Απόγνωση επικράτησε μεταξύ των οικογενειών που βρίσκονται σε πολύμηνη αναμονή για προγραμματισμένο χειρουργείο του παιδιού τους, όταν αργά το απόγευμα της Πέμπτης οι αναισθησιολόγοι στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» ανακοίνωσαν την αναστολή των προγραμματισμένων χειρουργείων λόγω υποστελέχωσης. Η αναμονή για ένα χειρουργείο στο τμήμα ΩΡΛ, π.χ. για κρεατάκια, φτάνει τον ένα χρόνο. Σε άλλα τμήματα ο χρόνος είναι μεγαλύτερος. Συνολικά, στη λίστα αναμονής είναι εγγεγραμμένα 1.000 παιδιά, οι οικογένειες των οποίων δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθούν σε ιδιωτική κλινική.
Ενα 24ωρο αργότερα, οι αναισθησιολόγοι πήραν πίσω την απόφασή τους, καθώς το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ότι θα μετακινήσει προσωρινά αναισθησιολόγους από άλλα νοσοκομεία, έως ότου προκηρυχθούν με διαδικασία κατεπείγοντος τρεις νέες θέσεις αναισθησιολόγων στο «Αγλαΐα Κυριακού». Η προσωρινή αυτή λύση έγινε δεκτή από όλους με ανακούφιση, μιλώντας όμως στην «Κ» οι αναισθησιολόγοι εκθέτουν τις ρίζες του προβλήματος, η επίλυση του οποίου απαιτεί γενναίες τομές στο υπάρχον σύστημα υγείας.
Η όλο και πιο ασφυκτική καθημερινότητα από το 2018 έως σήμερα κρύβεται πίσω από την κραυγή αγωνίας του κλάδου των αναισθησιολόγων. «Είμαι 65 χρόνων και κάνω δύο εφημερίες την εβδομάδα», λέει στην «Κ» η κ. Αννα Μαλισιώβα, διευθύντρια του αναισθησιολογικού τμήματος και πρόεδρος του χειρουργικού τομέα στο «Παίδων Αγλαΐα Κυριακού». «Στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. οι αναισθησιολόγοι οφείλουν να δουλεύουν αυστηρά 48 ώρες την εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων των εφημεριών, σε μερικές μάλιστα το όριο έχει κατέβει στις 40», αναφέρει η κ. Μαλισιώβα, που έχει διατελέσει πρόεδρος της Ελληνικής Αναισθησιολογικής Εταιρείας. «Εμείς εργαζόμαστε μεταξύ 56 και 63 ωρών την εβδομάδα». Η ομάδα της κ. Μαλισιώβα συνεργάζεται με όλα τα τμήματα του Παίδων – με το παιδοχειρουργικό, το ΩΡΛ, το οφθαλμολογικό (σ.σ. είναι το μοναδικό που αναλαμβάνει χειρουργεία για στραβισμό και παιδικό καταρράκτη στην Ελλάδα), το ακτινολογικό, την ογκολογική μονάδα «Ελπίδα». «Συχνά χρειάζεται να χορηγήσουμε αναισθησία σε ανήλικους ασθενείς που πρέπει να κάνουν ακτινοθεραπεία, ενώ στο “Ελπίδα” βρίσκεται σταθερά ένας αναισθησιολόγος, διότι η βιοψία μυελού των οστών απαιτεί ολική αναισθησία». Για λόγους ψυχολογικούς αλλά και προστασίας από πιθανές επιμολύνσεις οι ανήλικοι ογκολογικοί ασθενείς καλό είναι να μη μετακινούνται σε άλλες πτέρυγες.
«Ο πρώτος μισθός στο ΕΣΥ ξεκινάει από 1.200-1.300 ευρώ. Στον ιδιωτικό τομέα ακόμα και νέοι αναισθησιολόγοι ξεκινούν με μισθό 5.000 ευρώ, ενώ στην Κύπρο οι μισθοί κυμαίνονται στα 7.000 ευρώ».
Στις «καλές» εποχές το αναισθησιολογικό τμήμα ήταν στελεχωμένο με 16-17 αναισθησιολόγους και αξιοποιούσε τις 7 από τις 10 αίθουσες χειρουργείου του νοσοκομείου. «Οι οργανικές μας θέσεις σήμερα είναι 11, είμαστε ενεργοί 9, εκ των οποίων οι 8 είναι σε θέση να κάνουν και εφημερία», διευκρινίζει, και προσθέτει: «Kάνοντας μεγάλη υπέρβαση χρησιμοποιούμε μέχρι και τρεις αίθουσες χειρουργείου, χωρίς πλέον να τηρούμε τους κανόνες ασφαλείας, μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσουμε τα παιδιά». Στα τέλη Ιουλίου το τμήμα ενισχύθηκε με έναν ιδιώτη αναισθησιολόγο, η τοποθέτηση του οποίου έδωσε ανάσα ζωής στην ομάδα. «Ενημερωθήκαμε, όμως, με καθυστέρηση ότι η σύμβασή του εξέπνευσε στα τέλη του ’23», τονίζει η ίδια.
«Πού θα τους βρουν;»
Η κ. Μαλισιώβα δεν αμφισβητεί την πρόθεση του υπουργείου να φέρει αναισθησιολόγους για να εξασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία του Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού». «Πού θα τους βρει, όμως;» διερωτάται μεγαλοφώνως. Ο αριθμός των νέων αναισθησιολόγων φθίνει, ενώ απαιτείται εξειδίκευση για όσους προτίθενται να εργαστούν με παιδιά. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, οι αναισθησιολόγοι στο ΕΣΥ είναι 1.000. «Βάσει της δικής μας καταμέτρησης οι μόνιμοι αναισθησιολόγοι πανελλαδικά είναι 750», επισημαίνει στην «Κ» η κ. Ελεάνα Γαρίνη, πρόεδρος της Ελληνικής Αναισθησιολογικής Εταιρείας και αναισθησιολόγος στο Παίδων «Αγία Σοφία». «Η αναισθησιολογία δεν υπήρξε ποτέ ελκυστική στους αποφοίτους Ιατρικής: είναι ειδικότητα υψηλού ρίσκου, βρισκόμαστε όμως πάντοτε στη σκιά, πίσω από μπερντέ». Τα εύσημα για κάθε επιτυχημένο χειρουργείο θα πάνε σε άλλους, οι χειρουργημένοι δεν γνωρίζουν καν τον αναισθησιολόγο τους. «Επί μνημονίων έγινε πάγωμα των προσλήψεων στα νοσοκομεία, οπότε μια γενιά αναισθησιολόγων χάθηκε από το ΕΣΥ», προσθέτει. «Οι μεγαλύτερες γενιές άρχισαν να συνταξιοδοτούνται και οι θέσεις τους να μένουν ορφανές, μετά ήρθε ο κορωνοϊός που αποτέλεσε και το τελικό “χτύπημα”, καθώς επωμιστήκαμε το βαρύ φορτίο της διασωλήνωσης».
Διεθνές πρόβλημα
Η έλλειψη αναισθησιολόγων είναι διεθνές πρόβλημα, καθώς έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι χειρουργικές πράξεις και επομένως η ζήτηση. «Πολλές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με ανάλογες καταστάσεις, αλλά βρίσκουν λύσεις – όπως την καλύτερη αμοιβή των γιατρών στα δημόσια νοσοκομεία ή την προσέλκυση γιατρών από φτωχότερες χώρες». Στην Ελλάδα καμία από τις δύο τακτικές δεν φαίνεται να ακολουθείται. «Οι ειδικευόμενοι που τελειώνουν τώρα στο ΠΑΓΝΗ και στο Παπαγεωργίου, σε Κρήτη και Θεσσαλονίκη, σχεδόν όλοι έχουν αποφασίσει ότι θα εργαστούν εκτός ΕΣΥ». Πόλος έλξης είναι νοσοκομεία της Κύπρου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και ο ιδιωτικός τομέας. Ο πρώτος μισθός στο ΕΣΥ ξεκινάει από 1.200-1.300 ευρώ. «Ως αντιστάθμισμα στον χαμηλό μισθό καθιερώθηκε να λαμβάνουν οι επιμελητές 400 ευρώ μηνιαίως και οι ειδικευόμενοι 250 ευρώ», εξηγεί η κ. Γαρίνη, «όμως τελικά σε αυτά τα χρήματα γίνονται κρατήσεις και φορολογούνται, με συνέπεια στην τσέπη των νέων συναδέλφων να μένουν λιγότερο από τα μισά». Στον ιδιωτικό τομέα από την άλλη, «ακόμα και νέοι αναισθησιολόγοι ξεκινούν με μισθό 5.000 ευρώ, ενώ στην Κύπρο οι μισθοί κυμαίνονται στα 7.000 ευρώ μηνιαίως». Η μισθολογική απόσταση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα υπήρξε ανέκαθεν μεγάλη. «Τώρα όμως η ψαλίδα είναι χαώδης», καταλήγει η κ. Γαρίνη, «οι νέοι κάνουν την ειδικότητα και μετά φεύγουν· και είναι λογικό». Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία νιώθουν πλέον εξαντλημένοι. «Εχω άλλα τρία χρόνια μέχρι τη συνταξιοδότηση», λέει η κ. Μαλισιώβα, «ωστόσο σκέφτομαι να φύγω νωρίτερα».
Οι αριθμοί
48 ώρες (αυστηρά) την εβδομάδα οφείλει να εργάζεται ένας αναισθησιολόγος στις χώρες της Ε.Ε.
56-63 ώρες την εβδομάδα εργάζονται οι αναισθησιολόγοι στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού».
53,85% των αναισθησιολόγων χαρακτηρίζει «απογοητευτική» την κατάσταση στο εργασιακό του περιβάλλον.
70% είναι το ποσοστό κάλυψης των θέσεων, ενώ οι θέσεις ειδικευομένων είναι καλυμμένες κατά περίπου 50%, σύμφωνα με την Ελληνική Αναισθησιολογική Εταιρεία.
1.000 παιδιά είναι στη λίστα αναμονής του «Αγλαΐα Κυριακού» για χειρουργείο.
Πηγή kathimerini.gr
Ιωάννα Φωτιάδη