«Υπομονή» και ψυχραιμία συνιστά στους συμπολίτες μας, ο γιατρός κ. Στέλιος Καραταπάνης –Διευθυντής της Α’ Παθολογικής Κλινικής στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου, πρόεδρος της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και διευθυντής ιατρικής υπηρεσίας.
Σε συνέντευξή του στην «δ» ο κ. Καραταπάνης, αναλύει την κατάσταση με τον κορωνοϊό, μιλάει για τα εμβόλια και καλεί τους πολίτες να εμβολιαστούν για να επιτευχθεί η ‘Ανοσία της αγέλης’ που απαιτεί το 70% του πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί αλλά και ‘θωρακίζει’ τον καθένα μας απέναντι σε αυτή την φονική πανδημία, που όμοιά της δεν έχει αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα –από την εποχή της ισπανικής γρίπης μία πανδημία γρίπης η οποία εκδηλώθηκε το 1918 και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο από 17 έως 50 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ειδικά για το εμβόλιο, αναφέρει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν αρνητές αφού η τεχνολογία, μας προσφέρει ένα πολύ αποτελεσματικό τρόπο να αντιμετωπίσουμε τον κορωνοϊό με πολύ υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας (έως και 94%) –την στιγμή που το παραδοσιακό εμβόλιο της γρίπης έχει ποσοστά μόλις στο… 50%!
• Κύριε Καραταπάνη, να ξεκινήσουμε από το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού. Όλα τα βλέμματα στον πλανήτη είναι στραμμένα εκεί και με κομμένη την ανάσα παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Υπάρχουν άλλοι που έχουν αποφασίσει να εμβολιαστούν και άλλοι που φοβούνται ή είναι αρνητικοί. Θα ήθελα την άποψή σας, ως λοιμωξιολόγος.
Μπορεί να συμπιέστηκε ο χρόνος για τις μελέτες, αλλά τα τρία εμβόλια που έχουν ήδη εγκριθεί, έχουν βασιστεί στα αποτελέσματα σε πάνω από 40.000 μελέτες. Να ξεκινήσουμε από το εμβόλιο της Pfizer: για τις άμεσες παρενέργειες που κάποιοι φοβούνται, μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα διότι ήδη εμβολιάζονται εκατομμύρια άνθρωποι και οι εμβολιασμοί συνεχίζονται. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για το τι γίνεται με το RNA κι αν θα υπάρξουν επιπλοκές μετά από 10-20 χρόνια… θεωρώ ότι είναι θέματα που αφορούν συνωμοσιολογίες. Τα εμβόλια είναι τελευταίας τεχνολογίας κάτι που μας έδωσε την δυνατότητα να δράσουμε πιο γρήγορα και να έχουμε αποτέλεσμα. Τα εμβόλια αυτά έχουν 94% αποτελεσματικότητα που αποτελεί πάρα πολύ υψηλό ποσοστό. Για να σας δώσω μία εικόνα, το εμβόλιο της γρίπης έχει αποτελεσματικότητα μόλις στο 50% (!) και το κάνουμε κάθε χρόνο. Δεν πρέπει να υπάρχει θέμα φόβου. Οι ‘αρνητές’ του εμβολίου είναι όσοι δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κορωνοϊός και βέβαια, αρνούνται να φορέσουν μάσκα και να τηρήσουν τα μέτρα προστασίας. Όλα όσα περνάει ο πλανήτης με τα απανωτά κρούσματα, τους θανάτους και την κατάσταση στα νοσοκομεία, είναι ψέμα; Ποιος μπορεί να το πιστεύει αυτό;
• Ωστόσο, τα εμβόλια, έχουν βοηθήσει την ανθρωπότητα. Μιλήστε μας γι αυτό.
Ασφαλώς κι έχουν βοηθήσει. Σε άλλες δεκαετίες, ο μέσος όρος ζωής ήταν τα 40 χρόνια και όποιος πέθαινε σε αυτή την ηλικία ήταν… υπερήλικας! Σήμερα στα 40 πώς είναι οι άνθρωποι; Σκεφτείτε πόσο έχουν βοηθήσει να καταπολεμήσουμε ασθένειες που κάποτε σκότωναν πάρα πολύ πληθυσμό ή και ασθένειες που έχουν εξαφανιστεί.
• Συνεπώς, εσείς απευθύνετε έκκληση στους πολίτες να προσέλθουν για να εμβολιαστούν.
Με την μάσκα καλύπτουμε και τους άλλους και τον εαυτό μας. Με το εμβόλιο οχυρωνόμαστε και καλύπτουμε τον εαυτό μας. Αυτό που μας ενδιαφέρει τώρα και αποτελεί το μεγάλο στοίχημα, είναι να δημιουργήσουμε την ‘Ανοσία της αγέλης’. Θα σας προλάβω και θα σας φέρω το παράδειγμα της Σουηδίας που έλεγαν ότι ήθελαν να πετύχουν την ‘Ανοσία της αγέλης’. Ωστόσο για να το πετύχεις αυτό με την νόσηση θα έπρεπε να είχαν αρρωστήσει εκατομμύρια άνθρωποι και να είχε καταρρεύσει εντελώς όχι μόνον το σύστημα υγείας αυτής της χώρας, αλλά ολόκληρη η χώρα. Για να καταλάβετε περίπου τι εννοούμε: σήμερα έχει προσβληθεί μόλις το 3% του πληθυσμού. Φανταστείτε τα νούμερα αυτά σε πόσους θανάτους θα αντιστοιχούσαν.
• Τώρα πάντως υπάρχουν τα εμβόλια της Pfizer, της AstraZeneca, της Moderna, της Οξφόρδης, το ρωσικό Sputnik και το κινέζικο.
Το εμβόλιο της Οξφόρδης έπεσε σε κακό προγραμματισμό. Ποντάραμε εκεί και τα αποτελέσματα απέδειξαν ότι: σε όσους έδωσαν την μισή δόση είχαν αποτελεσματικότητα 90% σε όσους έδωσαν και την δεύτερη δόση, είχαν αποτελεσματικότητα… 60%! Γι αυτό κάνουν μία συμπληρωματική μελέτη για να μετρήσουν ξανά τα αποτελέσματα. Ωστόσο, τα άλλα εμβόλια έχουν μετρημένη αποτελεσματικότητα στο 95%. Η διαφορά με τα άλλα εμβόλια είναι στην τεχνολογία RNA.
• Τελικά πώς θα φτάσουμε στην ‘Ανοσία της αγέλης;’ Και πόσος καιρός θα χρειαστεί;
Κοιτάξτε, οι εμβολιασμοί θα ξεκινήσουν κι εδώ σύντομα. Μέχρι να φτάσουμε σε αυτό, όλα τα μέτρα προστασίας θα πρέπει να τα εφαρμόζουμε κανονικά. Όσοι εμβολιάζονται θα συνεχίσουν να τηρούν τα μέτρα προστασίας αλλά θα χρειαστεί χρόνος μέχρι να εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού και να πέσουν τα νούμερα των κρουσμάτων και φυσικά, των θανάτων. Στόχος είναι να καταφέρουμε να βγάλουμε τις μάσκες και να μπορέσουν να χαλαρώσουν τα μέτρα.
• Πώς θα γίνονται οι εμβολιασμοί; Θα πρέπει να κάνεις και τεστ πριν τον εμβολιασμό; Πρέπει να ρωτήσεις τον προσωπικό σου γιατρό;
Όχι, δεν χρειάζεται να κάνεις τεστ για κορωνοϊό πριν εμβολιαστείς. Αρκεί να μην νοσείς –όπως και με την γρίπη. Η μόνη αντένδειξη είναι οι άνθρωποι που πάσχουν από σοβαρές αλλεργίες αλλά ούτως ή άλλως αντιμετωπίζονται. Όσοι θα πηγαίνουν για εμβολιασμό, θα πρέπει να συμβουλεύονται τον προσωπικό τους γιατρό αλλά βέβαια και τον γιατρό που θα είναι επιβλέπων στο εμβολιαστικό κέντρο.
• Ποιοι θα ξεκινήσουν να εμβολιάζονται;
Στην Ρόδο ξεκινάμε την Τρίτη για όλους τους υγειονομικούς και μετά θα ανοίξει η πλατφόρμα για τον γενικό πληθυσμό. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί διότι είναι μεγάλο ζήτημα οργάνωσης. Το Νοσοκομείο Ρόδου δεν θα είναι εμβολιαστικό κέντρο αλλά θα βοηθήσει με άτομα. Άμεση εμπλοκή δεν μπορεί να έχει. Θα είναι μεγάλο το στοίχημα διότι θα υπάρχουν και άτομα που δεν θα μπορούν να μετακινηθούν ή δεν θα είναι εξοικειωμένοι με το ηλεκτρονικό σύστημα κ.λπ. Εκτιμώ ότι θα πρέπει να γίνει γενική κινητοποίηση για να ανταποκριθούμε. Θα ακολουθήσουν τα ιδρύματα, γηροκομεία, οι ομάδες υψηλού κινδύνου και οι ευπαθείς ομάδες. Πολύ αργότερα, θα πάμε προς τον γενικό πληθυσμό και θα κατεβαίνουμε σε ηλικίες.
Όλα αυτά, προϋποθέτουν αφενός την σωστή οργάνωση και αφετέρου πόση επάρκεια θα έχουμε σε εμβόλια. Κι αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, από την κατανομή που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στις χώρες, πόσο γρήγορα θα έρθουν στην Ελλάδα κ.λπ.
• Είστε αισιόδοξος με τον εμβολιασμό; Θα είναι αρκετός;
Κοιτάξτε, εάν δεν υπήρχε η προοπτική του εμβολίου θα σας έλεγα ότι δεν είμαι αισιόδοξος. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσαμε να μιλάμε τώρα. Είδαμε πόσες αναπτυγμένες χώρες ‘γονάτισαν’ τόσο εύκολα από την πανδημία αυτή. Από την άλλη, δεν μπορείς να ζεις μέσα σε συνεχή λοκντάουν. Έχουμε όλοι κουραστεί. Όμως οι επόμενοι δύο μήνες που έρχονται είναι κρίσιμοι για όλο τον κόσμο. Ειδικά σε χώρες που υπάρχει κρύο κλίμα, αυξάνονται οι λοιμώξεις και είναι κρίσιμο. Πρέπει να κάνουμε όλοι υπομονή μέχρι να εμβολιαστούν όσο περισσότεροι μπορούν και παρακολουθώντας τις εξελίξεις εκτιμώ ότι μετά το τέλος Μαρτίου, θα είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση. Εμείς στην Ρόδο και στα νησιά είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση αλλά και πάλι κουραστήκαμε. Η μόνη μας προοπτική είναι το εμβόλιο. Ακόμη και όσοι είναι φανατικοί αρνητές, πρέπει να το σκεφτούν. Μετά από την Ισπανική Γρίπη, που εκδηλώθηκε το 1918 και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο από 17 έως 50 εκατομμυρίων ανθρώπων, ήρθαμε τον 21ο αιώνα αντιμέτωποι με μια φονική πανδημία.
Προσωπικά εκτιμώ ότι η Δύση επέδειξε μεγάλη ανευθυνότητα στο πώς διαχειρίστηκε την πανδημία. Δεν είναι δυνατόν μεγάλες, αναπτυγμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ, οι χώρες της Ε.Ε. να μην είχαν σχέδιο και συστήματα που να προβλέπουν την κρίση μιας πανδημίας. Βεβαίως αφορά και τους πολιτικούς ηγέτες πώς το διαχειρίστηκαν αλλά φάνηκε ότι ήταν απροετοίμαστοι.
Στο ΓΝΡόδου είμαστε έτοιμοι εξ αρχής, έχουμε αντιμετωπίσει τον ιό με το προσωπικό και τις κλινικές επαρκώς και κάναμε πράγματα που σε άλλες περιοχές δεν είχαν κάνει.
Πάντως, η Ρόδος είναι ήδη «πράσινη» στον παγκόσμιο χάρτη και αυτό είναι ενθαρρυντικό. Όμως, οφείλουμε να το κρατήσουμε, να είμαστε προσεκτικοί μεταξύ μας και να προσέξουμε τον τόπο μας!
