Το 2020 και το 2021 υπήρξαν χρονιές-σταθμοί για τα σύνορα της χώρας, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο βιντεοσκοπημένο του μήνυμα στο Συμπόσιο της Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων που πραγματοποιείται σε Ρόδο και Καστελλόριζο.
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει την εκ νέου εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού/προσφυγικού με αφορμή τα γεγονότα στο Αφγανιστάν ενώ διαβεβαίωσε ότι οι ελληνικές αρχές καταβάλλουν άοκνες προσπάθειες για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, τόσο στα χερσαία, όσο και στα θαλάσσια σύνορα της χώρας.
Στο διάστημα αυτό, όπως είπε, η χώρα μας αύξησε το κυριαρχικό της αποτύπωμα, κατοχύρωσε τα κυριαρχικά της δικαιώματα και την δικαιοδοσία της.
Ξεκινώντας την τοποθέτησή του αναφέρθηκε στη σταθερότητα των συνόρων, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί θεμελιώδη αρχή της οργάνωσης της διεθνούς κοινότητας. «Ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών επιβάλλει την αποχή από την απειλή ή τη χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας άλλου κράτους. Τα σύνορα έχουν αντικειμενική υπόσταση. Ισχύουν erga omnes. Το δίκαιο των συνθηκών αποκλείει την επίκληση ουσιώδους μεταβολής περιστάσεων ως λόγο λήξης συνθηκών που καθορίζουν σύνορα», είπε.
Συνεχίζοντας έκανε ένα απολογισμό της εξωτερικής πολιτικής. «Μέσα σε λίγους μήνες, η Ελλάδα υπέγραψε δυο Συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών. Με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Και επήλθε πολιτική συμφωνία με την Αλβανία για την παραπομπή του ζητήματος αυτού στην Χάγη. Τον Φεβρουάριο, η χώρα επεξέτεινε την αιγιαλίτιδα ζώνη της στο Ιόνιο, μέχρι και το Ακρωτήριο Ταίναρο, στα 12 ναυτικά μίλια. Επεκτάθηκε ο χώρος εθνικής κυριαρχίας πάνω από 13.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είναι η πρώτη φορά από το 1947 που το Κοινοβούλιο ψήφισε αύξηση της εθνικής κυριαρχίας. Η Χώρα μας επιφυλάσσεται να ασκήσει το δικαίωμα αυτό. Όποτε κρίνει σκόπιμο για το εθνικό συμφέρον και όπου το διεθνές δίκαιο το επιτρέπει. Η συμφωνία με την Ιταλία του Ιουνίου 2020 κάνει χρήση του θαλασσίου ορίου που τα δυο κράτη είχαν συμφωνήσει το 1977. Έκλεισε μια εκκρεμότητα που διαρκούσε πολλά χρόνια. Τον Αύγουστο του 2020 η χώρα μας υπέγραψε με την Αίγυπτο συμφωνία για οριοθέτηση της ΑΟΖ. Στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».
Η Συμφωνία αυτή είχε απτές συνέπειες, όπως τόνισε, ενάντια στο παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο και στις γνωστές θέσεις της Τουρκίας γύρω από τα δικαιώματα των κρατών στην περιοχή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πρόσφατες εξελίξεις κατέδειξαν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, στον τομέα προστασίας των συνόρων, τα κράτη πρώτης γραμμής και ιδιαίτερα στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.
«Τον Φεβρουάριο του 2020, η Τουρκία προσπάθησε να εργαλειοποιήσει δεκάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Η Ελλάδα έπραξε τα δέοντα για να αντιμετωπίσει αυτή την άνευ προηγουμένου απόπειρα παραβίασης των ελληνικών συνόρων. Απόπειρα με σαφή προέλευση. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου τονίζει την υποχρέωση τα κράτη να προστατεύουν τα σύνορά τους. Με τρόπο που συνάδει με τις εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», σημείωσε προσθέτοντας ότι οι ελληνικές αρχές καταβάλλουν άοκνες προσπάθειες για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, τόσο στα χερσαία, όσο και στα θαλάσσια σύνορα της χώρας.
Όπως είπε, κατά την πενταετία 2015-2020 το Λιμενικό διέσωσε 320.000 μετανάστες και πρόσφυγες.
Τέλο, σημείωσε ότι αξίζουν Ιδιαίτερης αναφοράς τα γεγονότα στα σύνορα Πολωνίας, Λετονίας και Λιθουανίας με τη Λευκορωσία.
«Τα γεγονότα αυτά πείθουν για την έκταση της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού/προσφυγικού. Η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει την εκ νέου εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού/προσφυγικού με αφορμή τα γεγονότα στο Αφγανιστάν», τόνισε.
«Ολοκληρώνοντας, θέλω να υπογραμμίσω ότι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής μας πολιτικής. Μόνο έτσι μπορούν να αντιμετωπισθούν οι παραβατικές συμπεριφορές και οι αναθεωρητικές βλέψεις και πρακτικές. Η Χώρα μας προασπίζεται τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα από κάθε κίνδυνο και απειλή, σεβόμενη πάντοτε το διεθνές δίκαιο. Και τούτο, όχι μέσα από μια λογική περιχαράκωσης ή αναδίπλωσης. Αντιθέτως, σε αγαστή συνεργασία με άλλες χώρες της περιοχής μας που ενστερνίζονται τις ίδιες αξίες με εμάς», κατέληξε.
