Το ερευνητικό έργο «SIREN» του TU Darmstadt, του οποίου ηγείται η μόνιμη καθηγήτρια του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών Ροδίτισσα ερευνήτρια Γεωργία Χαλβατζάκη έλαβε επιχορήγηση εκκίνησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας.
Η καθηγήτρια Γεωργία Χαλβατζάκη θα λάβει χρηματοδότηση ύψους περίπου 1,5 εκατ. ευρώ για πέντε έτη. Η επιστήμων πληροφορικής ερευνά καινοτόμες αρχιτεκτονικές λογισμικού ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες επιτρέπουν στα ρομπότ που μοιάζουν με τον άνθρωπο να εκτελούν απαιτητικές εργασίες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας ενέκρινε τη χρηματοδότηση του “SIREN” μαζί με ακόμα 493 επιχορηγήσεις σε επιστήμονες και πανεπιστημιακούς που βρίσκονται στην αρχή της σταδιοδρομίας τους σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η χρηματοδότηση αυτή, συνολικού ύψους σχεδόν 780 εκατ. ευρώ, στηρίζει την έρευνα αιχμής σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από τις βιοεπιστήμες και τη φυσική έως τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες. Θα βοηθήσει τους νέους ερευνητές και τις νέες ερευνήτριες να ξεκινήσουν τα δικά τους έργα, να δημιουργήσουν τις ομάδες τους και να επιχειρήσουν να κάνουν πράξη τις πλέον ελπιδοφόρες ιδέες τους. Η χρηματοδότηση χορηγείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» της Ε.Ε.
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το πρόγραμμα-πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) για την χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας για την περίοδο 2021-2027, με συνολικό προϋπολογισμό 95,5 δισ. ευρώ.
Στον σχεδιασμό του νέου προγράμματος-πλαίσιο «Ορίζοντας Ευρώπη» υιοθετούνται οι παρακάτω παρεμβάσεις ως απάντηση στις ανάγκες που ανέδειξε η ενδιάμεση αξιολόγηση του «Ορίζοντα 2020»:
– Υποστήριξη της ρηξικέλευθης καινοτομίας (disruptive innovation) με στόχο τη δημιουργία νέων αγορών
– Ενίσχυση της συμβολής της έρευνας και της καινοτομίας στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων
– Ενεργός συμμετοχή των πολιτών
– Συνεργασία με τρίτες χώρες για την από κοινού αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων
– Ενίσχυση της ανοικτής επιστήμης για την ελεύθερη διάχυση της παραγόμενης γνώσης
– Επαναπροσδιορισμός των συμπράξεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και λοιπών φορέων και των κρατών-μελών
– Ενθάρρυνση και υποστήριξη της συμμετοχής οργανισμών από χώρες με χαμηλή επίδοση στην έρευνα και την καινοτομία
«Με μεγάλη χαρά και τιμή μοιράζομαι ότι το έργο μου SIREN έχει βραβευτεί με το ERC Starting Grant! Ένα τεράστιο ευχαριστώ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) που πιστεύει στο όραμά μου!
Το SIREN στοχεύει στην προώθηση της RoboticIntelligence και της διαδραστικής μάθησης, εισάγοντας μια νέα ολιστική μοντελοποίηση του ρομπότ και του περιβάλλοντος που θα φέρει επανάσταση στις αλγοριθμικές εξελίξεις για την ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη.
Είμαι ευγνώμων στην καταπληκτική μου ομάδα PEARL στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Darmstadt και στο hessian.AI, τους συνεργάτες και μέντορές μου – αυτό το επίτευγμα δεν θα ήταν δυνατό χωρίς εσάς! Ανυπομονώ να διευρύνουμε μαζί τα όρια της ρομποτικής έρευνας!» δήλωσε η Γεωργία Χαλβατζάκη, σχετικά με την έγκριση της χρηματοδότησης.
Οι άνθρωποι μπορούν να ολοκληρώσουν αβίαστα ένα ευρύ φάσμα απαιτητικών εργασιών στον αδόμητο και αβέβαιο πραγματικό μας κόσμο. Ωστόσο, τα ρομπότ έχουν ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουν μέχρι να αναπτύξουν «ενσώματη» τεχνητή νοημοσύνη. Χάρη στα ισχυρά νευρωνικά μοντέλα και τα εκτεταμένα σύνολα δεδομένων, η μάθηση των ρομπότ έχει σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ακόμη ανοιχτά ερευνητικά ερωτήματα: Απαιτούνται τεράστιες αρχιτεκτονικές και δεδομένα για να προικιστούν τα ρομπότ με «τεχνητή ενσώματη νοημοσύνη» ώστε να μάθουν να επιλύουν εργασίες που είναι διαισθητικές για τον άνθρωπο; Και πώς μπορούμε να σημειώσουμε ουσιαστική πρόοδο προς την κατεύθυνση ισχυρών και προσαρμοστικών συστημάτων μάθησης ρομπότ που λειτουργούν αξιόπιστα στον δυναμικό πραγματικό κόσμο;
Το πρόγραμμα SIREN («Structured Interactive Perception and Learning for Holistic Robotic Embodied Intelligence») της Γεωργίας Χαλβατζάκη είναι αφιερωμένο στην απάντηση αυτών των ερωτημάτων.
Στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από το ERC έργου της, η ερευνήτρια θα διερευνήσει τις αρχές που διέπουν την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των ρομπότ και του περιβάλλοντος και θα μελετήσει πώς εξελίσσεται αυτή η αλληλεπίδραση.
Το «SIREN» προτείνει μια νέα συστημική θεώρηση του τρόπου με τον οποίο τα ρομπότ μπορούν να μάθουν: μια μοναδική, ολοκληρωμένη αναπαράσταση του ρομπότ και του περιβάλλοντός του ως ενιαίο σύστημα. Μέσω αυτής της θεώρησης, το έργο θα ερευνήσει ποια χαρακτηριστικά του κύκλου αντίληψης-δράσης είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη της ρομποτικής ενσώματης νοημοσύνης.
Τα αποτελέσματα του SIREN θα επιτρέψουν σε ρομπότ όπως οι ανθρωποειδείς κινητοί χειριστές – ρομποτικά συστήματα με χέρια, κεφάλια και κινητή βάση – να βρίσκουν αυτόνομα το δρόμο τους σε αδόμητα ανθρώπινα περιβάλλοντα και να ολοκληρώνουν απαιτητικές εργασίες που απαιτούν τον ομαλό και αποτελεσματικό συντονισμό της αντίληψης και της δράσης.
Η αλλαγή παραδείγματος που προτείνεται από το «SIREN» ανοίγει δρόμους για μελλοντική πρωτοποριακή έρευνα που εδράζεται στις επιπτώσεις του «SIREN» προς συστήματα συνεχούς μάθησης ρομπότ που ενσωματώνονται στο περιβάλλον τους και εξελίσσονται μαζί με αυτό.
Η Γεωργία Χαλβατζάκη, ως μόνιμη καθηγήτρια για την αντίληψη και μάθηση διαδραστικών ρομπότ (PEARL) και επικεφαλής της έρευνας DFG Emmy Noether της ομάδας iROSA στο TU Darmstadt, Γερμανίας, και η ομάδα της θα αντιμετωπίζουν πλέον τα ρομπότ και το περιβάλλον τους ως ένα ενιαίο σύστημα.
Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές, στοχεύουν να βοηθήσουν τα ρομπότ να μαθαίνουν από το περιβάλλον τους, να προσαρμόζονται σε νέα καθήκοντα και να χειρίζονται την αβεβαιότητα, καθιστώντάς τα πιο έξυπνα και ευέλικτα.
Η Γεωργία Χαλβατζάκη, άφησε πίσω της την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2019. Ως μαθήτρια του Λυκείου της Καπνοβιομηχανίας, έδωσε πανελλήνιες και πέρασε στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 2006.
Όταν αποφοίτησε, συνέχισε με το διδακτορικό της το οποίο είχε ως αντικείμενο τη ρομποτική υποβοήθησης και συγκεκριμένα τη δημιουργία και τον προγραμματισμό ενός τροχήλατου ρομπότ που βοηθάει και υποστηρίζει ηλικιωμένους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της μετακίνησής τους.
Όπως είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή της στη «δ», ξεκίνησε να ασχολείται στην 1η Λυκείου όταν στο πλαίσιο σχολικής εργασίας τής ανατέθηκε να ασχοληθεί με τη ρομποτική. Και τότε αποφάσισε να γίνει επιστήμονας ρομποτικής στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Το 2006 με την εισαγωγή της στο Μετσόβιο, στα χρόνια της μνημονιακής κρίσης στην Ελλάδα, ξεκίνησε να δουλεύει στον ΟΤΕ ως τηλεφωνήτρια και τεχνικός σε προγράμματα απασχόλησης φοιτητών και στη συνέχεια εργάστηκε ως γραμματέας σε δικηγορικό γραφείο για πολλές ώρες παράλληλα με ένα απαιτητικό πρόγραμμα σπουδών.
Τελείωσε το Μετσόβιο με βαθμό 8,1 αλλά δεν ήταν αυτός όμως που θα της εξασφάλιζε υποτροφία στο εξωτερικό. Παρέμεινε στην Αθήνα, και ξεκίνησε να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα σε παιδιά παράλληλα με το διδακτορικό της.
Παρότι αρχικά είχε ως σκοπό να γίνει καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο, διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα αυτό ήταν σχεδόν αδύνατο.
Το 2019, μόλις ολοκλήρωσε το διδακτορικό της, ξεκίνησε να στέλνει αιτήσεις σε όλη την Ευρώπη και το καλοκαίρι του ίδιου έτους έλαβε πολλές θετικές απαντήσεις από πανεπιστήμια της Ευρώπης. Αποφάσισε να δεχθεί τη θέση στο Πανεπιστήμιο του Ντάρμσταντ στη Γερμανία και μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια έγινε μόνιμη καθηγήτρια! Σήμερα είναι από τις πλέον αναγνωρισμένες ερευνήτριες παγκοσμίως στον τομέα της.
Η επιστημονική της γνώση σχετικά με την αλληλεπίδραση ανθρώπου-ρομπότ (HRI) με τη μάθηση και το σχεδιασμό θεωρείται μία από τις πιο ελπιδοφόρες προσεγγίσεις για να επιτρέψει στα ρομπότ να εγκαταλείψουν τα δομημένα εργαστηριακά περιβάλλοντα και να εισέλθουν στα σπίτια μας μέσω της πρωταρχικής της εστίασης στην ενσωματωμένη AI βοηθών ρομπότ.
