Ο στρατηγός εν αποστρατεία και πρώην πρόεδρος της Τουρκίας (1982-1989), ο οποίος κατέλαβε την εξουσία με το στρατιωτικό πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980, Κενάν Εβρέν, απεβίωσε σε ηλικία 97 ετών, το Σάββατο 9/5, όπως μετέδωσε το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή.
Ο Εβρέν, ο οποίος νοσηλευόταν σε στρατιωτικό νοσοκομείο στην Άγκυρα από το 2012, ήταν για πολλούς ένα πρόσωπο που συμβόλιζε την κυριαρχία του στρατού στα τουρκικά πολιτικά πράγματα για το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης τουρκικής ιστορίας. Η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί πρόσφατα και η αναπνευστική του λειτουργία υποστηριζόταν μηχανικά.
Ο ίδιος ήταν ο πρώτος πραξικοπηματίας, ο οποίος δικάστηκε στην Τουρκία, για “εγκλήματα κατά του κράτους” και καταδικάστηκε το 2014 σε ισόβια κάθειρξη.
Στο πραξικόπημα του Εβρέν, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν, περίπου 250.000 αντιμετώπισαν δικαστικές διώξεις, 50 κρατούμενοι εκτελέστηκαν, δεκάδες άλλοι πέθαναν στις φυλακές λόγω των άγριων βασανιστηρίων και δεκάδες χιλιάδες Τούρκοι εξορίστηκαν.
Τριάντα και πλέον χρόνια αργότερα, όταν διώχθηκε από τη δικαιοσύνη, ο Κενάν Εβρέν έδειξε την ίδια παντελή απουσία μεταμέλειας ενώπιον των δικαστών.
“Αν μπορούσαμε να το ξανακάνουμε, θα επαναλαμβάναμε ακριβώς την ίδια επιχείρηση. Δεν έχω καμιά απολύτως τύψη”, είχε δηλώσει τον Νοέμβριο του 2013 ο παλαιός αξιωματικός, που άρχισε την καριέρα του το 1938, στο Πυροβολικό, πολέμησε στην Κορέα, έλαβε τον βαθμό του στρατηγού το 1974, ανέλαβε αρχηγός της 4ης Στρατιάς ή Στρατιάς του Αιγαίου το 1976 και αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων το 1978.
Μετά τις βουλευτικές εκλογές του 1983, ο στρατηγός ανέλαβε πρόεδρος της δημοκρατίας, αξίωμα στο οποίο παρέμεινε ως το 1989, όταν αποσύρθηκε από την πολιτική ζωή για να αφοσιωθεί στη ζωγραφική στη βίλα του στο παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο Μαρμαρίς, απέναντι στη Ρόδο.
Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που ήταν αποφασισμένος να υποτάξει τον στρατό, αναθεώρησε το Σύνταγμα το 2010 και ο Εβρέν έχασε την ασυλία του. «Θα προτιμούσα να αυτοκτονήσω παρά να δικαστώ», είχε πει με στόμφο ο απόστρατος αξιωματικός πριν από την προσαγωγή του σε δίκη το 2011, χωρίς βέβαια να κάνει ποτέ την απειλή αυτή, πράξη.
