Εννέα στους δέκα δηλώνουν εισόδημα κάτω από €20.000

Οι εννέα στους δέκα Ελληνες δήλωσαν πέρυσι στην Εφορία εισοδήματα χαμηλότερα από 20.000 ευρώ ενώ το 31,8% των φορολογουμένων δεν πλήρωσε καθόλου φόρους. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που προέκυψαν από την επεξεργασία 8.645.596 φορολογικών δηλώσεων και παρουσιάζει σήμερα κατ’ αποκλειστικότητα «Το Βήμα της Κυριακής», συνολικά το 2016 δηλώθηκαν 74,2 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 73,9 δισ. ευρώ το 2015. Ωστόσο το μέσο εισόδημα εμφανίζεται μειωμένο κατά 1,1% ενώ αντίθετα ο μέσος φόρος παρουσιάζει αύξηση κατά 3%.

Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών το οποίο άνοιξε ήδη τις ηλεκτρονικές πύλες του για να δεχθεί την υποβολή των εφετινών φορολογικών δηλώσεων, οι έλληνες πολίτες κατέβαλαν το 2016 φόρο εισοδήματος συνολικού ύψους 8,2 δισ. ευρώ έναντι 7,8 δισ. ευρώ το 2015, δηλαδή 400 εκατομμύρια ευρώ παραπάνω.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα του 2016 είναι αυξημένα μόλις κατά 300 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2015 οι φόροι αυξήθηκαν πολύ παραπάνω.

Από την επεξεργασία των 8.645.596 δηλώσεων του 2016 προκύπτουν επίσης τα εξής:

Το 14,6% των φορολογουμένων που διαθέτουν Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, δηλαδή περίπου 1.263.000, δήλωσε μηδενικά εισοδήματα και αφορά συνήθως εξαρτώμενα μέλη – παιδιά, φοιτητές, νοικοκυρές – ενώ το 32%, δηλαδή περίπου 2.767.000 φορολογούμενοι, δήλωσε εισοδήματα κάτω των 5.000 ευρώ.

Τα εισοδήματα

Η πλειοψηφία των φορολογουμένων δηλαδή, το 43% ή περίπου 3.718.000, δήλωσε στην Εφορία εισοδήματα από 5.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ ενώ το υπόλοιπο 10%, ή περίπου 900.000 φορολογούμενοι, δήλωσε συνολικά ποσά άνω των 20.000 ευρώ.

Το 2015 ο αριθμός των φορολογουμένων που υπέβαλαν φορολογική δήλωση ήταν κατά περίπου 130.000 λιγότεροι σε σύγκριση με το 2016 και έφθασαν τους 8.516.953. Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι δήλωσαν συνολικά 73,93 δισ. ευρώ ενώ οι φόροι που κατέβαλαν ήταν 7,8 δισ. ευρώ.

Οπως υποστηρίζουν αρμοδίως από το υπουργείο Οικονομικών, με βάση τα επίσημα στοιχεία φόρο πλήρωσε το 31,83% των φορολογουμένων. Αλλά αν αφαιρεθούν αυτοί που δηλώνουν μηδενικά εισοδήματα (ούτε καν 10 λεπτά του ευρώ) και που υποχρεώνονται να κάνουν δήλωση χωρίς να έχουν εισόδημα τότε το πραγματικό ποσοστό όσων πληρώνουν μηδενικό φόρο είναι μόλις ένας στους πέντε και όχι οι μισοί, ή το 60%, όπως έχουν υποστηρίξει διάφοροι κατά καιρούς. Αυτό όμως που γίνεται σαφές είναι ότι από το 2020 που θα μειωθεί δραματικά το αφορολόγητο όριο ο αριθμός των πολιτών που θα πληρώσουν παραπάνω φόρους θα είναι επάνω από τους μισούς συνταξιούχους και τους αγρότες, σχεδόν το σύνολο των μισθωτών.

Τα στοιχεία

Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν πέρυσι και παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα της Κυριακής». Το μέσο δηλωθέν φορολογητέο εισόδημα που δήλωσαν στην Εφορία το 2015 (εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέσα στο 2014) 8.516.953 φορολογούμενοι ανήλθε σε 8.680 ευρώ, ενώ το 2016 (εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέσα στο 2015) 8.645.595 φορολογούμενοι δήλωσαν μέσο φορολογητέο εισόδημα 8.587 ευρώ, δηλαδή περίπου 100 ευρώ χαμηλότερο.

Την ίδια στιγμή ο μέσος φόρος που κατέβαλαν οι φορολογούμενοι με τη φορολογική δήλωση του 2015 ανήλθε σε 7.820.000.000 ευρώ ενώ το 2016 ο αντίστοιχος φόρος ήταν 8.200.000.000.

Μόνο οι άμεσοι φόροι

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα επιμέρους στοιχεία της ανάλυσης των φορολογικών δηλώσεων καθώς μπορεί να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα και για την πορεία της κρίσης αλλά και γενικότερα για την πολιτική που ακολουθείται. Σημειωτέον ότι τα στοιχεία αυτά αφορούν τους άμεσους φόρους, δηλαδή εκείνους που επιβάλλονται στα εισοδήματα και όχι τους έμμεσους φόρους που πλήττουν τους πάντες χωρίς εισοδηματικές διακρίσεις (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα καύσιμα, τα τσιγάρα, τα ποτά κ.τ.λ.). Από το σύνολο των 74,2 δισ. ευρώ εισόδημα που δήλωσε το σύνολο των φορολογουμένων, τη μερίδα του λέοντος, δηλαδή 57,97 δισ. ευρώ, δηλώνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι, με το μέσο εισόδημα να ανέρχεται για τη φορολογική δήλωση του 2016 σε 10.479 ευρώ, μειωμένο κατά 84 ευρώ σε σύγκριση με τη φορολογική δήλωση του 2015 ή σε ποσοστό -0,8%. Ο αριθμός των μισθωτών και των συνταξιούχων το 2016 ανήλθε σε 5.532.107 πολίτες ενώ το 2015 ήταν 5.370.677, δηλαδή εμφανίζεται αυξημένος κατά 161.430, λόγω κυρίως της αύξησης των συνταξιοδοτήσεων.

Μεγάλη μείωση εισοδημάτων εμφάνισαν οι αγρότες το 2016 σε σύγκριση με το 2015 καθώς 435.908 πολίτες με αγροτικά εισοδήματα παρουσίασαν μέσο εισόδημα 2.822 ευρώ έναντι 3.103 ευρώ το 2015, με το μέσο εισόδημα να παρουσιάζει πτώση κατά 9,1%, τη μεγαλύτερη σε σύγκριση με κάθε άλλη κατηγορία φορολογουμένων. Συνολικά οι αγρότες δήλωσαν στην Εφορία 1,23 δισ. ευρώ το 2016 έναντι 1,34 δισ. το 2015. Αξίζει στο σημείο αυτό να τονισθεί ότι στο μέσο εισόδημα της κάθε κατηγορίας που εμφανίζεται στον πίνακα που παρατίθεται μπορεί να υπάρχουν και εισοδήματα από άλλες πηγές αλλά η κάθε κατηγορία καθορίζεται ανάλογα το εισόδημα που κυριαρχεί στο σύνολο των εισοδημάτων που δηλώθηκαν. Δηλαδή μπορεί ένας μισθωτός ή συνταξιούχος να εντάσσεται στην κατηγορία του μισθωτού,  ταυτόχρονα όμως να έχει και εισοδήματα από αγροτικές καλλιέργειες. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τις υπόλοιπες κατηγορίες φορολογουμένων.

Σχεδόν αμετάβλητο αλλά αρκετά χαμηλό εμφανίζεται το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων. Το 2016 σε σύνολο 473.265 επαγγελματιών το δηλωθέν εισόδημα ανήλθε σωρευτικά σε 4,59 δισ. ευρώ και το μέσο εισόδημα σε 9.699 ευρώ. Το 2015 ο αριθμός των αυτοαπασχολούμενων ήταν κατά περίπου 22.000 υψηλότερος (495.019) και το μέσο δηλωθέν εισόδημα 9.737 ευρώ. Και σε αυτή την κατηγορία φορολογουμένων όμως εμφανίζεται μια μέση μείωση του φορολογητέου εισοδήματος κατά 0,4%.

Από ενοίκια

Παράλληλα, στην Ελλάδα εμφανίζονται μέσω των φορολογικών δηλώσεών τους περίπου 1.720.000 φορολογούμενοι να έχουν εισοδήματα από ακίνητα, δηλαδή να εισπράττουν ενοίκια. Το συνολικό ποσό που εισπράττουν είναι πολύ πιο πάνω από αυτά που δηλώνουν στην Εφορία αθροιστικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες καθώς ξεπερνούν τα 5,98 δισ. ευρώ. Σε σύγκριση με το 2015 οι εισοδηματίες παρουσίασαν μέση μείωση εισοδήματος κατά 1,1% με το μέσο δηλωθέν εισόδημα να ανέρχεται για το 2016 σε 3.476 ευρώ και το αντίστοιχο του 2015 σε 3.516 ευρώ.

Κέρδη από επενδύσεις, περιλαμβανομένων και των τόκων καταθέσεων, εμφανίζουν στην Ελλάδα 5.527.132 συμπολίτες μας οι οποίοι συνολικά δήλωσαν 2,97 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό, όπως διευκρινίζεται από αρμόδιο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, μπορεί να περιλαμβάνονται και άλλα εισοδήματα. Το μέσο δηλωθέν εισόδημα της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι 537 ευρώ.

Τέλος, 26.342 ναυτικοί μας δήλωσαν στην Εφορία το υψηλότερο μέσο εισόδημα καθώς αυτό ανήλθε σε 29.800 ευρώ. Συνολικά το 2016 δηλώθηκαν από τη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογουμένων 785 εκατ. ευρώ.