Αν επιχειρούσε κανείς να περιγράψει με μια φράση το έτος που πέρασε, θα έκανε λόγο για τη χρονιά της «βίαιης ενηλικίωσης» του ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί με αυτή όμως, θα κατέγραφε εκ παραλλήλου την ανώμαλη προσγείωση και τη διάψευση της ελπίδας χιλιάδων Ελλήνων, που η νέα χρονιά τους βρίσκει χωρίς προσδοκίες, με το αίσθημα της «παραίτησης» και της έλλειψης προοπτικής, βαθιά ριζωμένο στις συνειδήσεις τους. Και αν κάποιος έσπευδε να πει ότι αυτά είναι απλές εκτιμήσεις, τότε εύκολα θα μπορούσε να το διαπιστώσει και ο ίδιος διαβάζοντας τα σχετικά ποσοστά και τους δείκτες όλων των δημοσκοπήσεων του τελευταίου διαστήματος. Η βεβαιότητα με την οποία οι Έλληνες προβλέπουν ακόμη χειρότερη τη νέα χρονιά τόσο σε ό,τι αφορά την πορεία της χώρας, όσο και ειδικότερα για τους ίδιους, τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά εμπιστοσύνης σε όλα τα πολιτικά κόμματα στα οποία χρεώνουν τη δεινή κατάσταση στην οποία έχουν οδηγήσει τα πράγματα, αλλά και η συντηρητικοποίηση μεγάλου μέρους των πολιτών -και δυστυχώς, κατά βάση των νέων- αποτυπώνει ανάγλυφα το μωσαϊκό της ελληνικής κοινωνίας, σκιαγραφώντας κατά συνέπεια με τα πιο μελανά χρώματα το μέλλον. Η κατάσταση μάλιστα γίνεται ακόμη πιο ανησυχητική, αν στη συνολική «εξίσωση» προσθέσουμε μία ακόμη παράμετρο, την εκ βάθρων αλλαγή της εικόνας, σε σχέση με εκείνη που κατέγραφαν οι δημοσκοπήσεις ακριβώς πριν από ένα χρόνο, στις αρχές δηλαδή του 2015, και λίγο πριν από τις εκλογές και την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.
Η ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ
Το συναίσθημα αυτό δείχνει πλέον να παγιώνεται στη συντριπτική, πλειοψηφία των πολιτών, αφού κάθε χρονιά που προστίθεται στη μετα-μνημόνιο εποχή, αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια της στην ψυχολογία των Ελλήνων, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την ποιότητα ζωής τους και διαψεύδοντας τις ελπίδες που άκριτα καλλιέργησαν όλοι οι κυβερνώντες της τελευταίας πενταετίας περί εύκολης και χωρίς περαιτέρω θυσίες απαλλαγής από τον… ζυγό των δανειστών. Μεγαλύτερη και ηχηρότερη διάψευση όλων όμως, ίσως να ήταν η τελευταία κυβέρνηση Αριστεράς, που υποσχέθηκε την «με ένα νόμο και ένα άρθρο» κατάργηση του μνημονίου το 2015… απογειώνοντας -όπως ήταν φυσικό- μετά την υπογραφή της νέας σκληρής συμφωνίας, τα ποσοστά απογοήτευσης των Ελλήνων.
Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ορισμένα από τα ευρήματα δημοσκοπήσεων του τελευταίου μήνα, που όλα ανεξαιρέτως συντείνουν στο ίδιο συμπέρασμα. Η έρευνα της MRB, για παράδειγμα, κατέγραψε ότι το 62,9% των πολιτών εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας στη διάρκεια του 2016 θα χειροτερέψει και το 51,2% πιστεύει επίσης ότι και η προσωπική του οικονομική κατάσταση θα επιδεινωθεί. Σε ό,τι αφορά δε τη συνολική πορεία της χώρας, ο δείκτης αισιοδοξίας… έπιασε ιστορικά χαμηλά: το 81,4% εκτιμά πως τα πράγματα θα πάνε από αρκετά έως πολύ άσχημα!
ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΠΑΝΤΟΥ
Αρνητική και η εικόνα που αποτύπωσε η τελευταία δημοσκόπηση της Κάπα Research, με το 55,1% των ερωτηθέντων να εμφανίζονται σίγουροι ότι την επόμενη χρονιά τα πράγματα για τη χώρα θα χειροτερεύσουν και το 24,5% να προβλέπει στασιμότητα. Όσο για την προσωπική τους κατάσταση, οι Έλληνες σε ποσοστό 57,7% θεωρούν ότι θα επιδεινωθεί και σε 25,5% ότι θα παραμείνει ίδια, ενώ μόλις το 12% ελπίζει σε κάποια αλλαγή επί το θετικότερον. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη ότι ένα συντριπτικό ποσοστό της τάξης του 71,5% θεωρεί ότι, ήδη, και τη χρονιά που πέρασε τα πράγματα χειροτέρευσαν, τότε ο… εθισμός στα χειρότερα μπορεί να θεωρείται δεδομένος.
Γενικευμένη απαισιοδοξία κατέγραψε και η τελευταία έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθώς σύμφωνα με αυτά, το 66,5% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού του (σίγουρα ή μάλλον) θα χειροτερεύσει μέσα στους επόμενους 12 μήνες, ενώ το 85,5% «βλέπει» δυσκολότερα μέτρα μέσα στο νέο έτος από όσα έχουν ήδη εφαρμοσθεί, ειδικά δε από τους ψηφοφόρους ΣΥΡΙΖΑ αυτή την εκτίμηση έκανε το 75,5%!
Όσο για τις λέξεις που αποτυπώνουν αυτό που αισθάνονται οι Έλληνες, η δημοσκόπηση της MRB είναι αποκαλυπτική. Σε ποσοστό 80,5% οι ερωτηθέντες επέλεξαν αρνητικά φορτισμένες λέξεις, όπως «ανησυχία», «οργή», «φόβος», «ντροπή». Στον αντίποδα, λέξεις που εκφράζουν «θετικά συναισθήματα», όπως η «ελπίδα», η «αυτοπεποίθηση», η «περηφάνια» και η «σιγουριά», επέλεξε μόλις το 31,8%!
Ελλειψη εμπιστοσύνης στα κόμματα και τους πολιτικούς
Με δεδομένο ότι τις περισσότερες φορές η ελπίδα, αλλά και η απογοήτευση είναι άμεσα συνυφασμένες με όσα λένε και εν συνεχεία πράττουν (ή δεν πράττουν) οι πολιτικοί, είναι φυσικό, οι δείκτες που καταγράφουν την εμπιστοσύνη των Ελλήνων στα κόμματα, να ακολουθούν πορεία ανάλογη με εκείνη των συναισθημάτων τους, ήτοι… πτωτική. Σε ιστορικά χαμηλά κινούνται σε όλες τις δημοσκοπήσεις τα ποσοστά που συγκεντρώνουν τα πολιτικά κόμματα, εισπράττοντας την απογοήτευση των πολιτών, ενώ την ίδια ώρα οι ερωτηθέντες προβλέπουν νέα πολιτική αστάθεια στο εγγύς μέλλον. Χαρακτηριστικά στη δημοσκόπηση της MBR, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ συγκεντρώνουν αθροιστικά μόλις το 33,3% των ερωτηθέντων, όταν την ίδια ώρα το ποσοστό των πολιτών που αρνείται να επιλέξει κάποιο κόμμα είναι μεγαλύτερο και φθάνει το 40,5%. Πολύ κακή είναι και η επί μέρους εικόνα της αξιολόγησης των πολιτών τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την αντιπολίτευση. Το 74,6% κρίνει αρνητικά την κυβέρνηση, έναντι 20,3% που έχει θετική άποψη. Αντίστοιχη για την αξιωματική αντιπολίτευση, η πλειοψηφία (52,3%) δεν τρέφει ελπίδες ότι η ΝΔ, μετά την εκλογή νέου αρχηγού, θα μπορέσει να αποτελέσει σοβαρή εναλλακτική λύση.
Εξόχως υψηλό ποσοστό δυσαρεστημένων από την κυβερνητική πολιτική κατέγραψε και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με το 84,5% των ερωτηθέντων να δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο με τις έως τώρα επιδόσεις της κυβέρνησης. Μάλιστα ένα 40% θεωρεί πιθανό να χαθεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε μία από τις επικείμενες κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή. Απογοητευτική εικόνα κατέγραψε η έρευνα και για την αξιωματική αντιπολίτευση, όπου ποσοστό της τάξης του 44% προκρίνει τη δημιουργία νέου κόμματος που θα αντικαταστήσει μακροπρόθεσμα τη ΝΔ. Ίσως πιο ενδεικτική όλων, είναι η απάντηση των πολιτών στην δημοσκόπηση της Κάπα Research και στην ερώτηση «ποια κυβέρνηση από το 2009 έως σήμερα έχει διαχειριστεί καλύτερα την κρίση». Το 45,9% δεν διστάζει να απαντήσει «καμία», όταν η αμέσως επόμενη απάντηση (που είναι η κυβέρνηση Σαμαρά) λαμβάνει μόλις 20,9%!
