Συνέντευξη στην
Πέγκυ Ντόκου
Για τον ρόλο και το έργο που επιτελεί η ΧΕΝ Ρόδου, μιλάει σήμερα η πρόεδρός της κα Δέσποινα Μουτάφη. Επιπλέον, αναφέρεται στην κοινωνική πολιτική την οποία άσκησε στην πρώην νομαρχία Δωδεκανήσου και Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενώ με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, μιλάει για την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κυρία Μουτάφη, μιλήστε μας για την ΧΕΝ Ρόδου. Πότε ιδρύθηκε και ποιος είναι ο ρόλος της;
Η ΧΕΝ Ρόδου, ιδρύθηκε το 1947 με δωδεκαμελές συμβούλιο. Η ίδρυσή της, οφείλεται στην αναγκαιότητα που υπήρχε λόγω της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στην Μητέρα Ελλάδα. Με την απελευθέρωση ήταν επιτακτική η ανάγκη στελέχωσης των υπηρεσιών. Όμως, επειδή οι άνθρωποι ζούσαν κάτω από το καθεστώς της σκλαβιάς, ήταν λίγοι εκείνοι που μορφώνονταν. Λίγοι ήταν εκείνοι που είχαν δεξιότητες που θα μπορούσαν να στελεχώσουν κάποιες υπηρεσίες. Γι αυτό και ιδρύθηκε η ΧΕΝ Ρόδου από γυναίκες, Ροδίτισσες. Επειδή δεν είχε γίνει ακόμη πλήρης εκκαθάριση πληθυσμών, και υπήρχαν αρκετοί Ιταλοί, για να προστατευθεί το σωματείο από την πρόσμιξη πληθυσμών (λόγω του ότι οι Ιταλοί ήθελαν τον εξιταλισμό της περιοχής) τέθηκε στο Καταστατικό ένας περιορισμός: αποκλείονταν αλλοδαπές γυναίκες. Όλες ήταν απελευθερωμένες Ελληνίδες, Ροδίτισσες και Χριστιανές Ορθόδοξες. Εκεί, με εθελοντικές εργασίες από ανθρώπους που κατείχαν γνώσεις και δεξιότητες, ανέπτυξαν πολλές σχολές όπως η εκμάθηση γραφομηχανής, η κοπτική, η ραπτική, η μαγειρική, αγγλικά, γαλλικά. Ακόμη, μάθαιναν την θεατρική αγωγή με σκοπό τα σκλαβωμένα παιδιά μέσα από το θέατρο, την κουλτούρα, το παιχνίδι και την δανειστική βιβλιοθήκη που δημιούργησαν να ανακαλύψουν την χαρά της ζωής, της μόρφωσης, της ανάπτυξης και της δημιουργίας.
• Πώς συνεχίστηκε η πορεία της στον χρόνο μέχρι σήμερα;
Η λειτουργία της ΧΕΝ Ρόδου συνεχίστηκε, και πάντα υπό την καθοδήγηση της ΧΕΝ Ελλάδας. Και έχει σημασία να πούμε ότι ιδρύθηκε το 1923, μία χρονιά – ορόσημο, μετά την προσφυγιά της Μικράς Ασίας. Την έφεραν οι Μικρασιάτισσες που ήρθαν πρόσφυγες, οι οποίες ήταν μέλη της παγκόσμιας ΧΕΝ, που ιδρύθηκε το 1884. Και αυτή η χρονιά ήταν ορόσημο, καθώς αυτή την χρονολογία, ήταν η βιομηχανική εποχή όταν οι γυναίκες έφυγαν από τα κτήματα και κατέβηκαν στις πόλεις για να εργαστούν. Υπήρχαν δουλειές που έπρεπε να κάνουν κι έτσι ένιωσαν την απομόνωση σε σχέση με την ζωή που έκαναν στην περιφέρεια. Γι αυτό και οι γυναίκες, Χριστιανές στο θρήσκευμα ένιωσαν την ανάγκη να συγκεντρώνονται και να διαβάζουν όλες μαζί την Αγία Γραφή. Εξ ού και η ονομασία: Χριστιανική Ένωση Νεανίδων. Σιγά σιγά αυτή η ανάγκη για ισότητα και παρηγοριά, έγινε ανάγκη προστασίας της γυναίκας, διότι αντιλήφθηκαν το σκληρό πρόσωπο που υπήρχε σ’ εκείνη την ανδροκρατούμενη εποχή. Αυτές οι ημερομηνίες είναι σταθμοί και σε όλες τις χώρες, σηματοδοτούν τις ανάγκες σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ΧΕΝ συντονίζει σε διεθνές επίπεδο τις δράσεις όπως π.χ. η προώθηση της γυναικείας ηγεσίας. Εάν δηλαδή η γυναίκα είναι στα κέντρα λήψης αποφάσεων, θα μπορεί να εκπροσωπηθεί το ποσοστό του φύλου μας, στον πλανήτη όπως θα έπρεπε –αν και ακόμη είναι σε χαμηλά επίπεδα, ενώ στην εργασία είναι μεγαλύτερο σε σχέση με τους άνδρες.
• Κυρία Μουτάφη, διατελέσατε αιρετή και μάλιστα αρμόδια στην κοινωνική πολιτική. Τι αποκομίσατε από αυτή την εμπειρία και πώς θα την περιγράφατε;
Κοιτάξτε, η φτώχεια χτυπάει παντού. Μπορεί να δούμε μέσα σε ένα πολιτισμένο και πλούσιο μέρος, ανθρώπους μέσα στην απόλυτη φτώχεια. Πόσω μάλλον σε ένα τέτοιο οικονομικό περιβάλλον που ζει η χώρα μας. Υπάρχουν πολλές δομές που είναι δωρεάν και πρέπει ο κόσμος να τις χρησιμοποιεί για να βοηθηθεί. Ωστόσο, με την ανάμειξή μου στα κοινά αισθάνθηκα πολύ περήφανη για τον τόπο μου και για τους ανθρώπους του, ενώ έμαθα να εκτιμώ και είδα μια άλλη πλευρά της ζωής που δεν είχα φανταστεί ότι υπήρχε σε τόσο μεγάλο βαθμό. Πολλοί άνθρωποι στήριξαν και στηρίζουν τις δομές, δημιουργήθηκαν πάρα πολλοί σύλλογοι οι οποίοι συμμετέχουν και πιστεύω πως μπορούν να βοηθήσουν τον κόσμο.
• Είδαμε ότι η ΧΕΝ Ρόδου διοργάνωσε μαζί με τον Δήμο Ρόδου και το Κέντρο Συμβουλευτικής μια ημερίδα για την έμφυλη βία με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας. Τι είναι για εσάς αυτή η μέρα;
Η Ημέρα της Γυναίκας είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Από την ημέρα που ξεσηκώθηκαν οι γυναίκες και διεκδίκησαν το δικαίωμά τους στην ψήφο και στην εργασία, φάνηκαν τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει μία γυναίκα στην κοινωνία. Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Ρόδου και η ΧΕΝ Ρόδου, μέσω της ημερίδας που διοργανώθηκε, απευθυνθήκαμε κατ’ αρχήν στο προσωπικό του Νοσοκομείου Ρόδου για ενημέρωση καθώς είναι το πρώτο κέντρο υποδοχής της κακοποιημένης γυναίκας. Είναι απαραίτητο να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι στο Νοσοκομείο μας, όταν βρεθούν αντιμέτωποι με μία γυναίκα που έχει πέσει θύμα κακοποίησης ή βίας, πού θα την παραπέμψουν για υποστήριξη. Στο νησί της Ρόδου, υπάρχουν πολλές τέτοιες υποστηρικτικές δομές που μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες που πέφτουν θύματα βίας. Οι σχέσεις ανάμεσα στα φύλα εξακολουθούν ενίοτε να είναι ιεραρχικές και εξουσιαστικές και αυτό πλήττει τόσο την κοινωνική συνοχή όσο και την ίδια την ουσία της δημοκρατίας. Διότι φεμονισμός σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της ΧΕΝ δεν σημαίνει όπως οι πολλοί νομίζουν μόνον πολιτική χειραφέτηση της γυναίκας. Φεμινισμός θα πει ανθρωπισμός, εθνισμός, πατριωτισμός. Φεμινισμός θα πει παδιά που ανατρέφονται ως άνθρωποι, ύπαρξη σπιτιού που διοικείται δίκαια, ύπαρξη αλληλεγγύης μεταξύ άντρα και γυναίκας, ύπαρξη πατρίδας και εξίσου ισχυρούς παράγοντες του μεγαλείου της, τον άνδρα και τη γυναίκα.
• Μιλήστε μας για την περίφημη «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης» η οποία δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη στην Ελλάδα και μάλιστα στις 8 Μαρτίου, η ΧΕΝ σε πανελλήνιο επίπεδο αφού συγκέντρωσε έναν μεγάλο αριθμό υπογραφών, τις παρέδωσε στον ίδιο τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, μέσα στην Βουλή.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στη μακρόχρονη και σταθερή προσπάθεια του Συμβουλίου της Ευρώπης να εξασφαλίσει τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών. Στοχεύει στην εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών, αλλά και στην ανάπτυξη διοικητικών πρακτικών που αποσκοπούν στην πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, ώστε τα θύματα της βίας να απολαμβάνουν ίσης προστασίας σε όλα τα κράτη – μέλη του Συμβουλίου. Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης εκκινούν από την παραδοχή ότι το κοινωνικό φύλο αποτελεί τη βάση ανάπτυξης προσβλητικών, επιθετικών και βίαιων συμπεριφορών, που απομειώνουν την κοινωνική παράσταση των θυμάτων, θίγουν την προσωπικότητά τους και συχνά επιφέρουν σοβαρές ψυχοσωματικές βλάβες, ακόμη και τον θάνατο. Για τον λόγο αυτό, παρ’ ότι τα κράτη – μέλη παρωθούνται να λάβουν μέτρα προστασίας όλων των θυμάτων της ενδοοικογενειακής βίας, οι δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτή αφορούν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες. Χαρακτηριστικό της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης είναι η αναφορά της στην έμφυλη βία και η έμφαση που αποδίδει στην πρόληψη. Εντελώς ενδεικτικά, στη Σύμβαση προβλέπεται η υποχρέωση των συμβαλλόμενων κρατών να εξασφαλίσουν την κατάρτιση επαγγελματιών που ασχολούνται με τα θύματα της βίας, την υλοποίηση θεραπευτικών προγραμμάτων για τους δράστες εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας και προσβολών της γενετήσιας ελευθερίας, καθώς και να διοργανώνουν δράσεις δημοσιότητας για την κατάργηση των στερεοτύπων και την εξασφάλιση του σεβασμού της διαφορετικότητας. Σημαντικές προβλέψεις για την προστασία των θυμάτων επιβάλλουν στα κράτη – μέλη να ενισχύσουν τη μέριμνα που λαμβάνουν για τη στήριξή τους.
Το 2010 αν και υπογράφτηκε από 180 χώρες, η Ελλάδα ακόμη δεν την έχει επικυρώσει. Γι αυτό και η ΧΕΝ συγκέντρωσε υπογραφές από όλη την Ελλάδα (25 κέντρα, σε 13 Περιφέρειες της χώρας) και η πρόεδρός μας, κα Καραβάνου τις παρέδωσε στον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, μέσα στην Βουλή. Συγκεντρώθηκαν 15.000 υπογραφές ενώ από την Ρόδο, όλο το δημοτικό συμβούλιο υπέγραψε! Ελπίζουμε ότι θα προχωρήσει σύντομα και θα υπογραφεί.
