Εκτός… παιχνιδιού μένει και πάλι το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος όσον αφορά την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας στους δήμους, παρά τα όσα ορίζει πρόσφαστη απόφαση του ΣτΕ. Λείπει η υπογραφή του αναπληρωτή υπουργού κ. Γιάννη Τσιρώνη στη νέα διυπουργική απόφαση (Αρ. Πρωτ. ΔΔΠ0005159/586Β΄ΕΞ2015), η οποία δημοσιεύθηκε τη Μεγάλη Τρίτη και αφορά την απευθείας παραχώρηση στους δήμους, με αντάλλαγμα, του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας καθώς και όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών. Την υπογράφουν μόνον η αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κυρία Νάντια Βαλαβάνη και ο υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Βούτσης.
Ήδη κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους και εκδηλώνουν την απορία τους γι’ αυτήν την… παράλειψη. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρμοδιότητα της παραχώρησης, όπως έκρινε πρόσφατα το Συμβούλιο της Επικρατείας (απόφαση 646/2015 – Ε’ Τμήμα) για τη χρήση παραλίας και αιγιαλού από τους δήμους ανήκει από κοινού στους υπουργούς Περιβάλλοντος, Οικονομικών και Εσωτερικών.
Συμμόρφωση προς την απόφαση του ΣτΕ
Πάντως, όσον αφορά την ουσία της απόφασης Βαλαβάνη – Βούτση, επιχειρείται η συμμόρφωση με όσα ορίζει το ΣτΕ, καθώς οι δύο υπουργοί βελτιώνουν τα επίμαχα άρθρα 8 και 10 ώστε να μην μπορεί να γίνεται συλλήβδην η παραχώρηση του συνόλου των αιγιαλών και παραλιών της χώρας στους δήμους, με μια υπουργική απόφαση.
Η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) στο προοίμιό της αναφέρεται στην απόφαση 646/2015 του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία εκδόθηκε έπειτα από αίτηση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας (ΔΣΑ) για την ακύρωση της προηγούμενης συναφούς ΚΥΑ που αφορούσε στη συλλήβδην εκ των προτέρων έγκριση παραχώρησης του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας από τους ΟΤΑ σε τρίτους χωρίς κανέναν έλεγχο.
Στο επίμαχο άρθρο 8, το οποίο το ΣτΕ έκρινε ότι ήταν εκτός εξουσιοδοτήσεως του άρθρου 15 παρ. 3 του ν. 2971/2001, απαλείφεται η πρόταση για την εκ των προτέρων έγκριση οποιασδήποτε περαιτέρω μεταβίβασης του δικαιώματος απλής χρήσης από τους δήμους σε τρίτους.
Σύμφωνα με το ΣτΕ, η έγκριση για περαιτέρω μεταβίβαση σε τρίτους του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας από τους δήμους χορηγείται κατά περίπτωση, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του νομοθέτη για την προστασία του παράκτιου περιβάλλοντος, το οποίο κινδυνεύει από την υπερεκμετάλλευση και για να διαφυλαχθεί η κοινοχρησία των συγκεκριμένων περιοχών, «δεδομένου άλλωστε ότι δεν νοείται συλλήβδην εκ των προτέρων έγκριση εκ μέρους των αρμοδίων Υπουργών μεταβιβάσεων που θα χωρήσουν μελλοντικά».
Και αυτό διότι, όπως αναφέρει στην απόφασή του το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, «αφενός έτσι απεμπολούν την αρμοδιότητα ασκήσεως εποπτείας επί των πράξεων των ΟΤΑ, ενώ ταυτόχρονα θέτουν σε διακινδύνευση τα παράκτια οικοσυστήματα». Ωστόσο, λόγω της σπουδαιότητας των συγκεκριμένων ζητημάτων, η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στην επταμελή σύνθεση του Ε’ Τμήματος.
Πλέον όροι και αλλαγές
Παράλληλα, στο άρθρο 10, όπως αναφέρει η υπεύθυνη της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας δρ Ιωάννα Κουφάκη, τίθενται πλέον όροι οι οποίοι, μεταξύ άλλων, προβλέπουν την καθοριστική συμβολή των προϊσταμένων των Περιφερειακών Διευθύνσεων Δημόσιας Περιουσίας. «Το ζήτημα, ωστόσο, που εξακολουθεί να παραμένει προς επίλυση είναι η μη συμμετοχή του υπουργού Περιβάλλοντος στην υπογραφή της νέας ΚΥΑ καθώς ο αιγιαλός και η παραλία αποτελούν στοιχεία του παράκτιου χώρου και κατ’ επέκταση του φυσικού περιβάλλοντος, το οποίο εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας», αναφέρει η κυρία Κουφάκη, η οποία επισημαίνει ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί αναλυτικά επί του κειμένου της νέας ΚΥΑ, μετά τη μελέτη αυτού.
Πάντως, η νέα ΚΥΑ φέρνει ορισμένες αλλαγές όσον αφορά το αντάλλαγμα χρήσης, αλλά και την κάλυψη της παραλίας. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το αντάλλαγμα για την παραχώρηση ορίζεται στο 30% (από 20% που ίσχυε) επί των ακαθαρίστων εσόδων που πραγματοποιεί ο δήμος από την άσκηση δραστηριοτήτων στους κοινόχρηστους χώρους όπως εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ομπρέλας και ξαπλώστρας κτλ.
Η μέγιστη κάλυψη παραμένει στο 50% του παραχωρούμενου χώρου. Ωστόσο, θα πρέπει να μένει ελεύθερη λωρίδα κατά μήκος της ακτής, για την κίνηση των λουομένων, πλάτους τουλάχιστον 5 μέτρων (προβλεπόταν 3 μέτρα). Όσον αφορά τις καντίνες, ο μέγιστος χώρος που δύναται να μισθωθεί δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15 τετραγωνικά μέτρα (η προηγούμενη ΚΥΑ προέβλεπε 30 τ.μ.).
Επίσης, δεν επιτρέπεται πλέον η χρήση αφαιρούμενων σκιάδων (ενιαίες κατασκευές από ξύλο, χάλυβα ή αλουμίνιο), οι οποίες μπορούσαν να καλύπτουν το 30% του παραχωρούμενου χώρου και η καθεμία δεν μπορούσε να ξεπερνά τα 20 τ.μ.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της, μετά την απόφαση του ΣτΕ, είχε επαναφέρει το αίτημα να υπάρξει σύντομα σχετική νομοθετική ρύθμιση προκειμένου να λυθεί οριστικά το θέμα, δεδομένου ότι η επιπλέον καθυστέρηση θα δημιουργήσει πάρα πολλά και πολύπλευρα προβλήματα που έχουν σχέση με την καθαριότητα των ακτών, τη διατήρηση του περιβάλλοντος χώρου, την τουριστική ανάπτυξη, την εξυπηρέτηση και ασφάλεια των λουομένων, την τοποθέτηση ναυαγοσωστών, αλλά και την εξασφάλιση για όλα τα παραπάνω ανταποδοτικών τελών για τους ίδιους τους δήμους.
Το ΒΗΜΑ