Στη μέγγενη του Μνημονίου μπήκαν τα ακατάσχετα όρια μισθών, συντάξεων και καταθέσεων, με τις διατάξεις οι οποίες ψηφίστηκαν το καλοκαίρι να ενεργοποιούνται μετά τη σχετική εγκύκλιο της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων.
Αν δεν υπήρχαν τα capital controls, από σήμερα θεωρητικά, η εφορία θα μπορούσε να κατάσχει από τον τραπεζικό λογαριασμό ενός μισθωτού ό,τι υπερέβαινε το νέο ακατάσχετο όριο των 1.000 ευρώ (από 1.500 ευρώ πριν τις τελευταίες παρεμβάσεις). Επειδή, όμως, με διαρκείς παρατάσεις λόγω capital controls, τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης έχουν παγώσει έως το τέλος Οκτωβρίου (με την τελευταία παράταση), τα νέα όρια θα απασχολήσουν όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη από Νοέμβρη (αν δεν υπάρξει πάλι παράταση).
Η εγκύκλιος πάντως βάζει τα πράγματα στη θέση τους, με βάση όσα ψήφισε η Βουλή. Έτσι, με τις νέες διατάξεις νόμου, οι οποίες ισχύουν από 19 Αυγούστου:
• μειώθηκε το όριο του ακατάσχετου ποσού μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων των οφειλετών του Δημοσίου από 1.500 ευρώ σε 1.000 ευρώ.
• για ποσά άνω των 1.000 ευρώ και έως 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του 50% αυτών.
• για ποσά άνω των 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού.
• μειώθηκε το ακατάσχετο ποσό στις καταθέσεις φυσικών προσώπων σε πιστωτικά ιδρύματα για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα από 1.500 ευρώ σε 1.250 ευρώ μηνιαίως.
• Εξαιρούνται της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις καθώς και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο από 1.000 ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του 50% του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ, ενώ για ποσά άνω των 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού.
Η διάταξη εφαρμόζεται τόσο στις κατασχέσεις που επιβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος της (δηλ. από 19-08-2015), ανεξάρτητα από το χρόνο γένεσης των απαιτήσεων του Δημοσίου, καθώς και στις ήδη επιβληθείσες ενεργείς κατασχέσεις για τις απαιτήσεις (από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα) του οφειλέτη έναντι του τρίτου που γεννώνται από την έναρξη ισχύος της (δηλαδή κατασχέσεις για τις οποίες ο τρίτος έχει προβεί σε θετική δήλωση και υφίστανται αποδοτέα από αυτόν ποσά στο Δημόσιο με βάση τις προγενέστερες διατάξεις).
Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των υποχρεωτικών εισφορών εμπίπτουν οι υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές και τυχόν υποχρεωτικές κρατήσεις που επιβάλλονται με νόμο, όπως είναι οι υποχρεωτικές κρατήσεις του άρθρου 38 του ν. 3986/2011, ενώ δεν εμπίπτουν ο παρακρατούμενος Φ.Μ.Υ., το παρακρατούμενο ποσό έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 καθώς και τυχόν παρακρατήσεις από δάνεια.
Στην περίπτωση που ο οφειλέτης του Δημοσίου λαμβάνει σύνταξη, μισθό ή ασφαλιστικό βοήθημα από δύο ή περισσότερους φορείς, για την επιβολή της κατάσχεσης, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό αυτών. Για τις κατασχέσεις που θα επιβληθούν μετά την έναρξη ισχύος της παραπάνω διάταξης, θα πρέπει στο κατασχετήριο να προσδιορίζεται το ακριβές ποσό που κατάσχεται (όχι ποσοστό), ώστε να εφαρμόζονται οι περιορισμοί που τίθενται στον νόμο, δηλαδή το συνολικό ποσό που απομένει στον οφειλέτη να μην είναι μικρότερο από τα ανωτέρω ρητά καθορισθέντα όρια.
Υπενθυμίζεται ότι για τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν γνωστοποιήσει τον μοναδικό τραπεζικό λογαριασμό τους στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης, με την οποία θα γνωστοποιείται ο μοναδικός ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων θα πρέπει να γνωστοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
