Τη συζήτηση για τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών άνοιξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, λέγοντας ότι θέλει το θέμα «να ωριμάσει στην κοινωνία πριν φέρω την εισήγηση».
Αφού τόνισε ότι το ζήτημα ο ίδιος το έχει μελετήσει εκτενώς, είπε ότι «θα νομοθετήσουμε την ισότητα στο γάμο, την απάλειψη οποιασδήποτε διάκρισης στο ζήτημα σύναψης μιας σχέσης γάμου». «Ο διάλογος εκτιμώ ότι δεν θα κρατήσει ποτέ, δεν βάζω εκλογικό ορόσημο – κάνουμε το σωστό στο χρονοδιάγραμμα που πρέπει, όχι για να το παραπέμψω στις καλένδες», σχολίασε και πρόσθεσε ότι δεν θα τεθεί ζήτημα κομματικής πειθαρχίας στο θέμα.
Υπογράμμισε ότι ήδη «20 χώρες στην Ευρώπη έχουν νομοθετήσει την ισότητα στον γάμο», άρα «εμείς δεν ανακαλύπτουμε την πυρίτιδα» και ξεκαθάρισε ότι «μιλάμε για πολιτικό γάμο, όχι θρησκευτικό».
Οσον αφορά την τεκνοθεσία, είπε ότι «τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν ήδη παιδιά, αλλά δεν έχουν ίσα δικαιώματα – αν πεθάνει η μητέρα για παράδειγμα, η σύντροφός της δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα στο παιδί». Τόνισε ότι «δεν θα πειράξουμε το καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, δεν αλλάζουμε τίποτα». Και τόνισε ότι το νομοσχέδιο της κυβέρνησης «είναι διαφορετικό από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ», ενώ υποσχέθηκε ότι «δεν θα γίνει εργαστήρι πειραμάτων στην Ελλάδα».
Διαβεβαίωσε δε ότι «ένας άνδρας δεν θα μπορεί να πάρει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί» και πως «δεν θα υπάρχει στο νομοσχέδιο γονέας 1 και γονέας 2».
Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις, είπε «σέβομαι την άποψη της εκκλησίας», υπενθυμίζοντας ότι «ήταν απέναντι στον πολιτικό γάμο, στην καύση των νεκρών». Και πρόσθεσε: «Θα ακούσουμε τις απόψεις της, θα σεβαστούμε την διαφορετική άποψη, αλλά η πολιτεία νομοθετεί». Οσον αφορά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, κατήγγειλα ότι «ο κ. Ανδρουλάκης εργαλειοποιεί ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Επισήμανε δε με έμφαση ότι «κανείς δεν ζημιώνεται από το θέμα», κι ότι πρόκειται για «κίνηση που διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα μίας μερίδας συμπολιτών μας»
Ολόκληρη η συνέντευξη του Πρωθυπουργού για το θέμα:
Γιώργος Κουβαράς: Τώρα, θέλω να έρθουμε στο θέμα το οποίο ξέρω ότι περιμένουν πολύ οι τηλεθεατές μας σήμερα και το περιμένουν και πολλοί συνάδελφοι δημοσιογράφοι, με ρωτάνε, το έχετε ανοίξει εσείς ο ίδιος: το θέμα της ισότητας στον γάμο. Αυτό που λέμε στον δημόσιο διάλογο δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στον γάμο και στην τεκνοθεσία.
Έχετε δεσμευτεί ότι θα το νομοθετήσετε, πριν τις εκλογές, θυμάμαι τις συνεντεύξεις σας, και θέλω σήμερα να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα.
Πρώτον, τι ακριβώς σκοπεύετε να νομοθετήσετε. Δηλαδή, θα δώσετε στα ομόφυλα ζευγάρια ακριβώς ίσα δικαιώματα με τα ετερόφυλα στον γάμο και στην τεκνοθεσία;
Θα σας πω ότι στην εκπομπή μου προχθές το βράδυ, δεν ξέρω αν είχατε την ευκαιρία να την παρακολουθήσετε, είχαμε ομόφυλα ζευγάρια και νομικούς οι οποίοι μας έλεγαν ότι δεν μπορεί να αποσυνδεθεί η τεκνοθεσία από τον γάμο. Ισχύει αυτό ή όχι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μου κάνατε πολλά ερωτήματα και θα επιχειρήσω να απαντήσω σε όλα τα θέματα, αναγνωρίζοντας απόλυτα ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο ενδιαφέρει πολύ την ελληνική κοινωνία.
Αφορά, όμως, κάποιους συμπολίτες μας πάρα πολύ. Και βέβαια, πρέπει να σας πω ότι στην ιεράρχηση των θεμάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία σίγουρα δεν είναι το πρώτο θέμα. Όμως, είναι ένα θέμα το οποίο εγώ ο ίδιος, με δική μου πρωτοβουλία, το έχω ανοίξει. Έχω ασχοληθεί πάρα πολύ με το θέμα αυτό. Έχω διαβάσει, έχω μελετήσει πολύ. Έχω συζητήσει με πολλούς συμπολίτες μας, τους οποίους τους αφορά αυτή η επικείμενη νομοθέτηση.
Θέλω να σας πω, καταρχάς, ότι αυτό το οποίο θα νομοθετήσουμε είναι την ισότητα στον γάμο. Δηλαδή, την απαλοιφή οποιασδήποτε διάκρισης ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό στο ζήτημα της σύναψης μιας σχέσης γάμου. Που ουσιαστικά τι είναι ο γάμος; Είναι, θα έλεγα, το «επιστέγασμα» της αγάπης μεταξύ δύο ανθρώπων. Είναι ταυτόχρονα, όμως, και ένα νομικό συμβόλαιο με δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Και, ξέρετε, ο γάμος είναι και ένας, θα έλεγα, από την φύση του συντηρητικός θεσμός. Ενέχει μία έννοια σταθερότητας και μία έννοια μονιμότητας. Και θέλω να σας πω επίσης αυτό το οποίο προτίθεμαι να φέρω προς ψήφιση δεν είναι κάτι επαναστατικά διαφορετικό από αυτό το οποίο ήδη ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Έχουμε 20 χώρες στην Ευρώπη όπου ήδη έχει νομοθετηθεί η ισότητα στο γάμο, 15 είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πάμε δηλαδή να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα, ούτε να κάνουμε κάτι το οποίο ξεφεύγει από αυτό το οποίο συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Θέλω επίσης να τονίσω ότι μιλάμε για πολιτικό γάμο, έτσι; Δεν μιλάμε εδώ ούτε για εκκλησία, ούτε για στέφανα. Το λέω γιατί ξέρετε υπάρχει πάντα μία εικόνα… Ούτε για ρύζια, ούτε για τέτοια, αλλά…
Γιώργος Κουβαράς: Η Εκκλησία επομένως έχει ρόλο σε αυτή τη συζήτηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το λέω αυτό γιατί; Διότι εγώ καταρχάς σέβομαι απόλυτα όλες τις απόψεις και θέλω το θέμα αυτό όχι να διχάσει την ελληνική κοινωνία, αλλά να κοιτάξουμε να δούμε αν μπορούμε να καταλήξουμε σε έναν κοινό τόπο. Σέβομαι απόλυτα και τους συμπολίτες μας που έχουν διαφορετική άποψη, όπως σέβομαι και την άποψη της Εκκλησίας.
Εξάλλου, θέλω να σας θυμίσω ότι η Εκκλησία ήταν απέναντι στον πολιτικό γάμο, η Εκκλησία ήταν απέναντι στην καύση των νεκρών και η Πολιτεία προχώρησε και νομοθέτησε, σεβόμενη τον ρόλο της Εκκλησίας και μην υπαγορεύοντας στην Εκκλησία να κάνει κάτι το οποίο αντίκειται στον πυρήνα της θεολογικής προσέγγισης της Εκκλησίας στα ζητήματα αυτά.
Άρα, προφανώς και θα ακούσουμε τις απόψεις της Εκκλησίας, δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε, θα σεβαστούμε τη διαφορετική άποψη, αλλά νομοθετεί η Πολιτεία, δεν συνομοθετεί με την Εκκλησία, όπως έχει συμβεί και πολλές φορές στο παρελθόν.
Και αυτό το οποίο θα ήθελα, ξέρετε, ανοίγοντας αυτήν την συζήτηση, γιατί εδώ πάμε λίγο διαφορετικά: θέλω να ωριμάσει αυτή η συζήτηση στην κοινωνία, πριν φέρω κάτι προς εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Γιώργος Κουβαράς: Πόσο καιρό θα δίνατε σε μία συζήτηση τέτοια για να ωριμάσει; Διότι εδώ αυτή η συζήτηση γίνεται από την προηγούμενη τετραετία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γίνεται, όμως, χωρίς να μιλήσουμε συγκεκριμένα. Και χαίρομαι που μου δίνεται σήμερα η ευκαιρία για πρώτη φορά να μπούμε λίγο στη λεπτομέρεια των θεμάτων και να εξηγήσουμε τι θα κάνουμε και τι δεν θα κάνουμε.
Να σας πω και κάτι ακόμα το οποίο το θεωρώ σημαντικό, κ. Κουβαρά: ξέρετε, πάντα οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο οικογενειακό δίκαιο γίνονταν από την κεντροαριστερά και κατά κανόνα η κεντροδεξιά ήταν πίσω από τις εξελίξεις.
Θυμάμαι ακόμα, το 1982, όταν ήρθε η μεγάλη επανάσταση στο οικογενειακό δίκαιο, και η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε διατάξεις οι οποίες τώρα μας φαίνονται απολύτως προφανείς: η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η ποινικοποίηση της οικογενειακής βίας, η δυνατότητα στη γυναίκα να κρατήσει το επώνυμό της. Βλέπετε, λοιπόν, ότι οι κοινωνίες προχωρούν και πρέπει…
Γιώργος Κουβαράς: Ναι, αλλά οι κοινωνίες προχωρούν, οι βουλευτές σας προχωρούν μαζί με την κοινωνία; Γιατί εδώ, επειδή αναφερθήκατε στην Εκκλησία πριν…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό αλλά πριν να εξηγήσουμε όμως τι θα κάνουμε και για το θέμα των παιδιών…
Γιώργος Κουβαράς: Να εξηγήσουμε. Καταρχάς θέλω να μου πείτε τι διαφορετικό θα κάνετε εσείς από αυτό που προτείνει ο Στέφανος Κασσελάκης και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω σε αυτό. Να πάμε να δούμε λοιπόν το θέμα των παιδιών γιατί νομίζω ότι αυτό, ξέρετε, είναι το πιο ευαίσθητο θέμα. Πέραν του δικαιώματος, ξέρετε, οι πιο πολλοί συμπολίτες μας νομίζω ότι δεν έχουν επί της ουσίας αντίρρηση στον γάμο.
Εκεί που υπάρχει πάντα μια επιφύλαξη και την ακούω με πολύ προβληματισμό, λένε: «τα παιδιά», «τι θα γίνει με τα παιδιά». Πάμε να δούμε λοιπόν τι θα γίνει και τι πρέπει να γίνει με τα παιδιά.
Παιδιά υπάρχουν σήμερα. Και δεν νομίζω ότι κανείς αμφισβητεί μια πραγματικότητα: ότι τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν παιδιά και δεν θα σταματήσουν αυτά τα παιδιά να υπάρχουν, δεν θα εξαφανιστούν. Πλην όμως, τα παιδιά αυτά, ξέρετε, δεν έχουν ίσα δικαιώματα.
Και γιατί δεν έχουν ίσα δικαιώματα; Να πάρω μια ιστορία από αυτές που ακούστηκαν και στη δική σας εκπομπή. Μία μητέρα η οποία συζεί με τη σύντροφό της, έχει καρκίνο και μπορεί να πεθάνει. Εάν συμβεί αυτό, η σύντροφός της δεν έχει κανένα δικαίωμα στο παιδί. Κανένα δικαίωμα. Το παιδί αυτό θα πάει σε ίδρυμα.
Και ρωτώ ειλικρινά και κοιτάω στα μάτια όλους αυτούς οι οποίοι μπορεί να έχουν κάποια επιφύλαξη για το θέμα αυτό: εξυπηρετούμε τα δικαιώματα των παιδιών τα οποία ήδη υπάρχουν με το να μην ρυθμίσουμε τα λίγα παιδιά, τα λίγα ζευγάρια που τελικά τους αφορά το ζήτημα; Και τους αφορά πολύ, ξέρετε.
Ένα παιδί γεννημένο στο εξωτερικό δεν μπορεί να γίνει Έλληνας πολίτης γιατί πολύ απλά δεν αναγνωρίζουμε εμείς στην Ελλάδα τον γάμο.
Και αναρωτιέμαι, επειδή ακούω πολύ και το θέμα του bullying και με προβληματίζει και εμένα: πότε υπάρχει περισσότερο ή λιγότερο bullying; Όταν αυτά γίνονται στα κρυφά ή όταν συζητάμε ανοιχτά για τα ζητήματα αυτά; Νομίζω ότι μάλλον είναι πιο πιθανόν να γίνει στην πρώτη κατηγορία γιατί τα παιδιά αυτά υπάρχουν.
Πάμε να δούμε τώρα όμως -και έχει σημασία αυτό- τι δεν θα κάνουμε, γιατί με ρωτήσατε πώς διαφοροποιείται η δική μας πρόταση…
Γιώργος Κουβαράς: Η πρότασή σας από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, διαφοροποιείται πολύ ουσιαστικά σε ένα ζήτημα: εμείς δεν θα πειράξουμε καθόλου το καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Αυτή η έννοια, δηλαδή, γυναικών οι οποίες μετατρέπονται σε μηχανές παραγωγής παιδιών κατά παραγγελία, όπως είπε ο αρχηγός της Αντιπολίτευσης, «θέλω ένα αγόρι και δεν με ενδιαφέρει ποια θα το γεννήσει», αυτό δεν πρόκειται να γίνει.
Γιώργος Κουβαράς: Αν θέλω ένα αγόρι, μπορώ να το πάρω και με υιοθεσία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μισό λεπτό, θα έρθω και στο θέμα της υιοθεσίας. Θέλω να είμαι απολύτως σαφής, άρα δεν κάνουμε τίποτα στο καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Δεν αλλάζουμε τίποτα. Αυτή είναι μια σημαντική διαφοροποίηση από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.
Αλλά θέλω να σας πω και κάτι ακόμα: οι πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει αυτό το οποίο θέλουμε να κάνουμε εμείς. Δεν έχουν πάει δύο βήματα παραπέρα. Και όταν λέω ότι θα προχωρήσουμε ως κοινωνία, να προχωρήσουμε, ναι, δεν θα γίνουμε εργαστήρι πειραμάτων στην Ελλάδα. Δεν θα πειραματιστούμε με τις πιο προχωρημένες ιδέες στα θέματα των δικαιωμάτων.
Γιώργος Κουβαράς: Δηλαδή τι εννοείτε, παραδείγματος χάρη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εννοώ, παραδείγματος χάρη, ένας άντρας μόνος του να μπορεί να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί. Αυτό δεν θα επιτραπεί στην Ελλάδα. Είμαι πολύ σαφής δηλαδή στο τι θα κάνουμε και πολύ σαφής στο τι δεν θα κάνουμε. Δεν θα υπάρχει στο νομοσχέδιο «Γονέας 1», «Γονέας 2».
Γιώργος Κουβαράς: Μια γυναίκα, όμως, μόνη της θα μπορεί να χρησιμοποιήσει υποβοηθούμενη αναπαραγωγή;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα, μπορεί ήδη.
Γιώργος Κουβαράς: Μπορεί ήδη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, κ. Κουβαρά, ή πόσοι τηλεθεατές μας το γνωρίζουν. Μια γυναίκα μόνη μπορεί να υιοθετήσει. Ένας άντρας μόνος μπορεί να υιοθετήσει. Ξέρετε από πότε επιτρέπεται αυτό στην Ελλάδα;
Γιώργος Κουβαράς: Από το 1945.
Κυριάκος Μητσοτάκης: 1946.
Γιώργος Κουβαράς: 1946.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ένας άντρας μόνος, λοιπόν, μπορεί να υιοθετήσει. Αφού δεν βάζουμε αστυνόμο ηθικής στο σπίτι του. Μπορεί αύριο να θέλει ο άντρας αυτός να συζήσει με κάποιον άλλον. Του έχουμε δώσει το δικαίωμα να υιοθετήσει ήδη. Προσέξτε.
Γι’ αυτό και νομίζω ότι αυτή η συζήτηση έχει μια αξία. Ακριβώς γιατί είναι πολύ σύνθετη και πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες ακριβώς τι κάνουμε, τι δεν κάνουμε, τι ισχύει, τι δεν ισχύει και γιατί τελικά το κύριο μέλημά μου, και εγώ πρέπει να σας πω ότι πήρα οριστικά την απόφαση ότι θέλω να προχωρήσω με το νομοσχέδιο αυτό, όταν άκουσα τις ιστορίες των παιδιών. Αφορά πρωτίστως τα παιδιά αυτά τα οποία υπάρχουν.
Γιώργος Κουβαράς: Επειδή ακριβώς αφορά τα παιδιά που υπάρχουν, αν μου επιτρέπετε…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όπως όμως -να πω και κάτι ακόμα- η ομοφυλοφιλία δεν είναι μια «μόδα των καιρών», υπάρχει από καταβολής του ανθρώπινου γένους, έτσι και παιδιά υπήρχαν, υπάρχουν, ενδεχομένως να υπάρχουν και στο μέλλον. Και πρέπει με κάποιο τρόπο να μπορέσουμε να ρυθμίσουμε τα δικαιώματα τους.
Γιώργος Κουβαράς: Κύριε Πρόεδρε, ακούω ότι έχετε μια πολύ ξεκάθαρη άποψη σε αυτό το θέμα, την οποία σήμερα νομίζω την ξεκαθαρίζετε ακόμη περισσότερο.
Θέλω δύο πράγματα, για να φτάσουμε μετά και στο τι θα κάνετε με τους βουλευτές σας και τα λοιπά. Πρώτον, επειδή μου λέτε ότι τα παιδιά υπάρχουν, υπάρχουν και παιδιά τα οποία είναι αυτή τη στιγμή σε οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών ανδρών και έχουν προκύψει από παρένθετες μητέρες. Με αυτά τα παιδιά τι θα κάνετε; Αυτά θα έχουν ισότιμα δικαιώματα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τα παιδιά θα έχουν πάντα ισότιμα δικαιώματα, αλλά νέα παιδιά, καινούργια παιδιά, δεν θα μπορούν να γεννηθούν στην Ελλάδα με αυτόν τον τρόπο. Εκεί θέλω να…
Γιώργος Κουβαράς: Τα παιδιά που έχουν ήδη γεννηθεί, όμως, θα έχουν…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς, αυτές τις περιπτώσεις κοιτάμε να καλύψουμε. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι το σχέδιο νόμου αυτό, όπως το έχουμε επεξεργαστεί και όπως θα αρχίσουμε να το παρουσιάζουμε πολύ πιο αναλυτικά τις επόμενες μέρες, είναι καλά επεξεργασμένο και είναι, όπως τονίζω, λελογισμένο.
Κι έχει μια πολύ σημαντική διαφορά με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και αφορά στη μη δυνατότητα, του δικού μας νομοσχεδίου, για κάποιον μόνο άντρα να μπορέσει να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί.
Γιώργος Κουβαράς: Άλλο ένα κρίσιμο θέμα: πόσο χρόνο θα δώσετε σε αυτόν τον διάλογο; Εσείς ο ίδιος πριν επικαλεστήκατε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα και πολύ μεγάλο παράδειγμα, που νομίζω ότι καλά κάνατε και κοιτάξατε τον κόσμο στα μάτια και τον ρωτήσατε: μια γυναίκα, λοιπόν, άρρωστη, η οποία έχει μια αρρώστια η οποία μπορεί να την οδηγήσει γρήγορα ακόμα και στο τέλος. Πόσο χρόνο θα αφήσετε αυτή τη γυναίκα να αγωνιά ακόμα, εάν θα το φέρετε και πότε θα το φέρετε; Δηλαδή, ο διάλογος πόσο θα κρατήσει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκτιμώ όχι πολύ. Πιστεύω ότι αυτή είναι μία συζήτηση η οποία γίνεται τώρα…
Γιώργος Κουβαράς: Άρα, πριν τις ευρωεκλογές;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα δεν βάζω εγώ ορόσημο εκλογικό, ούτε ζυγίζω πολιτικό κόστος ή πολιτικό όφελος. Νομίζω το έχω αποδείξει στη σταδιοδρομία μου αυτό, ότι κάνουμε το σωστό στο χρονοδιάγραμμα που πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει αυτή η παρέμβαση.
Και από τη στιγμή που, ναι, ανοίγω τη συζήτηση, προφανώς δεν ανοίγω τη συζήτηση για να παραπέμψω το θέμα στις καλένδες. Αλλά ανοίγω τη συζήτηση και για έναν λόγο ακόμα, διότι με ρωτήσατε για τους βουλευτές μας. Είναι θέμα συνείδησης. Δεν θα βάλω κομματική πειθαρχία στους βουλευτές, το έχω πει από την πρώτη στιγμή.
Όμως πρέπει και εγώ, κ. Κουβαρά, και όσοι πιστεύουν στο νομοσχέδιο αυτό να πείσουμε τους βουλευτές μας και ενδεχομένως να μεταπείσουμε και κάποιους οι οποίοι μπορεί να έχουν αρνητική στάση.
Γιώργος Κουβαράς: Δεν θα επιβάλετε κομματική πειθαρχία ούτε στους Υπουργούς και τους Υφυπουργούς; Δηλαδή, έχετε μία κυβέρνηση η οποία θα φέρει ένα νομοσχέδιο και θα μπορεί ένας Υπουργός ή και ένας Υφυπουργός ή ακόμα κάποιος ο οποίος έχει ένα κοινοβουλευτικό αξίωμα να πει «όχι» σε αυτό το νομοσχέδιο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι βουλευτές ψηφίζουν, όχι οι Υπουργοί. Και με τη βουλευτική τους ιδιότητα προσέρχονται σε αυτή την ψηφοφορία. Όμως, προφανώς, όταν κάποιος είναι Υπουργός υπάρχει μεγαλύτερη δέσμευση σε μία συλλογική απόφαση που παίρνει το Υπουργικό Συμβούλιο.
Θέλω να θυμίσω ότι τα νομοσχέδια εγκρίνονται από το Υπουργικό Συμβούλιο, από τους Υπουργούς. Αλλά και αυτό θα σας έλεγα είναι μία λεπτομέρεια, διότι ξέρω πολύ καλά ότι για να ψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο, από τη στιγμή που εκτιμώ ότι δεν θα το ψηφίσουν όλοι οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, προφανώς είναι σημαντικό να μπορέσουμε να πείσουμε και βουλευτές και από άλλα κόμματα να το ψηφίσουν.
Γιώργος Κουβαράς: Ναι, αλλά άκουσα σήμερα τον κ. Ανδρουλάκη ο οποίος δήλωσε ότι «δεν θα δέσει το ΠΑΣΟΚ τα παπούτσια της κυβέρνησης» σε αυτό το θέμα, υπό την έννοια ότι δεν θα σας διευκολύνει να περάσετε το νομοσχέδιο χωρίς τη στήριξη των δικών σας βουλευτών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μου κάνει πάρα πολλή εντύπωση, την άκουσα κι εγώ αυτή την τοποθέτηση. Δηλαδή ο κ. Ανδρουλάκης εργαλειοποιεί ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτό μας λέει, «αν μπορώ να δημιουργήσω πρόβλημα στη Νέα Δημοκρατία», προσέξτε, για ένα θέμα όπου εγώ ο ίδιος ξεκινώ λέγοντας ότι δεν βάζω κομματική πειθαρχία. «Δεν με ενδιαφέρει δηλαδή», ως κ. Ανδρουλάκης, «τι λέει το νομοσχέδιο, αρκεί να δημιουργήσω εγώ πρόβλημα στη Νέα Δημοκρατία».
Είπε «δεν θα δέσω τα κορδόνια». Εγώ βλέπω σήμερα τουλάχιστον φοράω παπούτσια χωρίς κορδόνια, οπότε το θέμα δεν με αφορά, διότι τουλάχιστον ως προς τα παπούτσια τα οποία φοράω επιλέγω γενικά να μην φοράω παπούτσια με κορδόνια. Μου κάνει πάρα πολλή εντύπωση, είναι πολύ ξεπερασμένη αυτή η λογική.
Αντί να δούμε την ουσία του θέματος, ο κ. Ανδρουλάκης εργαλειοποιεί με τον τρόπο του ένα ζήτημα το οποίο είναι ζήτημα δικαιωμάτων στο οποίο, προσέξτε, εγώ ο ίδιος ξεκινώ λέγοντας ότι δεν θα βάλω κομματική πειθαρχία. Και προσέξτε, γιατί το κάνω αυτό; Γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό να μη διχαστούμε στο θέμα αυτό, είναι ένα ζήτημα…
Γιώργος Κουβαράς: Να μη διχαστούμε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να μη διχαστούμε, ως κοινωνία να μη διχαστούμε. Να έχουμε τις απόψεις μας, αλλά από εκεί και πέρα αυτό το θέμα αφορά… Θα ωφεληθούν κάποιοι, θα ωφεληθούν σημαντικά, με την έννοια ότι θα τους λύσουμε ένα πραγματικό πρόβλημα. Δεν θα ζημιώσουμε κάποιους άλλους, κανείς δεν ζημιώνεται από ένα τέτοιο ζήτημα. Μπορεί να διαφωνεί κάποιος αλλά δεν ζημιώνεται. Δεν παίρνουμε κάτι από κάποιον για να το δώσουμε σε κάποιον άλλον. Κάνουμε μια κίνηση σημαντική ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα μιας μικρής μερίδας συμπολιτών μας.
Γιώργος Κουβαράς: Ναι, αλλά ξέρετε υπάρχει κίνδυνος αν δεν σας βοηθήσει η αντιπολίτευση να μην περάσει αυτό το νομοσχέδιο. Εκεί τι θα πείτε σε αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι περιμένουν να περάσει ένα τέτοιο νομοσχέδιο με δική σας πρωτοβουλία, που το πιστεύετε, το έχετε πει καθαρά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι θα μπορέσουμε από τη στιγμή που θα φέρουμε το νομοσχέδιο να το περάσουμε. Αυτή είναι η πρόθεσή μου. Όμως, είναι μια διαφορετική άσκηση αυτή διότι από τη στιγμή που, όπως σας είπα, ο ίδιος δεν βάζω κομματική πειθαρχία, έχω ο ίδιος και όσοι πιστεύουμε σε αυτό την ευθύνη να πείσουμε. Γι’ αυτό και είπα την κουβέντα για το κάρο και το άλογο, που παρεξηγήθηκε ολίγον από τον αρχηγό της αντιπολίτευσης.
Είμαι πολύ προσεκτικός στο πώς πρέπει να χρησιμοποιώ διάφορες εκφράσεις ή παροιμίες, διότι πρέπει να εξηγήσουμε. Και τονίζω, σίγουρα λαμβάνουμε υπόψη την κοινωνία. Αλλά δεν σημαίνει ότι νομοθετούμε με γνώμονα τις δημοσκοπήσεις. Ποτέ δεν το έκανα αυτό.
Έχω κάνει πολύ αντιδημοφιλή πράγματα και ποτέ δεν κοίταξα τις μετρήσεις. Αλλά για ένα ζήτημα το οποίο έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις μεταξύ μας σε ευαίσθητα ζητήματα, έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να αφιερώσουμε αυτό τον χρόνο, να μιλήσουμε με πραγματικά παραδείγματα, να εξηγήσουμε τι θέλουμε να κάνουμε, όπως σας είπα να εξηγήσουμε τι δεν θα κάνουμε και να καταλήξουμε, πιστεύω, τελικά σε έναν κοινό τόπο.
Γιατί πιστεύω ότι για τους συμπολίτες μας οι οποίοι διαφωνούν και τους οποίους ενδεχομένως να μην μπορέσω να πείσω, να μην είναι αυτό μια αιτία να διχαστεί η κοινωνία μας.
Εξάλλου, όπως είπαμε, είναι ένα σημαντικό ζήτημα αλλά αν ρωτήσετε τους πολίτες πώς ιεραρχούν τα θέματα σήμερα, δεν θα είναι ούτε στα πρώτα 20 θέματα για την κοινωνία συνολικά, παρά μόνο για τους συμπολίτες μας για τους οποίους έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Όμως, οι συμπολίτες μας ενδιαφέρονται πρωτίστως για την ακρίβεια, για την υγεία, για την ασφάλεια.
Γιώργος Κουβαράς: Και θα πάμε σε αυτά τώρα, αλλά θέλω να ρωτήσω κάτι ακόμα τελευταίο επ’ αυτού. Η αποχή των βουλευτών, των δικών σας, μπορεί να είναι μια διέξοδος; Δηλαδή, μπορεί να τους στρέψετε -να το πω έτσι – στην αποχή όσους θέλουν να διαφωνήσουν, ούτως ώστε να έχετε μικρότερη ανάγκη πλειοψηφίας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω ότι η αποχή από τη φύση της… Υπάρχουν πολλές κοινοβουλευτικές επιλογές. Η αποχή είναι μια αξιοπρεπή στάση που μπορεί κάποιος να εκφράσει την διαφωνία του, δηλαδή να μην υπερψηφίσει, χωρίς να δημιουργήσει και πρόβλημα στην κυβερνητική πλειοψηφία. Είναι μια επιλογή την οποία μπορεί να έχουν οι βουλευτές.
Γιώργος Κουβαράς: Μάλιστα, νομίζω ότι αυτό το θέμα το κλείσαμε, ελπίζω να έχω ρωτήσει όλα αυτά που θα ήθελε ο κόσμος να μάθει. Ίσως δεν αναφερθήκαμε αρκετά στο ρόλο που μπορεί να παίξει η Εκκλησία στις περιφέρειες όπου εκλέγονται οι βουλευτές σας και αν καλλιεργεί έναν ανταγωνισμό με τη στάση της ανάμεσα στους βουλευτές, ποιος θα είναι πιο φιλικός προς την Εκκλησία, άρα δεν θα ψηφίσει το νομοσχέδιο. Δεν ξέρω αν σας έχει απασχολήσει αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Εκκλησία πρεσβεύει την αγάπη. Και νομίζω ότι όταν ακούσει ο οποιοσδήποτε τις ανθρώπινες ιστορίες πίσω από ορισμένους ανθρώπους, οικογένειες που είναι απλά διαφορετικές από το πώς έχουμε συνηθίσει εμείς την έννοια της οικογένειας, νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να αλλάξουν άποψη για το ζήτημα αυτό.
Αλλά θέλω να τονίσω και πάλι ότι η Εκκλησία έχει σταθεί με πολύ μεγάλη αξιοπρέπεια και σε ζητήματα με τα οποία διαφωνούσε. Θα το ξαναπώ: η Εκκλησία, ας πούμε, διαφωνεί με την αποτέφρωση. Δεν ζήτησα από την Εκκλησία να ψάλλει εξόδιο ακολουθία στη διαδικασία της αποτέφρωσης. Όπως δεν ζητώ και από την Εκκλησία να κάνει θρησκευτικό γάμο. Δεν ζητάω πράγματα από την Εκκλησία τα οποία ξέρω ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να κάνει.