Είτε πρόκειται για ανίκανους και άσχετους είτε πρόκειται για χειραγωγούμενους από ξένα κέντρα αποφάσεων, οι κυβερνώντες τη χώρα μας αποδεικνύονται τζάμπα μάγκες (και) στο ζήτημα της διασφάλισης των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) της χώρας.
Δεν έχουν ακόμη κοπάσει οι στεντόρειες (προεκλογικές κατά κύριο λόγο) φωνές του πρωθυπουργού και των επιτελών του για την αποφασιστικότητά τους να προχωρήσουν στην
ανακήρυξη των ΑΟΖ της Ελλάδας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το Διεθνές Δίκαιο. Οι εν λόγω… μάγκες, ωστόσο, αν και βρίσκονται στο τιμόνι της χώρας εδώ και ενάμιση χρόνο, κατάφεραν:
• Να μην επιλύσουν τη διαφωνία με την Αλβανία, γεγονός που καθιστά αδύνατο τον καθορισμό της ελληνικής ΑΟΖ στα βορειοδυτικά της.
• Να μην προωθήσουν μια συμφωνία για τον καθορισμό της ΑΟΖ με την Ιταλία (γεγονός που επεκτείνει την ασάφεια σε όλη τη δυτική ελληνική θαλάσσια ζώνη).
• Να μην πείσουν την Αίγυπτο ότι το Καστελόριζο έχει δικαιώματα σε ΑΟΖ, αφήνοντας το Κάιρο να «ρυμουλκηθεί» στην πολιτική της Τουρκίας.
Καστελόριζο, γιοκ Οι συστηματικοί αναγνώστες του «Ποντικιού» πιθανότατα ενθυμούνται τα ρεπορτάζ που επεξηγούσαν πώς χάθηκε η καλαματιανή μαγκιά της κυβέρνησης μετά τα μηνύματα που έφτασαν από την Ουάσιγκτον. Οι Αμερικάνοι «προστάτες» διεμήνυσαν, με την… κομψότητα που τους διακρίνει, ότι, αν η Αθήνα προχωρήσει σε μονομερείς κινήσεις στο θέμα της ΑΟΖ, θα πρέπει να προετοιμαστεί να αντιμετωπίσει μόνη της την τουρκική οργή. Έκτοτε η (συν)κυβέρνηση κάνει το… παγώνι. Άμεση συνέπεια της κυβερνητικής αφωνίας σχετικά με το δικαίωμα του Καστελόριζου σε ΑΟΖ είναι η «γλώσσα» που έβγαλε το Κάιρο, το οποίο προχώρησε στη δημοπράτηση οικοπέδων αγνοώντας απολύτως τα ελληνικά δικαιώματα και υιοθετώντας την τούρκικη επιχειρηματολογία. Μάλιστα, στις 30 Δεκεμβρίου 2013 το αιγυπτιακό υπουργείο Πετρελαίου προχώρησε σε διεθνή πρόσκληση ενδιαφέροντος εκδίδοντας σχετικό χάρτη με περιγραφή των οικοπέδων. Ο εν λόγω χάρτης, προφανώς, αγνοεί τα δικαιώματα ΑΟΖ του Καστελόριζου και δημιουργεί τουρκοαιγυπτιακά θαλάσσια σύνορα. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από την προκήρυξη του διαγωνισμού για την εκδήλωση ερευνών στα εν λόγω οικόπεδα το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών ουσιαστικά αρνήθηκε να συζητήσει με την Ελλάδα το ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με τους Αιγύπτιους, διάλογος για αυτήν την περιοχή μπορεί να γίνει μόνο σε τριμερή βάση, δηλαδή με την παρουσία και της Τουρκίας! Μέχρι, όμως, να γίνει η όποια «τριμερής» συνεννόηση, το Κάιρο βοηθά στη δημιουργία τετελεσμένων δημοπρατώντας ελληνικό θαλάσσιο οικόπεδο. Πρόκειται για ένα οικόπεδο του οποίου η «οριοθέτηση» συμπίπτει με την αυθαίρετη και μονομερή διεκδίκηση της Άγκυρας για οριοθέτηση με την Αίγυπτο στη βάση της μέσης γραμμής παραβλέποντας το Καστελόριζο και μεγάλο μέρος της κυπριακής ΑΟΖ.
Οι τούρκικες έρευνεςΗ αδυναμία της προώθησης μιας ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για την ΑΟΖ επιτρέπει στην Άγκυρα να συνεχίσει το παιχνίδι της αμφισβήτησης με κινήσεις οι οποίες επιδιώκουν την de facto «κατάργηση» των δικαιωμάτων του Καστελόριζου σε ΑΟΖ. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας η Τουρκία συνεχίζει να κόβει βόλτες στην περιοχή με το ερευνητικό σκάφος «Barbaros». Σύμφωνα με NAVTEX (ναυτική οδηγία) που εξέδωσε τη Δευτέρα η Τουρκία το σκάφος «Barbaros Hayrettin Pasa» και τα δύο συνοδευτικά σκάφη «M/V Bravo Supporter» και «M/V Deep Supporter» θα πραγματοποιήσουν σεισμικές έρευνες που θα διαρκέσουν μέχρι τις 13 Μαΐου. Οι συντεταγμένες που καταγράφει η NAVTEX καλύπτουν μια περιοχή δυτικά των ακτών της Κύπρου και δυτικά ακόμη της Πάφου εντός της ΑΟΖ της Κύπρου.
Περίεργη απάθεια Αν είναι κάτι που προξενεί εντύπωση σε όλο αυτό το νταραβέρι στο Eldorado της Ανατολικής Μεσογείου, δεν είναι ούτε η προσπάθεια της Τουρκίας να εξαφανίσει το Καστελόριζο από τον χάρτη ούτε οι κινήσεις της αιγυπτιακής διπλωματίας, η οποία επιχειρεί να διασφαλίσει και μεγιστοποιήσει τα συμφέροντα της χώρας της. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι η απαθής σιωπή με την οποία η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις εξελίξεις και παρακολουθεί τις προσπάθειες οι οποίες τελικά διαμορφώνουν de facto τον χάρτη στην περιοχή. Μια σιωπή που ολοένα και περισσότερο «ακούγεται» σαν συμμόρφωση με την άποψη ότι το Καστελόριζο τελικά – όπως άλλωστε και το Αιγαίο – είναι «ειδική περίπτωση»…
Το ΥΠΕΞ σιώπησε…Τον περασμένο Σεπτέμβριο διαβάσαμε δημοσιεύματα που δόξαζαν τον υπουργό Εξωτερικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο για την πρωτοβουλία του να αρχίσει διαβουλεύσεις για την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και άλλων θαλάσσιων ζωνών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία. Σύμφωνα με τις τότε διαρροές του ελληνικού ΥΠΕΞ, «με τη συμφωνία του αντιπροέδρου της ελληνικής κυβέρνησης και του Ιταλού πρωθυπουργού, ομάδες εμπειρογνωμόνων θα αναλάβουν τις διαβουλεύσεις, ώστε η ήδη υπάρχουσα ελληνοϊταλική συμφωνία του 1977 (αφορούσε την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Ιόνιο) να εμπλουτιστεί και με την οριοθέτηση της ΑΟΖ και άλλων θαλάσσιων ζωνών. Αυτά μας τα έλεγαν τον Σεπτέμβριο. Έκτοτε οι λαλίστατοι κύκλοι του υπουργού Εξωτερικών σιώπησαν, καθώς δεν μπορούν να εξηγήσουν τι ακριβώς είναι αυτό που εμποδίζει την Ελλάδα να προχωρήσει σε μια συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ με μια χώρα όπως η Ιταλία, με την οποία δεν έχει κανένα συνοριακό ζήτημα. Τι να φταίει άραγε;
του Δημήτρη Μηλάκα
