• Άδεια στην Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στο πλαίσιο πενταετούς προγράμματος (2021-2025) υπό τη διεύθυνση της Αγγελικής Σίμωσι και του καθηγητή Lorenz Baumer • Ροδιακής κατασκευής, τον ανακάλυψαν το 1900 Συμιακοί ναυτικοί που ψάρευαν σφουγγάρια βορειοδυτικά του νησιού
Επέκταση σε νέα ερευνητικά πεδία στη θαλάσσια περιοχή που ανακαλύφθηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, χορήγησε εκ νέου το υπουργείο Πολιτισμού στην Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή, αναζητώντας περαιτέρω στοιχεία είτε μέρη του υπολογιστή της αρχαιότητας, στο πλαίσιο πενταετούς προγράμματος υπό τη διεύθυνση της Αγγελικής Σίμωσι, επίτιμης διευθύντριας Αρχαιοτήτων και του καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Lorenz Baumer.
Σημειώνεται ότι τον μηχανισμό ροδιακής κατασκευής ανακάλυψαν το 1900 Συμιακοί ναυτικοί, που ψάρευαν σφουγγάρια βορειοδυτικά του νησιού.
Αντίγραφο του μνημείου με τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, κατασκευασμένο από ορείχαλκο από τον Κώστα Κοτσανά, τοποθετήθηκε πρόσφατα στο Θέρμαι με χρηματοδότηση του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών «Παιδεία» του Κονέκτικατ, με πρόεδρο τον καθηγητή Ηλία Τομάζο.
Νέος γύρος ερευνών
Χορηγούμε στην Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή άδεια για συνέχιση, κατά το 2025, της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας στο ναυάγιο των Αντικυθήρων, στο πλαίσιο πενταετούς προγράμματος (2021-2025) υπό τη διεύθυνση της κας Αγγελικής Σίμωσι, επίτιμης διευθύντριας Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και του καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Lorenz Baumer. Kατά το 2025 θα επεκταθούν υφιστάμενες ανασκαφικές τομές στη Θέση 1 της «Περιοχής Α» (πεδία Ε130-Ε131), θα διανοιχτούν νέες (πεδία F130-F131, C129-D129), θα γίνουν διερευνητικές τομές στη Θέση 5 και θα συνεχιστεί η επιφανειακή έρευνα στις περιοχές «Α» και «Β». Η άδεια παραχωρείται σύμφωνα με το αίτημα και με τους ακόλουθους όρους: Να εξασφαλισθεί η παρουσία εντός της ερευνητικής ομάδας ενός κατ΄ελάχιστον καταδυόμενου αρχαιολόγου ικανού να καταδυθεί και να εργαστεί στα βάθη, στα οποία προβλέπονται οι ανασκαφικές επεμβάσεις και ανελκύσεις υλικού. Η έρευνα να πραγματοποιηθεί υπό την εποπτεία εκπροσώπων της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, προς τους οποίους να παρασχεθούν τυχόν αναγκαίες διευκολύνσεις, κατόπιν συνεννόησης με την εν λόγω Εφορεία. Τα ευρήματα, που θα ανελκυστούν να μεταφερθούν και να παραδοθούν με ευθύνη της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής προς συντήρηση και φύλαξη στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Σε περίπτωση που σχεδιάζεται ή προκύψει κατά την πρόοδο της έρευνας η ανέλκυση ευρημάτων μεγάλου αριθμού ή όγκου, να προηγηθεί ενημέρωση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, ώστε να γίνει ο απαιτούμενος προγραμματισμός για την υποδοχή τους από το Τμήμα Συντήρησης της Εφορείας. Το κόστος της συντήρησης των ευρημάτων και η τυχόν αγορά ειδικού εξοπλισμού ή αναλώσιμων που θα ανακύψουν, θα βαρύνουν τον προϋπολογισμό της έρευνας. Κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ερευνητικού προγράμματος να προωθηθεί η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της ερευνητικής περιόδου 2014-2019, με τρόπο ώστε να διασφαλίζονται πλήρως τα επιστημονικά δικαιώματα μελέτης και δημοσίευσης του επιστημονικού κλιμακίου, που διενεργούσε μέχρι το 2019 την υποβρύχια έρευνα πεδίου. Ένα από τα σημαντικά στοιχεία που επισημαίνει η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι σε περίπτωση ανακοίνωσης στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης/Διαδίκτυο των αποτελεσμάτων της έρευνας, να προηγηθεί γραπτή ενημέρωση συνοδευόμενη από ενδεικτικό εποπτικό υλικό.
Η ανακάλυψή του από Συμιακούς σπογγαλιείς το 1900
«Ανήκε εις ένα πλοίον της αρχαιότητος το οποίον εβυθίσθη εις τα Αντικύθηρα τον πρώτον π.Χ. αιώνα ενώ μετέφερεν εις την Ρώμην από διάφορα σημεία της Ελλάδος αναρπαγέντας καλλιτεχνικούς θησαυρούς.(…)Η ανεύρεσίς του είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Εις τας 6 Νοεμβρίου του 1900 ένα σπογγαλιευτικόν πλοίον από την Σύμην του Φωκά Λενδιακού, με κυβερνήτην τον Δ. Κοντόν και πλήρωμα δώδεκα ναύτας και επτά δύτας, ενώ εψάρευε εις τη Βορειοδυτικήν ακτήν της νήσου ανεκάλυψε εις βάθος 35 οργυιών σωρείαν από μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα, σκεπασμένα με τεραστίους βράχους, όστρακα και φύκια, από τα οποία και ενείλκυσε μερικά». Οι καλοί αυτοί Έλληνες ναυτικοί, με αφάνταστον αφιλοκέρδειαν, απέστειλαν όσα ανείλκυσαν εις το Υπουργείον της Παιδείας και εζήτησαν να σταλή ένα πλοίον με ισχυρά βαρούλκα, διότι, όπως ανέφεραν τα αρχαία αντικείμενα ήσαν σωριασμένα εις τον βυθόν, το ένα πάνω στο άλλο, δίπλα εις τα συντρίμματα ενός πλοίου, και σκεπασμένα από μεγάλους βράχους» έγραφε το πρώτο τηλεγράφημα για την ανακάλυψη του Μηχανισμού. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, που φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο διεθνών ερευνών.
Γλυπτό για τους Συμιακούς που ανακάλυψαν τον Μηχανισμό
Σημειώνεται τέλος, ότι την 8η Μαΐου 2024, κατά τον εορτασμό της επετείου παράδοσης των δυνάμεων του άξονα στους συμμάχους, ο δήμαρχος Σύμης Λευτέρης Παπακαλοδούκας ζήτησε από τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, Γιώργο Χατζημάρκο, να στηθεί ένα γλυπτό στη Σύμη προς τιμήν των Συμιακών που ανέλκυσαν τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων και σύμφωνα με όσα δήλωσε στη «δ» ο κ. Παπακαλοδούκας, έγινε αποδεκτό από τον περιφερειάρχη και η ΠΝΑι έχει αναλάβει τη διαδικασία ανάθεσης και κατασκευής του μνημείου που θα στηθεί στο παραλιακό μέτωπο του νησιού.
