Τεράστιες δυσκολίες, ακόμη και σε καθημερινές δραστηριότητες και λειτουργίες, συνεχίζουν να δημιουργούν τα capital controls σε χιλιάδες επιχειρήσεις.
Καθώς το ελληνικό πρόγραμμα έληξε χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία και το ελληνικό κράτος δεν εκπλήρωσε τις οικονομικές υποχρεώσεις του προς το ΔΝΤ, στις 28 του περασμένου Ιουνίου επιβλήθηκαν έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων, το ύψος των οποίων αναμένεται να συνεχίζει να ομαλοποιείται, καθώς η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών προχωρά. Έως ότου συμβεί όμως αυτό, η λειτουργία των επιχειρήσεων υπόκειται σε σοβαρούς περιορισμούς, από την διακίνηση και την προμήθεια των πρώτων υλών, τις επιπτώσεις στις εξαγωγές, μέχρι την αποφυγή κάθε είδους πίστωσης και τον κίνδυνο κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών.
Από την πρώτη στιγμή, οι αναλυτές εκτίμησαν τους κινδύνους που προκαλούν τα capital controls στην οικονομία. Σε σχετικό σημείωμα, το ΙΟΒΕ ανέφερε πως οι περιορισμοί αυτοί, μαζί με την ευρύτερη διάρρηξη της εμπιστοσύνης που έχει υπάρξει, δυστυχώς θα τείνουν να υποβιβάσουν το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα, με τα εισοδήματα και τις θέσεις εργασίας να μειώνονται για τους επόμενους αρκετούς μήνες. Αντίστοιχα, η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank εκτίμησε πως η ενίσχυση του κλίματος αβεβαιότητας σε σχέση με τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων αναμένεται να επιδράσουν με αρνητικό τρόπο στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα.
Σε πιο “χειροπιαστό” επίπεδο, έπειτα από ένα μήνα και πλέον περιορισμών, οι επιχειρήσεις ήδη έχουν κωδικοποιήσει τις μεγαλύτερες δυσκολίες που συναντούν. Πλέον χαρακτηριστική η περίπτωση της Nexans που στην οικονομική έκθεση εξαμήνου “κωδικοποιεί” τις επιπτώσεις και τους κινδύνους από την εφαρμογή των capital controls. Όπως σημειώνεται, η αποτυχία να εξαιρεθεί ο τομέας της βιομηχανίας από τους περιορισμούς της σχετικής νομοθεσίας διευρύνει τα ήδη μεγάλα προβλήματα στην τήρηση των εμπορικών και οικονομικών όρων και παραδόσεων στο εξωτερικό. Την ίδια στιγμή, δημιουργείται ένα νέο περιβάλλον στην αγορά (“οικονομία μετρητών”) με τους προμηθευτές να ζητούν πληρωμές αποκλειστικά και μόνο σε μετρητά, αποφεύγοντας κάθε μορφή πίστωσης.
Έτσι, η προμήθεια των πρώτων υλών γίνεται πλέον με ιδιαίτερα χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες και η προϋπόθεση των συναλλαγών με μετρητά επηρεάζει σχεδόν το σύνολο της παραγωγής, καθιστώντας τη ροή πιο αργή κι επικίνδυνη. Ως αποτέλεσμα, η συνεχής δυσκολία στη διακίνηση των πρώτων υλών, μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή, κυρίως για τα εγχώρια προϊόντα, γεγονός που επιβαρύνει τη ροή ακόμη περισσότερο. Παράλληλα, οι καθυστερήσεις στην εισαγωγή πρώτων υλών από το εξωτερικό (από ευρωπαϊκές και μη ευρωπαϊκές αγορές) μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένες περιπτώσεις ακυρώσεις εκ μέρους των προμηθευτών.
Με δεδομένο ότι οι ξένοι προμηθευτές ήδη ζητούν πιο δυσμενείς όρους συναλλαγών, όπως 100% προκαταβολή, ακόμα και σε μεγάλες και φερέγγυες ελληνικές επιχειρήσεις. Οι επιπτώσεις στις εξαγωγές αναμένεται επίσης να είναι σημαντικές, λόγω των καθυστερήσεων στη διαδικασία και για τη χορήγηση εγγυήσεων σε ξένους φορείς για την “καλή και έγκαιρη πληρωμή τους. Επίσης, η δυσλειτουργία στον τομέα των παραγγελιών είναι πολύ πιθανή, λόγω της μεγάλης δυσκολίας που επιφέρει η αντικαταβολή κατά την παράδοση. Οι εξαγωγές και οι παραγγελίες με ενέγγυες πιστώσεις (Letters of Credit) μπορεί να έχουν δυσκολίες εφαρμογής λόγω των περιορισμών στις τράπεζες. Το ίδιο μπορεί ισχύει για όλους τους όρους πληρωμής συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής της τράπεζας (π.χ. CAD).
Η Nexans αναφέρει επίσης πως υπάρχουν σοβαρές δυσκολίες που διαπιστώθηκαν στην τιμολόγηση και είσπραξη των σχετικών εσόδων, με αρνητικές επιπτώσεις στην αντιμετώπιση των δανείων και άλλων υποχρεώσεων. Όσον αφορά στην είσπραξη των απαιτήσεων που έχουν ωριμάσει (π.χ. Επιταγές), κι εδώ υπάρχουν καθυστερήσεις που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις ταμειακές ροές, τη διενέργεια άλλων πληρωμών κ.λπ. Ως μέλος πολυεθνικού Ομίλου με αξιοσημείωτη παρουσία στις ξένες χώρες, στην εταιρεία υπάρχουν συνεχή αιτήματα για ταξίδια και μετακινήσεις στελεχών και μελών του προσωπικού. Η έλλειψη ρευστότητας και η μη χρήση (ή / και αποδοχή) των ελληνικών πιστωτικών καρτών στο εξωτερικό, μπορεί να προκαλέσει αναβολές και ακυρώσεις ταξιδιών, καθυστερήσεις, παραβιάσεις συμβάσεων και φυσικά διακοπή / αναστολή της δραστηριότητάς της.
Κίνδυνοι
Την ίδια στιγμή, εντοπίζονται κίνδυνοι από τους κεφαλαιακούς περιορισμούς, όπως:
– Απώλεια πόρων για επενδύσεις σε εξοπλισμό, πάγια περιουσιακά στοιχεία, κ.λπ. λόγω αναστολής των επενδύσεων υπό τις παρούσες πολιτικές συνθήκες ασταθείς και αύξηση των δαπανών για την εκτέλεση έργων.
– Η αβεβαιότητα και η επιβολή ελέγχου κίνησης κεφαλαίων καθυστερούν και / ή αναστέλλουν την είσοδο των νέων (εγκεκριμένων) συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρούς κινδύνους που ενδεχομένως θα οδηγήσουν σε οριστική απώλεια των πόρων και την μακροπρόθεσμη πτώση των πωλήσεων.
– Λόγω της μείωσης της παραγωγής, της μείωση των πωλήσεων, των δυσκολιών διανομής κ.λπ. οι τρέχουσες ανάγκες ικανοποιούνται ανάλογα με την περίσταση και από το προσωπικό ασφαλείας. Επιπλέον, επανεξετάζονται οι μετατοπίσεις του προσωπικού, καθώς και οι άδειες, ο αριθμός του προσωπικού, οι προσλήψεις, κ.λπ.
– Μπορεί να υπάρξει κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης και επιβολή κυρώσεων “αθέτησης” για παράβαση των συμβατικών όρων, στασιμότητα των τραπεζικών συναλλαγών (π.χ. ημερομηνίες λήξης των δανείων, προθεσμιακές πράξεις συναλλάγματος “forward forex”, κ.λπ.).
– Λόγω της τρέχουσας κατάστασης στις τράπεζες, οι σημαντικότερες δυσκολίες που παρατηρούνται στην καταβολή των πληρωμών οφείλονται στις διαφορετικές πολιτικές και διαδικασίες που ισχύουν σε κάθε τράπεζα για τη μεταφορά χρημάτων.
– Η περιορισμένη πρόσβαση σε άλλα τραπεζικά προϊόντα (π.χ. εγγυητικές επιστολές) μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα στη συμμετοχή εταιρειώνς σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Τέλος, με δεδομένο ότι οι δυσμενείς αυτές συνθήκες που έχουν επεκταθεί στην αλυσίδα εφοδιασμού, και ιδίως για τις διεθνείς μεταφορές, το σύνολο των επιχειρήσεων θα επιβαρυνθεί με πρόσθετα κόστη.
capital.gr