Με χιλιάδες κενά θα ανοίξουν τα σχολεία της χώρας τον Σεπτέμβριο, καθώς ο αριθμός κατά τις ομοσπονδίες εκπαιδευτικών αγγίζει τις 25.000 ενώ για το υπουργείο Παιδείας τις 15.000. Τα νούμερα αποτελούν πάντως εκτιμήσεις, καθώς η ακριβής εικόνα θα συμπληρωθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου. Οι ελλείψεις πιστώσεων και οι σκέψεις – που εξωτερικεύονται… – για «εθελοντική» αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα για μια Παιδεία ταλαιπωρημένη εδώ και χρόνια.
Το ίδιο έργο παίχθηκε και πέρυσι, όταν η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου πραγματοποιούσε περί τα μέσα Ιουλίου συσκέψεις επί συσκέψεων αναζητώντας και πάλι 20.000 αναπληρωτές εκπαιδευτικούς για να ξεκινήσει ομαλά η σχολική χρονιά. Μάλιστα το τότε χρονοδιάγραμμα προέβλεπε διαδικασία που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ολοκληρωνόταν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Οι προσλήψεις αναπληρωτών, 12.061 στην πρωτοβάθμια και περί τις 5.720 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διήρκεσαν εν τούτοις όσο και η σχολική χρονιά. Και πάλι, σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιες ειδικότητες δεν καλύφθηκαν.
Εκτός χρονοδιαγράμματος
Εφέτος η κατάσταση μοιάζει ακόμη πιο δύσκολη. Εχοντας διανύσει το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, το τοπίο για τον τελικό αριθμό των κενών θέσεων δεν έχει ξεκαθαρίσει για να υποβάλουν αναπληρωτές αιτήσεις ως αυτή την εβδομάδα. «Στο υπουργείο δεν υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα. Τα κενά ανά περιοχή δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια προς το παρόν, επειδή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι υπηρεσιακές μετακινήσεις. Θα τα γνωρίζουμε τέλος Αυγούστου. Είναι ορατός ο κίνδυνος να ανοίξουν τα σχολεία με χιλιάδες κενά» εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Δημήτρης Μπράτης, αιρετός στο Κεντρικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΚΥΣΠΕ). Μέχρι στιγμής έχει γίνει μόνο η πρώτη φάση των μετατάξεων και η ολοκλήρωσή τους αναμένεται στο τέλος της εβδομάδας, ενώ υπολείπονται οι αποσπάσεις σε φορείς και ΠΥΣΔΕ/ΠΥΣΠΕ.
Οπως σχολιάζουν περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης, το θέμα των λειτουργικών κενών είναι πρόβλημα των τελευταίων ετών επειδή αφενός πληθώρα εκπαιδευτικών επέλεξε την πόρτα της συνταξιοδότησης – υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο αποχωρούν τουλάχιστον 5.000 -, αφετέρου η κάνουλα του διορισμού μόνιμου προσωπικού μοιάζει να έχει σφραγιστεί. Οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες εκφράζουν φόβους ότι ο αριθμός των διορισμών που είχαν εξαγγελθεί προεκλογικά έχει ήδη συμπληρωθεί με τις επανατοποθετήσεις των 1.174 διοικητικών υπαλλήλων στα πανεπιστήμια και 1.700 καθηγητών τεχνικής εκπαίδευσης που είχαν τεθεί σε καθεστώς διαθεσιμότητας. Από την πλευρά τους κύκλοι του υπουργείου αναφέρουν στο «Βήμα»: «Από τις 4.500 προσλήψεις που αναλογούν, έχουμε ακόμη περίπου 1.600 να γίνουν. Προς το παρόν θα γίνει ό,τι λέει ο νόμος Κατρούγκαλου, αλλά με την τρόικα πάνω από το κεφάλι μας τα πράγματα αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη».
Λεφτά δεν υπάρχουν
Μεγάλο αγκάθι για τις τοποθετήσεις αναπληρωτών αποτελεί η έλλειψη πιστώσεων. Οπως είχε αναφέρει ο υπουργός Παιδείας κ. Αριστείδης Μπαλτάς σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, το υπουργείο διαθέτει ήδη τα κονδύλια που χρειάζονται για την πρόσληψη 10.000 αναπληρωτών μέσω ΕΣΠΑ, ενώ σε συνάντηση που είχε με τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού κ. Γιώργο Σταθάκη συζήτησε την εξεύρεση πόρων για την πρόσληψη 5.000 αναπληρωτών.
«Η δυσκολία τα τελευταία χρόνια και ειδικά εφέτος έγκειται στο ότι λόγω της κρίσης το υπουργείο δεν μπορεί να βρει άμεσα τις πιστώσεις για να προσλάβει αναπληρωτές. Αλλες χρονιές ζητούσαμε 3.000 και σε σύντομο διάστημα τους έστελνε. Τώρα τα πράγματα έχουν δυσκολέψει» σχολιάζει ο αναπληρωτής περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Αττικής κ. Χρήστος Αναστόπουλος.
Για μια πρώτη εικόνα των ελλείψεων το υπουργείο κάλεσε σε τηλεδιάσκεψη τους 13 περιφερειακούς διευθυντές για να δηλώσουν τις εκτιμήσεις τους. «Η αλήθεια είναι ότι τρέχουμε για να ανοίξουν τα σχολεία τον Σεπτέμβριο. Οι ομοσπονδίες κάνουν λόγο για 25.000 κενά και το υπουργείο τα υπολογίζει σε 13.000-15.000. Υποθέτω ότι τα σωματεία μιλούν με όρους ιδανικούς για το πώς θα έπρεπε να λειτουργούν τα σχολεία. Δυστυχώς οι καταστάσεις δεν το επιτρέπουν. Αυτός είναι ο ρόλος τους, να πιέζουν προς το καλύτερο» σχολιάζει στο «Βήμα» η περιφερειακή διευθύντρια Εκπαίδευσης Θεσσαλίας κυρία Ελένη Αναστασοπούλου. Τα εκτιμώμενα κενά στην περιφέρεια αυτή υπολογίζονται σε 330 στην πρωτοβάθμια και 100 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση – και μοιάζει να είναι «νοικοκυρεμένη» περιφέρεια.
Μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα ζητούν πάντως οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες, αλλά φαίνεται ότι η κυβέρνηση το έχει παραπέμψει στις ελληνικές καλένδες. Με δασκάλους και καθηγητές να είναι σε αναβρασμό, λέει παράγοντας από τον χώρο της εκπαίδευσης, δεν είναι δύσκολο η σπίθα να φθάσει στους πιο «εκρηκτικούς» μαθητές, ειδικά αν δουν τα σχολεία τους να μη λειτουργούν επαρκώς.
Προβλήματα κυρίως στην πρωτοβάθμια
Ελλείψεις αλλά και πλεονάσματα σε ειδικότητες
Για την Αττική η εκτίμηση σχετικά με τα κενά «δεν διαφέρει πολύ από τις περσινές προσλήψεις αναπληρωτών. Στις αρχές Σεπτεμβρίου θα ξέρουμε τον ακριβή αριθμό μαθητών σε κάθε τάξη και πόσοι εκπαιδευτικοί θα απουσιάζουν από τις θέσεις τους» λέει ο κ. Χρήστος Αναστόπουλος. Σε μια περιφέρεια με 3.500 μονάδες «τα περισσότερα κενά είναι στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, και κυρίως σε περιοχές της Ανατολικής Αττικής (Σταμάτα, Χαλκούτσι) και σε κάποια νησιά».
Στη Δυτική Ελλάδα η κατάσταση φαίνεται να είναι διαχειρίσιμη, αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα κενά φθάνουν τα 440 συνολικά, με τη δευτεροβάθμια να αντιμετωπίζει ελλείψεις στις βασικές ειδικότητες (μαθηματικοί, φιλόλογοι και φυσικοί), «ταυτόχρονα όμως έχουμε πλεόνασμα (200) σε καθηγητές πληροφορικής, ξένων γλωσσών και γυμναστές» σχολιάζει ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης κ. Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος.
Περίπου στα ίδια επίπεδα και οι κενές θέσεις στο Βόρειο Αιγαίο. «Πέρυσι καλύφθηκαν 775 κενά, οι εφετινές εκτιμήσεις είναι 731» αναφέρει ο περιφερειακός διευθυντής κ. Αριστείδης Καλάργαλης. Η τελευταία αναπλήρωση στην περιφέρειά του πέρυσι ήταν η δική του θέση στο δημοτικό σχολείο όπου εργαζόταν.
Από την πλευρά του ο περιφερειακός διευθυντής Νοτίου Αιγαίου κ. Βασίλης Καραγιάννης θέτει το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του συστήματος κάλυψης των κενών ώστε οι αρμόδιοι να έχουν γνώση εγκαίρως. «Είναι παρακινδυνευμένο να δώσουμε στοιχεία επειδή τα νούμερα αλλάζουν. Στα ακριτικά νησιά, ακόμα και ένας μαθητής να υπάρχει στη δευτεροβάθμια, χρειάζονται 15 εκπαιδευτικοί για να καλύψουν όλες τις ειδικότητες» καταλήγει, αναφέροντας ότι και για τις δύο βαθμίδες υπάρχουν 1.500 κενές θέσεις. Στις 2.000 υπολογίζονται οι κενές θέσεις στην Κεντρική Μακεδονία, με τον περιφερειακό διευθυντή κ. Παναγιώτη Ανανιάδη να επισημαίνει το ταυτόχρονο πλεόνασμα σε κάποιες ειδικότητες.
