Η Κομισιόν γνωρίζει ότι η Τουρκία προχωρά στην κατασκευή πυρηνικού σταθμού στην σεισμογενή περιοχή του Ακουγιού, δεν έχει όμως την εξουσία να παρεμποδίσει την κατασκευή του και ευελπιστεί ότι η Τουρκία θα ολοκληρώσει, το συντομότερο δυνατό, την έκθεση της, για τις πυρηνικές δοκιμές αντοχής, στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής στο Ακουγιού.
Αυτό το άκρως ανησυχητικό συμπέρασμα προκύπτει, από την χθεσινή γραπτή απάντηση του αρμόδιου Κοινοτικού Επιτρόπου AriasCañete, προς τον κύπριο ευρωβουλευτή της Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών Λευτέρη Χριστοφόρου και βέβαια σημαίνει ότι, η Τουρκία προχωρά στην κατασκευή πυρηνικού σταθμού σε μία σεισμογενή περιοχή και δεν «χαμπαριάζει», για την τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει, να πραγματοποιήσει, εθελοντικά, πυρηνικές δοκιμές αντοχής.
Με την από 28 Απριλίου 2018 ερώτηση του προς την Κομισιόν, ο κύπριος ευρωβουλευτής, ανέφερε συγκεκριμένα ότι:
«Η Τουρκία, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις ειδικών και παραβλέποντας την υψηλή επικινδυνότητα της κατασκευής πυρηνικού σταθμού στο Akkuyu, προχωρεί στην κατασκευή του. Ο συγκεκριμένος πυρηνικός σταθμός θα κατασκευαστεί απέναντι από την Κύπρο, σε μια σεισμογενή περιοχή με πολλά προβλήματα και με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας, ενώ η Τουρκία δεν λαμβάνει υπόψη την έντονη διαφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας και των χωρών της γειτονικής περιοχής.
Για μια ακόμη φορά, η Τουρκία παραγνωρίζει και περιφρονεί τις χώρες που επηρεάζονται από την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Akkuyu. Κατασκευάζει αυτό τον σταθμό όσο γίνεται εγγύτερα στην Κύπρο, παρά τις έντονες αντιδράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους μέλους της ΕΕ.
Επιπλέον, η διεθνής επιστημονική κοινότητα εξέφρασε ουκ ολίγες φορές τις ανησυχίες της επισημαίνοντας ότι σε περίπτωση ατυχήματος οι συνέπειες θα είναι ανεξέλεγκτες, οδυνηρές και απρόβλεπτες τόσο για τους πληθυσμούς της περιοχής όσο και για το περιβάλλον.
Με αυτά τα δεδομένα ερωτάται η Επιτροπή:
1. Επειδή το θέμα έχει ήδη καταγγελθεί στην ΕΕ, σε ποιες ενέργειες προβαίνει για να παρεμποδίσει την ανέγερση του πυρηνικού σταθμού;
2. Πώς μπορεί η Τουρκία να λαμβάνει κονδύλια από την ΕΕ για το περιβάλλον, καθώς και για άλλους ευαίσθητους τομείς, και οι ενέργειές της να αντιστρατεύονται το περιβάλλον;
3. Τι προτίθεται να πράξει η ΕΕ για να προστατεύσει την Κύπρο, που υφίσταται άμεσα κίνδυνο από την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Akkuyu;»
Παρά την επισήμανση ότι , «σε περίπτωση ατυχήματος οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές, ανεξέλεγκτες και απρόβλεπτες, για τους πληθυσμούς και το περιβάλλον», απαντώντας για λογαριασμό της Κομισιόν ο Επίτροπος AriasCañete, δηλώνει την αδυναμία της ΕΕ να παρέμβει και υπενθυμίζει (sic) στην Τουρκία τις δεσμεύσεις της.
Ακολουθεί η πλήρης απάντηση του Επιτρόπου:
«H Επιτροπή είναι ενήμερη για το σχέδιο αυτό.
Η προστασία των Ευρωπαίων πολιτών και του περιβάλλοντος από τους κινδύνους της πυρηνικής ακτινοβολίας αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Επιτροπή. Η εναρμόνιση με το κεκτημένο της ΕΕ για την πυρηνική ασφάλεια είναι μία από τις προϋποθέσεις προκειμένου η ΕΕ να ανοίξει το κεφάλαιο για την ενέργεια στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη διεύρυνση.
Η Τουρκία είναι επίσης μία από τις χώρες εκτός ΕΕ που δεσμεύτηκαν το 2011 να πραγματοποιήσουν, εθελοντικά, πυρηνικές δοκιμές αντοχής, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχουν συμφωνηθεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Ομάδα Ρυθμιστικών Αρχών σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας. Οι σεισμικοί κίνδυνοι είναι μία από τις πτυχές της πυρηνικής ασφάλειας που αναθεωρήθηκαν κατά τις πυρηνικές δοκιμές αντοχής στην ΕΕ, μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα.
Η Επιτροπή έχει επανειλημμένα υπενθυμίσει στην Τουρκία ότι πρέπει να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατόν την έκθεσή της για τις πυρηνικές δοκιμές αντοχής στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής του Akkuyu.
Η Επιτροπή, ωστόσο, δεν έχει την εξουσία να εμποδίζει την κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής σε τρίτες χώρες.
Η Επιτροπή έχει πλήρη επίγνωση των περιβαλλοντικών προκλήσεων στην Τουρκία και ειδικότερα του ιστορικού ανεπαρκούς επιβολής της, όπως αποδεικνύεται στην τελευταία ανά χώρα έκθεσή της για την Τουρκία, η οποία δημοσιεύτηκε στις 17 Απριλίου 2018. Η Τουρκία λαμβάνει χρηματοδότηση από την ΕΕ για το περιβάλλον μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (IPA) II με σκοπό την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ελλείψεων και τη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των πολιτών, ιδίως μέσω της ενισχυμένης εναρμόνισης με το περιβαλλοντικό και κλιματικό κεκτημένο της ΕΕ. Ο IPA II αποτελεί συνέχεια της βοήθειας του IPAI, στο πλαίσιο του οποίου η ΕΕ έχει χρηματοδοτήσει την παροχή νερού, την αποχέτευση και την επεξεργασία λυμάτων, καθώς και την ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων, προκειμένου να βελτιωθεί η προστασία του περιβάλλοντος και να εφαρμοστεί αποτελεσματική μεταφορά του περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ.»
Νίκος Ρούσσης- Στρασβούργο
