Του Πέτρου Κατσάκου
Φορούσε μια κόκκινη μπλούζα και παλιά αθλητικά παπούτσια. Ήταν δεν ήταν 15 χρονών. Ένα μικρό αγόρι από τη Σομαλία. Το άψυχο κορμί του ήταν εκεί, πάνω στο κρεβάτι του νεκροθάλαμου στο νοσοκομείο της Λέρου. Βρεγμένο, παγωμένο, νεκρό. Τα χέρια του ήταν σφιγμένα σε γροθιές. Αυτό το πνιγμένο αγόρι δεν έχει όνομα. Είναι απλώς και μόνο ένας πνιγμένος «λαθρομετανάστης». Ένας αριθμός που προστίθεται στους χιλιάδες νεκρούς, διωγμένους από τη γη τους. Μια κόκκινη μπλούζα, που το χρώμα της θά ‘μεινε μόνο στα μάτια της μάνας του, όταν τον αποχαιρετούσε στη χώρα του. Και το μακρύ του δύσκολο ταξίδι κατέληξε εδώ. Στα σκοτεινά νερά της θάλασσάς μας. Δίπλα σε ένα άλλο δωμάτιο τα αυτιά δεν αντέχουν το σπαρακτικό θρήνο μιας μάνας. Ο άνδρας της και το ενός έτους παιδί της αγνοούνται. Χάθηκαν μέσα στα κύματα του Αιγαίου. Η μάνα παραμιλά για το αρκουδάκι που κράταγε το μωρό της. Έσφιγγε το αρκουδάκι και έκλαιγε στους ώμους του πατέρα του, ώσπου χάθηκαν και οι δύο. Σταμάτησε το κλάμα του μωρού. Και έμεινε ο θρήνος της μάνας να ταράζει τη γαλήνη του πολιτισμένου μας κόσμου.
Λέρος 2015. Αποσπάσματα από το ημερολόγιο της προσφυγιάς. Καθημερινές σκηνές πόνου σε ένα μικρό νησί που καλείται να σηκώσει στους ώμους του ένα βαρύ ανθρώπινο φορτίο δυστυχίας και απόγνωσης. «Εκατοντάδες προσφύγων καταφθάνουν φέτος από τη Συρία. Διωκόμενοι, ανέστιοι, σύγχρονοι ικέτες, δραπετεύουν από μια φρικιαστική εμφύλια διαμάχη, που αφήνει πίσω της χιλιάδες νεκρούς, ρίχνονται στο άγνωστο, έρμαια στα χέρια σύγχρονων δουλεμπόρων, για να σώσουν τις ζωές των παιδιών τους», περιγράφει στην “Αυγή” η Ματίνα Κατσιβέλη και συμπληρώνει πως «παρά τις ξεκάθαρες ευρωπαϊκές οδηγίες και εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών για τη ραγδαία αύξηση του προσφυγικού κύματος από τη Συρία και παρά τις συστάσεις στην Ελλάδα να είναι προετοιμασμένη για την υποδοχή των προσφύγων, τίποτε απολύτως δεν έγινε από την πλευρά του ελληνικού κράτους». Τους τελευταίους μήνες τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου βρέθηκαν και πάλι αντιμέτωπα, εκτός όλων των άλλων, με κύματα απελπισμένων και ταλαιπωρημένων ανθρώπων για την υποδοχή των οποίων ουδεμία μέριμνα είχε υπάρξει. Από τη Λέρο μόνο, αυτό το μικρό νησί της παραμεθορίου, έχουν ήδη περάσει κατά τους τελευταίους τρεις μήνες 560 άτομα, στη συντριπτική τους πλειοψηφία Σύροι. Μεταξύ τους βρίσκονται πολλές οικογένειες, γυναίκες ηλικιωμένες, έγκυοι γυναίκες, βρέφη και μικρά παιδιά, που στοιβάζονται όλοι μαζί υπό άθλιες συνθήκες, σ΄ ένα κρατητήριο που μπορεί να φιλοξενήσει μόνο 6 άτομα. Πριν να καταλήξουν στο κρατητήριο παραμένουν για μια ή και περισσότερες μέρες στην αυλή του Λιμεναρχείου, το οποίο εκτός του ότι δεν έχει χώρο για στέγαση δεν έχει και κονδύλια για σίτιση. Από το 2012 και λόγω της φτωχοποίησης μεγάλου τμήματος της κοινωνίας, μια ομάδα ενεργών πολιτών της Λέρου δημιουργεί το «Δίκτυο Αλληλεγγύης Λέρου» και αναλαμβάνει δράσεις, πλέον της φροντίδας των προσφύγων, το οποίο πλαισιώθηκε από πολλούς πολίτες.
«Εδώ και δύο μήνες χρησιμοποιούμε το μικρό κτήριο ‘Βίλλα Άρτεμις’, που η παράδοσή του είχε καταντήσει σαν το Γιοφύρι της Άρτας. Το παραλάβαμε εμείς, το Δίκτυο, γιατί κανείς δεν ήθελε να αναλάβει την ευθύνη. Το Δίκτυο φροντίζει για την αγορά καθαριστικών, εξοπλισμού σε κουβέρτες, στρώματα κ.λπ. Το χρησιμοποιεί, όμως, μόνο το Λιμεναρχείο γιατί η Αστυνομία αρνείται. Επικαλούνται ελλείψεις στο προσωπικό. Έτσι, όταν είναι στην αρμοδιότητα της Αστυνομίας, στοιβάζονται σε ένα κελί των 6-7 ατόμων 30 – 40 άνθρωποι και στις σκάλες άλλοι τόσοι» λέει το μέλος του Δικτύου Ματίνα Κατσιβέλη. Τα μέλη του Δικτύου φροντίζουν για το πρόχειρο φαγητό το πρωί, ρούχα, παπούτσια, πάνες μωρών και όλα τα απαραίτητα είδη, καθώς και για τη στοιχειώδη ενημέρωση των προσφύγων για το άσυλο κ.λπ. Επίσης εθελοντές γιατροί αντιμετωπίζουν τα ιατρικά περιστατικά και φροντίζουν, εάν χρειάζεται, την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο του νησιού.
Την ώρα που δήμαρχοι και τουριστικοί παράγοντες αγωνιούν για την υποβάθμιση του προϊόντος τους λόγω της εξαθλιωμένης εικόνας προσφύγων και μεταναστών που «λερώνουν» τις ομορφιές των νησιών, μια ομάδα πολιτών στη Λέρο υψώνει τη φωνή της αλληλεγγύης πάνω από τα κέρδη και την καλοπέραση των τουριστών. «Είναι παρήγορο για την κοινωνία μας το γεγονός ότι έχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο αλληλεγγύης και ότι η ανθρωπιά μας παραμένει, αλλά είναι επίσης σαφές ότι η εθελοντική προσφορά δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού και την έλλειψη υποδομών από το κράτος» επισημαίνουν τα μέλη του Δικτύου της Λέρου, που εκτός των δικών τους δυνάμεων στηρίζεται και σε ένα συγκινητικό κύμα αλληλεγγύης πολιτών και οργανώσεων από όλη την Ελλάδα. «Μόνο το τελευταίο διάστημα έχουν φθάσει στην αποθήκη του Δικτύου περίπου 700 δέματα με ρουχισμό και είδη πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες», τονίζει ο Πάνος Ροζάκης, καθώς το Δίκτυο αγωνίζεται με τις περιορισμένες του δυνάμεις να αντεπεξέλθει στην ανθρωπιστική κρίση που σχεδόν κάθε νύχτα τα κύματα ξεβράζουν στις ακτές της Λέρου. «Καταγράφουμε ανάγκες και προσπαθούμε με τη βοήθεια των πολιτών του νησιού αλλά και όλης της Ελλάδας να καλύψουμε βασικές ανάγκες και όσο έξω από την πόρτα μας υπάρχουν δέματα, αντέχουμε» απαντούν τα μέλη του Δικτύου σε όσους στέλνουν σχεδόν καθημερινά βοήθεια στη Λέρο. «Είναι φορές που θέλουμε να γυρίσουμε την πλάτη μας πολύ νωθρά στον όλεθρο, μα μάς γυρίζουν πίσω τα τσακισμένα όνειρα τα στοιβαγμένα σε μια βάρκα και το παράπονο στο βλέμμα ενός παιδιού» είναι τα λόγια των Ανθρώπων της Λέρου, που είθε να γίνουν οδηγός ελπίδας και αισιοδοξίας στις δύσκολες αυτές μέρες.
avgi.gr
