Ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες είναι οι τομείς με την υψηλότερη ανεργία. Μάλιστα, ευρύτερα οι άνεργοι πτυχιούχοι αυξήθηκαν κατά 179,1% εν μέσω της οξείας οικονομικής κρίσης που πλήττει την Ελλάδα. Ωστόσο, ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου στους ίδιους τομείς των ΑΕΙ προωθεί την αύξηση του αριθμού των εισακτέων, με κύριο στόχο του να «προσφέρει» σε όσο δυνατόν περισσότερους αποφοίτους λυκείου πρόσβαση στα ΑΕΙ. Οι ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας και τα συναρμόδιων υπουργείων αποδεικνύεται πως δεν λαμβάνουν επίσης υπόψη ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση «κόλλησε» την ασθένεια της δευτεροβάθμιας. Το βασικό σύμπτωμα είναι η αναντιστοιχία μεταξύ εκπαίδευσης και αναγκών της αγοράς εργασίας. Στον στόχο οι πτυχιούχοι να μην προσανατολίζονται για εργασία στον δημόσιο τομέα αλλά σε σπουδές που οδηγούν σε θέσεις εργασίας σε εξαγωγικούς τομείς εστιάζει το Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Τις επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση αναδεικνύει έρευνα του ΙΟΒΕ με θέμα «Εκπαίδευση και αγορά εργασίας». Από την έρευνα προκύπτουν τα εξής:
• Τα ποσοστά ανεργίας των πτυχιούχων υπερδιπλασιάστηκαν από 7% το 2009 σε 17,1% το 2017, παραμένουν ωστόσο χαμηλότερα από τα ποσοστά αποφοίτων λυκείου και δημοτικού.
• Βέβαια, η μεγαλύτερη αύξηση του ποσοστού ανεργίας σημειώθηκε μεταξύ των αποφοίτων ΑΕΙ (179,1%) και ακολούθησαν εκείνοι με εκπαίδευση λυκείου (138,4%) και δημοτικού (55,6%).
• Ενας στους τέσσερις (24%) πτυχιούχους ανθρωπιστικών επιστημών είναι άνεργος. Ακολουθούν οι πτυχιούχοι των κλάδων κοινωνικών και οικονομικών επιστημών και των φυσικών επιστημών, με 19% έκαστος. Ο τομέας της βιομηχανίας-κατασκευών έχει 18,6% ανεργία και των υπηρεσιών, 12%. Οι πτυχιούχοι επιστημών υγείας έχουν ανεργία 5%.
• Η αξία των μεταπτυχιακών ή διδακτορικών σπουδών αποτυπώνεται και στην αγορά εργασίας, καθώς το ποσοστό ανεργίας έχει διαμορφωθεί στο 10%. Γι’ αυτό άλλωστε παρατηρείται και εκρηκτική αύξηση της ζήτησης για μεταπτυχιακές σπουδές.
• Ο μέσος μισθός για άτομα με διδακτορικό κυμαίνεται στα 1.486 ευρώ, για κατόχους μεταπτυχιακού στα 1.420 ευρώ, για αποφοίτους πανεπιστημίου 1.074 ευρώ και ΤΕΙ 1.045 ευρώ.
«Η μεγαλύτερη διαρθρωτική αδυναμία συνεχίζεται στη μέση εκπαίδευση, προστέθηκε όμως η αυξημένη αναντιστοιχία της ανώτατης εκπαίδευσης», ανέφερε ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας, προσθέτοντας ότι «η αναντιστοιχία μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας υπήρχε και πριν από την κρίση και γι’ αυτό υπάρχει η ανάγκη της αναπροσαρμογής. Η εικόνα του εκπαιδευτικού συστήματος δεν “κουμπώνει” με το αναπτυξιακό αφήγημα της χώρας». Το ΙΟΒΕ προτείνει αναπροσανατολισμό των ΑΕΙ, από την προετοιμασία των αποφοίτων για τον δημόσιο τομέα στην απασχόληση στον ιδιωτικό, και ιδιαίτερα σε τομείς με εξαγωγικό προσανατολισμό. Επίσης, κρίνεται αναγκαίος ο αναπροσανατολισμός της λυκειακής εκπαίδευσης, από τη γενική στην τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση, που οφείλει να εναρμονισθεί με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
