«Η Σοσιαλδημοκρατία επανέρχεται γιατί απαντά αποτελεσματικά στα ζητούμενα της εποχής μας», δηλώνει σε συνέντευξή του προς τη «δ» ο κ. Γιώργος Παπούλιας, Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου για τη Σοσιαλδημοκρατία – InSocial. Σημειώνει δε ότι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι ο μοναδικός κομματικός φορέας στην Ελλάδα που διέπεται πολιτικά και ιστορικά από τις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας και την εκπροσωπεί στο εγχώριο πολιτικό σύστημα. Οι ενισχυτικές επιδράσεις, σύμφωνα με τον κ. Παπούλια, φαίνονται μέσα από την μαζική συμμετοχή πολιτών, μελών και φίλων στις εσωτερικές διαδικασίες του αλλά και από την κοινωνική δυναμική που αναπτύσσει η οποία θα καταγραφεί στις επερχόμενες εκλογές.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
• Η Σοσιαλδημοκρατία θα λέγαμε όμως ότι ήταν ένας όρος, αν όχι ξεπερασμένος, κάπως ξεχασμένος από την επικαιρότητα για αρκετά χρόνια. Τι είναι αυτό που τον επαναφέρει και βλέπουμε ξανά όχι απλά να συζητείται αλλά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα να αναλαμβάνουν σημαντικές κυβερνήσεις στην Ευρώπη, όπως στη Γερμανία και αλλού;
Πράγματι, παρά την προσφορά και την τεράστια συμβολή στο υψηλό βιοτικό επίπεδο των ευρωπαϊκών κοινωνιών, στην άμβλυνση των ανισοτήτων, στην προώθηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης κλπ τα σοσιαλιστικά κόμματα πέρασαν μια περίοδο ύφεσης και συρρίκνωσης σε μια εποχή που τα οικονομικά συστήματα αλλά και οι κοινωνίες παρασύρθηκαν από τις σειρήνες των ανεξέλεγκτων αγορών, των ασύστολων ιδιωτικοποιήσεων των πάντων, της απαξίωσης τους κράτους κλπ. Όλα αυτά υπέστησαν μια πρώτη ανώμαλη προσγείωση με την μεγάλη οικονομική κρίση του 2008 όποτε τα κράτη (ακόμα και στις ΗΠΑ!) χρειάστηκε να αναλάβουν πάλι σημαντικό ρόλο στην στήριξη και καθοδήγηση της οικονομίας και βέβαια μετά το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης κάθε «συννεφάκι» πλέον διαλύθηκε και όλοι μιλούν ξανά για την σοσιαλδημοκρατία. Για τον ενισχυμένο ρόλο του κράτους, για τα δημόσια συστήματα υγείας, για τις κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις. Όπως είναι φυσικό αυτές οι εξελίξεις ενισχύουν εκλογικά τις δυνάμεις που εκφράζουν αυτές τις ιδέες και η ΣΔ γίνεται ξανά επίκαιρη.
• Αρκεί δηλαδή μόνο η διαχείριση των κρίσεων για να επανακάμψει ένα, έστω και τόσο ιστορικό, πολιτικό ρεύμα που είχε εξασθενήσει για κάποια χρόνια;
Κάθε άλλο, οι κρίσεις ήταν η ισχυρή αφορμή. Η σοσιαλδημοκρατία πρεσβεύει μια σειρά από προοδευτικές αρχές και αντιλήψεις που συναντάμε σήμερα ως μεγάλα ζητούμενα της εποχής μας. Απαντά με αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση των μεγάλων ανισοτήτων μέσα από την ανακατανομή του πλούτου, την παροχή στέγασης κλπ, εγγυάται τα δικαιώματα των εργαζομένων σε μια εποχή που αλλάζουν ραγδαία οι εργασιακές σχέσεις, μάχεται σταθερά και διαχρονικά για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, προωθεί αρχές και αξίες μια πιο ανοιχτής και δίκαιης κοινωνίας που χωράνε όλοι με ίσα δικαιώματα και χωρίς διακρίσεις φύλου ή χρώματος, βάζει πρώτα και πάνω απ’όλα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του κι όχι τις αγορές και το κεφάλαιο και βέβαια την ανάπτυξη και βιωσιμότητα και αειφορία κι όχι εις βάρος της ανθεκτικότητας του πλανήτη.
• Όσον αφορά στη χώρα μας, το όρο αυτό επικαλείται το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ως ιδεολογική ταυτότητα αλλά δεν βλέπουμε να καταγράφει προς το παρόν αντίστοιχες επιδόσεις με τα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα.
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι ο μοναδικός κομματικός φορέας στην Ελλάδα που διέπεται πολιτικά και ιστορικά από τις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας και την εκπροσωπεί στο εγχώριο πολιτικό σύστημα. Ήδη, οι ενισχυτικές επιδράσεις φαίνονται μέσα από την μαζική συμμετοχή πολιτών, μελών και φίλων στις εσωτερικές διαδικασίες του αλλά και από την κοινωνική δυναμική που αναπτύσσει η οποία σαφώς θα καταγραφεί στις επερχόμενες εκλογές. Όμως μην ξεχνάμε πως η δυναμική κάθε παράταξης εμπεριέχει και εσωτερικά πολιτικά χαρακτηριστικά σε κάθε χώρα. Το ΠΑΣΟΚ προέρχεται από έναν «βαρύ τραυματισμό» στην προσπάθεια του πριν δώδεκα χρόνια να αντιμετωπίσει μόνο του τις προκλήσεις της μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Παρά τις τεράστιες ανακατατάξεις όλο αυτό το διάστημα, τις διασπάσεις, την ίδρυση νέων κομμάτων, τις μετεγγραφές στελεχών κλπ σήμερα είναι ξανά μια κυρίαρχη κοινοβουλευτική δύναμη που εντοιχίζει την μεγάλη πλειοψηφία των δυνάμεων που εκφράζονται στον συγκεκριμένο χώρο (αυτόν που έχουμε συνηθίσει να λέμε «κεντροαριστερά») και μάλιστα με σταθερή άνοδο των ποσοστών του σε κάθε εκλογική αναμέτρηση τα τελευταία χρόνια. Αυτό δείχνει ότι είναι μια παράταξη με βαθιές ρίζες στην ελληνική κοινωνία και με την ευκαιρία της νέας δυναμικής που ανέπτυξε μετά τις εσωτερικές εκλογές του Δεκεμβρίου έχει κάθε λόγο να αισιοδοξεί για το μέλλον.
• Πως θα καταφέρει όμως να κρατήσει και να αυξήσει τα ποσοστά του ανάμεσα στο αυτό το ισχυρό κλίμα πόλωσης μεταξύ της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ που βλέπουμε συνεχώς να εντείνεται;
Επειδή αυτό το κλίμα πόλωσης που σωστά αναφέρετε, δεν αφορά στις ανάγκες και στις αναζητήσεις της ελληνικής κοινωνίας αλλά αποτελεί τεχνητό κατασκεύασμα των δύο κομμάτων ενός «ψευδεπίγραφου» δικομματισμού, το ΠΑΣΟΚ έχει τη δυνατότητα να ισχυροποιηθεί και κυρίως να αποτελέσει την εναλλακτική λύση. Οι πολίτες, φαίνεται και στις μετρήσεις αυτό, έχουν κουραστεί και σχεδόν αδιαφορούν πλέον, για τα διλήμματα που επικαλούνται οι ηγεσίες ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μόνο και μόνο για να αλληλο-συντηρούνται στους ρόλους τους ως 1ο και 2ο κόμμα. Χωρίς προγραμματικές θέσεις, χωρίς κανένα μεταρρυθμιστικό στίγμα ως κυβερνητικά κόμματα την τελευταία δεκαετία προσπαθούν να τρομάξουν τους ψηφοφόρους επικαλούμενα το ένα το άλλο ως καταστροφική επιλογή. Αλήθεια για πια μεταρρύθμιση, για ποια προσφορά στη χώρα και τις επόμενες γενιές θα θυμόμαστε σε λίγα χρόνια την διακυβέρνηση των κ.κ. Τσίπρα και Μητσοτάκη; Το ΠΑΣΟΚ όσες φορές κυβέρνησε πέτυχε ανατροπές και μεταρρυθμίσεις που μεταμόρφωσαν την ελληνική κοινωνία και την έφεραν πιο κοντά στην Ευρώπη και τα πιο αναπτυγμένα κράτη του κόσμου. Σήμερα ξανά με προγραμματικό λόγο και υπεύθυνη κοινοβουλευτική παρουσία καθημερινά, έντονη δράση και παρουσία σε κοινωνικούς φορείς και αυτοδιοίκηση αποδεικνύει πως είναι η μόνη παράταξη που σηκώνει κόσμο από τον καναπέ της αποχής και της απογοήτευσης και τον επαναφέρει στην ενεργό συμμετοχή. Ιδιαίτερα νέες ηλικίες κι αυτό είναι πολύ αισιόδοξο συνολικά για τη δημοκρατία!
• Ποιος είναι ο ρόλος του δικού σας «Ινστιτούτου για τη Σοσιαλδημοκρατία» σε αυτή την προσπάθεια ανάκαμψης;
Το ΙΝΣΟΣΙΑΛ ιδρύθηκε ως ερευνητικό και μελετητικό κέντρο συνδεδεμένο με τον ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με πρωτοβουλία της αείμνηστης προέδρου Φώφης Γεννηματά και πρόσφατα αγκαλιάστηκε και ενισχύθηκε ο ρόλος του από τον σημερινό πρόεδρο Νίκο Ανδρουλάκη. Ευτυχέστατη συγκυρία μάλιστα αποτελεί το γεγονός πως ηγείται του ιδρύματος ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και οικονομολόγος με διεθνή βιβλιογραφική καταξίωση Νίκος Χριστοδουλάκης, ο οποίος έχει διαγράψει και αξιοσημείωτη πολιτική διαδρομή. Με μια μικρή προς το παρόν ομάδα συνεργατών προσπαθούμε να επεξεργαζόμαστε και να αναδεικνύουμε προτάσεις πολιτικής για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στην ελληνική κοινωνία και οικονομία σήμερα και στο μέλλον. Τα εργασιακά θέματα στην εποχή της ψηφιοποίησης, το περιβάλλον και η ενέργεια, η διοικητική μεταρρύθμιση, το νέο παραγωγικό μοντέλο, το δημογραφικό πρόβλημα κ.α. είναι μερικά από τα πεδία που κινούνται οι μελέτες και οι αναλύσεις μας. Στην παρούσα περίοδο μεγάλο μέρος της δραστηριότητας μας με την εμπιστοσύνη του προέδρου Νίκου Ανδρουλάκη αφορά την κατάρτιση και τεκμηρίωση των προγραμματικών θέσεων του Κινήματος μέσω ομάδας στελεχών και συνεργατών, της οποίας ηγείται ο καθηγητής κ. Χριστοδουλάκης. Ένα πρόγραμμα στραμμένο στους νέους, σε όσους αδικήθηκαν από τις συνεχόμενες κρίσεις και βέβαια στην Ελλάδα της επόμενης δεκαετίας.
*Ο Γιώργος Παπούλιας είναι Πολιτικός Επιστήμονας με ειδίκευση στην Πολιτική Οικονομία και την Συγκριτική Πολιτική Ανάλυση, Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου για τη Σοσιαλδημοκρατία – InSocial
