Με βασικούς άξονες τις πλούσιες συλλογές του, έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, γλυπτικής, μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης των μεγαλύτερων Ελλήνων καλλιτεχνών της νεότερης ιστορίας της χώρας, το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του δήμου Ρόδου προκαλεί την ώσμωση των τεχνών, επανασυστήνεται και ενεργοποιείται ως κοινωνικός, εκπαιδευτικός και πολιτιστικός φορέας με συμπεριληπτική προσέγγιση, προσκαλεί σε διάλογο το ευρύ κοινό, τοπικό, πανελλήνιο και διεθνές, επιδιώκει την ανάπτυξή του, συστήνει εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες με στόχο τη διάδοση και την εξοικείωση με τη σύγχρονη τέχνη ως εταίρος και πρωταγωνιστής μαζί, σε δικτύωση και αγαστή συνεργασία με φορείς του νησιού και της χώρας, ανταποκρινόμενο με ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα στις τρέχουσες προκλήσεις, έχοντας ως δημιουργικό στόχο να καταστεί το νησί της Ρόδου πύλη εξόδου για τη σύγχρονη ελληνική τέχνη.
Με την αυτόνομη λειτουργία των τεσσάρων εκθεσιακών του χώρων, –τo υπό ανακαίνιση κτήριο «Ανδρέα Ιωάννου», το κτήριο του Παλιού Συσσιτίου, το Νεστορίδειο Μέλαθρο και την νέα του πτέρυγα, δωρεά των Ιωάννη και Πάολα Νεστορίδη-, όλα δείγματα της αρχιτεκτονικής ιστορίας, του ιδιαίτερου περιβάλλοντος του νησιού της Ρόδου και του υπερτοπικού, διεθνούς του χαρακτήρα, το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του δήμου Ρόδου ξεδιπλώνει τον εκθεσιακό του προγραμματισμό, τις εκπαιδευτικές του δράσεις και την εκδοτική του δραστηριότητα.
Η προετοιμασία για τη δημιουργία της Δημοτικής Πινακοθήκης Ρόδου, πλέον Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης, ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και εγκαινιάστηκε επίσημα το 1964. Δημιουργός και ιδρυτής του υπήρξε ο Ανδρέας Ιωάννου, του οποίου το όνομα πλέον φέρει η Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου.
Ο Ανδρέας Ιωάννου, διακεκριμένος μελετητής της νεοελληνικής τέχνης, λογοτέχνης και νομάρχης Δωδεκανήσου, διέβλεψε ότι η Ρόδος είχε όλα τα χαρακτηριστικά για τη δημιουργία ενός εμβληματικού Μουσείου Νεότερης Τέχνης, που θα μπορούσε να αποκτήσει διεθνή ακτινοβολία. Για αυτό το λόγο ήρθε σε επαφή με τους κορυφαίους Έλληνες δημιουργούς, απέκτησε εμβληματικά τους έργα και τα στέγασε στο ιστορικό κτήριο της Πλατείας Σύμης στην είσοδο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, που αποτελεί πλέον Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Το 2000, το Μουσείο απέκτησε ένα δεύτερο εκθεσιακό χώρο εντός της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, στο ιδιαίτερο αρχιτεκτονικά κτήριο του Παλαιού Συσσιτίου, στην οδό Σωκράτους. Το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου, μέχρι πρότινος φιλοξενούσε περιοδικές εκθέσεις καλλιτεχνών, αλλά έχει ήδη αρχίσει η προετοιμασία για τη δημιουργία της πρώτης μόνιμης έκθεσης αφιερωμένη στη ροδίτικη Κεραμική Τέχνη.
Το 2002, εγκαινιάζεται το πολυώροφο οικοδόμημα, δωρεά των Ιωάννη (1897-1978) και Πάολας (1914-2011) Νεστορίδη, στο οποίο μεταφέρθηκε μέρος των μονίμων εκθέσεων και τα εργαστήρια του Μουσείου. Το νέο κτήριο βρίσκεται στη Πλατεία Γαβριήλ Χαρίτου, γνωστή και ως η «Πλατεία με τις 100 Χουρμαδιές», στο κέντρο της ζωής της σύγχρονης πόλης και της τουριστικής δραστηριότητας. Αποτελεί το σημαντικότερο πολιτιστικό σημείο στο κέντρο της πόλης, και από τα σημαντικότερα εκτός των τειχών της Μεσαιωνικής Πόλης.
Το 2010, εγκαινιάζεται η Νέα Πτέρυγα του Μουσείου, του οποίου η ανέγερση έγινε με δωρεά της Πάολας Νεστορίδου σε οικόπεδο ιδιοκτησίας του δήμου Ρόδου. Αποτελεί ένα σύγχρονο πολιτιστικό χώρο και σημείο αναφοράς της πολιτιστικής δραστηριότητας του νησιού.
Μετά και τις πρόσφατες εξελίξεις με την διατήρηση του Νομικού Προσώπου, ο πρόεδρος του Μουσείου, κ. Σέργιος Αϊβάζης μιλάει στην ‘δ’ για τις προσπάθειες αλλά και τις επόμενες δράσεις μέχρι το τέλος του έτους.
• Κύριε Αϊβάζη, τελικά το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του δήμου Ρόδου εξαιρέθηκε από την εφαρμογή του άρθρου 29 του Νόμου 5056/2023 που προβλέπει την κατάργηση-συγχώνευση των νομικών προσώπων των ΟΤΑ ενώ η σχετική απόφαση δημοσιεύθηκε ήδη στο ΦΕΚ, επιτρέποντας στο Μουσείο να συνεχίσει να λειτουργεί ως αυτόνομος οργανισμός. Είστε ικανοποιημένος;
Μετά την απόφαση που ελήφθη από το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου για την εξαίρεση του Μουσείου από τον νέο νόμο, εμείς φροντίσαμε άμεσα και αποστείλαμε όλα τα απαραίτητα έγγραφα που τεκμηρίωναν το αίτημά μας (μαζί με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου) στο Υπουργείο Εσωτερικών. Επίσης, ενημερώσαμε όλους τους βουλευτές Δωδεκανήσου, ενώ απευθυνθήκαμε και προς το Υπουργείο Πολιτισμού, με το οποίο έχουμε συνεργασία για μια σειρά από προγράμματα που έχει το Μουσείο. Η ίδια η υπουργός, Λίνα Μενδώνη, γνωρίζει πολύ καλά την Συλλογή με τα πολύτιμα έργα του Μουσείου. Όπως έχει αναφέρει και η ίδια, το Μουσείο μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς και παράδειγμα, με τα έργα του, τις εκθέσεις που κάνει, τα προγράμματα, τις συνεργασίες του και την εξωστρέφειά του.
Πράγματι είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τις εξελίξεις, αφού δεν μιλάμε για ένα απλό νομικό πρόσωπο. Μιλάμε για την δεύτερη πιο σημαντική συλλογή έργων τέχνης, μετά την Εθνική Πινακοθήκη. Σε αυτό το μέρος του Αιγαίου, το Μουσείο αποτελεί πόλο Πολιτισμού. Όπως έχω ξαναπεί, οι δωρεές έργων που έχει το Μουσείο, όπως π.χ. του Βάλια Σεμερτζίδη και του Δημήτρη Κούκου, μπορούσαν να ζητηθούν πίσω από τους δωρητές εάν καταργούνταν το νομικό πρόσωπο. Καταλαβαίνουμε όλοι μας, πόσο σοβαρό πλήγμα θα ήταν αυτό για την Ρόδο. Τελικά, τα καταφέραμε.
• Μιλήστε μας για τον προγραμματισμό του σε δράσεις μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους –που εκ των πραγμάτων, λήγει η θητεία της νυν δημοτικής αρχής.
Όπως είναι γνωστό, επίκειται η ανάληψη καθηκόντων της νέας δημοτικής αρχής. Γι’ αυτό και δεν μπορούμε να κάνουμε μακροχρόνιο προγραμματισμό. Επιπλέον, ο προϋπολογισμός του 2024, είναι πολύ μειωμένος οπότε δεν έχουμε περιθώριο να κάνουμε πολλά. Αυτό δε σημαίνει όμως, ότι δεν έχουμε έτοιμο πλάνο.
Να σημειώσω εδώ, ότι το 2024 συμπληρώνονται 60 χρόνια από τα εγκαίνια του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης δήμου Ρόδου, ως Δημοτική Πινακοθήκη. Όπως καταλαβαίνετε, το 2024, θα είναι ένα επετειακό έτος, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει δράσεις, εορταστικό πρόγραμμα κ.λπ. Μην ξεχνάμε ότι περιμένουμε να προχωρήσουν και τα έργα στη Δημοτική Πινακοθήκη που βρίσκεται στην Πλατεία Σύμης ενώ είναι σε εξέλιξη κι άλλες δράσεις. Το Μουσείο, σχεδίασε και φέτος ιδιαίτερα εορταστικά εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις, προκειμένου να μεταφέρει τη μαγεία των εορτών σε μικρούς και μεγάλους μέσα από την τέχνη, με τρία Σαββατοκύριακα γεμάτα δράσεις για μικρούς και μεγάλους -ήδη ξεκίνησαν από τις 3 Δεκεμβρίου και συνεχίζονται με Yoga στο Μουσείο, Ταξιδιάρικη βαλίτσα για μαθητές Α΄ – Δ΄ δημοτικού, προβολές κινηματογραφικών ταινιών, καθώς και βιωματικά εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους. Το πρόγραμμα αναλυτικά μπορούν να το βρουν όσοι ενδιαφέρονται στην ιστοσελίδα του Μουσείου
(https://mgamuseum.gr/el/) ενώ για κρατήσεις να απευθύνονται στα τηλέφωνά μας.
• Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι ολοκληρώθηκε η ψηφιοποίηση όλων των έργων του Μουσείου. Ήταν ένα μεγάλο πόνημα;
Πράγματι, ολοκληρώθηκε η ψηφιοποίηση όλης της συλλογής των έργων του Μουσείου, όπου πάνω από 1.500 έργα τέχνης έχουν φωτογραφηθεί και ψηφιοποιηθεί σε υψηλή ανάλυση (και μερικά, σε περιήγηση 360 μοιρών για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαδικτυακά ή για άλλους λόγους).
Σύντομα θα παραδοθεί και ο εξοπλισμός, ώστε να εγκαινιαστεί στο Νεστορίδειο Μέλαθρο (αριστερά από την είσοδο) ένας χώρος με ‘ψηφιακή ξεναγό’. Πρόκειται για ένα εικαστικό κορίτσι βγαλμένο από έργο τέχνης του Σικελιώτη, η οποία θα… υποδέχεται τους επισκέπτες, δίδοντας χρήσιμες πληροφορίες! Τα παιδιά θα μπορούν να χρησιμοποιούν ψηφιακά γυαλιά για να βλέπουν και να περιεργάζονται τα έργα τέχνης ενώ, δημιουργείται και πλατφόρμα ώστε όλα τα σχολεία να έχουν πρόσβαση στο Μουσείο, στα έργα κ.λπ.
Το Μουσείο γίνεται πλέον ανοιχτό για όλο τον κόσμο και μέσα από διεθνείς πλατφόρμες. Επίσης θα υπάρχει το πωλητήριό μας με αντικείμενα τα οποία θα είναι από τα έργα του Μουσείου και θα μπορεί ο επισκέπτης να αγοράσει ένα από αυτά, σαν δώρο και να ενισχύσει τα έσοδα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω πως όλα είναι σε μια καλή πορεία. Οδεύοντας προς το τέλος του 2023, το Μουσείο μπαίνει πια σε μια άλλη εποχή, έχει πιο σύγχρονη λειτουργία και είναι ανοιχτό προς όλη την τοπική κοινωνία και όχι μόνο!
Σέργιος Αϊβάζης: «Το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης δήμου Ρόδου, μπαίνει πια σε μια άλλη εποχή…»
