Για τις προτάσεις των Επιμελητηρίων της χώρας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις την ‘εκτίναξη’ των τιμών της ενέργειας διεθνώς, που πλήττει, σε μεγάλο βαθμό, και τη χώρα μας, μιλάει σήμερα την «δημοκρατική» ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.
Ακόμη, αναφέρεται στα εργαλεία ενίσχυσης που απαιτούνται για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημική κρίση, για τα μέτρα κατά του κορωνοϊού που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, καθώς και για την πορεία του τουρισμού, το 2022.
• Κύριε Πρόεδρε, να ξεκινήσουμε από την ‘εκτίναξη’ των τιμών της ενέργειας διεθνώς, που πλήττει, σε μεγάλο βαθμό, και τη χώρα μας. Τι πρέπει να περιμένουν καταναλωτές, επιχειρήσεις και νοικοκυριά και τι οφείλει να κάνει η κυβέρνηση κατά την άποψή σας;
Η εκρηκτική άνοδος των τιμών της ενέργειας σε όλο τον πλανήτη, «καίει» και τη χώρα μας. Παρά, δε, τις αρχικές εκτιμήσεις για αποκλιμάκωση μέχρι τα τέλη του έτους, φαίνεται ότι το ανοδικό «ράλι» δεν θα ανακοπεί σύντομα. Αυτό σημαίνει ότι ο χειμώνας και όχι μόνο, θα είναι πολύ βαρύς για την τσέπη των καταναλωτών αλλά και για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σε ένα έτος, από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Σεπτέμβριο του 2021, η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 108,5%, του πετρελαίου θέρμανσης κατά 28,9% και της βενζίνης κατά 18,1%.
Ήδη οι ανατιμήσεις είναι αισθητές από εβδομάδα σε εβδομάδα, μειώνοντας το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα των νοικοκυριών και εκτινάσσοντας το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων.
Η μεγάλη ανησυχία καταναλωτών και επαγγελματιών – επιχειρηματιών καταδεικνύεται και στην πρόσφατη έρευνα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών σε συνεργασία με την Pulse RC, όπου σχεδόν όλοι οι καταναλωτές (82%) –και ακόμα περισσότεροι από τους επιχειρηματίες/επαγγελματίες (86%)-αξιολογούν τις αυξήσεις στις τιμές που αναμένονται στην αγορά και στα προϊόντα, ως ένα (αρκετά έως πολύ) μεγάλο πρόβλημα.
Επιπλέον, από την ίδια έρευνα προκύπτει επιτακτική η ανάγκη συνέχισης και ενίσχυσης των μέτρων στήριξης για την προστασία από τις ανατιμήσεις, καθώς πάνω από το 50% κρίνει ότι χρειάζονται κι άλλα.
Οι εκπρόσωποι της επιμελητηριακής και της επιχειρηματικής κοινότητας έχουμε εδώ και καιρό χτυπήσει «καμπανάκι», καθώς η ενέργεια αποτελεί κυρίαρχο κόστος μιας επιχείρησης.
Αν προσθέσουμε τις μεγάλες ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες, και τα ναύλα, καθώς και το μειωμένο διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα των καταναλωτών λόγω της ακρίβειας στα είδη πρώτης ανάγκης, καθίσταται σαφές ότι χωρίς στήριξη οι επιχειρήσεις θα καταφύγουν αναγκαστικά στην αύξηση των τιμών των προϊόντων και των υπηρεσιών τους για να μη βρεθούν αντιμέτωπες με τον κίνδυνο «λουκέτου».
Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μία σειρά από μέτρα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, όχι όμως και για την προστασία των επιχειρήσεων, που καλούνται να αντιμετωπίσουν μια νέα σοβαρή απειλή, κουβαλώντας, ταυτόχρονα, τα βάρη των μνημονίων και της πανδημίας.
Τα επιμελητήρια έχουμε προτείνει άμεση μείωση του ΦΠΑ, από το 13% στο 6% για τα είδη πρώτης ανάγκης, μη επιβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα στο προσαυξημένο ποσό που θα προκύψει από τις ανατιμήσεις, κατάργηση του ΕΦΚ στον καφέ, υπαγωγή στις ευνοϊκές ρυθμίσεις για την επιδότηση ρεύματος και για τους καταναλωτές μεσαίας τάσης, ειδική μέριμνα για τους καταναλωτές υψηλής τάσης, καθώς και άμεση κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Πρόσφατα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την παροχή βοήθειας σε εταιρείες ή βιομηχανίες, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, γεγονός που καταδεικνύει την κρισιμότητα της κατάστασης. Για την ανακοπή της επέλασης της ακρίβειας και την αποφυγή δραματικών επιπτώσεων για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, απαιτούνται μέτρα εδώ και τώρα.
• Είναι γεγονός πως η πανδημική κρίση έπληξε τις επιχειρήσεις από τις μικρότερες έως και τις μεγαλύτερες. Η Πολιτεία έδωσε κάποια εργαλεία ενίσχυσης. Ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις για τους τρόπους ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας;
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού ήταν βαρύτατες και συνεχίζονται, καθώς ο εφιάλτης αυτός δεν έχει τελειώσει. Βρισκόμαστε μάλιστα εν μέσω μιας ακόμη έξαρσης που φέρνει στο προσκήνιο νέα δεδομένα και κινδύνους, προκαλώντας σοβαρή ανησυχία για το πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση στο επόμενο διάστημα.
Στους 20 μήνες της πανδημίας η κυβέρνηση έλαβε μία σειρά από μέτρα για τη στήριξη των επιχειρήσεων, που ήταν αναμφίβολα θετικά.
Δεν αρκούν, ωστόσο, για να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς το πλήγμα που δέχθηκαν ήταν τεράστιο.
.
Αυτό φανερώνουν και τα αποτελέσματα της έρευνας Ε.Ε.Α. – Pulse, σύμφωνα με την οποία 6 στους 10 απαντούν ότι οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας (όπως για παράδειγμα μείωση του ποσοστού επιστροφής των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση τζίρου κ.λπ.) είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πάνω από τους μισούς (53%) κρίνουν ότι χρειάζονται κι άλλα μέτρα.
Κρισιμότερο όλων είναι το ζήτημα της διαχείρισης του προβλήματος του χρέους που συσσώρευσαν οι επιχειρήσεις, στη διάρκεια της πανδημίας, και εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, που εφαρμόστηκαν για την αντιμετώπισή της, χωρίς να φέρουν καμία ευθύνη.
Η λύση, στην οποία έχουμε προτείνει είναι η διαγραφή μέρους των οφειλών που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας. Λύση, η οποία πρέπει να διεκδικηθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς τα ίδια προβλήματα και τους ίδιους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Μείζον ζήτημα για τις επιχειρήσεις είναι και η διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση.
Το 2020 μόλις 40.000 επιχειρήσεις από τις συνολικά 830.000 κατάφεραν να λάβουν κάποιας μορφής δανεισμό. Ουσιαστικά, το 85% των επιχειρήσεων της χώρας δεν έχει πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό.
Απαιτείται επομένως η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη δημιουργία ενός ευνοϊκότερου χρηματοδοτικού περιβάλλοντος, με την παροχή εγγυήσεων από την Πολιτεία, αλλά και η αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας.
Εάν θέλουμε να αποτρέψουμε ένα νέο κύμα λουκέτων και ανεργίας στο άμεσο μέλλον, χρειάζονται γενναίες και ουσιαστικές παρεμβάσεις.
• Πώς κρίνετε τα νέα μέτρα για τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού;
Οι εκπρόσωποι των επιμελητηρίων και του επιχειρηματικού κόσμου έχουμε από την πρώτη στιγμή τονίσει, και συνεχίζουμε να το κάνουμε καθημερινά, την ανάγκη εμβολιασμού, καθώς αυτό είναι το κυρίαρχο όπλο μας για την προστασία, πρώτιστα, της δημόσιας υγείας, αλλά και της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.
Ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού πείστηκε και προχώρησε στον εμβολιασμό. Ένα σημαντικό ποσοστό όμως εμμένει στην απόφασή του να μην κάνει το εμβόλιο.
Με στόχο την αύξηση των εμβολιασμών η κυβέρνηση ανακοίνωσε νέα μέτρα, τα οποία όμως επηρεάζουν άμεσα επιχειρηματίες και επαγγελματίες.
Δεδομένων των περιορισμών που τίθενται για όσους συμπολίτες μας δεν έχουν εμβολιαστεί, εκτιμώ ότι στο επόμενο διάστημα θα δούμε μεγάλη υποχώρηση στους τζίρους πολλών επιχειρήσεων, οι οποίες ήδη βρίσκονταν σε δύσκολη θέση. Την ίδια ώρα, οι επιχειρήσεις καλούνται να επωμιστούν ένα επιπλέον κόστος, καθώς ο έλεγχος εμβολιασμένων και μη, συνεπάγεται πρόσθετο προσωπικό.
Η κυβέρνηση πρέπει να στηρίξει τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα εκείνες που είναι σε πιο δυσχερή θέση, και παράλληλα να εντείνει την προσπάθεια προκειμένου να πειστούν όσοι αμφισβητούν το εμβόλιο.
Όλοι μας, από την Πολιτεία και τις υγειονομικές αρχές, μέχρι τις επιχειρήσεις και την κοινωνία, πρέπει να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να προστατέψουμε τη δημόσια υγεία, τις δουλειές μας και τις ζωές μας.
• Φέτος, για τις αμιγώς τουριστικές περιοχές (όπως τα νησιά του Αιγαίου π.χ.), η σεζόν έκλεισε με θετικό πρόσημο. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2022 εφόσον σημειωθεί αύξηση στις αφίξεις μαζί με την άνοδο της κρουαζιέρας; Θα βοηθήσει αυτό την οικονομία και την αγορά;
Ο τουρισμός είναι ο τομέας της οικονομίας που δέχθηκε εντονότερα τις συνέπειες της πανδημίας. Στη χώρα μας, μάλιστα, το 2020 καταγράφηκαν απώλειες της τάξης του 80% σε σύγκριση με το 2019.
Φέτος, παρά την καθυστερημένη έναρξη της τουριστικής περιόδου, χάρη στη στήριξη της Πολιτείας αλλά και την τεράστια προσπάθεια των επιχειρήσεων, των φορέων και των εργαζομένων του κλάδου τα αποτελέσματα ήταν πολύ θετικά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Τουρισμού, επετεύχθη ο στόχος για το 2021 να φτάσουμε το 50% των εσόδων του 2019.
Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα ακόμη καλύτερο 2022, με τον ίδιο τον υπουργό να μιλά για αναμενόμενη «ολική επαναφορά του ελληνικού τουρισμού», την επόμενη χρονιά.
Αυτό θα είναι ιδιαίτερα καθοριστικό για την οικονομία, την αγορά, τις επιχειρήσεις και την απασχόληση, καθώς το 25% του ΑΕΠ της χώρας μας προέρχεται από τον τουρισμό.
Σε μεγάλο, πάντως, βαθμό, η εξέλιξη θα κριθεί από την πορεία της πανδημίας, των μεταλλάξεων και των εμβολιασμών, στη χώρα μας αλλά και πανευρωπαϊκά. Γι’ αυτό πρέπει όλοι να επιδείξουμε υψηλό αίσθημα ευθύνης
