Αγαπητοί γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές,
Με την ευκαιρία της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς 2015-2016 οι εργαζόμενοι και τα στελέχη της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου σας ευχόμαστε καλή και δημιουργική σχολική χρονιά.
Η χώρα μας αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια μία πολύπλευρη κρίση της οποίας προβάλλεται κυρίως η οικονομική διάσταση. Η ταχεία υπέρβαση αυτής της δυσάρεστης κατάστασης είναι πρώτα απ’ όλα ευθύνη της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας του τόπου. Καμιά ηγεσία όμως δεν μπορεί από μόνη της να επιβάλει θετικές εξελίξεις, χωρίς την αποφασιστική στάση και την ενεργητική στήριξη του ελληνικού λαού, των εργαζομένων.
Βεβαίως η ελληνική κρίση δεν είναι αυτοφυής. Προκύπτει στο πλαίσιο αναδιαρθρώσεων του παγκόσμιου παραγωγικού προτύπου και του οικονομικού συστήματος και μεγεθύνεται εξ’ αιτίας των εγχώριων υστερήσεων και καχεξιών.
Παρ’ όλα αυτά και ενάντια σ’ όλες τις αντιξοότητες, οφείλουμε να σχεδιάσουμε, να προγραμματίσουμε και να υλοποιήσουμε την έξοδο της χώρας από την κρίση και αυτό πιστεύουμε πως είναι μία απολύτως ρεαλιστική δυνατότητα.
Προτεραιότητα αποτελεί η παραγωγική ανασυγκρότηση σε τομείς που η χώρα μας διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα. Η ενίσχυση μάλιστα παραγωγικών τομέων εντάσεως εργασίας είναι βασική προϋπόθεση για την απορρόφηση της ανεργίας που διαλύει τον κοινωνικό ιστό και αναγκάζει τον ανθό της νεολαίας μας να ξενιτεύεται.
Η Δημόσια Διοίκηση χρειάζεται ριζική αναμόρφωση στη δομή και τα χαρακτηριστικά της. Πρέπει να υπερβούμε ξεπερασμένες πρακτικές και εμπεδωμένες γραφειοκρατικές νοοτροπίες, που δεν επιτρέπουν την γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση μικρών και μεγάλων προβλημάτων.
Η πολυνομία, η θεσμική αναρχία, η ασάφεια και οι επικαλύψεις των διαφόρων νομοθετημάτων, όλα αυτά που με μία λέξη αντιστοιχούν στον όρο γραφειοκρατία, πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Αποκέντρωση και πάταξη της γραφειοκρατίας δεν μπορεί να παραμένουν ανεκπλήρωτες ευχές. Χρειάζεται αποφασιστική στάση και σύγκρουση με ότι αντιπροσωπεύει το αμαρτωλό παρελθόν του δημόσιου τομέα.
Η αναβάθμιση των βασικών κοινωνικών αγαθών και κυρίως της Υγείας, της Παιδείας, της Κοινωνικής Πρόνοιας δεν πρέπει να θεωρούνται περιττή πολυτέλεια αλλά κρίσιμοι αναπτυξιακοί παράγοντες.
Η αποκατάσταση-ρύθμιση της αγοράς εργασίας καθώς και ένα δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα είναι βασικά στοιχεία για την εμπέδωση της κοινωνικής δικαιοσύνης και σαν τέτοια συμβάλλουν στην κοινωνική ειρήνη και της ευημερία.
Η Παιδεία – συμφωνούν όλοι σ’ αυτό – αποτελεί προϋπόθεση και βασικό συντελεστή της αναπτυξιακής πορείας της χώρας. Για να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος πρέπει να διαμορφώσουμε τους όρους ενός διαρκούς κοινωνικού διαλόγου, που να καταλήγει κάθε φορά σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε μία βήμα-βήμα προσπάθεια αλλαγής της δομής και των χαρακτηριστικών του εκπαιδευτικού συστήματος. Στόχος πρέπει να είναι ένα ρωμαλέο, σύγχρονο, αποτελεσματικό εκπαιδευτικό σύστημα που να παρέχει στους νέους στέρεες γνώσεις γενικής παιδείας και επαγγελματικές δεξιότητες και να παράγει ολοκληρωμένους πολίτες.
Στο πλαίσιο επανακαθορισμού των στόχων του εκπαιδευτικού μας συστήματος απαιτείται αναμόρφωση των αναλυτικών και ωρολογίων προγραμμάτων, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η παιδαγωγικά και επιστημονικά ολοκληρωμένη παρουσίαση των γνωστικών αντικειμένων. Να σταματήσει η παροχή αποσπασματικής και χωρίς εσωτερική συνέπεια και συνέχεια γνώσης, που ταλαιπωρεί το μαθητή και δεν του επιτρέπει να αφομοιώσει τη γνώση και να αναπτύξει απρόσκοπτα τις δεξιότητές του.
Σημαντικές παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν και στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με στόχο την αποκλιμάκωση του ανταγωνισμού που οδηγεί στις διαρκώς αυξανόμενες δαπάνες του νοικοκυριού για υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Η μη έγκαιρη και ορθολογική κατανομή του μαθητικού πληθυσμού και του εκπαιδευτικού προσωπικού στις σχολικές μονάδες αποτελούν μόνιμο πρόβλημα που οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους. Στην έλλειψη πόρων για την κάλυψη όλων των κενών με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό και στην αδυναμία έγκαιρου προγραμματισμού για τις εγγραφές των μαθητών, τις υπηρεσιακές μεταβολές και τις προσλήψεις των εκπαιδευτικών. Η νομοθετική αταξία, η διοικητική ακαμψία, ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας των διαδικασιών θριαμβεύουν. Στη σωστή κατεύθυνση θα ήταν η αποκέντρωση των διαδικασιών πρόσληψης εκπαιδευτικών με την μεταφορά της αρμοδιότητας στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης.
Μεγάλο πλήγμα επέφερε στο τομέα των διορισμών η μνημονιακή απαγόρευση προσλήψεων μονίμων εκπαιδευτικών που έχει αποψιλώσει τα τελευταία χρόνια τις σχολικές μονάδες και κυρίως τις σχολικές μονάδες της περιφέρειάς μας. Είναι δεκάδες τα σχολεία που λειτουργούν μόνο με αναπληρωτές εκπαιδευτικούς οι οποίοι ως γνωστόν απολύονται τον Ιούνιο για να επαναπροσληφθούν στην καλύτερη περίπτωση στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε τους ιδιαίτερους περιορισμούς και τα εμπόδια που θέτει ο νησιωτικός χαρακτήρας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Όπως έχουμε πολλές φορές χαρακτηριστικά επισημάνει στη νησιωτική και ακριτική περιφέρεια Ν. Αιγαίου όλα είναι πιο ακριβά και πιο δύσκολα. Γι’ αυτό και πρέπει η πολιτεία να περιβάλλει τα νησιά μας με ιδιαίτερη φροντίδα και ευαισθησία και με επίγνωση των ανυπέρβλητων πολλές φορές δυσκολιών που αντιμετωπίζουν εκπαιδευτικοί και μόνιμοι κάτοικοι τους χειμερινούς ιδίως μήνες. Δυστυχώς οι νησιωτικές πολιτικές παραμένουν νεκρό γράμμα.
Ριζικές αλλαγές απαιτούνται και στον ευαίσθητο τομέα της Ειδικής Αγωγής με καθιέρωση εκπαιδευτικών δομών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών μας. Η ποιότητα μιας κοινωνίας κρίνεται από τον τρόπο προσέγγισης και μεταχείρισης ιδιαίτερα των ατόμων με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Όλοι συμφωνούμε πως το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται μεγάλες παρεμβάσεις. Το ερώτημα είναι σε πια κατεύθυνση και με τι οικονομικούς πόρους. Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά δεν είναι αυτονόητη. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει κρίσιμο ρόλο ως μηχανισμός ιδεολογικής εγχάραξης και κοινωνικού καταμερισμού. Εξ’ αιτίας αυτού του ρόλου υπάρχουν πολύ διαφορετικές απόψεις, πολιτικές προσεγγίσεις και συμφέροντα.
Ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες, οι εκπαιδευτικοί οφείλουμε να επιτελούμε το λειτούργημά μας σύμφωνα με τη συνείδησή μας και την ιδεολογική μας σκευή με σκοπό να σμιλέψουμε ολοκληρωμένους πολίτες και επαγγελματίες. Το διατύπωσε με εκπληκτικό τρόπο ο μεγάλος δάσκαλος Δημήτρης Γληνός: «Ο δάσκαλος, ο σωστός δάσκαλος πρέπει να είναι πάντα ένας κοινωνικός αναμορφωτής, ένας απόστολος μιας θρησκείας, μιας θρησκείας ιδεών».
Το σύνθημα «πρώτα ο μαθητής» αποκτά ουσιαστικό περιεχόμενο μόνο μέσα στη διαλεκτική του πληρότητα. Δεν μπορεί να υπάρξει ικανοποιημένος μαθητής χωρίς ικανοποιημένο και επαρκή εκπαιδευτικό. Χρειαζόμαστε τον εκπαιδευτικό με υψηλό φρόνιμα, επιστημονικά επαρκή και παιδαγωγικά άρτιο. Γι’ αυτό η συνεχής, ποιοτική επιμόρφωση του εκπαιδευτικού με όραμα και στόχους πρέπει να είναι βασική επιδίωξη της πολιτείας.
Η πολιτεία οφείλει να στηρίξει τον εκπαιδευτικό και να αφουγκραστεί τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του. Άλλωστε χωρίς την ενεργητική συμμετοχή του εκπαιδευτικού καμία εκπαιδευτική πολιτική δεν μπορεί να πετύχει.
Παρά τα οξυμμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε αυτή την περίοδο είμαστε βάσιμα αισιόδοξοι. Γιατί η χώρα διαθέτει σημαντικές υποδομές και αξιόλογο ανθρώπινο κεφάλαιο. Απόδειξη οι επιτυχίες των Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό.
Με αυτές τις σκέψεις για μία ακόμα φορά ευχόμαστε σε όλες και σε όλους καλή σχολική χρονιά με υγεία και υποσχόμαστε πως θα δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας προκειμένου να έχουμε το βέλτιστο παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό αποτέλεσμα.
Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ & ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
