Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει ένα κομβικό έργο ενεργειακής υποδομής, με βαρύνουσα ενεργειακή, οικονομική αλλά και γεωπολιτική σημασία, η περίφημη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, μέχρι τον Ιανουάριο αναμένεται να ανατεθούν και να ξεκινήσουν οι μελέτες γραφείου –desktop studies– για την όδευση που θα ακολουθήσει το καλώδιο. Οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι η όδευση θα χαραχτεί με βάση το Ελληνοαιγυπτιακό σύμφωνο θαλάσσης, τη συνθήκη που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου το 2020, η οποία και ρυθμίζει την ΑΟΖ μεταξύ των δύο κρατών. Παρά το γεγονός ότι η Ανατολική Μεσόγειος είναι μια ευαίσθητη περιοχή, εντούτοις το έργο θα έχει την πιο ασφαλή δυνατή όδευση, καθώς θα ξεκινά από την Αίγυπτο και τη δική της αποκλειστική οικονομική ζώνη, θα προσεγγίζει την Κρήτη από τα δυτικά, στη συνέχεια για ένα μικρό μέρος θα διέρχεται από τα διεθνή ύδατα και θα καταλήγει σε δύο σημεία με τέσσερα διαφορετικά καλώδια στην Αττική.
Ουσιαστικά, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου αναμένεται να είναι το πρώτο μεγάλο έργο ενεργειακής υποδομής που θα αξιοποιεί πλήρως τις προβλέψεις του Ελληνοαιγυπτιακού συμφώνου, μιας κομβικής για τα ελληνικά συμφέροντα συμφωνίας. Και έχει τη δική του σημασία το γεγονός ότι το συνολικό project Gregy, που προωθείται από τον όμιλο Κοπελούζου, χαίρει της απόλυτης στήριξης της αιγυπτιακής κυβέρνησης. Άλλωστε το έργο δεν περιορίζεται μόνο στην ηλεκτρική διασύνδεση, αλλά περιλαμβάνει εκτεταμένες επενδύσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αίγυπτο, για την παραγωγή φθηνής πράσινης ενέργειας που θα εξάγεται μέσω του καλωδίου προκειμένου να καλύψει ενεργειακές ανάγκες σε Ελλάδα και Ευρώπη.
Το καλώδιο της διασύνδεσης είναι ένα έργο κόστους 4,5 δισ. ευρώ περίπου, ενώ η κατασκευή των έργων ΑΠΕ εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 10 δισ. ευρώ.
Εμβληματικό έργο
Το εμβληματικό έργο, σε σύλληψη και σχεδιασμό του ομίλου Κοπελούζου, θα συνδέσει με υποθαλάσσιο καλώδιο χωρητικότητας 3.000 MW και μήκους 950 περίπου χλμ. την Αίγυπτο με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Η πράσινη και σε ανταγωνιστικές τιμές ενέργεια που θα μεταφέρει το καλώδιο από την Αίγυπτο στην Αττική θα παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 9,5 GW που θα κατασκευάσει και λειτουργήσει ο όμιλος Κοπελούζου στην Αίγυπτο.
Η ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο θα μεταφέρεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις υφιστάμενες αλλά και από τις σχεδιαζόμενες διασυνδέσεις, μέρος της θα καταναλώνεται από την ελληνική βιομηχανία και ένα τρίτο μέρος της θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου και θα υποκαθιστά 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως. Δηλαδή περίπου 1 GW θα εξάγεται στην Ευρώπη, σε Ιταλία και Βουλγαρία, 1 GW θα διοχετεύεται στην εγχώρια βιομηχανία και το άλλο 1 GW θα χρησιμοποιείται στη χώρα μας για παραγωγή πράσινου υδρογόνου και πράσινης μεθανόλης.
Η ενέργεια που θα μεταφέρεται από το καλώδιο θα προέρχεται αποκλειστικά από AΠΕ, με το 75% της παραγόμενης ισχύος να προέρχεται από αιολικά πάρκα και το υπόλοιπο 25% από φωτοβολταϊκά. Η συνολική παραγόμενη ισχύς των έργων ΑΠΕ στην Αίγυπτο ανέρχεται στα 9,5 GW, κάτι που εξασφαλίζει την επάρκεια της ενεργειακής ροής.
Μελέτες
Σύμφωνα με πληροφορίες, έπειτα από αίτημα των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό για την ανάθεση των βασικών μελετών, ο φορέας υλοποίησης, δηλαδή η Elica του ομίλου Κοπελούζου, έδωσε παράταση μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου. Τότε αναμένεται να ξεκινήσει η πρώτη βασική μελέτη desktop study για τη χάραξη του έργου, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει το cost benefit analysis. Παράλληλα, υπό αξιολόγηση βρίσκεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αίτημα για συγχρηματοδότηση των μελετών του έργου –που έχει ενταχθεί στη λίστα των έργων Κοινού και Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. PCI/PMI– από το Ταμείο Connecting Europe Facility.
Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη βρίσκονται οι συζητήσεις τόσο με τις τράπεζες όσο και με υποψήφιους προμηθευτές για το έργο. Θα ακολουθήσει η διαγωνιστική διαδικασία, η οριστική επιλογή και η παραγγελία, οι οποίες θα γίνουν μετά τη λήψη της επενδυτικής απόφασης, η οποία τοποθετείται χρονικά για τα τέλη του 2025, αρχές του 2026. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, το έργο είναι εφικτό να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2030-2031.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το GREGY θα αποτελέσει μια ανεξάρτητη υποδομή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που σημαίνει ότι η οικονομική βιωσιμότητά του θα εξαρτηθεί από την πώληση της “πράσινης” ηλεκτρικής ενέργειας που θα διακινεί. Επομένως, βασικό κριτήριο για την όδευσή του είναι η ενέργεια να καταλήγει σε κέντρα κατανάλωσης στα οποία υπάρχει “κενό” στη ζήτηση για να ικανοποιήσει.
Έργα ΑΠΕ
Παράλληλα με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης τρέχει και η προετοιμασία των έργων ΑΠΕ που θα κατασκευαστούν στην Αίγυπτο και τα οποία θα τροφοδοτούν το καλώδιο με φθηνή πράσινη ενέργεια. Όταν ολοκληρωθεί η διασύνδεση, περίπου το 50% των 9,5 GW έργων ΑΠΕ που θα τροφοδοτούν με πράσινη ενέργεια το καλώδιο αναμένεται να έχει κατασκευαστεί. Από τα 9,5 GW, το 75% θα είναι αιολικά και τα υπόλοιπα φωτοβολταϊκά, που θα κατασκευαστούν από κονσόρτσιουμ εταιρειών μέσω SPV που θα δημιουργηθεί από τον όμιλο Κοπελούζου.
Στα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η κατασκευή των έργων ΑΠΕ στην Αίγυπτο περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η περιοχή είναι επίπεδη, άρα το κόστος ανάπτυξης των αιολικών είναι μικρό, υπάρχει γρήγορη αδειοδοτική διαδικασία από το αιγυπτιακό κράτος, αλλά και υψηλό αιολικό δυναμικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ομίλου Κοπελούζου, η ενέργεια που θα παράγεται κυρίως από τα αιολικά αλλά και τα φωτοβολταϊκά θα προσεγγίζει τα χαρακτηριστικά του baseload φορτίου.
Πηγή: capital.gr
