουν και είναι δικαστικά απρόσβλητες και ως αποτέλεσμα αποκλείεται οποιαδήποτε μεταβολή λόγω διόρθωσης του περιεχομένου των αρχικών εγγραφών που αφορά τους δικαιούχους και τα καταχωρηθέντα δικαιώματα.
Με άλλα λόγια, οι κάτοικοι εσωτερικού δεν έχουν τη δυνατότητα να τροποποιήσουν τις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές, ενώ, μετά την 1η Αυγούστου 2017, στην ίδια κατάσταση θα βρίσκονται οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, οι εργαζόμενοι μόνιμα στο εξωτερικό κατά τη λήξη της δεκαετούς προθεσμίας, αλλά και το Δημόσιο.
Οι περιοχές που “κινδυνεύουν” φέτος
Συνολικά σε είκοσι περιοχές, ανά την Ελλάδα, χάνεται η δυνατότητα τροποποίησης των αρχικών εγγραφών και άρα τα ακίνητα κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν ως αγνώστου ιδιοκτήτη. Πρόκειται για τις πόλεις και τις περιοχές:
Λαίικα, Ασπρόχωμα (Μεσσηνία), Αστρος, Παράλιο Αστρος (Αρκαδία), Μαρτίνο (Φθιώτιδα), Μεσιά, Πολύκαστρο, Πευκοδάσος (Κιλκίς), Φιλοθέη (Αρτα), Γλίνος (Τρίκαλα), Αγία Βαρβάρα (Ημαθία), Μεθώνη (Πιερία), Αγία Τριάδα (Θεσσαλονίκη), Καλαμπάκι, Μέγας Αλέξανδρος (Δράμα), Αγιος Ανδρέας, Πηγές (Καβάλα), Αβατο, Εράσμιος (Ξάνθη), Αίγειρος (Ροδόπη).
Επίσης, το διάστημα 2016-2018 η λίστα των “αγνώστου” θα ενισχυθεί με 92 περιοχές όπου οι ιδιοκτησίες θα κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν ως “αγνώστου”. Σε αυτές συγκαταλέγονται οκτώ περιοχές στην Αττική (Νέα Πέραμος, Ελευσίνα, Νέα Σμύρνη, Γέρακας, Αγ. Ιωάννης Ρέντης, Νέο Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσσια), οκτώ στη Θεσσαλονίκη (Εξοχή, Νέο Ρύσιο, Θέρμη, Περαία, Νέοι Επιβάτες, Πλαγιάρι, Ταγαράδες, Νέα Ραιδεστός), η Πάτρα, η Καλαμάτα και η Νέα Αγχίαλος, η Πάτμος, η Σύρος και η Σίφνος.
Υποχρεωτική η δήλωση
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει εμπράγματο ή εγγραπτέο δικαίωμα σε ακίνητο υποχρεούται να υποβάλει δήλωση στο Κτηματολόγιο. Συγκεκριμένα, υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχει ο ιδιοκτήτης ακινήτου, ο οποίος έχει κυριότητα (πλήρη ή ψιλή), και κάθε δικαιούχος επικαρπίας και προσωπικής ή πραγματικής δουλείας (οποιουδήποτε περιεχομένου), ο δικαιούχος εμπράγματης ασφάλειας, κατάσχεσης, εγγραπτέας αγωγής, εγγραπτέας μίσθωσης (χρονομεριστική, χρηματοδοτική, υπερενναετής) και κάθε άλλου εγγραπτέου δικαιώματος σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν.2664/1998.
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (πχ εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κ.λ.π.)
Πότε ξεκινάει η κτηματογράφησε σε έναν ΟΤΑ;
Η κτηματογράφηση ξεκινά με την απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ με την οποία κηρύσσει μια περιοχή υπό κτηματογράφηση και ολοκληρώνεται με τη δημοσίευση της απόφασης του ΥΠΕΚΑ στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεων με την οποία κηρύσσεται περαιωμένη η κτηματογράφηση και ορίζεται η έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου στην κτηματογραφημένη περιοχή. Η πρώτη φάση της κτηματογράφησης είναι η υποβολή δηλώσεων από τους πολίτες που έχουν δικαιώματα σε ακίνητα της συγκεκριμένης υπό κτηματογράφηση περιοχής.
capital.gr