Σε νέο κύκλο περικοπών, με μείωση προσωπικού και καταστημάτων, θα προχωρήσουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, παρά το γεγονός ότι από το 2009 η απασχόληση στις εμπορικές τράπεζες έχει μειωθεί κατά 22.000 θέσεις εργασίας ενώ έχουν διακόψει τη λειτουργία τους πάνω από 1.700 τραπεζικά καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.
Την επόμενη περίοδο οι τράπεζες θα επιδιώξουν την περαιτέρω μείωση του προσωπικού κατά περίπου 4.000 άτομα, ενώ σε ορίζοντα 3ετίας η μείωση των θέσεων εργασίας μπορεί να φτάσει τις 10.000. Στόχος των τραπεζών είναι η μείωση του προσωπικού να γίνει με ήπιο τρόπο με άτυπες εθελουσίες και έμμεσα με την πώληση θυγατρικών εταιρειών. Παράλληλα με τον περιορισμό του ανθρώπινου δυναμικού θα προχωρήσουν σε νέα μείωση και του δικτύου καταστημάτων. Από το 2009 οι τράπεζες έχουν μειώσει το δίκτυο καταστημάτων κατά περίπου 800 καταστήματα στην Αθήνα (-47%), κατά 180 καταστήματα στη Θεσσαλονίκη (-45%) και κατά 740 στην υπόλοιπη χώρα (-40%). Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, το δίκτυο θα περιοριστεί σταδιακά κάτω από τις 2.000 σημεία σε όλη τη χώρα.
Σημειώνεται ότι οι περικοπές που σχεδιάζουν οι τράπεζες ξεπερνούν κατά πολύ τους στόχους που είχαν τεθεί στο πλαίσιο των προγραμμάτων αναδιάρθρωσης που είχαν συμφωνηθεί με την Κομισιόν μετά τις ανακεφαλαιοποιήσεις και ήδη οι περισσότερες τράπεζες έχουν επιτύχει τους στόχους. Η περαιτέρω συρρίκνωση γίνεται για λόγους ανάγκης.
Δεδομένης της «χαμηλής πτήσης» της οικονομίας, οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν περισσότερο της δαπάνες τους ώστε να ενισχύσουν τη λειτουργική κερδοφορία και να έχουν δυνατότητα για τη διενέργεια υψηλών προβλέψεων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σημειώνεται ότι η μείωση των «κόκκινων» δανείων είναι μια υπόθεση που θα απασχολεί τις τράπεζες για πάρα πολλά χρόνια. Ακόμα και αν κατορθώσουν να επιτύχουν τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν τεθεί από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό για το 2019, οι ελληνικές τράπεζες θα εξακολουθούν να έχουν τους μεγαλύτερους δείκτες «κόκκινων» δανείων στην Ευρώπη. Ετσι θα πρέπει να συνεχίσουν την προσπάθεια εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων τους και μετά το 2019.
Επιπλέον, οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν δραστικά το μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών. Το mobile banking και το Ιnternet banking καθιστούν περιττά τα εκτεταμένα δίκτυα καταστημάτων, όπως αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του 2000, καθώς ολοένα και περισσότεροι πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους ηλεκτρονικά. Η επιβολή των capital controls ανάγκασε ακόμα και μεγαλύτερης ηλικίας άτομα να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες ενώ για τις νεότερες γενιές η χρήση του κινητού τηλεφώνου για συναλλαγές είναι δεδομένη και αυτονόητη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, από την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών και μετά σημειώθηκε αύξηση των συναλλαγών μέσω Ιnternet και mobile banking κατά 29% και 82% αντίστοιχα. Το fintech (financial technology), η χρηματοοικονομική καινοτομία, μεταμορφώνει δραστικά την τραπεζική σε όλο τον κόσμο και για πρώτη φορά μη τραπεζικές εταιρείες εισβάλλουν παντού και από παντού προσφέροντας παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες: ηλεκτρονικές πληρωμές, ασφάλεια συναλλαγών, εναλλακτικά νομίσματα, χρηματοδότηση επιχειρήσεων κ.ά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Bank of America στις ΗΠΑ έχει περιορίσει το δίκτυο καταστημάτων της από 6.000 σημεία το 2011 σε 4.800 το 2016, συρρίκνωση που οφείλεται στην προσαρμογή του ομίλου στις τεχνολογικές εξελίξεις. Την ίδια περίοδο ο αριθμός πελατών της τράπεζας που πραγματοποιεί συναλλαγές μέσω κινητού τηλεφώνου από 6 εκατομμύρια το 2011 έχει φτάσει τα 18 εκατομμύρια σήμερα.
Καθημερινή
