Η Ευρώπη έχει περάσει τεράστιες αλλαγές τα τελευταία 50 χρόνια. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα αρχικά έξι μέλη στα 28 σημερα, και η είσοδος του ενιαίου νομίσματος, συνέβαλαν στο να γίνει η περιοχή μια παγκόσμια οικονομική δύναμη, με πλούσιο πολιτισμό και με διαφορετικότητα.
Καθώς τα επόμενα χρόνια είναι προγραμματισμένες αρκετές εθνικές εκλογές, το CNBC παρουσιάζει μερικούς από τους πιο επιδεικτικούς, επιβλητικούς και σημαίνοντες πολιτικούς ηγέτες –από το παρελθόν και το παρόν- και αξιολογεί την επίδρασή τους στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Adolfo Suarez: Πρωθυπουργός της Ισπανίας, 1976-1981
Ο θάνατος του φασίστα ηγέτη Francisco Franco το 1975 μετά από σχεδόν 40 χρόνια στην εξουσία, προοιώνιζε ένα αβέβαιο και ενδεχομένως αιματηρό μέλλον για την Ισπανία. Όμως, ο διάδοχος που επέλεξε ο Franco, ο ισπανός βασιλιάς Juan Carlos I, προτίμησε να απορρίψει την υπερσυντηρητική δικτατορία και να διορίσει τον Adolfo Suarez –μέλος του καθεστώτος του Franco- για να ηγηθεί της μετάβασης της χώρας από τη δικτατορία στην δημοκρατία.
Το 1977 ο Suarez επέβλεψε τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές στην Ισπανία μετά από 30 χρόνια. Κέρδισε στις εκλογές και παρέμεινε στην εξουσία μέχρι το 1981.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, θεσπίστηκε σύνταγμα και τα πολιτικά κόμματα –μεταξύ των οποίων και το Κομμουνιστικό Κόμμα που είχε συντρίψει ο Franco- νομιμοποιήθηκαν.
Ο Suarez ήταν γνωστός για τη χάρη και την ωραία του εμφάνιση, αλλά και για τον ζήλο του για εκδημοκρατισμό.
Μετά τον θάνατό του, ο βασιλιάς Juan Carlos τον περιέγραψε ως «παράδειγμα για όλους μας, και απόδειξη ότι οι Ισπανοί είναι ικανοί να ξεπερνούν τις μεγαλύτερες δυσκολίες και να δημιουργούν, συνεργαζόμενοι, το καλύτερο μέλλον για όλους μας».
Margaret Thatcher: Πρωθυπουργός της Βρετανίας, 1978-1990
Η Margaret Thatcher απέκτησε παγκόσμια φήμη ως η πρώτη και –μέχρι σήμερα- μόνη γυναίκα πρωθυπουργός της Βρετανίας, αλλά και ως μια από τις μακροβιότερες πρωθυπουργούς. Η «Σιδηρά Κυρία» ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα ηγέτης Δυτικής χώρας.
Η ηγεσία της Thatcher έφερε την επανάσταση στο Συντηρητικό Κόμμα, αλλά και στην βρετανική οικονομία, όμως οι απόψεις για τη θητεία της είναι διχασμένες. Επέβλεψε την ιδιωτικοποίηση ισχυρών κρατικών οντοτήτων όπως η British Gas και η British Telecom, απελευθέρωσε της χρηματαγορές και διέσπασε ορισμένα από τα ισχυρότερα εμπορικά συνδικάτα της χώρας.
Το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τρέχουσες τιμές αυξήθηκε στις £10.759 από £3.686 κατά τη διάρκεια της θητείας της, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία.
Στον αντίποδα, η ανεργία αυξήθηκε στο 7,1% από 5,4%, ενώ ορισμένες μεταλλευτικές και βιομηχανικές κοινότητες δεν ανέκαμψαν ποτέ από τις πολιτικές της.
François Mitterrand: Πρόεδρος της Γαλλίας, 1981-1995
Ο Mitterand, ο οποίος πέθανε το 1996, παραμένει ο μακροβιότερος πρόεδρος της Γαλλίας. Εξελέγη το 1981 και ήταν ο πρώτος σοσιαλιστής επικεφαλής του γαλλικού κράτους μετά από περισσότερο από 30 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, η ανεργία αυξήθηκε στο 9,6% στο τελευταίο τρίμηνο του 1995 από 6,4% στο τελευταίο τρίμηνο του 1981, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών.
Όμως, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τρέχουσες τιμές αυξήθηκε στα $27.013 το 1995 από $11.138 το 1981, σύμφωνα με το Τμήμα Στατιστικής του ΟΗΕ.
Helmut Kohl: Καγκελάριος της Γερμανίας, 1982-1998
Γεννημένος το 1930, Helmut Kohl ήταν παιδί τόσο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όσο και του Ψυχρού Πολέμου.
Εξελέγη Καγκελάριος της Γερμανίας το 1982 και ηγήθηκε σε μια περίοδο σημαντικών πολιτικών και οικονομικών αναταράξεων –μεταξύ των οποίων και η πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989. Η επακόλουθη επανένωση της Δυτικής και της Ανατολικής Γερμανίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αποφασιστικότητα του Kohl για αλλαγή.
Οι οικονομικές πραγματικότητες της επανένωσης, όμως, ήταν σκληρές, με την Ανατολική Γερμανία να αγωνίζεται να φτάσει τη Δυτική, μετά από 40 χρόνια ως σοβιετικό κράτος-δορυφόρος.
Όταν ο Kohl έφυγε από την Καγκελαρία το 1998, η ανεργία στα New Lander –στα ομόσπονδα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας- ήταν 17,8% έναντι του 9,2% στην πρώην Δυτική Γερμανία, σύμφωνα με το Destatis.
Lech Wałesa: Πρόεδρος της Πολωνίας, 1990-1995
Κερδίζοντας το Νόμπελ Ειρήνης το 1983, ο Lech Walesa περιέγραψε τον εαυτό του ως έναν «πολωνό εργάτη από το Ναυπηγείο Gdansk», όμως για πολλούς Πολωνούς είναι πολλά περισσότερα.
Ο Walesa έγινε γνωστός μέσω του ακτιβισμού του στα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν ηγήθηκε της απεργίας στο Ναυπηγείο Gdansk το 1980 και έγινε ηγέτης του πρώτου ανεξάρτητου εμπορικού συνδικάτου στην κομμουνιστική ιστορία της Πολωνίας.
Φυλακίστηκε στα τέλη του 1981 μετά την επιβολή στρατιωτικού νόμου, αλλά απελευθερώθηκε το επόμενο έτος.
Τις τελευταίες ημέρες της Σοβιετικής Ένωσης, ο Walesa εξελέγη Πρόεδρος της Πολωνίας και επέβλεψε την ιδιωτικοποίηση της χώρας και μια σειρά μεταρρυθμίσεων στην αγορά που προηγήθηκαν της εισόδου της στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004.
Το 1990, την πρώτη χρονιά που ήρθε στην εξουσία ο Walesa, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν $1.698, με τη χώρα να μαστίζεται από τον υπερπληθωρισμό καθώς οι τιμές καταναλωτή αυξάνονταν με ρυθμό 555,4%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ωστόσο, την τελευταία χρονιά της εξουσίας του Walesa, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ διαμορφώνονταν στα $3.612,20, η πολωνική οικονομία αναπτύσσονταν με ρυθμό 7% και οι τιμές αυξάνονταν κατά 28,1%, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Tony Blair: Πρωθυπουργός της Βρετανίας, 1997-2007
Ο Tony Blair ήρθε στην εξουσία με μια συντριπτική νίκη στις γενικές εκλογές του 1997, όταν το Εργατικό Κόμμα κέρδισε 418 έδρες.
Χαρισματικός ομιλητής και εκλεπτυσμένος πολιτικός, υπό την πρωθυπουργία του οποίου η ανεργία μειώθηκε στο 5,3% το 2007 από 6,9% το 1997. Εν τω μεταξύ, η βρετανική οικονομία αναπτύχθηκε, με το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές να αυξάνεται σε £24.152 το 2007 από £15.070 το 1997, σύμφωνα με την βρετανική στατιστική υπηρεσία.
Για τους υποστηρικτές του, ο Blair ήταν αυτός που μεταμόρφωσε τη Βρετανία σε μια δυναμική, προοδευτική, ισχυρή χώρα, αλλά για πολλούς η «κληρονομιά» του επισκιάζεται από την απόφασή του να στηρίξει την αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ το 2003, καθώς και από την οικονομική επιβράδυνση του 2008.
Angela Merkel: Καγκελάριος της Γερμανίας, 2005-σήμερα
Μια από τις ισχυρότερες γυναίκες του κόσμου, η κεντροδεξιά Angela Merkel είναι Καγκελάριος της Γερμανίας από το 2005.
Γνωστή ως Mutti («μανούλα» στα γερμανικά) στη χώρα της, η Merkel σπανίως χρησιμοποιεί τα αγγλικά στις επίσημες ομιλίες της, καθώς διδάχθηκε τη ρωσική ως βασική ξένη γλώσσα όταν μεγάλωνε στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία.
Υπό την ηγεσία της, η Γερμανία έχει εδραιώσει τη θέση της ως η ισχυρότερη οικονομία στην Ευρώπη.
Το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,6% φέτος και κατά 1,7% το 2016, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Το Ινστιτούτο Ifo του Βερολίνου είναι ακόμα πιο αισιόδοξο, προβλέποντας αύξηση του γερμανικού ΑΕΠ κατά 2,1% φέτος.
Αλέξης Τσίπρας: Πρωθυπουργός της Ελλάδας 2015-σήμερα
Ο νεότερος πρωθυπουργός της Ελλάδας από το 1865. Ο 40χρονος Αλέξης Τσίπρας κέρδισε στις πρόωρες εκλογές φέτος, με όχημα την στάση του κατά της λιτότητας.
Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ «κληρονόμησαν» μια οικονομία σε αναταραχή, με το χρέος της Ελλάδας στο 177% του ΑΕΠ και την ανεργία των νέων περίπου στο 50%.
Ο φλογερός ηγέτης έχει δώσει τόνο ανυπακοής στις ομιλίες του, απευθυνόμενος στην οργή και την δυσαρέσκεια που αισθάνονται πολλοί Έλληνες.
Προς το παρόν προσπαθεί να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας χωρίς να υποκύψει στις απαιτήσεις των διεθνών πιστωτών για μεταρρυθμίσεις λιτότητας με αντάλλαγμα δάνεια. Η αδιαλλαξία του έχει συμβάλει στην παράταση για εβδομάδες των διαπραγματεύσεων με αυτούς που εποπτεύουν τη διάσωση, με λίγες ενδείξεις επιτυχίας.
Μετά τη νίκη του στις ελληνικές εκλογές, ο Τσίπρας είπε στους υποστηρικτές του πως «η ετυμηγορία του λαού κλείνει, πέρα από κάθε αμφιβολία, τον φαύλο κύκλο της λιτότητας στη χώρα μας».
euro2day.gr
