Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Την πραγματική εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στον κλάδο συμπαρασύροντας πολλά επαγγέλματα, περιγράφει σε συνέντευξή του στην «δ» ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, κ. Γιώργος Στασινός. Επιπλέον, μιλάει για το Ασφαλιστικό και την περιουσία του ΤΣΜΕΔΕ, για τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που έχει προκηρύξει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, για τον χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας γενικά και ειδικότερα του Τουρισμού, και φυσικά, για τις επενδύσεις, που θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη της χώρας.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Στασινέ, ο κλάδος σας είναι αλήθεια ότι πέρασε δύο δύσκολες χρονιές τόσο από τα φορολογικά μέτρα της κυβέρνησης, όσο και από την στασιμότητα λόγω του νόμου 4412/2016 που ‘πάγωσε’ τα έργα, τους διαγωνισμούς και τις διαδικασίες. Είστε αισιόδοξος για το νέο έτος;
Για να είμαστε ειλικρινείς, ο κλάδος μας περνά κρίση διότι είναι άμεσα και στενά συνδεδεμένος με τη συνολική αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Η οικοδομή έχει καταρρεύσει στα χρόνια της κρίσης, η βιομηχανία έχει μαραθεί, δημόσια έργα στα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν. Η κατάσταση στην πραγματική οικονομία, μακριά από τα πολιτικά γραφεία και τις εικόνες των ΜΜΕ δεν είναι απλά κακή, είναι πλέον απελπιστική. Την προηγούμενη εβδομάδα μας έκανε την τιμή ο αρμόδιος για το ΤΕΕ και τα δημόσια έργα υπουργός, ο Χρήστος Σπίρτζης, που έχει θητεύσει παλαιότερα και στη θέση μου, να μας μιλήσει για το έργο της κυβέρνησης και τα δημόσια έργα. Μας είπε ότι όλα βαίνουν καλώς και, για το θέμα του νέου νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις, περίπου κατηγόρησε όλους τους μηχανικούς ότι είναι χαζοί και δεν μπόρεσαν να εφαρμόσουν από την πρώτη μέρα τον «τέλειο νόμο» που έφτιαξε. Το ό,τι καμία δημόσια υπηρεσία δεν μπόρεσε να τον εφαρμόσει και όλη η αγορά έψαχνε επί μήνες να βγάλει άκρη, προφανώς έχει ελάχιστη σημασία. Δυστυχώς φαίνεται ότι στα υπουργικά γραφεία βρίσκονται κλεισμένοι σε έναν δικό τους ιδεατό κόσμο, που καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα, η οποία ήταν ότι χάσαμε 8-9 μήνες με το νέο νόμο γιατί το Υπουργείο δεν είχε φροντίσει να κάνει τη δουλειά που απαιτείται πριν νομοθετήσει. Και την πλήρωσε όλη η χώρα.
Αναφερθήκατε στο φορολογικό. Αν ήταν μόνο αυτό το πρόβλημα των πολιτικών της κυβέρνησης ίσως να είχαμε προσαρμοστεί. Όμως παράλληλα με την, αυξανόμενη, φορολογία έχουμε και την επιβάρυνση από τις ασφαλιστικές εισφορές. Η οποία, μετά την περίφημη έμπνευση του νόμου Κατρούγκαλου, βαίνει συνεχώς αυξανόμενη. Ενδεικτικά, να σας πω ότι φέτος και του χρόνου, το 2018 και το 2019, θα φθάσουμε να πληρώνουμε το 80% και πλέον του εισοδήματός μας. Χωρίς να συνυπολογίζουμε άλλες επιβαρύνσεις, όπως ο ΕΝΦΙΑ κλπ. Το λέω απλά, μπας και το καταλάβει κανείς: δεν συμφέρει να δουλεύεις, γιατί ότι βγάζει ένας μηχανικός σήμερα του τα παίρνει το κράτος.
• Πρόσφατα κάνατε παρέμβαση για το Ασφαλιστικό και την περιουσία του ΤΣΜΕΔΕ. Μιλήστε μας γι αυτά.
Λόγω των τραγικά υψηλών ασφαλιστικών εισφορών, που φθάνουν το 38,5% του εισοδήματος μέχρι τώρα, σήμερα πάνω από το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών έχουν ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές, χρωστούν δηλαδή στα ασφαλιστικά ταμεία. Επιπλέον, καλούμαστε πέρα από τις τρέχουσες εισφορές να πληρώσουμε αναδρομικές εισφορές για το 2011 και 2012 και εκκρεμούν και άλλες επιβαρύνσεις που δεν έχει ακόμη προωθήσει η κυβέρνηση, όπως την επιβάρυνση για το επικουρικό και για το εφάπαξ. Αυτή η τραγική συνολική επιβάρυνση βγάζει εκτός επαγγέλματος τους μηχανικούς, καθώς η ασφαλιστική ενημερότητα είναι απαραίτητη για μια σειρά από εργασίες μηχανικού. Στην πραγματικότητα αυτό που κάνει η Πολιτεία είναι ότι «κλείνει» ακόμη περισσότερο το επάγγελμα του μηχανικού, το οποίο είναι ήδη «κλειστό» αφού δεν υπάρχουν δουλειές. Και σαν να μην έφτανε αυτό από τον ΕΦΚΑ μας λένε ότι από τις 30/6/2018 όλες οι ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές, από το πρώτο ευρώ, θα μεταφέρονται στο ΚΕΑΟ. Όχι μόνο για τους μηχανικούς αλλά για όλους τους πολίτες. Τους ρωτάμε αν θα κινδυνεύουν όλοι, άρα και οι μηχανικοί, με κατασχέσεις από το πρώτο ευρώ και, αντί συγκεκριμένης απάντησης, η κυβέρνηση μας λέει να μην ανησυχούμε. Λυπάμαι, αλλά όχι μόνο ανησυχούμε, αλλά αγωνιούμε ότι από τον Ιούλη το μακρύ χέρι του κράτους θα βάλει χέρι στην περιουσία και στις καταθέσεις του 80% των ελευθέρων επαγγελματιών μηχανικών που έχουν ασφαλιστικές εισφορές. Πρέπει τώρα να πάρουν πίσω αυτό το μέτρο.
Ξέρετε, η αγανάκτησή μας είναι μεγάλη γιατί εμείς οι μηχανικοί είχαμε ένα υγιές και αυτοχρηματοδοτούμενο ταμείο, το ΤΣΜΕΔΕ, το οποίο πληρώναμε από την τσέπη μας επί δεκαετίες, χωρίς να πάρουμε ούτε ευρώ από το κράτος. Δυστυχώς, παρότι προσωπικά διαφώνησα τότε, προηγούμενες διοικήσεις του ΤΕΕ και του ΤΣΜΕΔΕ έκαναν πολλές λάθος επιλογές και σε συνδυασμό με τις κυβερνητικές πολιτικές χάθηκαν χρήματα μηχανικών που μαζεύτηκαν μέσα από χρόνια δουλειάς. Παρόλα αυτά εμείς αποδείξαμε ότι ΤΣΜΕΔΕ παρέμενε βιώσιμο ως αυτοτελές ταμείο και ζητήσαμε να μείνουμε εκτός ΕΦΚΑ, αλλά δυστυχώς η κυβέρνηση άλλα νομοθέτησε. Με μεγάλο αγώνα, καταφέραμε να εξαιρέσουμε από την ένταξη στον ΕΦΚΑ τον τομέα εγγυοδοσίας του Ταμείου μας και έτσι δημιουργήθηκε στις αρχές του 2017 το ΤΜΕΔΕ, που παρέχει εγγυήσεις σε τεχνικές εταιρείες και εργολήπτες για όλα τα έργα που γίνονται στη χώρα. Αν δεν είχε υπάρξει το ΤΜΕΔΕ, με την κατάσταση που επικρατεί στην τραπεζική αγορά δεν θα γίνονταν ούτε το πιο απλό και μικρό δημόσιο έργο στην Ελλάδα. Αλλά και σε αυτό, η δουλειά δεν έγινε όπως έπρεπε. Με βάση τη μελέτη που έγινε, προ της απορρόφησης του ΤΣΜΕΔΕ από τον ΕΦΚΑ, το ΤΣΜΕΔΕ, δικαιούται την τριπλάσια περιουσία από αυτή που αρχικά του αποδόθηκε. Όλοι το αναγνωρίζουν αυτό και αναρωτιέμαι γιατί δεν το κάνει η κυβέρνηση. Μήπως κάποιοι θέλουν, και πάλι, να πάνε αλλού τα χρήματα που έχουν πληρώσει οι μηχανικοί;
• Στην δική μας περιοχή, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου προχώρησε σε μια σειρά από αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς βοηθώντας έτσι τόσο τον κλάδο, όσο και τα άλλα επαγγέλματα με στόχο την ανάπτυξη στους δύσκολους αυτούς καιρούς. Έχουν γίνει ανάλογες παρεμβάσεις από την αυτοδιοίκηση και σε άλλες περιοχές της χώρας;
Συγχαίρουμε την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τη σειρά των αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών που ξεκίνησε σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου και το τμήμα Δωδεκανήσου του ΤΕΕ. Ελπίζουμε ειλικρινά να τη μιμηθούν και οι άλλοι δημόσιοι φορείς. Οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο και θα έλεγα απαραίτητο για την αναβάθμιση της αξίας των σχετικών δημόσιων έργων. Αρκεί να γίνονται με όρους διαφάνειας, ταχύτητας και αποτελεσματικότητας. Το ΤΕΕ προσπαθεί να γίνονται αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί παντού, κατά το δυνατόν περισσότερο. Ελπίζουμε να καταφέρουμε να γίνει κοινή πρακτική.
• Θα ήθελα την θέση σας για το θέμα του χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας γενικά και ειδικότερα του Τουρισμού.
Συγγνώμη που θα το πω απλοϊκά, αλλά έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου για την ανάγκη ολοκλήρωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Δυστυχώς οι πολιτικές ηγεσίες δεν κατανοούν τη σημασία του, τόσο για την ποιότητα ζωής όλων μας όσο και για την προσέλκυση επενδύσεων. Κανείς δεν επενδύει κάπου που δεν γνωρίζει αν και τί επιτρέπεται να γίνει και με ποιους όρους. Και η κυβέρνηση που ομνύει στις επενδύσεις όλο νομοθετεί αλλά από αποτέλεσμα ακόμη τίποτε. Αλλάξαμε ολόκληρο το πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού αλλά δεν είδαμε ακόμη κανένα σχέδιο με το νέο πλαίσιο. Ακόμη και το χωροταξικό του τουρισμού, που απορρίφθηκε από το ΣτΕ για τυπικούς λόγους εδώ και ενάμιση χρόνο, δεν έχει προχωρήσει. Αντί να δούμε πως θα προωθούσαμε το σχέδιο με σωστό τυπικά τρόπο, η κυβέρνηση αποφάσισε να φτιάξει εξαρχής νέο χωροταξικό τουρισμού. Και ακόμη δεν έχει αναθέσει καν τη μελέτη. Και σημειωτέον, το ΣτΕ έκρινε ότι δεν ισχύει ούτε το προηγούμενο χωροταξικό του Τουρισμού. Όπως πάμε, φοβάμαι ότι θα μιλάμε για πολλά χαμένα χρόνια…
• Κατά την άποψή σας, πρέπει να προχωρήσουν οι επενδύσεις στην χώρα μας για να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη;
Προφανώς, αλλά το ζήτημα είναι ο τρόπος που αυτό θα γίνει, το πώς δηλαδή θα νιώσει ασφάλεια ένας επενδυτής μέσα σε μία χώρα υψηλής φορολόγησης. Το ΤΕΕ προτείνει μία ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή με όλα τα απαραίτητα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης γεωχωρικών δεδομένων. Στόχος είναι να μπορεί ο οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός ή επενδυτής, από το σπίτι του ή το γραφείο του, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή του, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία, με ισχύ διοικητικής πράξης, για το τί επιτρέπεται, τί απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει.