Από τους πλέον έµπειρους επαγγελµατίες στον χώρο του τουρισµού και της ξενοδοχίας, µε οξυδερκή «µατιά» και ορθή κρίση, ο κ. Νίκος Πουλιού, σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», µιλάει για τη φετινή τουριστική χρονιά, υποστηρίζοντας, σε αντίθεση µε την περιρρέουσα αντίληψη ότι, δεν είναι µια καλή χρονιά για τον Ελληνικό τουρισµό, αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι ουσιαστικά η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Βόρεια Αφρική είναι εκτός «παιχνιδιού» και η Ισπανία µε την Ιταλία overbooked.
Αναφερόµενος στο θέµα του σεισµού, αφού δίνει τα εύσηµα στους εργαζόµενους στον τουρισµό, που από την πρώτη στιγµή «σήκωσαν τα µανίκια» και κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες προκειµένου τα ξενοδοχεία και το νησί στο σύνολό του να είναι σε θέση άµεσα να ανταποκριθούν στη φιλοξενία των επισκεπτών, προτρέπει στους επαγγελµατίες του κλάδου το δυσµενές αυτό γεγονός να το µετατρέψουν σε ευκαιρία για βελτίωση των υποδοµών και του παρεχόµενου τουριστικού προϊόντος της Κω.
Πως εξελίσσεται η φετινή τουριστική σεζόν στην Κω, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων;
Όπως προβλεπόταν και ήταν αναμενόμενο, εξαιτίας των διεθνών εξελίξεων που αφορούν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, ο τουρισμός φαίνεται να καταγράφει αύξηση. Η αύξηση ωστόσο αυτή, σημαντική σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη, μειώνεται εάν κανείς τη συγκρίνει σε βάθος χρόνου με αφίξεις προηγουμένων ετών. Αναδεικνύεται, ωστόσο, από την αύξηση αυτή η σημαντική μείωση των εσόδων, καθώς η κατά κεφαλή δαπάνη των επισκεπτών κατά τη διάρκεια των διακοπών τους μειώνεται σημαντικά, όπως μειώνεται και η διάρκεια της παραμονής τους στον προορισμό.
Η φετινή εκτιμάται πως θα είναι ακόμη καλύτερη χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό από την περυσινή. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;
Εάν σε κάποιον αρέσουν οι στατιστικές και οι αριθμοί, χωρίς υπολογισμό του αντίκτυπού τους στην πραγματική οικονομία, ναι θα συμφωνούσα ότι η φετινή χρονιά είναι καλή. Εάν όμως αναλογιστούμε ότι με ουσιαστικά κλειστές της αγορές της Τουρκίας, της Αιγύπτου, της Βόρειας Αφρικής, απολύτως πλήρεις τις αγορές της Ισπανίας και της Ιταλίας, θεωρώ ότι ΟΧΙ αυτή δεν είναι μια καλή χρονιά για τον Ελληνικό τουρισμό. Οι κρατήσεις μας αυξήθηκαν, αφού έκλεισαν οι ανταγωνιστές μας και όχι γιατί εμείς καταφέραμε να προσελκύσουμε περισσότερο τουρισμό. Δεν καταφέραμε εμείς να ανεβάσουμε τον Ελληνικό τουρισμό, αλλά μειώθηκε ο τουρισμός των ανταγωνιστών μας και «εξαντλήθηκε» η χωρητικότητα των άλλων ασφαλών προορισμών. Οπότε ας μην πανηγυρίζουμε για μια αύξηση που δεν την κερδίσαμε εμείς, αλλά την έχασαν οι ανταγωνιστές μας.
Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν και ποιες είναι οι προοπτικές της Κω, αλλά και της Ελλάδας συνολικά στον τουρισμό;
Το κύριο χαρακτηριστικό της εφετινής τουριστικής σεζόν είναι η στροφή των Ευρωπαίων καταναλωτών σε «εσωτερικούς» ασφαλείς ευρωπαϊκούς προορισμούς. Αλλά και εκτός Ευρώπης επιλέγονται προορισμοί ασφαλείς, με αποτέλεσμα η χώρα μας να εισπράττει τη μη εμπλοκή της μέχρι στιγμής σε βίαια γεγονότα, παρά τη νευραλγική της θέση στην ανατολική Μεσόγειο.
Οι προοπτικές από την άλλη πλευρά, είναι εξαιρετικά ευοίωνες. Εάν κατορθώσουμε να κρατήσουμε τον κόσμο αυτό που επιλέγει τη χώρα μας, ανεξαρτήτως λόγου και του αποδείξουμε ότι αξίζουμε την επιλογή του, ότι προσφέρουμε πολύ περισσότερα από άλλους προορισμούς που έως σήμερα είχε επιλέξει, ότι σεβόμαστε τον λιγοστό χρόνο των διακοπών του, που επιλέγει να τον περάσει στη χώρα μας, τότε θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη για όλους μας.
Για την Κω, και ανεξαρτήτως του δραματικού γεγονότος του σεισμού, οι εξελίξεις είναι πολύ καλές. Παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια στροφή στον οικογενειακό τουρισμό, η οποία οφείλεται στη βελτίωση των υποδομών, στα πολύ υψηλής ποιότητας ξενοδοχεία, αλλά και, γιατί να το κρύψουμε, στο all inclusive, που προσελκύει κυρίως οικογένειες. Χρειάζεται να γίνουν επενδύσεις στις υποδομές του νησιού (αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες, ύδρευση, βιολογικοί καθαρισμοί, ΧΥΤΑ, πρωτογενής τομέας, κ.λπ.), για να μπορέσουμε να στηρίξουμε μια αειφόρο ανάπτυξη. Η αύξηση των κλινών, που συνεπάγεται και μια ταυτόχρονη εγκατάλειψη παλαιών εγκαταστάσεων, δεν είναι ορθολογική ανάπτυξη. Το να εγκαταλείπουμε ως κουφάρια παλιά καταλύματα για να οικοδομήσουμε νέα, που και αυτά με τη σειρά τους θα απαξιωθούν και θα εγκαταλειφθούν δεν είναι σωστό.
Η υπερφορολόγηση του τουριστικού-ξενοδοχειακού κλάδου είναι γεγονός, ενώ δεδομένη θεωρείται η εφαρμογή του νέου φόρου διανυκτέρευσης. Ποιο είναι το σχόλιό σας και ποιες αναμένεται να είναι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις;
Δεν θα πω κάτι καινούργιο, εάν πω ότι έως σήμερα ο τουρισμός έχει κληθεί να καλύψει κάθε είδους ελλείμματα και παθογένειες της οικονομίας μας. Ο τουρισμός αντιμετωπίζεται ως ανεξάντλητη πηγή πλούτου, από την οποία θεωρούμε ότι μπορούμε να αντλούμε συνεχώς κεφάλαια για να αντιμετωπίσουμε την αποτυχία μας σε άλλους παραγωγικούς τομείς. Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει. Η μείωση των τιμών, η μείωση των εσόδων, η αύξηση του κόστους των προϊόντων, που στην πλειονότητά τους εισάγονται, έχει μειώσει πάρα πολύ το κέρδος των επιχειρηματιών. Δείτε πόσο λίγοι είναι οι νέοι επιχειρηματίες στην αγορά, αυτοί δηλαδή που θέλουν πρώτη φορά να ασχοληθούν με την ξενοδοχία. Μόνο παλιοί επιχειρηματίες, ίσως εγκλωβισμένοι σε δάνεια και υποχρεώσεις, ίσως συναισθηματικά δεμένοι με το επάγγελμα, παραμένουν στον χώρο. Μην συγχέει κανείς τους τζίρους με τα κέρδη των επιχειρήσεων. Αυτή η σύγχυση συμφέρει πολλούς. Εάν δε κανείς θελήσει να κάνει μια μελέτη παροχής – αντιπαροχής, θα διαπιστώσει ότι ο τουρισμός μόνο δίνει, χωρίς ποτέ να λαμβάνει. Το ίδιος ισχύει και με τον φόρο διανυκτέρευσης. Είναι προφανές ότι εάν μετακυλήσουμε οι ξενοδόχοι τον φόρο στους πελάτες μας, όχι αύξηση δεν θα βλέπαμε εφέτος στις αφίξεις, αλλά θα είχαμε και μειώσεις.
Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται τα συμβόλαια που υπογράφονται με τους tour operators;
Αναμένω να συνεχιστεί και τα επόμενα έτη η ισχύουσα αύξηση στον τουρισμό. Εφέτος και μετά τις προηγούμενες κακές χρονιές για την Κω, οι τιμές διαμορφώθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η έλλειψη συντονισμού, αλλά κυρίως νομοθετικής πρωτοβουλίας για την Ελλάδα κρατά το τουριστικό προϊόν σε χαμηλά επίπεδα. Δεν έχουμε έως σήμερα ούτε καν μια κωδικοποίηση της διάσπαρτης τουριστικής νομοθεσίας, η οποία θα βοηθούσε τον τουρισμό να αντιμετωπίσει οργανωμένα τόσο τη φορολογική του θέση, όσο και, κυρίως, τη δεσπόζουσα θέση στην αγορά των tour operators και των εταιριών μεταφοράς. Εάν δεν διασφαλίσουμε στον ξενοδόχο την πρόσβαση στον πελάτη και την εύκολη και φθηνή μετάβασή του στον προορισμό, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε ευνοϊκές εξελίξεις.
Μετά το προσφυγικό, από τις συνέπειες του οποίου ανέκαμψε το νησί, ήρθε ο σεισμός. Θα υπάρξουν συνέπειες;
Σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να εκφράσω, πρώτα και πάνω από όλα, την οδύνη μου, για τα θύματα. Για εμάς οι άνθρωποι αυτοί, ανεξάρτητα από την υπηκοότητά τους, είναι δικοί μας άνθρωποι, γιατί επέλεξαν το νησί της Κω για να περάσουν τις ελάχιστες ημέρες διακοπών που έχουν, να τις μοιραστούν μαζί μας και να μας κάνουν μέρος των αναμνήσεών τους. Εύχομαι στους τραυματίες γρήγορη ανάρρωση και με το καλό να τους υποδεχτούμε ξανά στο νησί. Μάλιστα, θα πρότεινα να τους προσφέρουμε και φιλοξενία ώστε να απαλύνουμε την κακιά ανάμνηση και τον πόνο τους.
Θεωρώ ότι ένα τέτοιο γεγονός δεν μπορεί να μην έχει συνέπειες. Δεν είναι απαραίτητο, ωστόσο, όλες να είναι αρνητικές. Ας προσπαθήσουμε να εκμεταλλευτούμε το γεγονός αυτό και να το μετατρέψουμε σε ευκαιρία. Οι ζημιές που προκλήθηκαν θεωρώ ότι δίνουν τη δυνατότητα για ανακαίνιση, βελτίωση και καλυτέρευση των υποδομών. Να καταστήσουμε πιο ασφαλείς τους αρχαιολογικούς χώρους, να τους φροντίσουμε και να τους ανακαινίσουμε. Να προβλέψουμε στις υποδομές μας να γίνουν ακόμη καλύτερες, τα ξενοδοχεία μας πιο φιλόξενα και ασφαλή από κάθε άλλο προορισμό. Αποδείχτηκε ότι τα ξενοδοχεία άντεξαν κι αυτό πρέπει να το διαφημίσουμε. Πόσοι τουριστικοί προορισμοί μπορούν να αντέξουν ένα τέτοιο φυσικό φαινόμενο με τόσες ελάχιστες ζημιές; Αυτό πρέπει να προβληθεί. Να γίνουν άμεσα οι ανακαινίσεις και αποκαταστάσεις στα μνημεία, αποδεικνύοντας στον επισκέπτη ότι η Κως αντιδρά άμεσα και ξεπερνά τα «τραύματά» της. Αυτή θεωρώ ότι πρέπει να είναι η στάση μας. Στάση εποικοδομητική, στάση δραστήρια και θετική.
Το πιο σημαντικό από όλα: Να χαμογελάμε περισσότερο, να καλωσορίζουμε τους επισκέπτες μας, τους φιλοξενούμενούς μας με μεγαλύτερη αγάπη. Αυτή είναι η πιο σημαντική μας κληρονομία και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των Ελλήνων.
Τέλος, δεν έχει λόγια κανείς να ευχαριστήσει τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις μας. Αντιμετώπισαν τα ξενοδοχεία καλύτερα από τα σπίτια τους!! Είδα με τα μάτια μου ανθρώπους να τρέχουν να καθαρίσουν, τα φτιάξουν, να αποκαταστήσουν, το ίδιο το βράδυ του σεισμού, ώστε η ημέρα να βρει τα ξενοδοχεία καθαρά και σε πλήρη λειτουργία, χωρίς να υπολογίζουν κόπο, κούραση, φόβο. Αυτοί κράτησαν και κρατούν τον προορισμό τόσο ψηλά. ΤΟΥΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΘΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΟΥ.
Φόρος διαμονής και πλήρης λειτουργία της τουρκικής τουριστικής αγοράς, τι προοιωνίζονται για το 2018;
Όπως και παραπάνω σημείωσα, ας μην στηρίζουμε την ανάπτυξή μας στην κακοτυχία ή την αποτυχία των άλλων. Για την τουρκική αγορά πρέπει εμείς να καταφέρουμε να κρατήσουμε τους επισκέπτες και να τους πείσουμε ότι ήμαστε πιο ελκυστικός προορισμός από όλες τις απόψεις.
Όσον αφορά τις φορολογικές υποχρεώσεις, που συνεχώς αυξάνονται δυσανάλογα με τις δυνατότητες των ξενοδόχων και αυτό, όπως βλέπετε, ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ. Όλα από εμάς ξεκινούν. Η πολιτεία πρέπει να δώσει «ανάσες» στις επιχειρήσεις να αναπτυχθούν, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, υποδομές, κίνητρα προσέλκυσης και άλλων επισκεπτών. Δείτε τις συνέπειες του σεισμού. Οι ιδιωτικές υποδομές άντεξαν, λειτουργούν άμεσα, επιδιορθώνονται ακόμη πιο άμεσα. Οι σοβαρές ζημιές αφορούν σε δημόσια κτίρια και εγκαταστάσεις. Οι ιδιώτες κράτησαν την Κω. Οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι, με μεγάλο προσωπικό κόστος «σήκωσαν τα μανίκια» την ίδια την ώρα του σεισμού και σώζουν τη σεζόν.
Μετά από όλα αυτά είμαι πολύ αισιόδοξος για το 2018, οπότε θα ξεπεράσουμε κάθε προηγούμενο.
Βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων. Μία νέα πραγματικότητα στα ελληνικά, τουριστικά δεδομένα. Ποιο είναι το σχόλιό σας;
Όλα τα νέα προϊόντα είναι καλοδεχούμενα. Εάν καλύπτουν νέα ζήτηση και εξυπηρετούν νέους επισκέπτες, αυξάνοντας τα έσοδα σε όλες τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας. Αρκεί να γίνεται ελεγχόμενα και κυρίως να μην δυσφημεί τον προορισμό. Υπηρεσίες που δεν πιστοποιούνται, δεν ελέγχονται, προσφέρονται ερασιτεχνικά και πρόχειρα δεν μπορεί παρά να δυσφημούν.
Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επενδυτικές σας κινήσεις και ποια τα επόμενα επενδυτικά και επιχειρηματικά σας σχέδια;
Πρόσφατα ολοκληρώσαμε μια επένδυση που εμείς θεωρούμε σπουδαία, γιατί έγινε σε ένα μικρό, αλλά σημαντικό τουριστικό προορισμό, την Πάτμο, με σκοπό την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, την αύξηση των θέσεων εργασίας και τη διάσωση και ανάδειξη ενός εγκαταλλειμμένου ξενοδοχείου, που ήταν το ΞΕΝΙΑ του νησιού. Παράλληλα, εκσυγχρονίζουμε τις υποδομές μας στα άλλα ξενοδοχεία, κυρίως σε ποιότητα υπηρεσιών, με σκοπό να προσφέρουμε υπηρεσίες ξενοδοχείων ανώτερης κατηγορίας.
Πολλές εκλογές μέσα στο 2017 για τον κλάδο: ΣΕΤΕ, ΠΟΞ, ΞΕΕ. Ποια είναι η θέση σας δεδομένου ότι συμμετείχατε ενεργά στα συνδικαλιστικά δρώμενα του κλάδου.
Μπορεί η ενασχόλησή μου με τα επαγγελματικά να με έχει κρατήσει λίγο μακριά από τα κοινά, αλλά σωστά πληροφορήστε ότι δεν παύω ποτέ να ενδιαφέρομαι και να ασχολούμαι. Προσκαλώ νέους επιχειρηματίες να εμπλακούν και βλέπω ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον και δραστηριότητα. Προτρέπω τους συναδέλφους που ήδη ασχολούνται να μην περιορίζονται σε διαμαρτυρίες για την επιβαλλόμενη πολιτική, αλλά να προλαβαίνουν, να προτείνουν, να πιέζουν. Να μην ήμαστε συνέχεια σε αμυντική στάση απέναντι στο Κράτος, αλλά να ήμαστε εμείς εκείνοι που θα το αναγκάσουν να νομοθετήσει και να προλάβει τις αγορές.
Ποιες και με ποιο τρόπο θα πρέπει να είναι κατά την άποψή σας, οι διεκδικήσεις του κλάδου;
Όπως καταλαβαίνετε τα θέματα είναι πολλά. Δυο κατηγορίες εγώ θα ξεχώριζα. Αυτά που πρέπει να διορθωθούν και αυτά που πρέπει να γίνουν. Στις διορθώσεις θα έβαζα την αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης, την ορθή διαχείριση των κονδυλίων της Ε.Ε., τη θέσπιση κινήτρων για θέσεις εργασίας νέων και ειδικευμένων στελεχών. Στο θέμα των ενεργειών για το μέλλον, το άνοιγμα νέων αγορών και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Δεν είναι δυνατόν τον Οκτώβριο στα Δωδεκάνησα να έχουμε 25 ημέρες ηλιοφάνεια, 27-33ο θερμοκρασία και να μην έχουμε επισκέπτες. Δεν μπορεί ο ιαματικός τουρισμός να παραμένει από άποψη εγκαταστάσεων στη δεκαετία του 1960, ενώ υπάρχει τεράστια ζήτηση για τις υπηρεσίες αυτές, με πολύ μεγάλες απολαβές.
Αυτή η εμμονή με την αύξηση των αφίξεων που υπάρχει, αλλά και η αμφισβήτηση των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος, σας βρίσκει σύμφωνο;
Προσωπικά, ποτέ δεν με ενδιέφεραν τα στατιστικά. Στατιστική για εμένα είναι το σχόλιο και το χαμόγελο του πελάτη. Όσον αφορά τις αφίξεις, τι νόημα έχει να δεχτούμε επιπλέον επισκέπτες όταν το εισόδημα που φέρνουν είναι μικρότερο;
