• Σε μία από τις πιο τουριστικές περιοχές του νησιού, στους Πεύκους, ξετυλίγεται ένα οργανωμένο κύκλωμα με επίκεντρο δημόσια υπάλληλο της Πολεοδομίας Ρόδου. Μέσω κατευθυνόμενων παρεμβάσεων, αλλαγής ημερομηνιών και απαιτήσεων μετρητών, αποκαλύπτεται μία υπόθεση που εκθέτει το πώς μπορεί να λειτουργεί η διαφθορά στον στενό πυρήνα της διοίκησης
Στη Ρόδο του 2024-2025, μία σειρά τηλεφωνικών συνομιλιών φωτίζει τον μηχανισμό με τον οποίο μία δημόσια υπάλληλος, σε συνεργασία με μηχανικό και άλλους επαγγελματίες, «ξεκλείδωνε» υποθέσεις έκδοσης και αναθεώρησης οικοδομικών αδειών με αντάλλαγμα μετρητά.
Η πρακτική ήταν απλή: όσοι ενδιαφερόμενοι ήθελαν να αναθεωρήσουν παλιές άδειες οικοδομής, να τροποποιήσουν σχέδια ή να «τακτοποιήσουν» αυθαιρεσίες, έπρεπε πρώτα να βρουν τον σωστό διαμεσολαβητή και να πληρώσουν το τίμημα.
Σε αρκετές περιπτώσεις, η συναλλαγή δεν περιοριζόταν μόνο σε διοικητικές ευκολίες. Περιλάμβανε καταχρηστικές ημερομηνίες, παράνομες εγγραφές και παραποίηση εγγράφων υπηρεσιακού αρχείου.
Το βασικό μοντέλο
Σύμφωνα με την ανάλυση των επικοινωνιών, η υπάλληλος της Πολεοδομίας ήταν ο βασικός κρίκος. Δεν δεχόταν τα αιτήματα απευθείας, αλλά φρόντιζε να υπάρχει ενδιάμεσος – συγκεκριμένος ιδιώτης μηχανικός, που ενεργούσε ως «αγγελιαφόρος», καθοδηγητής αλλά και συλλέκτης του οικονομικού τιμήματος.
Μία από τις χαρακτηριστικότερες υποθέσεις αφορά οικοδομική άδεια του 2005. Είχε ήδη αναθεωρηθεί επίσημα το 2009.
Ωστόσο, η υπάλληλος απαίτησε εκ νέου το ποσό των 10.000 ευρώ για… επιπλέον αναθεώρηση, με νέα σχέδια και παλαιότερη ημερομηνία. Όπως προκύπτει από τις καταγραφές, η αναθεώρηση «βαφτίστηκε» ως ανύπαρκτη συμπληρωματική εγγραφή του 2009, χωρίς να υφίσταται τέτοιο έγγραφο στο τότε αρχείο. Για να «δέσει» το σενάριο, δημιουργήθηκαν πλαστά συνοδευτικά στοιχεία και επανεκτυπώθηκαν σχέδια με σφραγίδες που φέρονταν να έχουν τεθεί τότε.
Ο ενδιάμεσος μηχανικός φρόντισε να αναζητήσει παλιότερο συνεργάτη, ώστε να «καλύψει» με σφραγίδα τα χρονικά κενά – αφού ο ίδιος δεν είχε ακόμα πτυχίο την περίοδο που τοποθετούνταν τα ψευδή δεδομένα. Η παραποίηση συνεχίστηκε σε διάφορα επίπεδα: υπεύθυνες δηλώσεις επίβλεψης, κατασκευαστικά στοιχεία και αναφορές υποτιθέμενων τεχνικών αλλαγών, όλα με ημερομηνίες και υπογραφές από το παρελθόν.
Χρήματα σε φακέλους, έξω από σπίτια
Η παραλαβή των χρημάτων γινόταν προσεκτικά. Στις συνομιλίες, η υπάλληλος ζητά να μη γίνονται τέτοιες αναφορές από το τηλέφωνο. Ανταλλάσσονται φράσεις όπως «θα στα φέρω εγώ», «είναι τα χαρτιά», «ευτυχώς που τα μέτρησα». Σε μία χαρακτηριστική σκηνή, ένα φάκελο με 5.000 ευρώ τον παραλαμβάνει έξω από την οικία της. Όταν διαπιστώνει ότι μέσα υπήρχαν μόνο 4.000, διαμαρτύρεται – κωδικοποιημένα – ότι «λείπει ένα χαρτί».
Στην περίπτωση άλλου ενδιαφερόμενου, η υπάλληλος ορίζει ακόμα και σημείο συνάντησης – όχι στην υπηρεσία, όπως προσφέρθηκε ο πολίτης, αλλά «εκτός», καθώς «πρέπει να μου δώσεις».
Διπλό μοντέλο παρέμβασης
Η δράση δεν περιορίστηκε σε μία υπόθεση. Όπως φαίνεται από τις επικοινωνίες, η υπάλληλος φρόντιζε ώστε να διαχειρίζεται παράλληλα και άλλες υποθέσεις, όπως εκείνη άλλου ιδιώτη, από τον οποίο έλαβε 5.000 ευρώ για αντίστοιχη αναθεώρηση. Το ποσό καταβλήθηκε τμηματικά, σε δύο δόσεις, με τον ενδιαφερόμενο να ζητά και αυτός συνάντηση εκτός υπηρεσίας – πιθανώς κατ’ οίκον.
Το χρονικό ενός οργανωμένου κυκλώματος
Οι διάλογοι αποκαλύπτουν μία διαχρονική πρακτική. Τα περιστατικά εκτείνονται από τον Νοέμβριο του 2024 έως και τον Φεβρουάριο του 2025. Οι εμπλεκόμενοι σχεδίαζαν, συντόνιζαν και εκτελούσαν τις ενέργειες μεθοδικά. Φροντίζοντας πάντα η ημερομηνία να «ταιριάζει» με κάποιο παλιότερο γεγονός, να υπάρχει υπεύθυνη δήλωση «παραίτησης από επίβλεψη» με ημερομηνία του παρελθόντος και να γίνονται οι σχετικές εγγραφές στα «σωστά» έντυπα.
Σε κάποια σημεία, διαπιστώνεται και εσωτερική πρόσβαση στα φυσικά αρχεία της Υπηρεσίας, όπου οι φάκελοι φυλάσσονταν – στοιχείο που ενισχύει τις ενδείξεις για κατάχρηση δημόσιας εξουσίας και χρήση εσωτερικών καναλιών με σκοπό ιδιοτελή οφέλη.
Πεύκοι Ρόδου – επενδυτικός παράδεισος, πολεοδομικός γρίφος
Οι Πεύκοι, στην ανατολική ακτή της Ρόδου, είναι ένας από τους πιο ταχέως αναπτυσσόμενους τουριστικούς προορισμούς του νησιού.
Εκεί συγκεντρώνονται ξενοδοχειακές επενδύσεις, παραθεριστικές κατοικίες και μεγάλα οικοδομικά πρότζεκτ. Αυτός ο συνδυασμός εξηγεί και το γιατί συγκεκριμένοι ιδιώτες χρειάζονταν «ταχεία» διεκπεραίωση πολεοδομικών φακέλων – και γιατί ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν για να την έχουν.
Το σχήμα: Δίκτυο με ρόλους και σχέδιο
Στην κορυφή, υπάλληλος της Πολεοδομίας. Πίσω της, μηχανικός-μεσάζων. Και στη βάση του σχήματος, ενδιαφερόμενοι ιδιώτες – πολίτες ή επιχειρηματίες, που χρειάζονταν άδειες, παρατάσεις, ή… επανεκδόσεις αδειών με “βελτιωμένους” όρους.
Η διαδικασία ήταν πάντοτε ίδια:
1. Ο ενδιαφερόμενος απευθυνόταν στον μηχανικό.
2. Εκείνος μετέφερε το αίτημα στην υπάλληλο.
3. Αυτή όριζε το τίμημα.
4. Οι ημερομηνίες, οι υπογραφές και τα συνοδευτικά σχέδια προσαρμόζονταν αναλόγως.
“Να σφραγιστούν 17 του 2ου του ’09”
Το υλικό που έχουν συγκεντρώσει οι «Αδιάφθοροι» της ΕΛ.ΑΣ. είναι εκτεταμένο και αποκαλυπτικό. Πάνω από 20 τηλεφωνικές συνομιλίες τεκμηριώνουν την αλληλεπίδραση των εμπλεκομένων.
Χαρακτηριστική συνομιλία της 5ης Νοεμβρίου 2024:
Υπάλληλος: «Για την άλλη περίπτωση του (…)… Θα σφραγίσετε τα σχέδια 17/02/2009.»
Μηχανικός: «17 του 2ου του ’09. Ωραία, οκέι.»
Εδώ βλέπουμε ξεκάθαρη οδηγία για να “επιστραφούν” τα σχέδια στο παρελθόν, δίνοντάς τους ψευδή νομική ισχύ, ως αν είχαν εγκριθεί τότε.
“Πέντε είναι για να δώσω”
Η οικονομική συναλλαγή δεν ήταν υπόνοια — καταγράφηκε αυτούσια. Στις 18 Φεβρουαρίου 2025, έξω από την οικία της υπαλλήλου στη Ρόδο, έγινε παραλαβή 4.000 ευρώ.
Αργότερα, σε τηλεφωνική επικοινωνία της ίδιας με τον μηχανικό, δηλώνει:
«Ευτυχώς που τα άνοιξα και τα μέτρησα. Είναι τέσσερα. Πέντε είναι για να δώσω.»
Η κωδικοποίηση είναι προφανής: το «πέντε» δεν αφορά χαρτιά, αλλά μετρητά. Και το υπόλοιπο χίλια ευρώ παραδόθηκε την επόμενη μέρα «σε φάκελο στο μαγαζί».
“Πήρα τη γνήσια άδεια από το αρχείο”
Η απόλυτη απόδειξη χρήσης της θέσης της υπαλλήλου: πρόσβαση στους φυσικούς φακέλους της Υπηρεσίας.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2025, ο μηχανικός λέει στην υπάλληλο:
«Το πήρα απ’ την υπηρεσία. Από μέσα. Έπιασα τη γνήσια άδεια από το αρχείο και έβαλα ένα αντίγραφο στο αρχείο. Όταν είμαστε έτοιμοι θα πάω να κάνω σκάντζα.»
Η “σκάντζα” αφορούσε αντικατάσταση εγγράφων — μία ευθεία παραποίηση φακέλου σε δημόσια υπηρεσία.
Πίσω από κάθε ημερομηνία, ένα «παιχνίδι»
Οι ημερομηνίες ήταν το κλειδί. Από τη στιγμή που κάποιο έγγραφο καταγραφόταν με παλιότερη ημερομηνία, καθίστατο νομικά ισχυρό, ξεπερνώντας εμπόδια πολεοδομικού ελέγχου ή τροποποιήσεις νόμου.
Σε άλλη περίπτωση, η υπάλληλος καθοδηγεί:
«Να κάνουμε μια αναθεώρηση πιο πριν και μετά να κάνεις την τακτοποίηση. Κατάλαβες;»
Η λογική ήταν σαφής: πρώτα “επιστροφή στο παρελθόν”, μετά τα υπόλοιπα νομιμοποιούνταν.
“Μην με παίρνεις για τέτοια από το τηλέφωνο”
Ο φόβος παρακολούθησης είχε ενσκήψει. Αλλά η οικειότητα και η εμπιστοσύνη κυριαρχούσαν.
Σε άλλο χαρακτηριστικό απόσπασμα:
Υπάλληλος: «Δεν θέλω να με παίρνεις από το τηλέφωνο να μου λες τέτοια πράγματα.»
Μηχανικός: «Δεν λέμε τίποτα που να φαίνεται…»
Η πραγματικότητα όμως είναι ότι όλα καταγράφηκαν.
Δύο βασικές υποθέσεις – ίδιος μηχανισμός
-Υπόθεση 1: Αναθεώρηση άδειας του 2005 στους Πεύκους, που είχε ήδη αναθεωρηθεί το 2009. Παρά την ύπαρξη αναθεώρησης, επινοήθηκε επιπλέον εγγραφή, με ψευδή ημερομηνία και πλαστά σχέδια. Τίμημα: 10.000 ευρώ.
-Υπόθεση 2: Άδεια άλλου ιδιώτη, με οδηγία για «αναθεώρηση προ της τακτοποίησης». Εξελίχθηκε με παραδοχή της υπαλλήλου ότι θα «δώσει» μόλις λάβει το σύνολο. Τίμημα: 5.000 ευρώ, καταβληθέν σε δύο δόσεις.
Επτά κατηγορούμενοι, δεκάδες σκιές
Οι εισαγγελικές αρχές έχουν σχηματίσει κατηγορητήριο που αφορά τουλάχιστον επτά πρόσωπα. Το εύρος των υποθέσεων που διαχειρίστηκε το κύκλωμα παραμένει αδιευκρίνιστο. Οι συνομιλίες δείχνουν ότι υπήρχαν κι άλλες ανοιχτές περιπτώσεις που «προχωρούσαν», καθώς και αναφορές για επιπλέον χρηματικά ποσά, «πρόθυμους ιδιοκτήτες», ακόμα και αλλοδαπούς με περιουσίες στην περιοχή.
Το ερώτημα
Δεν πρόκειται για μία απλή περίπτωση «φακέλου». Είναι υπόθεση που αναδεικνύει τον βαθμό στον οποίο μία δημόσια υπηρεσία μπορεί να μετατραπεί σε εργαλείο κερδοσκοπίας. Χωρίς αυστηρούς ελέγχους, χωρίς ψηφιοποίηση, χωρίς ανεξαρτησία. Το σύστημα δεν «έσπασε» από μόνο του. Ενεργοποιήθηκε, οργανώθηκε και έδρασε – μεθοδικά, ήσυχα, επικερδώς.
Η δικαιοσύνη έχει πλέον τον λόγο. Το ερώτημα είναι αν η Πολιτεία θα σταθεί μόνο στις ποινές ή θα κοιτάξει κατάματα και τις ρίζες της διαφθοράς. Γιατί όπως φαίνεται, το πρόβλημα δεν ήταν μόνο τα χαρτιά. Ήταν αυτοί που ήξεραν να τα φτιάχνουν όπως τους συνέφερε.
