Βαθύ ρήγμα στις σχέσεις κυβέρνησης – Εκκλησίας προκαλούν οι διεργασίες για το Σκοπιανό. Χθες, η ηγεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί τον όρο «Μακεδονία» ή παραγώγου του στην ονομασία του γειτονικού κράτους, εγείροντας την εντονότατη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών, που την επέκρινε μεταξύ άλλων ότι συμπορεύεται με τη Χρυσή Αυγή. Ο κ. Ιερώνυμος τάχθηκε κατά της συμμετοχής-στήριξης της Εκκλησίας σε τυχόν συλλαλητήρια. Ηδη, προγραμματίζονται δύο, στις 28/1 και 4/2 στην πλατεία Συντάγματος.
Ειδικότερα, η 12μελής Διαρκής Ιερά Σύνοδος σε ομόφωνη απόφασή της ανέφερε ότι «δεν μπορεί να αποδεχθεί την απονομή του όρου “Μακεδονία” ή παραγώγου του ως συστατικού ονόματος άλλου κράτους, το οποίο θα έχει επιπτώσεις και στην ονομασία της σχισματικής αυτοαποκαλούμενης εκκλησίας της “Μακεδονίας”». «Η Εκκλησία έχει μαρτυρήσει με τον λόγο και το αίμα κλήρου και λαού την ελληνικότητα της Μακεδονίας από αρχαιοτάτων χρόνων», τόνισε η ΔΙΣ, καλώντας την κυβέρνηση «να κατανοήσει την ανησυχία της, που είναι και ανησυχία του οικουμενικού ελληνισμού». Ο κ. Ιερώνυμος από την πλευρά του ανέφερε ότι «η Εκκλησία έχει κάθε δικαιολογία να ενδιαφερθεί γι’ αυτό το θέμα, γιατί όπως ξέρουμε δεν είναι μόνο θέμα πολιτικό, εθνικό, είναι και θέμα εκκλησιαστικό».
Λίγες ώρες αργότερα, πηγές του ΥΠΕΞ σχολίασαν με οξύτητα την απόφαση της Εκκλησίας, θέτοντας πέντε θέματα. Πρώτον, ρωτούσαν σκωπτικά «άραγε η ηγεσία της Εκκλησίας αποφάσισε να συμπορευθεί με το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής;». Δεύτερον, εξέφραζαν απορία αν η ηγεσία της Εκκλησίας «αποφάσισε να κάνει ανοικτή παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις της χώρας», και πρόσθεταν ότι καθώς ήδη με την κριτική της έχει ξεπεράσει τα όρια των «αρμοδιοτήτων» της, «μήπως να μας πει κιόλας η Εκκλησία και ποιο όνομα θέλει, για να το διαπραγματευτεί η κυβέρνηση με τα Σκόπια;». Τρίτον, από το ΥΠΕΞ ανέφεραν ότι η ηγεσία της Εκκλησίας δεν μπήκε καν στον κόπο να ρωτήσει την κυβέρνηση και να ενημερωθεί για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Τέταρτον, η ηγεσία της Εκκλησίας εγκαλείται διότι «εμπλέκεται σε κρατικές και διπλωματικές υποθέσεις» και μάλιστα «σε τέτοια, τόσο σοβαρά εθνικά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής», ενώ η ίδια «δεν θέλει να εμπλέκεται το κράτος στις ιερές υποθέσεις της». Τέλος, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι «η ηγεσία της Εκκλησίας η οποία δηλώνει ότι κόπτεται για τα εθνικά θέματα, επιβάλλεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και να εστιάζει στο εθνικό συμφέρον και όχι στην εξυπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων ιεραρχών, και, πολύ πιθανώς, των προσωπικών πολιτικών “συγγενειών” τους, με πρόσχημα δήθεν τις ανησυχίες του “ποιμνίου” τους για το ονοματολογικό».
Μέλος της Ιεραρχίας μιλώντας στην «Κ», χαρακτήρισε τα περί συμπόρευσης της Εκκλησίας με τη Χρυσή Αυγή, «χυδαιότητες ανάξιες που μόνο τιμή δεν περιποιούν σε όποιον ανιστόρητο τις εκφράζει». Την ίδια στιγμή, απέδωσε το ενδιαφέρον της Εκκλησίας για τις διεργασίες στο Σκοπιανό όχι μόνο στο εθνικό αλλά και στο εκκλησιαστικό σκέλος της υπόθεσης. «Η Εκκλησία σέβεται απόλυτα τους διακριτούς ρόλους στη σχέση της με την πολιτεία, όπως αυτοί οριοθετούνται από το Σύνταγμα, και ουδέποτε παρεμβαίνει στην πολιτική διαδικασία, καθώς δεν πολιτεύεται. Αυτό όμως δεν της στερεί το δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη της, αφουγκραζόμενη τις αγωνίες του ελληνικού λαού», ανέφερε και πρόσθεσε με νόημα: «Επειδή το ζήτημα, πέρα από εθνικό και πολιτικό, είναι και εκκλησιαστικό, το ΥΠΕΞ ας απευθύνει τα ερωτήματα στην πρωτόθρονη Εκκλησία της Ορθοδοξίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, το οποίο γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλο τα θέματα που αφορούν στη σχισματική εκκλησία των Σκοπίων, που αυτοαποκαλείται “Μακεδονική”».
Συλλαλητήρια
Πριν από τη συνεδρίαση της ΔΙΣ, ο κ. Ιερώνυμος συναντήθηκε με την ηγεσία της Επιτροπής Εθνικών Ζητημάτων για τη Μακεδονία, η οποία ανακοίνωσε την τέλεση δύο συλλαλητηρίων στην Αθήνα. «Η Εκκλησία πορεύεται με αγάπη, και όχι με συλλαλητήρια και πολέμους», δήλωσε ο μητροπολίτης Πολυανής και Κιλκισίου Εμμανουήλ (ένας εκ των τεσσάρων από τη Βόρεια Ελλάδα στη 12μελή ΔΙΣ). Βέβαια, παρά τη γενική θέση της ΔΙΣ, δεν αποκλείεται μητροπολίτες να προσφέρουν στήριξη σε συλλαλητήρια που θα διοργανωθούν.
Συνάντηση Κοτζιά με Ντιμιτρόφ σήμερα
Συνάντηση με τον ομόλογό του της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ θα έχει σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς. Η συνάντηση ανακοινώθηκε χθες το βράδυ, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συμφωνηθεί εδώ και μερικές ημέρες. Ερχεται δε να επιβεβαιώσει την εκτίμηση ότι καταβάλλεται προσπάθεια για επιτάχυνση των διαδικασιών διαπραγμάτευσης και αναζήτησης κοινού τόπου ανάμεσα στις δύο πλευρές. Είναι σαφές ότι και αυτή η εξέλιξη, όπως και οι επαφές που προηγήθηκαν, αποσκοπεί στην καλύτερη δυνατή αποκωδικοποίηση του περιβάλλοντος που διαμορφώνεται, προκειμένου η πρόταση που θα συζητηθεί κατά τη συνάντηση που θα έχουν στις 17 Ιανουαρίου στη Νέα Υόρκη οι διαπραγματευτές των δύο πλευρών με τον ειδικό μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς να είναι κατά το δυνατόν πιο συμβατή με τις προσδοκίες αλλά και με τα περιθώρια ελιγμών που κάθε πλευρά έχει. Ανώτατες κυβερνητικές πηγές ανέφεραν χθες, σε σχέση με τις εξελισσόμενες διεργασίες, ότι ήδη τόσο από την πλευρά του Αλ. Τσίπρα όσο και από την πλευρά του ομολόγου του της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ έχει δοθεί το πλαίσιο εντός του οποίου σκοπεύουν να κινηθούν. Η Αθήνα αναμένει από τις διαβουλεύσεις της Νέας Υόρκης να εξακριβώσει εάν η διάθεση υποχώρησης των Σκοπίων από την πολιτική αλυτρωτικών προκλήσεων που ακολουθήθηκε τα προηγούμενα χρόνια είναι ειλικρινής, αλλά και πολιτικά διαχειρίσιμη από την κυβέρνηση της γείτονος.
