Διοικητικό μπάχαλο και θεσμική θολούρα στη Ρόδο • Ο δήμαρχος διατάσσει ΕΔΕ για πεζογέφυρα που εγκρίθηκε από τις ίδιες τις υπηρεσίες του Δήμου • Η Περιφέρεια στρέφεται στην Εισαγγελέα και καταγγέλλει αυθαίρετη παρέμβαση και θεσμική εκτροπή
Μία πεζογέφυρα στάθηκε αρκετή για να αποκαλυφθεί ένας ολόκληρος μηχανισμός διοικητικής ασυνεννοησίας, θεσμικής απορρύθμισης και αλληλοκατηγοριών.
Στην καρδιά του νέου επεισοδίου βρίσκεται η τοποθέτηση νέας μεταλλικής πεζογέφυρας σε σημείο υψηλής επικινδυνότητας στην περιοχή της Ιαλυσού, στον Τριαντενό ποταμό – εκεί όπου λίγους μήνες πριν, μετά από πλημμυρική καταστροφή, η Περιφέρεια είχε προχωρήσει στην κατεδάφιση αντίστοιχης κατασκευής για να αποτραπούν καταστροφές ανάλογες με εκείνες της θεομηνίας Bora με τραγικές συνέπειες για τους κατοίκους.
Το σκηνικό άλλαξε ριζικά όταν διαπιστώθηκε πως η νέα πεζογέφυρα όχι μόνο δεν τοποθετήθηκε αυθαίρετα από ιδιώτη, όπως αρχικά φημολογήθηκε, αλλά είχε εγκριθεί επισήμως από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων και Υποδομών του Δήμου Ρόδου!!!
Μάλιστα, στο σχετικό έγγραφο με ημερομηνία 7 Απριλίου 2025, η υπηρεσία καθορίζει με σαφήνεια τα σημεία τοποθέτησης των δύο γεφυρών και εγκρίνει την κατασκευή τους «για προσωρινή εξυπηρέτηση» κατά την τουριστική περίοδο.
Αμήχανη αντίδραση από τον Δήμο – ΕΔΕ για… δικές του εγκρίσεις
Απέναντι σε αυτό το ντοκουμέντο, η στάση του δημάρχου Ρόδου κ. Αλέξανδρου Κολιάδη προκαλεί εύλογα ερωτήματα: παρά την επίσημη υπογραφή της υπηρεσίας του Δήμου, ο ίδιος έσπευσε να ανακοινώσει τη διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ), προκειμένου –όπως είπε– να διερευνηθεί αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες.
«Διέταξα τη διενέργεια ΕΔΕ προκειμένου να διερευνηθούν με ακρίβεια οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν σχετικά με την τοποθέτηση προσωρινής πεζογέφυρας από ιδιώτη, σε ξενοδοχειακή μονάδα στην περιοχή της Ιαλυσού. Οι ευθύνες, εφόσον προκύψουν, θα αποδοθούν», έγραψε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος σε δημόσια ανάρτηση.
Η δήλωση αυτή, όμως, έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το περιεχόμενο του εγγράφου έγκρισης, στο οποίο φαίνεται να έχει κοινοποιηθεί και στη γενική γραμματέα του Δήμου (!!!) αλλά και στη νομική υπηρεσία, διαψεύδοντας έτσι κάθε ισχυρισμό περί άγνοιας ή αυθαιρεσίας.
Η Περιφέρεια σε αναμμένα κάρβουνα – Μιλά για θεσμική εκτροπή
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αντέδρασε άμεσα και σφοδρά. Αιφνιδιασμένη από την τοποθέτηση της γέφυρας, την οποία θεωρεί παράνομη, καθώς δεν ζητήθηκε καμία έγκριση ή συνεννόηση με τις αρμόδιες υπηρεσίες της, καταγγέλλει κατάφωρη παραβίαση αρμοδιοτήτων.
Ο περιφερειάρχης κ. Γιώργος Χατζημάρκος χρησιμοποίησε ιδιαίτερα αιχμηρή γλώσσα, κάνοντας λόγο για αυθαίρετη παρέμβαση και θεσμική πρόκληση:
«Το έργο αυτό στήθηκε χωρίς καμία έγκριση από εμάς. Επαναλαμβάνεται μία γέφυρα που κρίθηκε επικίνδυνη και γκρεμίστηκε για λόγους ασφάλειας. Δεν γνωρίζαμε τίποτα. Αυτό είναι ακραίο», ανέφερε σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.
Ο ίδιος δήλωσε ότι εστάλη ήδη κλιμάκιο μηχανικών της Περιφέρειας για αυτοψία και καταγραφή της κατάστασης.
Ποιος έχει αρμοδιότητα; – Το ερώτημα που (δεν) απαντήθηκε ποτέ
Η υπόθεση φέρνει ξανά στην επιφάνεια ένα διαχρονικό πρόβλημα στο δημόσιο: την ασάφεια και τις αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων. Ενώ η Περιφέρεια είναι υπεύθυνη για τα υδραυλικά έργα και την οριοθέτηση των ρεμάτων, ο Δήμος δηλώνει αρμόδιος για την εξυπηρέτηση της τοπικής κυκλοφορίας και την τουριστική υποδομή. Αυτό το διοικητικό γκρίζο πεδίο λειτουργεί σαν πρόσφορο έδαφος για αποφάσεις χωρίς συνεννόηση, χωρίς διαφάνεια και –τελικά– χωρίς ασφάλεια.
Η ουσία, όμως, παραμένει: η προηγούμενη γέφυρα κρίθηκε επικίνδυνη και κατεδαφίστηκε ακριβώς επειδή είχε λειτουργήσει ως φράγμα στη ροή του ποταμού, συμβάλλοντας στις καταστροφικές πλημμύρες του Δεκεμβρίου 2024. Η νέα κατασκευή βρίσκεται στο ίδιο ακριβώς σημείο, ενώ ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η οριστική μελέτη διευθέτησης του Τριαντενού ποταμού.
Ταρασλιάς: “Δεν νοείται άγνοια του νόμου”
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Περιφέρειας, κ. Κώστας Ταρασλιάς, ήταν κατηγορηματικός:
«Οι αρμοδιότητες είναι σαφείς. Δεν νοείται άγνοια του νόμου από τον Δήμο. Ούτε μπορούν οι καιρικές συνθήκες να καθορίζουν τις αρμοδιότητες. Υπάρχουν κανόνες και πλαίσιο. Όταν αυτοί παραβιάζονται, τότε η δικαιοσύνη είναι μονόδρομος».
Ο ίδιος υπενθύμισε πως μετά τη θεομηνία Bora, ο Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας είχε χαρακτηρίσει την περιοχή επικίνδυνη, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε κατασκευή χωρίς μελέτη εγκυμονεί νέους κινδύνους.
Το έγγραφο-κλειδί και το κενό ευθύνης
Το επίμαχο έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων του Δήμου, παρότι εγκρίνει την κατασκευή, διαχωρίζει τις ευθύνες: «Η υπηρεσία μας εγκρίνει μόνο τις θέσεις των δύο πεζογεφυρών και ουδεμία ευθύνη φέρει για τα υλικά ή τον τρόπο κατασκευής». Δηλαδή, εγκρίνει χωρίς να εποπτεύει – και χωρίς να εξασφαλίζει όρους ασφάλειας ή στατικότητας.
Αυτό το μοντέλο “εγκρίνω-χωρίς-να-υπογράφω” αποτυπώνει με ακρίβεια το πώς λειτουργεί η δημόσια διοίκηση σε αρκετές περιπτώσεις: αφαιρεί ευθύνη από εκείνους που αποφασίζουν, μετακυλίοντάς την σε άλλους – ή στο… πουθενά.
Εγγραφο φωτιά από τη Γενική Διεύθυνση Υποδομών της Περιφέρειας
Στο μεταξύ χθες η Γενική Διεύθυνση Υποδομών της Περιφέρειας επέδωσε στην εταιρεία εντολή άρσης αυθαίρετης κατασκευής, εντός της κοίτης του Τριαντενού ποταμού Ιαλυσού Ρόδου.
Τονίζει πως μετά από αυτοψία διαπιστώθηκαν εργασίες αυθαίρετης κατασκευής μεταλλικής πεζογέφυρας- πρόσβασης στο ξενοδοχείο και πως η πεζογέφυρα καταλαμβάνει δημόσιο χώρο και διασχίζει εγκαρσίως τον Τριαντενό ποταμό.
Καθιστά σαφές ότι η κατασκευή γεφυρών εξαιρείται μεν από την οριοθέτηση Υδατορέματος, προϋποθέτει δε ότι τα σχετικά έργα συνοδεύονται από υδραυλική μελέτη με την οποία καθορίζονται οι γραμμές πλημμύρας για συγκεκριμένη περίοδο επαναφοράς και εντοπίζονται οι επιπτώσεις από την κατασκευή των έργων, στην ομαλή ροή των πλημμυρικών παροχών.
Στην περίπτωση αυτή η πάκτωση των ακρόβαθρων των γεφυρών, υλοποιείται έξω από τις εν λόγω γραμμές πλημμύρας.
Στα υδατορέματα που οι οριογραμμές τους δεν έχουν καθοριστεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις μπορεί, κατ’ εξαίρεση, ύστερα από αίτημα του ενδιαφερόμενου για έκδοση οικοδομικής άδειας δόμησης πλησίον αυτών, να γίνει προσωρινή οριοθέτηση αυτών από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης με την επιφύλαξη της προβλεπόμενης στην παράγραφο 4 του άρθρου 3. Σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχος και η θεώρηση τόσο της ανωτέρω υδραυλικής μελέτης όσο και του τοπογραφικού διαγράμματος με τις προτεινόμενες γραμμές πλημμύρας, πραγματοποιείται από την Τεχνική Υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, η οποία και ενημερώνει και τη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Εν προκειμένω, σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στην Υπηρεσία μας, στο συγκεκριμένο σημείο δεν προκύπτει να υπάρχει εγκεκριμένη υδραυλική μελέτη.
Τελικά, ποιος λογοδοτεί;
Η κίνηση του δημάρχου να παραπέμψει σε ΕΔΕ την ίδια του την υπηρεσία, δημιουργεί το εξής παράδοξο: ο Δήμος καλείται να ελέγξει τον εαυτό του, για κάτι που έχει ήδη υπογράψει, κοινοποιήσει και εφαρμόσει. Αν δεν πρόκειται για καθαρή πολιτική υπεκφυγή, τότε σίγουρα αποτελεί επικοινωνιακή απόπειρα διαχείρισης μίας τραγικής υπόθεσης, την ώρα που το θεσμικό πλαίσιο και η δημόσια ασφάλεια εκκρεμούν.
Η Ρόδος βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο για λόγους που ελάχιστη σχέση έχουν με τον τουρισμό. Μία πεζογέφυρα αποδείχθηκε αρκετή για να διαλύσει το προσωπείο της συνεννόησης ανάμεσα σε Δήμο και Περιφέρεια και να ξεγυμνώσει τον πραγματικό κατακερματισμό ευθυνών που χαρακτηρίζει τη δημόσια διοίκηση.
Το ερώτημα παραμένει επίμονο: ποιος έστησε τη γέφυρα – και ποιος την άφησε να στηθεί; Γιατί αυτό που βλέπουμε, δεν είναι απλώς μία μεταλλική κατασκευή, αλλά μία γέφυρα πάνω από τους νόμους, τις αρμοδιότητες και –κυρίως– τη λογική.
Γιατί δεν μοιράζουν την διαφορά; ο ιδιότης χρειάζεται τη γέφυρα το καλοκαίρι που Δεν βρέχει και ο Δήμος τον Χειμώνα, που βρέχει άρα μπορεί να φτιαχτεί μια κινητή γέφυρα που να ανοιγοκλείνει , και είναι όλοι ευχαριστημένοι
Ανεξαρτήτως των (αν-)αρμοδιοτήτων των Υπηρεσιών και του καθορισμού των γραμμών πλημμύρας, θα έπρεπε μάλλον να ανησυχούμε για το γεγονώς ότι μια οφθαλμοφανώς επικίνδυνη κατασκευή τοποθετήθηκε σε πολυσύχναστο δημόσιο χώρο. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στη γεφυροποιία για να καταλάβει ότι ή έδραση των μεταλλικών δοκών στα τοιχώματα εγκιβωτισμού του ρέματος είναι απολύτως ανεπαρκής και η ‘γέφυρα’ πιθανότατα θα καταρρεύσει σε ενδεχόμενο σεισμού ή πλημμύρας ή τυχαίας σύγκρουσης με κάποιο όχημα. Υπάρχει στατική μελέτη; Από ποιόν υπεγράφη και ποιός την έλεγξε;