Σε µία συνέντευξη, εν τοις πράγµασι µια φιλική συζήτηση, που ενέχει αισιοδοξία, προβληµατισµό, κριτική και πολλή δόση σοφίας, ο «Νέστορας» του ροδιακού Τουρισµού, κ. Βάσος Μηναΐδης, µιλάει για τη φετινή τουριστική σεζόν στη Ρόδο και αναλύει τα δεδοµένα του ελληνικού τουρισµού.
Ο ίδιος, ενώ εκτιµά ότι η φετινή θα είναι µια πολλή καλή χρονιά για τον ροδιακό και εν γένει τον ελληνικό Τουρισµό, εκφράζει τον προβληµατισµό του για το µέλλον. Προβληµατισµός ο οποίος προκύπτει από την υπερφορολόγηση του κλάδου, που εάν συνεχιστεί, η Ελλάδα θα καταστεί µη ανταγωνιστική επιλογή.
Σύµφωνα µε τον επίτιµο πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, το «στοίχηµα» που πρέπει να κερδίσουµε ως τουριστικός προορισµός, είναι εκείνο της ποιοτικής αναβάθµισης του τουρισµού µας και όχι της ποσοτικής. Με βάση δε τα λεγόµενά του, τα µικρά νησιά της Δωδεκανήσου, στο πρότυπο των Κυκλαδονήσων, είναι εκείνα που έχουν µέλλον στον τουρισµό.
Στην αιχμή της φετινής, τουριστικής σεζόν κι ενώ παρατηρείται αύξηση στις αφίξεις, γκρίνια υπάρχει για τα έσοδα. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την εξέλιξη της φετινής, τουριστικής περιόδου στη Ρόδο;
Ανοδικές τάσεις γύρω στο 10% παρουσιάζουν οι αφίξεις, αλλά και τα έσοδα εφέτος, σε σύγκριση με πέρυσι στο νησί. Η φετινή τουριστική χρονιά θα είναι μία πολύ καλή χρονιά για τον τουρισμό μας, προβληματισμός, όμως, επικρατεί στις τάξεις της τουριστικής-ξενοδοχειακής οικογένειας για το τι θα συμβεί του χρόνου. Ανησυχία, η οποία προκύπτει από το δεδομένο της υπερφορολόγησης του κλάδου, ο οποίος από το 2018 θα επιβαρυνθεί με έναν ακόμη φόρο, αυτόν της διαμονής.
Ήδη, η Τουρκία φαίνεται να ανακάμπτει δυναμικά, με τα υπάρχοντα στοιχεία να δείχνουν ότι τη φετινή σεζόν τη χώρα θα επισκεφθούν περί τα 30 εκατομμύρια τουρίστες, η Αίγυπτος επανέρχεται στην τουριστική «σκακιέρα», όπως και το Μαρόκο, η Τυνησία, κ.ο.κ.. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα αποφασίστηκε η εφαρμογή του Τέλους Διαμονής από το 2018. Ποιες είναι οι θέσεις σας και πιστεύετε ότι θα μπορούσε να γίνει μια μεγάλη ανατροπή στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και ποια θα ήταν αυτή;
Πράγματι το τουριστικό «σκηνικό» στην ευρύτερη περιοχή μας διαμορφώνεται όπως ακριβώς το περιγράφετε, με την Τουρκία να επανέρχεται δυναμικά στον τουρισμό, την Αίγυπτο να ανακτά το μερίδιό της, όπως και η Τυνησία. Την ίδια στιγμή η Ελλάδα, λόγω της υπερφορολόγησης του κλάδου του τουρισμού, παρουσιάζεται ως μία μη ανταγωνιστική επιλογή.
Όσον αφορά τον νέο φόρο, φοβάμαι ότι, τελικά, θα επιβαρύνει τον πελάτη, κατά την άφιξή του στο ξενοδοχείο, γεγονός που θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο για την επιλογή της χώρας μας ως προορισμού διακοπών. Η δυναμική των πελατών είναι περιορισμένη και για τον λόγο αυτό, στην προσπάθειά τους να περιορίσουν και να ελέγξουν το κόστος των διακοπών τους, βλέπουμε να προσανατολίζονται στην επιλογή πακέτων διακοπών και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά στα πακέτα all inclusive, αλλά και σε πακέτα ημιδιατροφής. Και το ερώτημα είναι με πόση ευκολία θα δεχτεί ο συγκεκριμένος πελάτης αυτό το επιπλέον κόστος;
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τουριστικοί πράκτορες στα συμβόλαια που υπογράφονται εφέτος, αφού δεν υπάρχει πλέον καμία επίσημη κατεύθυνση από την πολιτεία, προσθέτουν μία υποσημείωση, η οποία ενημερώνει τους πελάτες τους ότι θα κληθούν να καταβάλουν ένα ποσό στη reception του ξενοδοχείου ως φόρο διαμονής. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Ναι ισχύει. Στις μπροσούρες τους οι tour operators θα αναγράφουν ότι στην Ελλάδα οι πελάτες τους θα κληθούν να πληρώσουν ένα επιπλέον ποσό στο ξενοδοχείο που θα διαμείνουν ως φόρο διαμονής. Αντιλαμβάνεστε, φυσικά, ότι εάν δημιουργηθεί πρόβλημα με το πελατειακό κοινό, τον φόρο θα επιβαρυνθούν οι ξενοδόχοι.
Το 2017 είναι η χρονιά των εκλογών στα συνδικαλιστικά όργανα του τουρισμού. Εσείς ως χρόνια συνδικαλιστής του κλάδου, πιστεύετε ότι έχει διαφοροποιηθεί ο συνδικαλισμός στον χώρο των ξενοδοχείων, έχει αλλάξει ο ρόλος του και τι μπορεί να επιτύχει;
Ο εργατικός συνδικαλισμός, στην παρούσα φάση, βρίσκεται σε ύφεση, λόγω της εφαρμογής των μνημονίων. Από τη στιγμή, λοιπόν, που δεν είναι σε ένταση ο εργατικός συνδικαλισμός και ο εργοδοτικός βρίσκεται σε ύφεση σε ό,τι αφορά θέματα διαπραγμάτευσης με τους εργαζόμενους. Βεβαίως, όλες αυτές οι πρωτοβουλίες που υλοποιούνται από τα συνδικαλιστικά όργανα του κλάδου, από τον Σ.Ε.Τ.Ε. για παράδειγμα, σε θέματα διαφήμισης, προβολής, συνεργασίας με την περιφέρεια και τον Ε.Ο.Τ., είναι αρκετά πρωτοποριακές και θα πρέπει να συνεχίσουν να γίνονται.
Αυτό που θα ήθελα να πω είναι ότι, οι εκλογές στα συνδικαλιστικά όργανα θα πρέπει να εξακολουθήσουν να μην έχουν κομματικό «χρώμα», όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Πιστεύετε ότι, τόσο από την πλευρά του ο ιδιωτικός τομέας, όσο και η Πολιτεία έχουν αντιληφθεί το μέγεθος και την αξία του τουρισμού στην οικονομία και την ευμάρεια της χώρας, ακολουθείται κάποια στρατηγική και υπάρχουν συνέργειες;
Μέχρι πριν από την οικονομική κρίση υπήρχε από την πλευρά της Πολιτείας μία υποστηρικτική στάση απέναντι στον τουρισμό. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια και με την υπερφορολόγηση του κλάδου, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Και το ζητούμενο είναι μέχρι πότε θα αντέξουμε; Μέχρι πότε θα μπορεί να διατηρηθεί ο ΦΠΑ στο 16% και την ίδια στιγμή στην Τουρκία να είναι στο 8%; Εάν δεν επέλθει σύντομα ισορροπία στα οικονομικά της χώρας και δεν υπάρξει περιορισμός αυτής της υπέρμετρης φορολόγησης του κλάδου, ο ελληνικός τουρισμός δεν θα αντέξει και θα επέλθει ύφεση.
Από τη μία παρατηρείται έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και μαζική είσοδος ξένων funds στη χώρα μας και από την άλλη δεν υπάρχει αναπτυξιακός νόμος και δεν δίνονται κίνητρα για την προσέλκυση επενδυτών. Συμφωνείτε με την άποψη ότι η ελληνική ξενοδοχία οδηγείται σε αφελληνισμό;
Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχουν ελληνικά κεφάλαια που θα μπορούσαν να επενδυθούν σε κάποια πολύ μεγάλα projects κι εκεί ακριβώς βλέπουμε να καταγράφεται επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένα funds. Ωστόσο, πρέπει να πούμε ότι κάποιες εξαγορές ξενοδοχείων γίνονται προς «ένα κομμάτι ψωμί». Αυτές είναι ευκαιριακές επενδύσεις, που ενέχουν έντονο το στοιχείο της κερδοσκοπίας, η οποία δεν μπορούμε νε γνωρίζουμε πως θα εξελιχθεί. Το φαινόμενο αυτό στη Ρόδο δεν παρατηρείται, σε αντίθεση με την Κω και άλλα μέρη. Αυτό που θα επιφέρει πραγματική ανάπτυξη είναι η ζήτηση να παραμένει σταθερή και οι κανόνες του παιχνιδιού να είναι γνωστοί.
Η χώρα μας έχει ανάγκη από μεγαλύτερο αριθμό τουριστών ή κάτι άλλο; Και σας ρωτώ ορμώμενος από την κόντρα που υπάρχει τελευταία με το κατά πόσο είναι σωστά τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι προσπάθειες θα πρέπει να προσανατολίζονται στην προσέλκυση περισσότερων εσόδων από τον, ήδη, υπάρχοντα αριθμό τουριστών και όχι στην άνοδο του αριθμού των τουριστικών αφίξεων. Εδώ, στη Ρόδο καταγράφεται άνοδος του τουρισμού διότι αυξάνονται οι διανυκτερεύσεις, όχι οι τιμές.
Αυξάνοντας τον αριθμό των τουριστών μειώνεται η ποιότητα. Τα αεροδρόμια, οι δρόμοι, οι υποδομές δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτή την άνοδο των τουριστών, με αποτέλεσμα οι υψηλής ποιότητας τουρίστες να «γυρίζουν την πλάτη τους». Έτσι, στα μεγάλα νησιά είναι έντονο το φαινόμενο να αυξάνεται αριθμητικά ο τουρισμός, αλλά να φθίνει η ποιότητα. Και θα σας φέρω ένα παράδειγμα: Στη Μύκονο αυτή τη στιγμή πωλείται 3.000 ευρώ το δωμάτιο την ημέρα, από την άλλη στη Ρόδο έχουμε «πιάσει πάτο». Άρα, το «στοίχημα» που πρέπει να κερδίσουμε είναι εκείνο της ποιοτικής αναβάθμισης του τουρισμού μας και όχι της ποσοτικής.
Εκτός από τη Ρόδο, τι συμβαίνει στα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, την Κάρπαθο, την Κάσο, την Κάλυμνο, την Τήλο, κ.ο.κ.;
Ένα είναι βέβαιο, αυτά τα νησιά έχουν μέλλον στον Τουρισμό. Tα μικρά νησιά, με τη γραφική ομορφιά και τις λίγες κλίνες, ακολουθούν το παράδειγμα των Κυκλάδων, της Σαντορίνης και της Μυκόνου, που αυτή τη στιγμή είναι δύο από τους κορυφαίους προορισμούς στον κόσμο.
