Το τελευταίο διάστημα πριν την πανδημία ήταν για τους οικονομικά εύρωστους του πλανήτη το καλύτερο, τουλάχιστον όσον αφορά το πόσο άνετα και καλά ταξίδευαν.
Με την οικονομία εδραιωμένη σε ισχυρές βάσεις και τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία να “σκαρφαλώνουν” ολοένα και σε νεότερα υψηλά, οι επενδύσεις στον ταξιδιωτικό κλάδο είχαν εκτιναχθεί. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού, ένας στους 10 εργαζόμενους παγκοσμίως ή 330 εκατομμύρια άνθρωποι συνολικά όφειλαν τη θέση εργασίας τους στην ταξιδιωτική και τουριστική βιομηχανία.
Στα πέντε χρόνια έως και το 2019, ο τομέας ήταν υπεύθυνος για μία στις πέντε θέσεις εργασίας οι οποίες δημιουργήθηκαν σε παγκόσμια κλίμακα.
Η οικονομία που γνωρίζαμε δεν υπάρχει πια
Αυτά όμως αφορούν μια οικονομία όπως την γνωρίζαμε κάποτε. Πλέον, η κίνηση του συγκεκριμένου τεράστιου κινητήρα ανάπτυξης έχει αναστραφεί, καθώς η Covid-19 συνεχίζει να κινείται σαν μπαλάκι του πινγκ πονγκ μέσα στις κοινωνίες όλου του κόσμου.
Και, σε αντίθεση με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οι ουλές οι οποίες προκαλούνται στους κλάδους ταξιδίου και τουρισμού μοιάζουν να καθίστανται μόνιμες, καθώς οι εταιρείες απομακρύνονται με αστρονομική ταχύτητα από τους τεράστιους ταξιδιωτικούς τους προϋπολογισμούς και ο τρόπος ζωής της “συλλογής εμπειριών” γίνεται όλο και περισσότερο ανάμνηση.
Η μηνιαία έκθεση για την απασχόληση στις ΗΠΑ την Παρασκευή κατέστησε σαφές ότι πολλές από αυτές τις θέσεις εργασίας δεν πρόκειται να επιστρέψουν σύντομα – εάν υποθέσουμε ότι θα επιστρέψουν ποτέ.
Η πάλαι ποτέ ισχύς του κλάδου ταξιδίων και αναψυχής μπορεί να συνδεθεί με μια συνισταμένη δημογραφικών και οικονομικών παραγόντων. Η εισοδηματική ανισότητα συγκέντρωσε πρωτοφανή επίπεδα πλούτου σε έναν μικρό αριθμό χρηματιστών και εταιρειών ανά τον κόσμο που πραγματοποιούσαν, στη συνέχεια, ελεύθερα και χωρίς περιορισμό έξοδα για αναψυχή και επαγγελματικά ταξίδια.
Ταυτόχρονα, οι Baby Boomers άρχισαν να συνταξιοδοτούνται με γεωμετρική πρόοδο και ορδές των Millennials αγκάλιασαν τρόπους ζωής που αποθέωναν τα ταξίδια. Προσθέστε σε αυτούς τους παράγοντες και την εμφάνιση μιας αναπτυσσόμενης μεσαίας τάξης στην Κίνα, η οποία ήταν πρόθυμη να γνωρίσει τον κόσμο πέραν της αχανούς πατρίδας της.
Τα επαγγελματικά ταξίδια στο επίκεντρο της κρίσης
Το τεράστιο πισωγύρισμα όσον αφορά τα επαγγελματικά ταξίδια είναι ικανό να προκαλέσει τον βαθύτερο οικονομικό πόνο. Τα επιχειρηματικά μοντέλα αεροπορικών εταιρειών και ξενοδοχείων έχουν σχεδιαστεί γύρω από τον σταθερό και σχετικά αδιάφορο για τις τιμές που πληρώνει ταξιδιώτη, οι δαπάνες του οποίου πληρώνονται ή θα πληρωθούν αργότερα από την εταιρεία του.
Ένας τρόπος να το καταδείξει κανείς αυτό είναι μέσω της αγοράς κινητών αξιών οι οποίες υποστηρίζεται από εμπορικά ενυπόθηκα δάνεια ύψους 489 δισ. δολαρίων. Τον Μάρτιο, ο τομέας των καταλυμάτων αντιπροσώπευε 86 δισεκατομμύρια δολάρια των εκκρεμών τίτλων, ενώ η Καλιφόρνια και η Φλόριντα αντιστοιχούσαν στο 10% του συνόλου, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Trepp.
Περισσότερα από τα μισά από αυτά τα δάνεια υποστηρίζουν ακίνητα πλήρους εξυπηρέτησης, αντανακλώντας την ώθηση σε ακίνητα υψηλού επιπέδου τα οποία εξυπηρετούσαν ταξιδιώτες με μεγάλα πορτοφόλια και στελέχη επιχειρήσεων.
Ο “Αρμαγεδδών” στην απασχόληση
Σε μια έκκληση της – στις 28 Ιουλίου – προς τους Αμερικανούς ομοσπονδιακούς βουλευτές και γερουσιαστές, η Ένωση Ταξιδιωτικών Πρακτόρων των ΗΠΑ προειδοποίησε για τη ζημία που έχει ήδη προκληθεί στον κλάδο, με απώλεια 8 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας μέχρι στιγμής, αριθμού ο οποίος αντιστοιχεί σε περισσότερες από τις μισές από τις θέσεις εργασίας στον συγκεκριμένο τομέα πριν από την πανδημία και στο ένα τρίτο του συνόλου των χαμένων θέσεων εργασίας στη χώρα.
Το πρόωρο άνοιγμα των οικονομιών πολλών πολιτειών των ΗΠΑ προκάλεσε περιστολή στα ταξίδια κατά τη διάρκεια της παραδοσιακά πιο “ζωηρής” ταξιδιωτικής περιόδου του έτους. Από την μετά πανδημία κορύφωση τους, στις 4 Ιουλίου, τα αεροπορικά ταξίδια έχουν σημειώσει μείωση κατά 5%, ενώ τα ταξίδια με αυτοκίνητο κατά 12%. Τα ταξίδια ως σύνολο έχουν μειωθεί κατά 51%, με αποτέλεσμα απώλεια εσόδων της τάξης των 309 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Σε διεθνές επίπεδο, οι χώρες που πλήττονται περισσότερο είναι υπερβολικά πολλές για να καταγραφούν αναλυτικά. Όσον αφορά τους πλέον μειονεκτούντες μέσα σε αυτό το σκηνικό, οι πέντε χώρες οι οποίες εξαρτώνται περισσότερο από τον τουρισμό είναι το Μεξικό, η Ισπανία, η Ιταλία, η Κίνα και η Αυστραλία, σύμφωνα με το WTTC.
Ο λανθασμένος χειρισμός της πανδημίας από πλευράς Μεξικού και η αναζωπύρωση της εξάπλωσης του ιού στην Ισπανία συμβάλλουν στην παρόξυνση της κρίσης του κλάδου ταξιδίου στις συγκεκριμένες χώρες.
Η “κόλαση” των αναδυόμενων αγορών και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες
Κι εδώ μιλάμε μόνο για τον αναπτυγμένο κόσμο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διεθνών Χρηματοοικονομικών, πολλές αναδυόμενες αγορές οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα ταξίδια και τον τουρισμό θα καταστραφούν.
Τα ταξίδια αντιπροσώπευαν περισσότερο από το ένα πέμπτο της οικονομίας της Τζαμάικα το 2018. Δεδομένου του δημογραφικού προφίλ των κυρίως πληττόμενων από την Covid-19, με τα νέα πρωτοσέλιδα περί κρουαζιέρων οι οποίες πλήττονται από τον ιό, υπάρχει ένας αυξανόμενος κίνδυνος μια γενιά ωριμότερων ηλικιακά ταξιδιωτών, δηλαδή μια ισχυρότατη βάση για την τουριστική βιομηχανία, να χαθούν από το προσκήνιο τα επόμενα αρκετά χρόνια.
Μολονότι ο κλάδος έχει μια σχετικά μικρότερη συνεισφορά στην αμερικανική οικονομία, συγκεκριμένα περί το 8,6%, η τελευταία δεν θα γλιτώσει από το φαινόμενο χωρίς πόνο. “Η δυναμική του ταξιδιωτικού κλάδου στη δημιουργία θέσεων εργασίας είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη άλλων βιομηχανιών”, σημειώνει η USTA, σε πρόσφατη έκθεσή της.
“Κατά μέσο όρο, κάθε 1 εκατομμύριο δολάρια σε πωλήσεις ταξιδιωτικών αγαθών και υπηρεσιών δημιουργεί άμεσα οκτώ θέσεις εργασίας στον κλάδο. Αντίθετα, κάθε 1 εκατομμύριο δολάρια στο σύνολο του τζίρου όλων των κλάδων πλην του πρωτογενούς τομέα δημιουργεί κατά μέσο όρο πέντε θέσεις εργασίας”.
Το πολλαπλασιαστικό φαινόμενο θα συνεχίσει να κινείται αντίστροφα, επιδεινούμενο από την γενική πεποίθηση η οποία έχει διαμορφωθεί παγκοσμίως ότι οι ΗΠΑ τα έκαναν “θάλασσα” όσον αφορά την αντιμετώπιση του ιού.
Αυτή η αντίληψη θα βλάψει ορισμένες αμερικανικές πολιτείες περισσότερο από άλλες. Ο κλάδος ταξιδίου είναι μια τεράστια μηχανή εξαγωγής υπηρεσιών για πολλές από τις μεγαλύτερες πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια, η Νέα Υόρκη και η Φλόριντα.
Ο παράγοντας “φόβος” γίνεται έκδηλος στον παγκόσμιο όγκο των πτήσεων, οι οποίες σημείωναν ανάκαμψη 17% πριν από έναν μήνα, έκτοτε ωστόσο “κόλλησαν” και τελικώς μειώθηκαν κατά 7% την τελευταία εβδομάδα.
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι, των οποίων οι τάξεις πληθύνονταν σταθερά κατά την τελευταία φάση οικονομικής επέκτασης, έχουν επίσης πληγεί σκληρά από τη μόνιμη απώλεια θέσεων εργασίας και πιθανόν να μην έχουν το οικονομικό περιθώριο να ταξιδέψουν ανά τον κόσμο τα επόμενα χρόνια, καθώς η διάρκεια που θα έχει η τρέχουσα ύφεση γίνεται εμφανής.
Τα 2,33 εκατομμύρια των εργαζόμενων άνω των 55 ετών οι οποίοι έχασαν τη δουλειά τους κατά τους πέντε μήνες έως τον Ιούλιο υπερβαίνουν τα 1,97 εκατομμύρια εκείνων που απολύθηκαν και είναι κάτω των 25 ετών στις ΗΠΑ.
Ο μηχανισμός αρνητικής ανατροφοδότησης του κλάδου ταξιδίων και τουρισμού από την πραγματική οικονομία, όπως διαμορφώνεται, θα μας ακολουθεί για χρόνια.
Πηγή:capital.gr
