«Η ευρωζώνη χρειάζεται αναμόρφωση» – Ανατρέπονται τα δεδομένα τα οποία θεωρούνταν σταθερά, σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου Οικονομικής Ερευνας
Η έκθεση του Κέντρου Οικονομικής Ερευνας της Ευρώπης την οποία κατέθεσε ο πρόεδρός του Μίκαελ Σρέντερ στο γραφείο του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ την περασμένη Δευτέρα έχει στοιχεία τα οποία «δείχνουν να ανατρέπουν δεδομένα τα οποία η Κομισιόν και ο ευρύτερος ευρωπαϊκός χώρος θεωρούσαν σταθερά» δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ στις Βρυξέλλες, ο οποίος διάβασε το εισαγωγικό σημείωμα της 86σέλιδης έκθεσης. Αλλη ευρωπαϊκή πηγή περιορίστηκε σε έναν χαρακτηρισμό ο οποίος κάθε άλλο παρά αισιοδοξία δημιουργεί: «απογοητευτικές» οι προοπτικές για την οικονομία της Ευρώπης.
Δύο σταθερές
Η Ευρώπη θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε οικονομική κρίση είτε στη «γραμμή διαχωρισμού» κρίσης – ανάπτυξης για περίοδο πέντε ως οκτώ ακόμη ετών – δηλαδή, ως το 2023 – και αυτό με την προϋπόθεση ότι οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ θα συμφωνήσουν, επεξεργαστούν και θέσουν σε εφαρμογή ένα «πρόγραμμα με βαθύ χρονικό ορίζοντα» στη βάση του οποίου θα βρίσκονται δύο «οικονομικές σταθερές»: η διακοπή παροχής δανείων και η με κάθε τρόπο «δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης σε όλον τον χώρο της Ευρώπης» πέραν της ευρωζώνης. Η οποία ευρωζώνη, σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης, «οπωσδήποτε» χρειάζεται «αναμόρφωση με στόχο την ευρύτερη αποδοτικότητα».
Εξάπλωση
Η συνέχιση της κρίσης οδηγεί σε κοινωνικά προβλήματα τα οποία ενώ αρχίζουν να εμφανίζονται σε μια (γεωγραφική) περιοχή της Ευρώπης θα εξαπλώνονται «σε ρυθμούς μη ελεγχόμενους και επιταχυνόμενους» σε όλη την ΕΕ.
Η έκθεση αναφέρει συγκεκριμένα στοιχεία:
– Η αύξηση του ποσοστού ανεργίας των νέων ηλικίας 16-24 ετών στην Ιταλία, όπου το δημόσιο χρέος έφθασε τα 2 τρισ. ευρώ και το 125% του ΑΕΠ, εκτινάχθηκε στο 28% και στην Πορτογαλία στο 22% μεταξύ 2010 και 2013. Αυτό είχε ως συνέπεια τη μετακίνηση προς άλλες (ευρωπαϊκές) χώρες τουλάχιστον 220.000 ανέργων αυτής της ηλικίας, κυρίως προς τη Γερμανία, τη Δανία και τη Σουηδία, δημιουργώντας σε αυτές «πρόβλημα ανεργίας με κοινωνικά και πολιτικά επακόλουθα». Στη Δανία, λ.χ., στην τριετία αυξήθηκε η «πραγματική ανεργία» από 5,1% σε 6,7% και στη Γερμανία από 6,1% σε 8%.
– Στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο αυξήθηκαν στην τριετία οι αυτοκτονίες ανέργων: στη Γαλλία κατά 14%, στην Ιταλία κατά 38,5% και στην Ελλάδα κατά 41%.
Τα βρετανικά σημάδια
Οι διαπιστώσεις των ερευνητών του Κέντρου CEER συμπίπτουν και με τις αποκαλύψεις για τη Βρετανία οι οποίες βρήκαν δημοσιότητα στη διάρκεια της πρόσφατης προεκλογικής περιόδου.
Οι οκτώ στους δέκα μαθητές των δημόσιων δημοτικών σχολείων υποσιτίζονται και ο ένας στους τέσσερις φθάνει στο σχολείο νηστικός το πρωί. Τα οκτώ στα δέκα νοικοκυριά μισθοβιωτών έχουν περιορίσει τα έξοδα διατροφής τους κατά μέσον όρο 13,3% επειδή οι μισθοί τους «κουρεύτηκαν» κατά 9,6% ως 21%. Η Βρετανία θεωρείται χώρα πλούσιων κατοίκων και ο πρωθυπουργός της Ντέιβιντ Κάμερον το υπογράμμιζε κατά κόρον ως αποτέλεσμα της πολιτικής του στην προεκλογική εκστρατεία του, αλλά ο μέσος Βρετανός ξοδεύει σήμερα 11% λιγότερα για την «πολιτιστική απόλαυσή» του από ό,τι το 2013 και 13,3% λιγότερα για τη διατροφή του με προοπτική να τα περιορίσει περισσότερο. Η εφημερίδα «Guardian» προβλέπει ότι στην ερχόμενη δεκαετία η Βρετανία «θα έχει ήδη εισέλθει στα πρόθυρα της γενικής κοινωνικής κρίσης», την οποία θα επιταχύνει και θα οξύνει περισσότερο ενδεχόμενη απομάκρυνση της χώρας από την Ευρώπη.
Ανησυχίες
Η ιστοσελίδα της «Wall Street Journal» έγραψε πρόσφατα ότι το 74% των Ευρωπαίων «ανησυχεί σοβαρά για την οικονομία» – μάλιστα το 26,4% φοβάται για τις καταθέσεις του σε τράπεζες, ακόμη και τις κρατικές. Το 96% των Ιρλανδών πιστεύει ότι «έχει προβλήματα» η οικονομία τους. Τα αντίστοιχα ποσοστά για άλλες χώρες της ΕΕ είναι εξίσου ή και περισσότερο εντυπωσιακά: το 99% των Ισπανών, το 93% των Ούγγρων, το 92% των Ιταλών και το 100% (!) των Ελλήνων βλέπουν την οικονομία της χώρας τους να κλυδωνίζεται.
Relaxing news
Αυξήθηκαν οι πολυεκατομμυριούχοι
Ευτυχώς υπάρχουν και κάποια «ανακουφιστικά νέα» (relaxing news) απο το Ευρωβαρόμετρο.
Οι Σουηδοί, οι Δανοί, οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί αισιοδοξούν, σε ποσοστό 55% ως 83%, ότι «η κρίση πήρε ήδη κατεύθυνση προς το τέρμα της».
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση αυξήθηκε ο αριθμός των πολυεκατομμυριούχων κατά 1,1% το 2014 σε σχέση με το 2013. Το ποσοστό είναι ασήμαντο σε σύγκριση με αύξηση κατά 4,4% στις ΗΠΑ, 5,1% στην Απω Ανατολή και κατά 8,1% στα κρατίδια και τα βασίλεια της Αραβικής Χερσονήσου, αλλά ειναι ενδεικτικό των ημερών μας.
Αισιοδοξούν και οι Κινέζοι. Κατά την «China Daily» μόνο ο ένας στους 1.360 έχει «κάποιους δισταγμούς» για την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του ενώ περισσότεροι από 86 εκατ. Κινέζοι πιστεύουν ότι «στα επόμενα 3-5 χρόνια» θα γίνουν αν όχι πολυεκατομμυριούχοι, τουλάχιστον «πολύ εύποροι».
Ευρωζώνη
Σκωτσέζικο ντους με την οικονομία
Επαμφοτερίζοντα οικονομικά στοιχεία που αφορούν τη ζώνη του ευρώ ανακοινώθηκαν την περασμένη Τετάρτη, γεγονός που υποδηλώνει ότι η πορεία ανάκαμψης των 19 χωρών που μοιράζονται το κοινό νόμισμα δεν είναι αδιαμφισβήτητη και ανέφελη. Διότι, ενώ από τη μία πλευρά προδιαγράφονται ισχυρές προοπτικές εξόδου των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από την κρίση, από την άλλη καταγράφεται μια διστακτικότητα των Ευρωπαίων να αυξήσουν την κατανάλωσή τους.
Συγκεκριμένα ο σύνθετος δείκτης της εταιρείας ερευνών Markit που αποτυπώνει τις προθέσεις των στελεχών των επιχειρήσεων να προχωρήσουν σε επενδύσεις κατεγράφη στο 53,9 τον Απρίλιο, ενώ τον Μάρτιο ήταν 54 (πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 11 μηνών) και ενώ οι αναλυτές ανέμεναν να υποχωρήσει στο 53,5. Σημειωτέον ότι κάθε ένδειξη πάνω από το 50 υποδηλώνει ανάπτυξη του βιομηχανικού τομέα, ενώ κάθε ένδειξη κάτω από το 50 υποδηλώνει συρρίκνωση.
«Το γεγονός ότι ο βιομηχανικός κλάδος της ευρωζώνης διατήρησε την αναπτυξιακή ορμή του τον μήνα που πέρασε ισοδυναμεί με ένα δυναμικό ξεκίνημα του δευτέρου τριμήνου του έτους και υπόσχεται περισσότερες καταγραφές στα βιβλία παραγγελιών των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων» δήλωσε στο Reuters ο Κρις Γουίλιαμσον, επικεφαλής οικονομολόγος της Markit.
Δυστυχώς υπάρχει και μια αρνητική ανάγνωση των καλών αυτών νέων για την ευρωπαϊκή βιομηχανία: το ότι οι επιχειρήσεις καταφέρνουν να συμπληρώνουν με ικανοποιητικό ρυθμό τα βιβλία παραγγελιών τους επειδή ρίχνουν διαρκώς τις τιμές. Ο σύνθετος δείκτης τιμών της Markit ενισχύθηκε στο 49,2 τον Απρίλιο από το 48,9 που ήταν τον Μάρτιο, αλλά παραμένει εδώ και τρία ολόκληρα χρόνια κάτω από το 50 – κάτι που υποδηλώνει αποπληθωρισμό.
Καταναλωτικοί δισταγμοί
Τα ανησυχητικά νέα για το ηθικό των καταναλωτών ήρθαν από την επίσημη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, τη Eurostat. Τα στοιχεία έδειξαν ότι οι λιανικές πωλήσεις στην ευρωζώνη υποχώρησαν κατά 0,8% τον Μάρτιο συγκριτικά με τον Φεβρουάριο, αν και ενισχύθηκαν κατά 1,6% συγκριτικά με τον Μάρτιο του 2014. Πρόκειται για την πρώτη πτώση των πωλήσεων που καταγράφεται σε μηνιαία βάση από τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η πτώση των λιανικών πωλήσεων κατεγράφη παρά την ισχυρή ανάκαμψη που σημείωσε ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Μάρτιο – πρόκειται για τον δείκτη που αποτυπώνει το ηθικό των καταναλωτών. Εν μέρει το παράδοξο αυτό εξηγείται από τη μεγάλη πτώση στις πωλήσεις των καυσίμων αυτοκινήτων, που υποχώρησε κατά 2,7% τον Μάρτιο λόγω της ανάκαμψης των τιμών που παρατηρείται από τις αρχές του έτους.
Το ΒΗΜΑ