Ένα ιδιαιτέρως σημαντικό εύρημα εντοπίστηκε και συνελέγη κατά τη διεξαγωγή της επιφανειακής – γεωαρχαιολογικής έρευνας που πραγματοποιείται σε θέσεις γύρω από το ιερό της Ολυμπίας, στο πλαίσιο του τριετούς ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Ο πολυδιάστατος χώρος της Ολυμπίας». Η έρευνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση της Δρ. Ερωφίλης – Ίριδας Κόλια, προϊσταμένης της ΕΦΑ Ηλείας, σε συνεργασία με τους καθηγητές Franziska Lang, Birgitta Eder, Andreas Vött και Hans-Joachim Gehrke του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και των Πανεπιστημίων Darmstadt, Tübingen και Frankfurt am Mainz.
Συγκεκριμένα, σε θέση παρακείμενη του ιερού της Ολυμπίας με κατάλοιπα της ρωμαϊκής εποχής, βρέθηκε πήλινη πλάκα με εγχάρακτη επιγραφή. Μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της συντήρησής της στο εργαστήριο της ΕΦΑ Ηλείας, διαπιστώθηκε ότι διασώζει 13 στίχους από την ραψωδία ξ της Οδύσσειας (ομιλία του Οδυσσέα στον Εύμαιο) και σύμφωνα με την πρώτη εκτίμησή της ερευνητικής ομάδας, μπορεί να χρονολογηθεί στη ρωμαϊκή εποχή και πιθανώς πριν από τον 3 ο αι. μ.Χ.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, εφόσον αυτή η προκαταρκτική χρονολόγηση επιβεβαιωθεί κατά τη συστηματική μελέτη της επιγραφής που έχει ήδη αρχίσει, τότε η πήλινη πλάκα θα διασώζει ίσως το παλαιότερο σωζόμενο γραπτό απόσπασμα των Ομηρικών Επών που έχει έρθει στο φως και αποτελεί πέραν της μοναδικότητάς της, ένα σπουδαίο αρχαιολογικό, επιγραφικό, φιλολογικό και ιστορικό τεκμήριο.
To ενδιαφέρον των διεθνών ΜΜΕ έχει προσελκύσει η είδηση της ανακάλυψης μια πήλινης πλάκας επί της οποίας βρίσκονται 13 στίχοι από τη ραψωδία Ξ της Οδύσσειας.
Το ΒΒC στέκεται στις εκτιμήσεις του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού, σύμφωνα με τις οποίες η πήλινη αυτή επιγραφή ίσως να συνιστά το αρχαιότερο γραπτό αρχείο του ομηρικού έπους που έχει ποτέ βρεθεί στην Ελλάδα.
Στην εκτίμηση των αρχαιολόγων ότι το εύρημα ίσως συνιστά το αρχαιότερο σωζόμενο απόσπασμα της Οδύσσειας του Ομήρου εστιάζει και το Reuters που εξηγεί ότι στην πλάκα βρίσκονται χαραγμένοι 13 στίχοι από τη 14η Ραψωδία της Οδύσσειας όπου ο Οδυσσέας απευθύνεται στον επιστήθιο φίλο του Εύμαιο Οι αρχικές εκτιμήσεις τοποθετούν το εύρημα στη Ρωμαϊκή εποχή , πιθανότατα πριν από τον 3ο αιώνα μ.Χ Η ακριβής ημερομηνία δεν έχει καθοριστεί σίγουρα όμως πρόκειται για μία μεγάλη αρχαιολογική, επιγραφική και ιστορική ανακάλυψη»
Στο σημαντικό αυτό εύρημα αναφέρεται και το ραδιοτηλεοπτικό βελγικό δίκτυο RTBF. «Η ανακάλυψη της πλάκας του 3ου αιώνα στην Ελλάδα, είναι ίσως το παλαιότερο γραπτό δείγμα της Οδύσσειας», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος που παραθέτει τμήμα της ανακοίνωσης του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού.
«Η παλαιότερη εκδοχή της Οδύσσειας του Ομήρου» είναι ο τίτλος της ισπανικής «La Vanguardia», η οποία αναφέρεται στο περιεχόμενο των στίχων οι οποίοι περιγράφουν την ομιλία του Οδυσσέα στον Εύμαιο.
