Μετά τις πολλαπλές καταγγελίες σπουδαστών σε δημόσια ΙΕΚ σε όλη την Ελλάδα και στη Ρόδο, για ανάκληση των καρτών ανεργίας τους και των επιδομάτων που λάμβαναν λόγω ανεργίας, με αναδρομική μάλιστα ισχύ, κατέθεσαν σχετική ερώτηση 49 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ανάμεσα στους οποίους και ο Νεκτάριος Σαντορινιός. Το θέμα που έχει δημιουργηθεί πανελλαδικώς με τους σπουδαστές των ΙΕΚ, έχει ανησυχήσει τους βουλευτές, καθώς ο ΟΑΕΔ, σύμφωνα πάντα με το παρόν νομοθετικό πλαίσιο και μετά από συναφή ΚΥΑ του 2014, μέσω των κατά τόπους διευθύνσεών του σε όλη τη χώρα, ζητά από τους σπουδαστές να καταθέσουν τις κάρτες ανεργίας τους και να επιστρέψουν τα επιδόματα που λάμβαναν, καθώς θεωρήθηκαν πράξεις αντίθετες στην κείμενη νομοθεσία.
Το πνεύμα αλλά και η ουσία της ερώτησης αναφέρεται στη θεώρηση του ΟΑΕΔ ότι οι καταρτιζόμενοι στα ΙΕΚ δεν επιτρέπεται, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, να θεωρούν το δελτίο ανεργίας τους ή να εγγραφούν στο μητρώο ανέργων, με τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τακτική επιδότηση ανεργίας, «ακόμα και αν θεωρηθεί ότι είναι διαθέσιμοι προς απασχόληση στην αγορά εργασίας», όπως αναφέρεται.
Στον αντίποδα, οι υπογράφοντες βουλευτές την ερώτηση παρουσιάζουν μια άλλη συλλογιστική βασισμένη στη θεώρηση ότι οι σπουδαστές είναι «διαθέσιμοι για εργασία» αφού ο ευρωπαϊκός κανονισμός (1897/2000) για τον λειτουργικό ορισμό της ανεργίας επιτρέπει στους καταρτιζόμενους να θεωρούνται άνεργοι, εδάφιο που εκτιμούν ότι έχει παρερμηνευθεί από τον ΟΑΕΔ.
Επειδή λοιπόν το ζήτημα είναι πολύ ευαίσθητο κοινωνικά, επειδή υπάρχει περίπτωση η προσέγγιση του ΟΑΕΔ να βασίζεται σε παρερμηνεία και επειδή το θέμα αφορά ενήλικες με οικογένειες που στηρίζονται σε αυτά τα επιδόματα και στα «οφέλη» της κάρτας ανεργίας για την επιβίωσή τους και για την κάλυψη των οικογενειακών υποχρεώσεών τους, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, και ο Νεκτάριος Σαντορινιός, βουλευτής Δωδεκανήσου, ερωτούν τους Υπουργούς Εργασίας και Παιδείας τι προτίθεται να πράξουν για την ένταξη των καταρτιζόμενων των ΙΕΚ στα μητρώα ανέργων.
Τέλος, επειδή όλο παραπάνω πλέγμα των νόμων είναι δημιούργημα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής πρακτικής που προσπαθεί να κρύψει την πραγματική ανεργία και που αφαιρεί το δικαίωμα να θεωρείται κάποιος άνεργος ή διαθέσιμος για εργασία, εφόσον άσκησε το δικαίωμα που έχει για κατάρτιση, οι βουλευτές ρωτούν αν προτίθενται οι Υπουργοί να προχωρήσουν στην αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου ή στην έκδοση επεξηγηματικής Υπουργικής Απόφασης, ώστε να λυθεί το άμεσο αυτό ζήτημα.
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 9 Ιουνίου 2015
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους Υπουργούς: Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων ΘΕΜΑ: Κατάρτιση στα ΙΕΚ και κάρτα ανεργίας Ο ΟΑΕΔ, με το υπ’ αριθ. 2901/14-01-2014 έγγραφό του, θεωρεί ότι οι καταρτιζόμενοι στα ΙΕΚ δεν επιτρέπεται, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, να θεωρούν το δελτίο ανεργίας τους ή να εγγραφούν στο μητρώο ανέργων, με τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τακτική επιδότηση ανεργίας, «ακόμα και αν θεωρηθεί ότι είναι διαθέσιμοι προς απασχόληση στην αγορά εργασίας».
Ο ΟΑΕΔ, για να στηρίξει τον ανωτέρω ισχυρισμό του επικαλείται τον ν. 1545/85 (αρ. 3, παρ. 2), που αναφέρει ότι «δεν θεωρούνται άνεργοι οι μαθητευόμενοι των επαγγελματικών σχολών ή όσοι εξασκούνται πρακτικά στα πλαίσια επαγγελματικού εκπαιδευτικού προγράμματος χωρίς εργασιακή σχέση». Η διάταξη αυτή, όμως, τροποποιήθηκε με τον ν. 4144/2013 (αρ. 30), με τον οποίο αφαιρέθηκε από το εδάφιο αυτό η δεύτερη περίπτωση.
Επίσης, ο ΟΑΕΔ επικαλείται τον κανονισμό (Ε.Κ.) με αριθμό 1897/2000, για τον λειτουργικό ορισμό της ανεργίας (παράρτημα Ι, παράγραφος 2), όπου αναφέρεται ότι «τα άτομα χωρίς εργασία που συμμετέχουν σε σπουδές ή σε κύκλους κατάρτισης δεν θεωρούνται άνεργοι». Όμως η συγκεκριμένη παράγραφος επιτρέπει στους καταρτιζόμενους να θεωρούνται άνεργοι, υπό τους όρους που καθορίζει η παράγραφος 1 του ανωτέρω παραρτήματος του κανονισμού και συγκεκριμένα εφόσον είναι «διαθέσιμοι για εργασία» και «σε αναζήτηση εργασίας». Ο ΟΑΕΔ εκτιμά, προφανώς, ότι οι καταρτιζόμενοι στα ΙΕΚ δεν ικανοποιούν αυτούς τους όρους.
Η εκτίμηση αυτή είναι καταφανώς αναληθής και επομένως αυθαίρετη. Στην πραγματικότητα οι καταρτιζόμενοι είναι «διαθέσιμοι για εργασία», μιας και ο κανονισμός λειτουργίας των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΦΕΚ 1807/Β/02-07-2014), αναφέρει στο άρθρο 9, παρ. 5: «Το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα κατάρτισης καθορίζεται σε 20 ώρες, δύναται όμως να αυξομειώνεται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου κατά 30%, ήτοι μπορεί να κυμαίνεται από 14 έως 26 ώρες ανά εβδομάδα». Επιπλέον, τα ΙΕΚ λειτουργούν κατά κανόνα τις απογευματινές ώρες. Είναι, επομένως, εμφανής η δυνατότητα να εργάζονται οι καταρτιζόμενοι, παράλληλα με τη φοίτησή τους.
Επειδή η ερμηνεία που δίνει η νομική υπηρεσία του ΟΑΕΔ συνιστά μεροληπτική διάκριση σε βάρος των καταρτιζόμενων.
Επειδή όλοι οι καταρτιζόμενοι είναι ενήλικες και η πλειοψηφία τους έχει οικογενειακές υποχρεώσεις. Επειδή οι καταρτιζόμενοι δεν έχουν καμιά οικονομική απολαβή στη διάρκεια της κατάρτισης.
Επειδή οι καταρτιζόμενοι είναι «εν τοις πράγμασι» διαθέσιμοι για εργασία.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Είναι στις προθέσεις σας η ένταξη των καταρτιζόμενων στα ΙΕΚ στα μητρώα των ανέργων και η δυνατότητά τους να θεωρούν το δελτίο ανεργίας;
2. Προτίθεστε να προχωρήσετε στην έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης ή σε νομοθετική ρύθμιση, αν αυτό θεωρείται αναγκαίο;
Οι ερωτώντες Βουλευτές Μπαξεβανάκης Δημήτρης Ακριώτης Γεώργιος Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία) Αυλωνίτου Ελένη Βαγιωνάκη Ευαγγελία Βάκη Φωτεινή Βαρδάκης Σωκράτης Γεωργοπούλου-Σαλτάρη Έφη Γιαννακίδης Ευστάθιος Γκαρά Αναστασία (Νατάσα) Δελημήτρος Κωνσταντίνος Δερμιτζάκης Κωνσταντίνος Διώτη Ηρώ Εμμανουηλίδης Δημήτριος Ζαννάς Ζήσης Ζαχαριάς Κώστας Ζεϊμπέκ Χουσεϊν Ζερδελής Γιάννης Καββαδία Ιωαννέτα (Αννέτα) Καραναστάσης Απόστολος Καφαντάρη Χαρά Κοζομπόλη-Αμανατίδη Παναγιώτα Κουρεμπές Θεοφάνης Κυριακάκης Βασίλης Λαπαβίτσας Κωνσταντίνος Λάππας Σπυρίδων Λεουτσάκος Ευστάθιος Μάνιος Νικόλαος Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος Μιχαλάκης Νίκος Μιχελογιαννάκης Ιωάννης Μπαλαούρας Γεράσιμος
