Από 19 Νοεμβρίου έως και τον Φεβρουάριο (2019) αρχίζει η συλλογή δηλώσεων για το 63% της ελληνικής επικράτειας, με άλυτα προβλήματα από το παρελθόν, όπως καταγγέλλουν διάφοροι φορείς, να σκιάζουν το έργο
ο Κτηματολόγιο πιάνει …δουλειά σε όλες τις περιοχές της χώρας, οι οποίες δεν έχουν κτηματογραφηθεί έως σήμερα. Η συλλογή δηλώσεων ξεκινά στις 19 Νοεμβρίου από τα Δωδεκάνησα (περιφερειακές ενότητες Καλύμνου, Καρπάθου, Κω και Ρόδου) και θα επεκταθεί σταδιακά έως τον Φεβρουάριο 2019 και στις υπόλοιπες περιοχές.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε η Διευθύντρια Διεύθυνσης Έργων της εταιρείας Ελληνικό Κτηματολόγιο κυρία Άρια Ιωαννίδη, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στο Μέγαρο Μουσικής για την για την πορεία ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου, θα λειτουργήσουν συνολικά 42 γραφεία κτηματογράφησης.
Μετά τα Δωδεκάνησα, θα ακολουθήσει συλλογή δηλώσεων στα επόμενα πέντε Γραφεία Κτηματογράφησης (σε Αγρίνιο, Ιωάννινα, Πρέβεζα, Άρτα, Λευκάδα). Εντός του Δεκεμβρίου θα λειτουργήσουν συνολικά 30 γραφεία κτηματογράφησης και προβλέπεται η έναρξη συλλογής δηλώσεων έως το τέλος του έτους. Για τα υπόλοιπα γραφεία κτηματογράφησης προβλέπεται έναρξη εντός του Ιανουαρίου ή του Φεβρουαρίου 2019.
Για τη διευκόλυνση των πολιτών που ζουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκης, αλλά έχουν ακίνητα σε άλλες περιοχές της χώρας, από τις αρχές του 2019 έως τη λήξη της συλλογής δηλώσεων θα λειτουργήσει γραφείο κτηματογράφησης στα Ολυμπιακά Ακίνητα Γαλατσίου, το οποίο θα εξυπηρετήσει τις Περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης.
Γραφείο κτηματογράφησης θα λειτουργήσει και στην Θεσσαλονίκη (Καλαμαριά) έως το τέλος του έτους, για τις περιοχές Ξάνθης, Δράμας, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας.
Η τελευταία γενιά κτηματογράφησης σε αριθμούς
Η τέταρτη και τελευταία γενιά κτηματογράφησης (ΚΤΙΜΑ 16) περιλαμβάνει 57 περιφερειακές ενότητες, 204 καλλικρατικούς δήμους, 5.342 ΟΤΑ, 83,5 εκατ. στρέμματα (63% έκτασης χώρας), 16,5 εκατ. δικαιώματα πολιτών (43% από τα 39 εκατ. της χώρας), εκ των οποίων τα 6,2 εκατ δικαιώματα σε αστικές περιοχές και τα 10,3 εκατ. δικαιώματα σε αγροτικές περιοχές. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι στα 465 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 83,5 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ 2014-2020.
Το ΚΤΙΜΑ 16 αφορά αγροτικές περιοχές (ποσοστό περίπου 36%), αστικές περιοχές (ποσοστό περίπου 4%), μεγάλο πλήθος οικισμών με διαφορετικά χαρακτηριστικά (αραιοδομημένοι σε αγροτικές περιοχές, ορεινοί σε έντονο ανάγλυφο, παραδοσιακοί, ενεργοί και μη, νησιωτικοί κλπ), δασικές εκτάσεις και υδάτινους όγκους καθώς και όλα τα νησιά και τις βραχονησίδες της Ελλάδας.
Δήλωση ιδιοκτησίας με δύο απλά βήματα
Ο πολίτης θα χρειαστεί να καταθέσει, εκτός από το έντυπο της δήλωσης (του ν. 2308/95), απλά φωτοαντίγραφα του τίτλου που τεκμηριώνει το δικαίωμά του (π.χ. συμβόλαιο), δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου και του πιστοποιητικού μεταγραφής του καθώς και τοπογραφικό διάγραμμα του ακινήτου, εφ’ όσον διατίθεται.
Επίσης, απαιτείται και εντοπισμός του ακινήτου. Εάν υπάρχουν «εξαρτημένα τοπογραφικά διαγράμματα», η προσκόμισή τους είναι υποχρεωτική. Σε κάθε περίπτωση, είναι υποχρεωτική η επισύναψη οποιουδήποτε τύπου τοπογραφικού διαγράμματος (έστω και παλαιάς χρονολογίας), εφόσον:
– το αναφέρει το συμβόλαιο
– γίνεται επίκληση χρησικτησίας σε αγροτεμάχιο/ οικόπεδο, σε περίπτωση μη εμφανών ορίων στο υπόβαθρο του κτηματολογίου
– έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια (συνεπώς υπάρχει τοπογραφικό)
– έχει ήδη συνταχθεί για οποιαδήποτε άλλη χρήση (π.χ. για αγοραπωλησία)
Για όλες τις άλλες περιπτώσεις, εάν δεν υπάρχει τοπογραφικό διάγραμμα μέσω της «Υπηρεσίας Θέασης Ορθοφωτογραφιών» παρέχεται δωρεάν από τον ιστότοπο www.ktimatologio.gr
Από την εφαρμογή αυτή, επιλέγοντας νομό και ΟΤΑ, μπορεί ο πολίτης να περιηγηθεί στην περιοχή που τον ενδιαφέρει και να βρει το ακίνητό του, να σχεδιάσει στον χάρτη τα όρια, να μετρήσει τις διαστάσεις και το εμβαδόν του και να εκτυπώσει την εικόνα για να την υποβάλει μαζί με τη δήλωση. Με οποιαδήποτε μετρητική μέθοδο, ακόμα και μικρότερης ακρίβειας, όπως είναι η μέτρηση ενός απλού GPS χειρός, μπορεί ο πολίτης ακόμα και μόνος του να εντοπίσει σε ένα πρώτο επίπεδο τη θέση του ακινήτου. Είναι σημαντικό για τη διαδικασία καταγραφής του ακινήτου του, ο δικαιούχος να απευθυνθεί στο ειδικευμένο προσωπικό του Γραφείου Κτηματογράφησης να εντοπίσει τη θέση και τα όριά του.
Πάγιο τέλος κτηματογράφησης
Στις αστικές περιοχές καταβάλλεται πάγιο τέλος κτηματογράφησης 35 ευρώ ανά δικαίωμα. Για τους βοηθητικούς χώρους (όπως αποθήκη, θέση στάθμευσης), οι οποίοι αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, απαιτούνται 20 ευρώ ανά δικαίωμα. Στις αγροτικές περιοχές τα φυσικά πρόσωπα που υποβάλουν περισσότερα από δύο δικαιώματα εντός του ίδιου προκαποδιστριακού ΟΤΑ, καταβάλλουν πάγιο τέλος μόνο για δύο δικαιώματα. Εφαρμόζεται μόνο για τα φυσικά πρόσωπα και μόνο για δικαιώματα κυριότητας και δουλειών.
Το κτηματολόγιο σε νούμερα
• Μέχρι σήμερα, έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί Κτηματολόγιο για το 29,2% των συνολικών εμπράγματων δικαιωμάτων της χώρας.
• Εξελίσσονται 72 συμβάσεις κτηματογράφησης για το 61,8% των δικαιωμάτων, συνολικού κόστους 490 εκατομμυρίων ευρώ
– Εκκρεμεί η ανάθεση πέντε συμβάσεων για το 7% των δικαιωμάτων για τις οποίες υπάρχουν δικαστικές εμπλοκές μεταξύ των συμμετεχόντων. Οι πέντε εκκρεμείς συμβάσεις αφορούν τα υπόλοιπα τμήματα Θεσπρωτίας και Κέρκυρας, Κυκλάδων (Ανδρος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη, Μήλος, Κέα Κύθνος), Ρεθύμνου, Χανίων και μία από τις δύο συμβάσεις της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου.
Πώς ξεκόλλησε η κτηματογράφηση
Ο πρόεδρος της εταιρείας Ελληνικό Κτηματολόγιο, καθηγητής Βύρων Νάκος, μιλώντας στην εκδήλωση αναφέρθηκε στις κινήσεις που έκανε η εταιρεία προκειμένου να ξεκινήσει το έργο της τέταρτης γενιάς κτηματογράφησης που είχε κολλήσει το 2015. «Ο διαγωνισμός κτηματογράφησης για το υπόλοιπο της χώρας επαναπροκηρύχθηκε το 2016 και έως τον Δεκέμβρη του 2017, υπογράφηκαν οι 27 από τις 32 προκηρυχθείσες συμβάσεις, οι οποίες εξελίσσονται κανονικά. Σχεδιάσαμε με την συνδρομή της Παγκόσμιας Τράπεζας, ένα σύγχρονο πλαίσιο διαχείρισης έργων τόσο σε οργανωτικό επίπεδο, όσο και σε πληροφοριακό επίπεδο. Επανασχεδιάστηκε και δόθηκε σε παραγωγική λειτουργία, η νέα ηλεκτρονική εφαρμογή υποβολής δήλωσης κτηματολογίου και ολοκληρώθηκαν τα νέα χαρτογραφικά υπόβαθρα που παράχθηκαν την περίοδο 2014-2016», επεσήμανε ο κ. Νάκος.
Αναφορικά με το έργο των δασικών χαρτών – η ολοκλήρωσή τους αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση του Κτηματολογίου _ ο κ. Νάκος τόνισε ότι, είχε καταρτιστεί το 54,8% της έκτασης της χώρας. Από την έκταση αυτή όμως μόνο το 1,1% είχε αναρτηθεί το 2010. Σταδιακά από το 2016 και μετά αναρτήθηκαν οι ήδη καταρτισμένοι δασικοί χάρτες για το 52,7% της έκτασης της χώρας. Παράλληλα, το Ελληνικό Κτηματολόγιο, προκήρυξε και ανάθεσε την κατάρτιση των δασικών χαρτών για όλη την υπόλοιπη χώρα πλην ορισμένων μικρών εξαιρέσεων σε περιοχές στις οποίες οι κατά τόπους δασικές υπηρεσίες ανέλαβαν το συγκεκριμένο έργο.
Ηλεκτρονικά η υποβολή απαραίτητων εγγράφων στο Κτηματολόγιο
Η υλοποίηση της περιφερειακής δομής του Ελληνικού Κτηματολογίου ως εγχείρημα σταδιακής κατάργησης και συγχώνευσης υφιστάμενων Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα, σημείωσε ο πρόεδρος του κτηματολογίου, δεδομένου, όπως είπε ότι «ολοκληρώνονται οι πολυεπίπεδα απαιτούμενες
προπαρασκευαστικές ενέργειες, τεχνικές και θεσμικές, για την αναδοχή των αρμοδιοτήτων τους από τον Φορέα». Στα 17 κτηματολογικά γραφεία και στα 75 υποκαταστήματα του Ελληνικού Κτηματολογίου θα τηρείται το σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου, αλλά και το σύστημα Μεταγραφών και Υποθηκών μέχρι την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του Κτηματολογίου σε κάθε περιοχή απ’ αυτές στις οποίες δεν έχει περαιωθεί η κτηματογράφηση.
Ταυτόχρονα, ο Φορέας θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη λειτουργία του Κτηματολογίου και σε νέα μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία που θα λειτουργήσουν σε άμισθα και έμμισθα Υποθηκοφυλακεία πριν την κατάργησή τους. Σήμερα, η λειτουργία Κτηματολογίου υποστηρίζεται σε 118 μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία που αναφέρονται σε 422 ΟΤΑ.
«Στόχος είναι να μπορούν τόσο οι πολίτες, όσο και οι επαγγελματίες να συναλλάσσονται με το Κτηματολόγιο με σύγχρονες ηλεκτρονικές υπηρεσίες χωρίς να απαιτείται η μετάβασή τους στα κατά τόπους κτηματολογικά γραφεία. Το πρώτο βήμα έχει ήδη γίνει με την υποχρεωτική πλέον ηλεκτρονική υποβολή όλων των τοπογραφικών διαγραμμάτων που επισυνάπτονται σε εγγραπτέες πράξεις καθώς και των διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών», υπογράμμισε ο κ. Νάκος.
Παράλληλα, έχει υλοποιηθεί η πρώτη έκδοση της εφαρμογής που θα επιτρέπει την απομακρυσμένη υποβολή ηλεκτρονικά τόσο των συμβολαιογραφικών όσο και των λοιπών εγγραπτέων πράξεων. Η εφαρμογή επιβάλλει και την ψηφιακή υπογραφή των υποβαλλόμενων πράξεων ενώ διασφαλίζει την χρονική προτεραιότητα υποβολής της πράξης στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο.
Τέλος, πρόκειται να δρομολογηθούν την επόμενη περίοδο, η δυνατότητα ηλεκτρονικής παραγγελίας και παραλαβής πιστοποιητικών, αποσπασμάτων και αντιγράφων, καθώς επίσης και η απομακρυσμένη ηλεκτρονική έρευνα στα κτηματολογικά στοιχεία σε όσους αποφασίσει η Πολιτεία να δώσει σχετική πρόσβαση.
Με ανοιχτές παλιές πληγές συνεχίζεται η νέα κτηματογράφηση
Στη ομιλία του ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ κ. Στράτος Παραδιάς ανέφερε ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων της χώρας μας επισημαίνουν δύο σοβαρότατα εκκρεμή προβλήματα, η μη επίλυση των οποίων θέτει σε κίνδυνο την ολοκλήρωσή του Κτηματολογίου.
Όπως υποστήριξε, η νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων της χώρας εκκρεμεί επί χρόνια. «Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα να διεκδικήσει οποτεδήποτε, οποιοδήποτε εκτός σχεδίου ακίνητο περιουσιακό στοιχείο ως δικό του, και ιδιαίτερα όσα ακίνητα έχουν, ή φέρονται να έχουν, κάποια δασική μορφή, αξιώνοντας από τους πολίτες την ανεύρεση και επίκληση μεταγραμμένων τίτλων μέχρι και το 1885», επεσήμανε ο κ. Παραδιάς.
Προ δεκαπενταετίας το ζήτημα επιλύθηκε νομοθετικά, αλλά για τα εντός σχεδίου ακίνητα, εφόσον ο ιδιοκτήτης τους τα νέμεται καλόπιστα και με νόμιμα μεταγραμμένο τίτλο επί 30 έτη. Σήμερα, η ΠΟΜΙΔΑ, στη …λαοφιλή λογική νομιμοποίησης των πάντων, ζητά να ισχύσει άμεσα παρόμοια ρύθμιση και για τα εκτός σχεδίου ακίνητα, με ότι κινδύνους μπορεί αυτό να συνεπάγεται για τις καταπατημένες εκτάσεις.
Αναφερόμενος στα ακίνητα αγνώστου ιδιόκτητη (τα οποία δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο ή δηλώθηκαν με σφάλματα), ο κ. Παραδιάς ζήτησε παράταση της προθεσμίας άσκησης δικαστικής προσφυγής κατά της περιέλευσής τους στο Ελληνικό Δημόσιο. Αφορά στις πρώτες 111 περιοχές της χώρας, όπου έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση. «Έτσι σε πόλεις όπως η Πάτρα, Καλαμάτα, το Αργοστόλι, αλλά και σε περιοχές όπως Νέα Σμύρνη, Ν. Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσια, Γέρακας, σημαντικά περιουσιακά στοιχεία περιέρχονται στο Δημόσιο. Αυτό θα συνεχιστεί σταδιακά σε όλη τη χώρα, ενώ ήδη στις νεώτερες κτηματογραφήσεις ισχύει η 7ετία», τόνισε ο ίδιος.
Από την πλευρά του, ο κ. Σωτήρης Λιάρος, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Γεωπληροφορικής και Κτηματολογίου (οι μελετητές που έχουν αναλάβει τα έργα της κτηματογράφησης), μιλώντας στη χθεσινή εκδήλωση ανέφερε ότι στα νέα προγράμματα κτηματογράφησης τα οποία αφορούν απομακρυσμένες περιοχές (ορεινές, αγροτικές, νησιωτικές), «αμφιβάλλω αν οι ιδιοκτήτες ακινήτων γνωρίζουν που βρίσκεται η περιουσία τους, υπάρχει τεράστια έλλειψη τίτλων και ήδη οι πολίτες ρωτούν πως θα δηλώσουν τις ιδιοκτησίες τους». Όπως διαφαίνεται, σύμφωνα με τον κ. Λιάρο, οι περισσότεροι θα καταφύγουν στη λύση της χρησικτησίας.
Συντάκτρια Τράτσα Μάχη
