Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ετήσια καταγραφή εισερχομένων ασθενών στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του ΓΝ Ρόδου για το 2021, όπως παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου από την κα Ελένη Τσακίρη, νοσηλεύτρια.
Αναλυτικότερα: Τα τελευταία έτη παρατηρείται διεθνώς έντονη δραστηριοποίηση με στόχο τη βελτίωση της παροχής της επείγουσας φροντίδας. Μέσα από τις υπηρεσίες επείγουσας φροντίδας διαμορφώνεται η πρώτη εντύπωση του ασθενή/ πολίτη για ολόκληρο το νοσοκομειακό σύστημα.
Όσον αφορά στο τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ), ειδικότερα, σύμφωνα με τα standards ποιότητας, επιτυχημένο είναι ένα ΤΕΠ όταν σαφώς παρέχει άριστη επείγουσα φροντίδα, αλλά και όταν επιπλέον συμβάλλει στη βελτίωση της εικόνας και της φήμης του νοσοκομείου, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν στις επισκέψεις στα ΤΕΠ. (Λάμπρου, 2005).
Πρωταρχικός σκοπός της ανάλυσης είναι η καταγραφή του συνολικού αριθμού των επισκέψεων στα ΤΕΠ για την αποτύπωση εικόνας της λειτουργίας τους, η ανάλυση και η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με τους εισερχόμενους ασθενείς και τους επαγγελματίες υγείας. Ειδικότερα, παρουσιάζεται:
1) Το σύνολο των εισερχόμενων ασθενών ανά μήνα
2) Ο αριθμός εισερχόμενων ασθενών ανά ημέρα
3) Τα περιγραφικά μέτρα που προκύπτουν μέσα από τη στατιστική ανάλυση, σχετικά με το φύλο, το μέσο όρο ηλικίας, τη θνητότητα
4) Η κίνηση των ασθενών και συγκεκριμένα οι κλινικές που εισήχθησαν
5) Ο αριθμός των τουριστών και
6) Ελλήνων (διακομιδών) από νησιά της Δωδεκανήσου και Κυκλάδων
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία για την έκβαση των ασθενών αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών γιατί ανασύρουν ανεπάρκειες ή και ελλείψεις κυρίως στο ανθρώπινο δυναμικό που στελεχώνει το ΤΕΠ, προβλήματα συντονισμού της φροντίδας (μεγάλοι χρόνοι αναμονής) όπου κρίνεται αναγκαία η ανεύρεση λύσεων για την περιφρούρηση της ασφάλειας των ασθενών, την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τη βελτίωση της ποιότητας.
Για τη συλλογή και την καταμέτρηση του αριθμού των επισκέψεων στα ΤΕΠ, χρησιμοποιήθηκαν τα βιβλία καταγραφής των εισερχόμενων ασθενών από το ιατρικό προσωπικό, όπου αναγράφεται η ώρα και η ημερομηνία προσέλευσης του ασθενή στο τμήμα, τα συμπτώματα ή η διάγνωση, δημογραφικά στοιχεία (τόπος διαμονής, διεύθυνση), κλινικές πληροφορίες και η έκβαση της φροντίδας (αν εξήλθαν με οδηγίες εξόδου η αν εισήχθησαν σε κλινική).
Αποτελέσματα
Το 2021 ο συνολικός αριθμός των επισκέψεων στα ΤΕΠ ανήλθε στους 28.060 ασθενείς. Εάν μετατραπεί ο ανωτέρω αριθμός σε ποσοστό αναλογικά με τον υπολογιζόμενο πληθυσμό της Ρόδου (123.304 σύμφωνα με τα αποτελέσματα ΕΛΣΤΑΤ 2020), διαπιστώνουμε ότι ένα αδρό μέσο ποσοστό της τάξεως 23% του πληθυσμού της Ρόδου ζητά την παροχή «επείγουσας» φροντίδας, από τα ΤΕΠ του νοσοκομείου της Ρόδου. Παρατηρείται εντυπωσιακή αύξηση των εισερχόμενων ασθενών τους καλοκαιρινούς μήνες, περίπου 40% σε σχέση με την υπόλοιπη περίοδο του έτους.
Όσον αφορά στον μέσο όρο εισερχόμενων ασθενών ανά ημέρα, ξεκινώντας τον Ιανουάριο με 49 ασθενείς, τους καλοκαιρινούς μήνες ανήλθε στους 101 ανά ημέρα. Σχετικά με το φύλο δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στους άνδρες (55%) και στις γυναίκες (45%). Ο μέσος όρος ηλικίας των εισερχόμενων ασθενών στα ΤΕΠ ήταν τα 42,5 έτη. Ο μέσος όρος ηλικίας ανά μήνα κυμαινόταν από 38 έως 50 έτη. Η επικρατέστερη μέση τιμή ηλικίας ήταν τα 45 έτη. Σχετικά με την έκβαση της φροντίδας (αποτελέσματα έκβασης), το 73,4% (20.611) των εισερχόμενων ασθενών εξήλθαν με οδηγίες εξόδου. Οι υπόλοιποι ασθενείς εισήχθησαν σε κλινικές.
Οι περισσότερες εισαγωγές αφορούσαν στη Β’ Παθολογική κλινική (1413), στην Καρδιολογική (638), στη Μονάδα Εμφραγμάτων (626), στη Β’ Χειρουργική (593), στην Ορθοπεδική (462), στην Α’ Χειρουργική (352) και στην Ουρολογική κλινική (227). Επιπλέον 406 ασθενείς παραπέμφθηκαν στα Τακτικά Ιατρεία, γιατί δεν χαρακτηρίστηκαν ως επείγοντα περιστατικά. Στη συνέχεια, το 4,9 % των ασθενών (1394) δεν ολοκλήρωσαν τη φροντίδα τους είτε γιατί αποχώρησαν ιδία βουλήσει είτε γιατί εξήλθαν λάθρα. Ο δείκτης θνητότητας στα ΤΕΠ βρέθηκε να είναι χαμηλός, 0,002, καθώς καταγράφηκαν 80 θάνατοι (περίπου 7 θάνατοι/ μήνα).
Σχετικά με τους τουρίστες, καταγράφηκαν 2.819 (˜10%) αλλοδαποί εισερχόμενοι ασθενείς και Ελληνες που ήταν διακομιδές από τα νησιά της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων, ξεκινώντας με 39 εισερχόμενους τον Ιανουάριο με εντυπωσιακή αύξηση τους καλοκαιρινούς μήνες και ειδικότερα τον Αύγουστο που ανήλθαν στους 706 ασθενείς. Ο μέσος όρος ηλικίας των αλλοδαπών – ασθενών που διακομίσθηκαν από νησιά ήταν τα 47 έτη, ενώ το εύρος ηλικίας αυτών των ασθενών ήταν από 35 έως 54 έτη. Σχετικά με το φύλο, υπήρξε στατιστικά πολύ μικρή διαφορά ανάμεσα στους άνδρες (57%) και στις γυναίκες (43%).
Όσον αφορά στους Έλληνες τουρίστες, οι περισσότεροι ήταν από την Αθήνα (79), από την Κρήτη (22) και από την Θεσσαλονίκη (10) και πολύ λιγότεροι από άλλες πόλεις της Ελλάδας. Όσον αφορά στα νησιά, οι περισσότεροι ασθενείς διακομίστηκαν από Σύμη (117), Κάρπαθο (73), Κω (66), Τήλο (42), Λέρο (32), Κάλυμνο (26), Χάλκη (23), Καστελλόριζο (13), και λιγότεροι από Αστυπάλαια και Κάσο (9) και από Αμοργό και Ικαρία (1). Και σε αυτήν την περίπτωση, εντυπωσιακή αύξηση εισερχόμενων ασθενών σημειώθηκε τους καλοκαιρινούς μήνες, αντίστοιχα.
Ο αριθμός των αλλοδαπών ασθενών που καταγράφηκε ήταν 2207 ασθενείς. Οι περισσότεροι προέρχονταν από Γερμανία (358), Αγγλία (191), Ολλανδία (125), Γαλλία (105), Δανία (79), Πολωνία (64), Ρωσία (57), Βέλγιο (55), Τσεχία (45) και ακολούθησε μικρότερος αριθμός ασθενών από άλλες χώρες.
Συμπεράσματα
Ενώ τα τελευταία έτη έχει αναβαθμιστεί ο ρόλος της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ωστόσο το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών στο νοσοκομείο της Ρόδου αποτελεί μερικές φορές τη μοναδική οργανωτική και λειτουργική οντότητα για την υποδοχή και την αντιμετώπιση των ασθενών.
Ο σκοπός λειτουργίας των ΤΕΠ είναι η γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών και η αποστολή τους επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των πραγματικά επειγόντων περιστατικών. Ωστόσο, είναι πλέον γνωστό ότι δεν είναι μόνο τα επείγοντα περιστατικά που προσέρχονται στα ΤΕΠ. Πολλοί ασθενείς θεωρούν ότι πρέπει να προσφύγουν στο νοσοκομείο, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πάντοτε επείγον πρόβλημα.
Μέσα από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι οι κατηγορίες ασθενών που προσήλθαν στα ΤΕΠ ήταν: 1) περιστατικά Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, 2) επανεπίσκεψη στα ΤΕΠ (λόγω επιπλοκών), 3) ασθενείς που λόγω ελλιπούς γνώσης ή πλήρους άγνοιας δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν τη σοβαρότητα της κατάστασής τους, βιώνουν ανασφάλεια και αναζητούν βοήθεια στα ΤΕΠ, δ) ασθενείς που γνωρίζουν ότι δεν είναι επείγον το πρόβλημά τους, αλλά καταφεύγουν στις υπηρεσίες του ΤΕΠ, ασκώντας έμμεση πίεση, ώστε να εξυπηρετηθούν γρηγορότερα από τα αντίστοιχα προγραμματισμένα περιστατικά στα Τακτικά Ιατρεία, και 4) ασθενείς, οι οποίοι για οικονομικούς λόγους προσφεύγουν στα ΤΕΠ, όπου η εξέταση και η νοσηλεία είναι δωρεάν, αποφεύγοντας την καταβολή της δαπάνης στα Εξωτερικά Ιατρεία, 5) ασθενείς για ειδικούς ψυχοκοινωνικούς λόγους (άστεγοι, ψυχιατρικά περιστατικά, άτομα σε κατάσταση μέθης, θύματα βίας ή κακοποίησης), 6) άτομα που για εργασιακούς λόγους οδηγούνται στα ΤΕΠ λόγω 24ωρης λειτουργίας, 7) χρονίως πάσχοντες ασθενείς για follow up ή αντιμετώπιση επιπλοκών, και 8) παραπομπή από ιδιώτες ιατρούς για εκτέλεση ακτινοδιαγνωστικών ή εργαστηριακών εξετάσεων. Τα ΤΕΠ αποτελούν την «ελκυστική» οδό για πολλούς, οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν επιθυμούν να καταβάλουν το αντίτιμο για τις υπηρεσίες που λαμβάνουν.
Μέσα από τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης για τη λειτουργία των ΤΕΠ αναδύονται βασικές προκλήσεις, όπως η στροφή από τον παραδοσιακό ιατροκεντρικό τρόπο λειτουργίας προς πιο ολοκληρωμένες και αποτελεσματικές σε σχέση με το κόστος (cost effective) λύσεις, καθώς και η συστηματική αποτίμηση του τρόπου λειτουργίας στο πλαίσιο νέων λύσεων, όπως σε προηγμένα υγειονομικά συστήματα.
Στο πλαίσιο των συστημάτων αυτών, δεν παραλείπεται αλλά αντίθετα αναγνωρίζεται ο θεμελιώδης ρόλος των ΤΕΠ, δεδομένου ότι αποτελούν κόμβους παροχής επείγουσας φροντίδας και κέντρα πλούσιας και εξειδικευμένης επιστημονικής γνώσης. Δεδομένου ότι το σύστημα παροχής επείγουσας φροντίδας είναι ένα ανθρωποκεντρικό σύστημα, σχεδιάζεται σύμφωνα με τις ανάγκες (εκφρασμένες και συνεπαγόμενες), τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις των ασθενών. Στο πλαίσιο αυτό, η μεγαλύτερη επένδυση που μπορεί να γίνει αφορά στους επαγγελματίες υγείας. (Λάμπρου 2005).
Τέλος, η ανάλυση, η αξιολόγηση και η γνωστοποίηση των συγκεντρωτικών στατιστικών στοιχείων συνεπικουρούν στη βελτίωση της εμπειρίας των εισερχόμενων ασθενών στα ΤΕΠ και τη ροή τους μέσα στο δίκτυο υπηρεσιών επείγουσας φροντίδας. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνεται η συνολική εικόνα για το σύστημα Υγείας και αυξάνεται το επίπεδο ικανοποίησης των χρηστών υπηρεσιών υγείας.
Ετήσια καταγραφή εισερχόμενων ασθενών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου έτους 2021
