Η Ελένη Ψυχούλη, γνωστή σεφ της τηλεόρασης, δημοσιογράφος γαστρονομίας, είναι πιστή φίλη της Ρόδου εδώ και 22 χρόνια. Ανακαλύπτει και αναδεικνύει μέσα από τα κείμενά της την καλή τοπική κουζίνα και όλες τις ξεχωριστές ομορφιές του νησιού.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δημοκρατική» μιλά για όλα αυτά που κάνουν τη Ρόδο μοναδική προσφέροντας …τροφή για σκέψη.
• Πότε και πώς ξεκίνησε αυτή η σχέση λατρείας;
Όπως όλοι οι …πανομερίτες είχα την άποψη ότι κανένας Έλληνας δεν επισκέπτεται τη Ρόδο. Νόμιζα ότι είναι ένας καθαρά μαζικός τουριστικός προορισμός με κακό φαγητό, τεράστια ξενοδοχεία, πολλή ζέστη… Γνώριζα δηλαδή όλη αυτή την παραφιλολογία που υπάρχει γύρω από τη Ρόδο.
Ώσπου πριν από 22 χρόνια ο καλός μου φίλος Μάκος Τσιμέτας, φωτογράφος, με καλεί στο νησί. Μέσα από τους ντόπιους γνώρισα τη Ρόδο και συνειδητοποίησα ότι άδικα της έχουν κολλήσει αυτή την ετικέτα του μαζικού κι εφήμερου προορισμού.
Τρελαίνομαι με τη γαστρονομία. Δεν πίστευα ότι η Ρόδος έχει τόσο πλούσια και νόστιμη τοπική κουζίνα, τόσο φιλόξενους, ανοιχτόκαρδους και δοτικούς ανθρώπους! Δεν γνώριζα επίσης ότι πέρα από τις πανέμορφες παραλίες έχει και ένα μαγευτικό βουνό. Ενθουσιάστηκα όταν βρέθηκα πρώτη φορά στον Προφήτη Ηλία!
• Πού μπορεί κανείς να βρει καλό φαγητό στη Ρόδο;
Η Ρόδος είναι το νησί με το καλύτερο φαγητό σε όλη την Ελλάδα. Αυτό σας το λέω με πλήρη βεβαιότητα. Έχω καταγράψει πάνω από 50 καταπληκτικά εστιατόρια και μικρά, ταπεινά ταβερνάκια. Η αυθεντική τοπική κουζίνα είναι αυτό που αναζητώ και έχω βρει πραγματικά καλό φαγητό σε όλα τα πιθανά και απίθανα μέρη, σε σημεία που δεν μπορείς να διανοηθείς… Δεν συμβαίνει σχεδόν πουθενά στην Ελλάδα να σου κόβουν τη ντομάτα από το μποστάνι και τη ρόκα και να σου τα σερβίρουν απευθείας.
• Όταν μιλάμε για αυθεντική κουζίνα, τι ακριβώς εννοούμε;
Είναι πολύ απλό… Τα αυθεντικά υλικά, το τυρί που παράγει ο τόπος, το κρασί, τα λαχανικά, δοσμένα μέσα από παραδοσιακές, παλιές συνταγές. Μία παραδοσιακή συνταγή μπορείς να τη δοκιμάσεις στην αυθεντική της μορφή-και κακά τα ψέματα όλοι μας αυτό θέλουμε-ή μπορείς να τη γευτείς στην πιο πειραγμένη-γκουρμέ εκδοχή της.
Όμως λόγω της κρίσης όλοι μας χρειαζόμαστε παρηγοριά. Και η παρηγοριά έρχεται μόνο από το φαγητό της γιαγιάς και της μαμάς. Αυτά τα πιάτα θυμίζουν αγάπη, είναι σαν χάδι. Δεν βρίσκεις στη γκουρμέ κουζίνα αυτή τη ζεστασιά και τη θαλπωρή. Πιστέψτε με, κανείς δεν αναζητά στην καθημερινότητα ή στις διακοπές του την …υψηλή γαστρονομία.
• Γιατί όμως τείνουνε να εκτιμούμε περισσότερο ό,τι μας παρουσιάζεται ως γκουρμέ;
Ίσως επειδή υπάρχουν τόσες πολλές εκπομπές που προωθούν την υψηλή γαστρονομία. Αυτά είναι όμως φαγητά της εικόνας. Δεν είναι φαγητά της μαμαδίστικης κουζίνας. Όπως σας είπα, εδώ στη Ρόδο υπάρχουν πολλά ταβερνάκια όπου μαγειρεύει η γιαγιά, η μαμά, όπου δηλαδή το μαγείρεμα είναι οικογενειακή υπόθεση, όπου τηρούνται οι παλιές, καλές συνταγές με ευλάβεια και σερβίρονται σε όλο τον κόσμο. Είναι ανεκτίμητης αξίας όλο αυτό που συμβαίνει εδώ!
• Πέρα από το φαγητό, τι άλλο απολαμβάνετε στη Ρόδο;
Στη Ρόδο απολαμβάνω να περπατάω στα βουνά. Μου αρέσει να ανακαλύπτω νέες περιοχές. Η Νότια Ρόδος είναι ένα συγκλονιστικό μέρος που ευτυχώς παραμένει ακόμη παρθένο. Αυτό που απολαμβάνω ιδιαίτερα είναι η σούμα το βράδυ σε ένα παραδοσιακό ταβερνάκι. Είναι μία εμπειρία που περιμένω όλη τη μέρα. Να συνοδεύσω ένα καλό ντόπιο πιάτο μαζί με σούμα.
• Βρίσκετε ομοιότητες στη Ρόδο με τη γενέτειρα σας το Βόλο;
Δεν μπορώ να πω ότι υπάρχουν ομοιότητες. Αυτό το πευκόδασος που συνάντησα εδώ είναι μοναδικό. Θα έλεγα ότι έχει μία φινέτσα ιταλική παντού. Όλα αποπνέουν μία ξεχωριστή αύρα. Η Ρόδος είναι μία καρτ ποστάλ ενός ιδιαίτερου πολιτισμού.
• Γιατί κατά την άποψή σας, δεν έχει αναδειχθεί, τουλάχιστον στον βαθμό που θα μπορούσε, όλη αυτή η μοναδικότητα της Ρόδου;
Πιστεύω ότι σε όλα τα τουριστικά μέρη στην Ελλάδα (κι όχι μόνο στη Ρόδο) που γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη υπήρχε από την αρχή μία λάθος νοοτροπία. Στη Ρόδο, όπως και στην Κρήτη ή στην Κέρκυρα, πιστέψατε ότι ο τουρισμός θα έρχεται για πάντα, επειδή έχετε τον ήλιο και τη θάλασσα. Αυτό όμως δεν συμβαίνει. Και άλλες χώρες διαθέτουν sea & sun και μάλιστα το τουριστικό τους προϊόν είναι οικονομικότερο, οπότε έχει συχνά μεγαλύτερη ζήτηση.
Έχει προωθηθεί όλα αυτά τα χρόνια η εικόνα ενός προορισμού μεγάλων ξενοδοχείων με τουρίστες που φορούν βραχιολάκι… Και κάπως έτσι προφανώς να γεννήθηκαν κάποια “τέρατα” όπως το Φαληράκι. Αδίκως, μία πανέμορφη περιοχή ταυτίστηκε με πέντε μπαρόδρομους, όπου μία εποχή μπορεί να συνέβαιναν τα όποια έκτροπα.
Αυτά ήταν κάποια λάθη, τα οποία δεν τα έκανε μόνο η Ρόδος. Τα έχει κάνει όλη η Ελλάδα. Τώρα όμως επιστρέφουμε σε μία πιο ουσιαστική αγορά. Ο high end τουρισμός πιστεύω ότι γνωρίζει αύξηση στην Ελλάδα. Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι τον πλούσιο τουρίστα δεν τον ενδιαφέρουν πια οι πισίνες ή τα ακριβά ξενοδοχεία. Τον ενδιαφέρει η εμπειρία του ντόπιου. Να δοκιμάσει το ντόπιο φαγητό, να δει μία έρημη παραλία και όχι μία παραλία όπου υπάρχουν ξαπλώστρες παντού. Το σύνθημα ζήσε σαν ντόπιος έχει μεγάλη πέραση στη διεθνή τουριστική βιομηχανία. Να ζήσεις την αληθινή εμπειρία της Ρόδου… αυτό είναι το ζητούμενο.
Για πολλά χρόνια ντρεπόμασταν που ήμασταν Έλληνες. Επικρατούσε η άποψη ότι ο ξένος ερχόταν εδώ για να φάει μπέικον και λουκάνικα όπως έτρωγε και στην πατρίδα του. Τα γεγονότα μας απέδειξαν ότι ο επισκέπτης έρχεται για να δοκιμάσει την τοπική κουζίνα. Ευτυχώς μετά το 2004 ο Έλληνας απέκτησε αυτοπεποίθηση ένιωσε ξανά υπερήφανος για την καταγωγή του.
Αρχίζουμε λοιπόν να εστιάζουμε στην ουσία. Γι’ αυτό και πρέπει να προωθήσουμε τα ντόπια προϊόντα. Να στέλνουμε τους ταξιδιώτες στα ταβερνάκια αυτά τα ταπεινά που κι εμείς πηγαίνουμε. Είχαμε παρεξηγήσει τα πράγματα…. Όλοι, ντόπιοι και ξένοι, θέλουμε να γευτούμε ό,τι είναι αυθεντικό και νόστιμο. Όπου σταθεί και όπου βρεθεί κανείς, μπορεί και πρέπει να συστήνει την αληθινή Ρόδο, τις αληθινές γεύσεις και εμπειρίες.
• Πριν λίγες μέρες βραβευτήκατε από το δήμο Ρόδου για τη συνολική σας προσφορά στην προβολή και προώθηση του νησιού μέσα και από τη γαστρονομική του παράδοση. Πώς νιώθετε για τη βράβευση αυτή;
Είμαι πολύ συγκινημένη γι’ αυτό. Βραβεύτηκα για κάτι το οποίο αγαπώ να κάνω. Γράφω για τη Ρόδο με τον ίδιο τρόπο που μιλώ στους φίλους μου για το νησί και όλες τις ωραίες εμπειρίες που μπορεί να ζήσει κανείς εδώ… Ειλικρινά, είναι ευλογία να σε βραβεύουν γι’ αυτό που τόσο πολύ αγαπάς να κάνεις. Όλοι μας μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο η Ρόδος παρουσιαζόταν μέχρι τώρα. Της αξίζει μία καλύτερη εικόνα κι ένα καλύτερο μέλλον. Έχει όλο το πακέτο.
• Κλείνοντας θέλω να αναφερθούμε στο καταπληκτικό διήμερο που διοργανώσατε στο ξενοδοχείο Rodos Palace για την ανάδειξη της τοπικής γαστρονομίας. Τι συνέβη ακριβώς;
Αυτό ήταν ένα στοίχημα, το οποίο προσπαθούσα να πετύχω εδώ και χρόνια. Ευτυχώς, βρέθηκε το Ρόδος Παλάς που χρηματοδότησε το εγχείρημα. Έφερα στη Ρόδο 30 από τους πιο διάσημους δημοσιογράφους γεύσης, κρασιού, ταξιδιού, ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών. Ήθελα να ανακαλύψουν μία Ρόδο που δεν φαντάζονταν ότι υπάρχει. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί το άκουσα από όλους αυτό.
Δεν ήξεραν ότι η Ρόδος έχει τόση σπουδαία γαστρονομική παράδοση και τέτοιες ανεπανάληπτες γεύσεις. Αυτή η εμπειρία μου επιβεβαίωσε αυτό που σκέφτομαι εδώ και καιρό, ότι δηλαδή ήλθε πλέον η ώρα να καταρρίψουμε τα κλισέ και να φέρουμε ανθρώπους οι οποίοι θα διαδόσουν το σωστό πρόσωπο της Ρόδου, τον πολισχιδή της χαρακτήρα. Ήρθε πλέον ο καιρός ώστε όλοι μαζί να αναδείξουμε την πραγματική εικόνα του νησιού και να αφήσουμε πίσω τα λάθη του παρελθόντος. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο σε αυτή τη χώρα.
«Η Ρόδος είναι το νησί με το καλύτερο φαγητό σε όλη την Ελλάδα»
